Свет
Хезболах има складирано експлозиви во цела Европа
Хезболах прошверцувал експлозиви, вклучително и амониумнитрат во Европа, каде што има мрежа од складишта, обелодени во четвртокот вечерта од висок службеник на американскиот Стејт департмент, пренесува „Нејшнел“.
Складиштата, отворени во цела Европа од 2012 година, содржат амониумнитрат – истата хемикалија што ја предизвика уништувачката експлозија на 4 август во Бејрут, во која загинаа најмалку 190, а беа ранети повеќе од 6.500.
„Денес, американската влада открива нови информации за присуството на Хезболах во Европа“, рече Нејтан Сејлс, координатор за борба против тероризмот во американскиот Стејт департмент.
„Од 2012 година Хезболах складира резерва од амониумнитрат во цела Европа транспортирајќи комплети за прва помош што ја содржат оваа супстанција. Денес може да обелоденам дека ваквите товари се префрлени преку Белгија во Франција, Грција, Италија, Шпанија и во Швајцарија“.
Амониумнитратот најчесто се користи во индустријата и во земјоделството како ѓубриво и послаб експлозив. Но, во големи количини, како што беше случај со експлозијата во пристаништето во Бејрут, тој може да предизвика пустош – 2.750 тони амониумнитрат ја предизвикаа, како што се верува, најсилната ненуклеарна експлозија во светот.
„Можам да посочам и дека се откриени или уништени значителни количества амониумнитрат во Франција, Грција и во во Италија. Имаме причини да веруваме дека оваа активност е сè уште во тек. Од 2018 година сè уште постои сомнеж дека се чува амониумнитрат во цела Европа, веројатно во Грција, Италија и во Шпанија“, рече Сејлс.
Американскиот висок службеник не откри како се добиени информациите, но се чинеше уверен дека Хезболах го чува овој материјал во цела Европа, па дури и Велика Британија.
„Ние знаеме дека Хезболах има складирано огромни количини амониумнитрат во цела Европа. САД повикаа на целосна, отворена и транспарентна и темелна истрага за експлозијата во Бејрут и се надеваме дека набргу ќе ги видиме резултатите од тоа“, рече тој.
Сејлс рече дека Хезболах ја чува супстанцијата за некој иден терористички напад.
„Го складираат ова оружје за да може да извршат големи терористички напади секогаш кога нивните господари во Техеран сметаат дека е потребно. Тое не е нешто што би го очекувале од политичка организација, туку од терористичка организација“, рече тој.
Американската влада ги повика европските влади да стават крај на правењето разлика меѓу политичкото и военото крило на Хезболах и да ја означат целата организација како терористичка група. Велика Британија, Германија, Холандија и Литванија веќе го сторија тоа, а ЕУ и Франција сè уште прават разлика меѓу двете крила.
„Продолжуваме да го сметаме Хезболах за закана не само за САД туку и за нашите европски сојузници. И затоа го обновуваме нашиот повик за повеќе земји да ја означат групата како целина и ЕУ да го прошири своето означување од 2013 година и на т.н. воено крило за да стигне до целата организација“, рече Сејлс.
Сејлс посочи дека експлозијата на 4 август во Бејрут е ужасен и жив потсетник за тоа колку може да биде смртоносен амониумнитратот. Тој ја повика либанската влада да спроведе непристрасна и транспарентна истрага за експлозијата во пристаништето.
Хезболан, либанските власти и европските влади не ги коментираа американските наводи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Поранешен командант на британската морнарица: Русија би изгубила од НАТО во војна од големи размери
Поранешниот командант на британската морнарица, лорд Алан Вест, денес предупреди дека рускиот напад врз Украина ризикува да се претвори во целосен конфликт со западниот одбранбен блок и дека Велика Британија веќе „всушност е во војна со Русија“.
„Доста е тешко да се види како некој ќе излезе од овој конфликт бидејќи не сакаме целосна војна меѓу НАТО и Русија. Русија би изгубила – а опасноста од нивна загуба е прашањето дали потоа би ја направиле таа глупава грешка со нуклеарното оружје“, рече тој, објавува Дејли меил.
Поранешниот генерален секретар на НАТО, лорд Џорџ Робертсон, кој се појави во истиот подкаст, силно предупреди дека Велика Британија не е доволно подготвена за конфликт.
Свет
Туск: Експлозијата на железничката пруга Варшава-Лублин е саботажа
Експлозија што претставува чин на саботажа ја уништи железничката пруга Варшава-Лублин во неделата, изјави денес полскиот премиер Доналд Туск.
„На линијата Варшава-Лублин (селото Мика) се случи чин на саботажа. Експлозијата на експлозивна направа ја уништи железницата“, напиша Туск на X, пренесува ПАП.
Во неделата наутро, машиновозачот пријавил неправилности на железничката инфраструктура во областа Жичина по телефон, а според полицијата во тој округ, прелиминарниот преглед на пругата открил оштетување на еден дел, кое било предизвикано од експлозија.
Фото: принтскрин
Свет
Саудискиот принц оди во САД: одбраната, вештачката интелигенција и нуклеарните прашања на дневен ред
Саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман утре ќе пристигне во Белата куќа на средба со американскиот претседател Доналд Трамп. Посетата има за цел продлабочување на децениската соработка во нафтата и безбедноста, како и проширување на врските во трговијата, технологијата и потенцијално цивилната нуклеарна енергија.
Ова е првото патување на принцот во Соединетите Американски Држави по убиството на саудискиот новинар Џамал Кашоги во 2018 година, случај што предизвика глобален бес, а сега се чини дека се става во втор план, објави Ројтерс.
Американските разузнавачки агенции заклучија дека МБС, како што често го нарекуваат, ја одобрил операцијата за апсење или убиство на Кашоги. Иако принцот негираше дека лично го наредил убиството, тој ја призна одговорноста како лидер на кралството. Повеќе од седум години подоцна, и најголемата економија во светот и најголемиот извозник на нафта се чини дека се желни да продолжат понатаму.
Интересот на Трамп е во исполнувањето на ветувањето на Саудиска Арабија за инвестиции од 600 милијарди долари, дадено за време на неговата посета на Ријад во мај. Како и тогаш, се очекува американскиот претседател повторно да ги избегне чувствителните прашања за човековите права.
Од друга страна, саудискиот лидер бара силни безбедносни гаранции поради регионалните тензии, како и пристап до американската технологија за вештачка интелигенција и напредок во договорот за цивилна нуклеарна програма.
Дека убиството на Кашоги сега е минато, потврдува Азиз Алгашијан, предавач по меѓународни односи на Универзитетот за безбедносни науки „Наиф Арап“. „Се сврте нова страница“, рече тој.
Односите меѓу САД и Саудиска Арабија долго време се темелат на договор – Ријад обезбедува стабилно снабдување со нафта по прифатливи цени, а Вашингтон обезбедува безбедносна заштита за возврат. Тој пакт беше разнишан откако Америка не успеа да одговори на иранскиот напад врз саудиските нафтени постројки во 2019 година.
Загриженоста дополнително се зголеми во септември, по израелскиот напад врз Доха, Катар, кој наводно беше насочен кон членови на Хамас. По тој настан, Трамп потпиша извршна наредба за потпишување на одбранбен пакт со Катар, а многу аналитичари и дипломати веруваат дека Саудијците се надеваат на сличен договор.
للمرة الأولى في ولاية ترامب الثانية، وفي تاريخ الولايات المتحدة، يستعدّ البيت الأبيض لإقامة احتفال كبير لولي عهد دولة أجنبية على الأراضي الأميركية…
هذه الزيارة تُعد من أعلى مستويات البروتوكول الأميركي؛ حيث سيستقبل الرئيس دونالد ترامب سمو ولي العهد الأمير محمد بن سلمان في… pic.twitter.com/vsPkGnSOEf
— محمد بن سلمان بن عبد العزيز (Informal) (@HRHMBNSALMAAN) November 17, 2025
Сепак, Ријад бараше одбранбен пакт во преговорите што би бил ратификуван од Конгресот на САД, но Вашингтон го услови ова со нормализирање на односите на кралството со Израел.
Саудиска Арабија, од своја страна, ја поврза нормализацијата со посветеноста на најдесничарската влада на Израел во историјата за создавање палестинска држава. Но, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, кој минатиот месец со посредување на Трамп, се согласи на примирје со Хамас по двегодишна војна, во неделата го потврди своето цврсто противење на палестинската независност.
Извршната наредба на Трамп, слична на онаа со Катар, нема да ги исполни сите желби на Саудиска Арабија, но Алгашијан рече дека тоа ќе биде „чекор по патот, дел од процесот, а не крај на процесот“. Еден западен дипломат во регионот ја сумираше динамиката: „Трамп сака нормализација, а Саудиска Арабија сака целосен одбранбен пакт, но околностите не го дозволуваат тоа. На крајот, двете страни веројатно ќе добијат помалку отколку што сакаат. Тоа е дипломатија“.
Денис Рос, ветеран преговарач за Блискиот Исток и аналитичар во Вашингтонскиот институт за политика на Блискиот Исток, очекува извршна наредба со која ќе се повикаат САД и Саудијците „веднаш да се консултираат за тоа што да прават како одговор на заканата“, без формална обврска од Вашингтон активно да го брани Ријад.
„Тоа би можело да вклучува обезбедување низа различни видови помош, размена на оружје, распоредување одбранбени ракетни батерии како THAAD или Patriot, распоредување поморски сили со единица маринци – до активно учество во борба на офанзивен, а не само одбранбен начин“, објасни Рос.
Освен безбедноста, Ријад се залага за договори за нуклеарна и вештачка интелигенција, клучни елементи од неговиот амбициозен план „Визија 2030“ за диверзификација на својата економија и зајакнување на својата позиција во однос на регионалните ривали.
Обезбедувањето пристап до напредни компјутерски чипови е клучно за плановите на Саудиска Арабија да стане глобален центар за вештачка интелигенција и да се натпреварува со Обединетите Арапски Емирати, кои во јуни потпишаа договор за центар за податоци вреден повеќе милијарди долари со САД.
МБС, исто така, сака да постигне договор со Вашингтон за развој на саудиска цивилна нуклеарна програма, што би му дало на кралството пристап до американска технологија и дополнителни безбедносни гаранции. Таквиот договор би ѝ помогнал на Саудиска Арабија да ги стигне ОАЕ, кои веќе имаат своја програма, и регионалниот ривал Иран.
Напредокот досега е попречен од неподготвеноста на Саудијците да се согласат со американскиот услов што забранува збогатување на ураниум или повторна обработка на потрошено гориво – процеси што би можеле да доведат до развој на нуклеарно оружје. Сепак, Рос очекува за време на посетата да биде објавен договор за нуклеарна енергија, или барем изјава за значаен напредок кон склучување на еден таков.
фото: принтскрин

