Свет
Хенри Кисинџер почина на 100-годишна возраст

Хенри Кисинџер, контроверзниот нобеловец и моќен дипломат, почина во средата на 100-годишна возраст, соопшти неговата геополитичка консултантска фирма „Кисинџер асошиејтс“.
Хенри Кисинџер, неговото првобитно име е всушност Хајнц Кисинџер, е роден во Фирт, на северот на Баварија, во семејство со еврејско потекло. Татко му бил учител. Семејството ја напуштило тогашна нацистичка Германија во 1938 година.
Тој стана државјанин на САД во 1943 година, а докторирал на „Харвард“ во 1954 година и до 1971 година работеше таму.
Од 1957 година беше на функцијата советник на Нелсон Рокфелер. Потоа, во 1968 година, тој стана советник на претседателот Ричард Никсон, задолжен за национална безбедност, што ќе трае дури и за време на Џералд Форд. Бил државен секретар, односно министер, од септември 1973 до јануари 1977 година. САД тогаш, како што изгледаше, се најдоа заглавени од ситуацијата во Индокина, нешто што изгледаше како ќор-сокак во Виетнамската војна, ситуацијата на Блискиот Исток, но и на други места, во Латинска Америка, Африка, па дури и во Европа.
Во тие години влијанието на советската држава, или барем идеологијата, растеше во целиот свет. Не само во земјите што беа соочени со проблемот на деколонизација, секоја на свој начин, туку таквите идеи станаа општо присутни во академските кругови на Западна Европа.
Кисинџер потоа решава да направи нешто што претходно изгледало невозможно. Од средината на 1971 година постепено воспоставува посебни односи со властите на комунистичка Кина. Кисинџер го посетува Пекинг, најпрвин неформално подготвувајќи ја официјалната посета на Никсон на Кина, што ќе доведе до нормализирање на односите меѓу двете големи земји. Иако ова значително не ја олесни позицијата на САД во Индокина, тоа помогна да се зголеми нерамномерноста во блокот.
Потоа постигна договори со официјална Москва за ограничување на стратешкото оружје (договор SALT 1 и ABM).
Еден вид успех, со горчлив вкус, беше и Парискиот мировен договор во јануари 1973 година. Добитник е на Нобелова награда.
Кисинџер беше активен и годинава по прославувањето на стотиот роденден. Тој присуствуваше на состаноците во Белата куќа, објави книга за стилови на лидерство и сведочеше пред комисијата на Сенатот за нуклеарната закана од Северна Кореја.
Во јули 2023 година тој ненадејно го посети Пекинг за да се сретне со кинескиот претседател Шји Џјинпинг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп ја повика Турција да престане да купува нафта од Русија

Американскиот претседател, Доналд Трамп, ја повика Турција да престане да купува нафта од Русија, објави денес Би-Би-Си.
Трамп му рече на турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган во Белата куќа дека прекинувањето на увозот би било „најдоброто нешто“ што Анкара може да го направи.
Средбата во Овалната соба заврши без решение за прашањето за санкциите на САД против Турција или продажбата на напредни борбени авиони Ф-35, но Трамп изрази оптимизам.
Турција со години не може да набави американски авиони Ф-35. Во 2020 година, Трамп воведе санкции врз Турција затоа што купи руски противвоздушни системи С-400, а една година претходно поради ова, беше исфрлена од програмата во која произведуваше делови за тој авион.
За време на кратките изјави за медиумите, Трамп денес изјави дека сака Турција „да не купува нафта од Русија додека таа продолжува со своите напади во Украина“.
„Најдоброто нешто што може да го направи е да не купува нафта и гас од Русија“, рече Трамп.
Заедно со Индија и Кина, Турција е еден од најголемите купувачи на руски енергетски производи.
Трамп додаде дека верува оти Ердоган е почитуван и од украинскиот претседател Володимир Зеленски и од рускиот претседател Владимир Путин, што значи дека би можел да има големо влијание врз војната ако сака, пишува Би-Би-Си.
Фото: ЕПА
Свет
Лавров: НАТО и Европската Унија се во војна со Русија

Министерот за надворешни работи на Русија, Сергеј Лавров, изјави дека НАТО и Европската Унија водат војна против Русија „користејќи ја Украина како посредник“ и „директно учествуваат“ во конфликтот.
Пораката на Лавров беше објавена на јавниот канал Телеграм и е продолжение на честите тврдења на Кремљ дека западната воена и финансиска помош за Украина претставува директна непријателска акција против Русија.
Изјавата доаѓа во време кога се регистрирани нови упади на руски беспилотни летала и авиони во воздушниот простор на членките на НАТО. Алијансата во вторникот ја предупреди Москва дека е подготвена да го брани „секој сантиметар од територијата“ откако Естонија минатата недела пријави повреда на нејзиниот воздушен простор.
Сличен инцидент се случи претходно овој месец во Полска, кога околу 20 руски беспилотни летала влегоа во полскиот воздушен простор. Оваа недела, Данска пријави повеќе беспилотни летала во близина на критична инфраструктура, додека руски десантен брод беше забележан покрај нејзиниот брег.
Кремљ, исто така, вчера реагираше на изјавата на американскиот претседател Доналд Трамп, нарекувајќи ја Русија „хартиен тигар“ и рече дека Владимир Путин „ги цени неговите напори за решавање на војната во Украина“.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, рече дека Русија е мечка, а не тигар, додавајќи: „Не постои такво нешто како хартиена мечка“. Коментирајќи ја изјавата на Трамп дека Украина би можела да ја врати целата окупирана територија под своја контрола, Песков рече дека „руските сили напредуваат на сите фронтови во Украина“, додавајќи дека „динамиката на војната е очигледна“.
Песков, исто така, коментираше за можноста за средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и украинскиот претседател Володимир Зеленски, велејќи дека „средба меѓу двајцата без соодветна подготовка би била ПР-шоу осудено на неуспех“.
Трамп претходно изјави дека земјите-членки на НАТО треба да соборуваат руски авиони што го нарушуваат нивниот воздушен простор. Тој, исто така, рече дека верува оти Украина, со поддршка на Европската Унија и НАТО, може да ја врати целата територија што Русија ја зазеде од почетокот на инвазијата, откако долго време тврдеше дека и Киев и Москва ќе мора да се откажат од дел од територијата за да се стави крај на војната.
Свет
Сијарто: Крајот на војните е можен само преку преговори

Ниеден вооружен конфликт никогаш не завршил на бојното поле, а решение може да се најде само преку дипломатија, поради што медијацијата меѓу завојуваните страни е исклучително важна, изјави денес во Њујорк унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто.
За време на состанокот за медијација меѓу завојуваните страни на маргините на Генералното собрание на Обединетите нации во Њујорк, Сијарто истакна дека медијацијата е особено важна за Унгарија, која се соочува со безбедносни предизвици поради војната во соседна Украина, како и поради нелегалната миграција, што е исто така последица од вооружените конфликти, според соопштението за медиумите на министерството, пренесено од МТИ.
„Затоа се залагаме за мир низ целиот свет и ја поддржуваме секоја иницијатива насочена кон постигнување мирно решение. Колку побрзо завојуваните страни седнат на преговарачка маса, толку побрзо ќе има шанса војната да заврши, да се спасат повеќе животи и да се спречи поголемо уништување“, рече Сијарто.