Свет
Францускиот премиер поднесе оставка
Францускиот премиер Мишел Барние поднесе оставка откако пратениците од екстремната десница и екстремната левица гласаа за соборување на неговата влада, втурнувајќи ја втората економија на еврозоната подлабоко во политичка криза.
Претседателот Емануел Макрон побара од Барние и владата привремено да останат на функцијата додека тој не номинира нов премиер, објави Елисејската палата.
Барние, политички ветеран и преговарач на Европската унија за Брегзит, стана премиер со најкраток стаж во модерната француска историја.
Политичките превирања дополнително ја ослабуваат Европската унија, која веќе беше потресена од падот на германската коалициска влада, а сето тоа доаѓа само неколку недели пред новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп да се врати во Белата куќа.
Макрон, кој се соочува со зголемени повици за оставка, има мандат до 2027 година.
Сепак, долгорочниот политички дебакл го ослабе. Анкетата на интернет, спроведена веднаш по гласањето недоверба, покажа дека 64 отсто од гласачите сакаат Макрон да поднесе оставка.
„Главниот виновник за сегашната ситуација е Емануел Макрон“, изјави лидерката на Националното собрание Марин Ле Пен за ТВ TF1 во средата навечер. „Распуштањето на парламентот во јуни и цензурата на владата се последица на неговата политика и значајната поделба што постои денес меѓу него и Французите“, рече Ле Пен.
Франција сега ризикува да ја заврши годината без стабилна влада или буџет за 2025 година, иако уставот дозволува посебни мерки за да се спречи колапс на владата во стилот на САД, анализираат медиумите.
Извори изјавија за Ројтерс дека Макрон има намера брзо да назначи нов премиер, при што еден од нив рече дека францускиот претседател сака да назначи премиер пред церемонијата на повторното отворање на катедралата Нотр Дам во сабота, на која се очекува да присуствува и Трамп.
Новиот премиер ќе се соочи со истите предизвици како Барние во донесувањето на неговиот предлог-закон, вклучувајќи го и буџетот за 2025 година, во поделен парламент. Нови предвремени парламентарни избори не може да се одржат пред јули, според написите.
„Политичката неизвесност веројатно ќе ги ослаби и инвестициите и потрошувачката“, наведуваат аналитичарите.
Политичката неизвесност со недели ги вознемирува инвеститорите во француските државни обврзници и акции.
Францускиот конзервативен политичар Ксавиер Бертран рече дека чувствува мешавина од гнев и срам поради гласањето за недоверба.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Египетската полиција приведе туристи кои се соблекле за фотографија кај пирамидите
Тројца млади шпански туристи беа приведени во Египет поради снимање „непримерени фотографии“ кај пирамидите во Гиза.
Според „Еџипт индепендент“, тие делумно се соблекле за време на фотографирањето, по што биле приведени од полицијата и испитани.
За време на истрагата, туристите изјавиле дека немале намера да го прекршат јавниот морал. Тие објасниле дека само сакале да направат смешни фотографии за спомен, не сфаќајќи дека ги кршат египетските закони.
По плаќање на парична гаранција од 5000 египетски фунти (околу 90 евра), тие се пуштени на слобода до завршување на истрагата.
Фото: Рипато / Freepik
Свет
Кина ги ублажува трговските тензии со Европа со ново одобрение за извоз на чипови
Кинеското Министерство за трговија одобрило продолжување на испораките на чипови на компанијата „Некспериа“, која е од клучно значење за европската автомобилска индустрија. Одлуката следи по договор меѓу Европската комисија и Пекинг за повторно активирање на трговијата со полупроводници, објави комесарот Марош Шефчович.
Портпаролот на кинеското министерство изјави дека Кина презела практични мерки за извоз во цивилни цели и ја повика холандската страна да ги исправи своите погрешни практики. Потегот дојде по тензиите предизвикани од холандската одлука да воведе вето врз управувањето со „Нексерија“ поради национална безбедност. Поради тоа Кина претходно го замрзна извозот на чипови, што ја загрози европската автомобилска индустрија.
По обновувањето на дел од извозот, автомобилските компании како „Волксваген“ веќе почнале да добиваат нови пратки, а акциите на „Вингтек технолоџи“ на берзата во Шангај пораснаа за повеќе од 3 отсто.
Паралелно, Кина привремено ја укина и забраната за извоз на некои стратешки суровини во САД, меѓу кои галиум и германум, што дополнително ги намали ризиците во глобалните синџири на снабдување.
Свет
Столтенберг: „Војната во Украина можеше да се избегне“
Поранешниот генерален секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, откри дека руската инвазија на Украина можеше да се спречи, но дека поддршката на алијансата дојде како „премногу мала, предоцна“.
Зборувајќи во интервју за РСЕ/РЛ на 7 ноември, тој исто така вели дека за време на мандатот се плашел дека НАТО може да се распадне.
Столтенберг се присети на напнатиот телефонски повик што го добил од украинскиот претседател Володимир Зеленски во февруари 2022 година додека руските тенкови се приближуваа кон Киев.
„Зеленски ми се јави од бункерот. Побара НАТО да го затвори небото и да ги запре руските авиони, беспилотните летала и хеликоптерите. Ми рече: ‘Знам дека НАТО може да го направи тоа, вие веќе го направивте тоа’“, рече Столтенберг.
Како што истакна, ако го стореа тоа, ќе почнаа целосна војна меѓу НАТО и Русија.
„Ќе моравме да ги уништиме руските системи за воздушна одбрана во Белорусија и Русија и да собориме руски авиони. Како што рече тогаш претседателот Бајден – „нема да ризикуваме трета светска војна поради Украина“, додаде Столтенберг.
Столтенберг, кој го водеше НАТО од 2014 до 2024 година, ги опиша раните реакции на алијансата на инвазијата како длабоко конфликтни.
„На 24 февруари 2022 година донесовме две одлуки: да ја зголемиме поддршката за Украина и да спречиме ширење на војната надвор од нејзините граници. Овие цели беа фундаментално контрадикторни. Ако нашата единствена цел беше победата на Украина, ќе испраќавме војници и авиони. Не го направивме ова за да избегнеме директна војна меѓу НАТО и Русија“, рече Столтенберг.
Столтенберг верува дека посилната воена поддршка за Украина по руската анексија на Крим во 2014 година би можела да го одврати Путин од почнување инвазија од големи размери.
„Нашата поддршка дојде предоцна и беше премногу слаба. Се плашевме да ја провоцираме Русија, но Русија сепак изврши инвазија“, додаде тој.
Сега, како норвешки министер за финансии, Столтенберг истакнува дека Русија може да се согласи на преговори само со зајакнување на Украина на фронтот.
„Не можеме да го предомислиме Путин, тој сака контрола врз Украина. Но, можеме да ја промениме неговата пресметка. Ако цената стане превисока, тој би можел да седне на преговарачка маса. Зеленски понуди разговори за прекин на огнот, но Путин ги отфрли. Мораме да ја направиме Украина посилна на бојното поле“, додаде Столтенберг.

