Свет
Хенри Кисинџер почина на 100-годишна возраст

Хенри Кисинџер, контроверзниот нобеловец и моќен дипломат, почина во средата на 100-годишна возраст, соопшти неговата геополитичка консултантска фирма „Кисинџер асошиејтс“.
Хенри Кисинџер, неговото првобитно име е всушност Хајнц Кисинџер, е роден во Фирт, на северот на Баварија, во семејство со еврејско потекло. Татко му бил учител. Семејството ја напуштило тогашна нацистичка Германија во 1938 година.
Тој стана државјанин на САД во 1943 година, а докторирал на „Харвард“ во 1954 година и до 1971 година работеше таму.
Од 1957 година беше на функцијата советник на Нелсон Рокфелер. Потоа, во 1968 година, тој стана советник на претседателот Ричард Никсон, задолжен за национална безбедност, што ќе трае дури и за време на Џералд Форд. Бил државен секретар, односно министер, од септември 1973 до јануари 1977 година. САД тогаш, како што изгледаше, се најдоа заглавени од ситуацијата во Индокина, нешто што изгледаше како ќор-сокак во Виетнамската војна, ситуацијата на Блискиот Исток, но и на други места, во Латинска Америка, Африка, па дури и во Европа.
Во тие години влијанието на советската држава, или барем идеологијата, растеше во целиот свет. Не само во земјите што беа соочени со проблемот на деколонизација, секоја на свој начин, туку таквите идеи станаа општо присутни во академските кругови на Западна Европа.
Кисинџер потоа решава да направи нешто што претходно изгледало невозможно. Од средината на 1971 година постепено воспоставува посебни односи со властите на комунистичка Кина. Кисинџер го посетува Пекинг, најпрвин неформално подготвувајќи ја официјалната посета на Никсон на Кина, што ќе доведе до нормализирање на односите меѓу двете големи земји. Иако ова значително не ја олесни позицијата на САД во Индокина, тоа помогна да се зголеми нерамномерноста во блокот.
Потоа постигна договори со официјална Москва за ограничување на стратешкото оружје (договор SALT 1 и ABM).
Еден вид успех, со горчлив вкус, беше и Парискиот мировен договор во јануари 1973 година. Добитник е на Нобелова награда.
Кисинџер беше активен и годинава по прославувањето на стотиот роденден. Тој присуствуваше на состаноците во Белата куќа, објави книга за стилови на лидерство и сведочеше пред комисијата на Сенатот за нуклеарната закана од Северна Кореја.
Во јули 2023 година тој ненадејно го посети Пекинг за да се сретне со кинескиот претседател Шји Џјинпинг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Фицо: Без разумни предлози, нема да поддржам нови санкции против Русија

Словачкиот премиер Роберт Фицо денес изјави дека нема да го поддржи 19-тиот пакет санкции против Русија, освен ако заклучоците на Европскиот совет не содржат, како што изјави, „разумни предлози и насоки“ за Европската комисија.
Зборувајќи на собирот „Ден на извозот на ЕУ“, посветен на зајакнување на подготвеноста за извоз и конкурентноста на компаниите надвор од ЕУ, Фицо истакна дека Европскиот совет мора да се справи со клучните економски прашања, а не само да ѝ помогне на Украина, објави словачки „Справи“.
„Нема да го поддржам 19-тиот пакет санкции против Русија сè додека не видиме разумна формулација и упатства за Европската комисија во заклучоците на Европскиот совет“, рече Фицо, додавајќи дека лидерите на ЕУ имаат обврска да ја водат Комисијата како извршен орган на Унијата.
Тој нагласи дека е потребно да се дадат конкретни предлози во врска со индустријата, особено автомобилската индустрија, како и цените на електричната енергија.
Фицо ги повика политичките и економските актери во Словачка да се подготват за идното обновување на односите со Русија, бидејќи, како што изјави, „по завршувањето на војната, ќе биде потребно да се бараат деловни можности во таа земја“.
Премиерот на Словачка го критикуваше Европскиот совет за, според неговите зборови, прекумерна концентрација на Украина, додека проблемите со конкурентноста на земјите од ЕУ се занемаруваат.
„Ако не го решиме прашањето на извозот и високите цени на енергијата, нашите производи нема да можат да бидат конкурентни на светскиот пазар“, предупреди Фицо.
Осврнувајќи се на планираната забрана за производство на автомобили со мотори со внатрешно согорување од 2035 година, Фицо повика на преиспитување на таа одлука со продолжување на рокот или промена на условите.
„Автомобилската индустрија во Словачка учествува со околу 40 проценти во извозот и 10 проценти во БДП. Ако го оставиме тоа настрана, и знаеме во каква криза се наоѓа, и не кажеме ништо на следниот Европски совет, се поставува прашањето, зошто воопшто се состануваме, освен за Украина?“, заклучи Фицо.
Фото: принтскрин
Свет
Трамп: Во моментов разговарам со Путин; Би-Би-Си: Значаен тајминг

Иако сè уште не е познато кој го иницирал денешниот телефонски разговор, Доналд Трамп или Владимир Путин, неговото време е исклучително значајно бидејќи се случува непосредно пред посетата на украинскиот претседател Володимир Зеленски на Белата куќа, пишува Би-Би-Си за телефонскиот разговор меѓу Трамп и Путин.
Во последните недели, Москва испраќаше спротивставени сигнали за процесот на преговори со Соединетите Американски Држави. Процесот, кој започна со директна средба меѓу двајцата лидери во Алјаска на почетокот на август, навидум брзо замре, анализира медиумот.
Од руска перспектива, Трамп е единствениот западен лидер подготвен да се справи со „коренските причини“ за војната во Украина. Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров верува дека западните сојузници оттогаш се обидоа да го „заведат Доналд Трамп на погрешен пат“ убедувајќи го дека Путин всушност не сака мир.
Сепак, повеќето западни аналитичари се согласуваат дека Путин брзо ја изгуби довербата во процесот започнат во Алјаска. Веќе на почетокот на септември, тој се сврте кон полусрдечни понуди, вклучително и покана до Зеленски: „Ако е подготвен [за средба], нека дојде во Москва“. Таквиот предлог е практично нефункционален за лидерот на земја под целосна инвазија, според Би-Би-Си.
Според написите, малку е веројатно дека максималистичките барања на Путин за крај на војната се промениле. Сепак, Русија се чини сериозно загрижена за можноста Трамп да одобри испорака на ракети со долг дострел „Томахавк“ во Украина, што би ја ставило и Москва во нивниот дострел.
Кремљ потврди дека се во тек разговори меѓу Владимир Путин и Доналд Трамп, според руските државни медиуми.
Двајцата лидери последен пат разговарале на 19 август, објави новинската агенција РИА, а разговорот се одржал неколку дена по нивниот самит во Анкориџ, Алјаска.
Свет
Пукање во близина на основно училиште: има загинати, едно лице тешко повредено во Чешка

Две лица се убиени, а едно е тешко повредено во пукотница што се случила во близина на основно училиште во градот Смржовка, во округот Јаблонец на северот од Чешка.
Според полициското соопштение, еден маж и една жена се убиени, додека осомничениот напаѓач е уапсен и однесен во болница со хеликоптер.
„На местото на злосторството е пронајдено оружје. Сите околности на овој трагичен настан се предмет на понатамошна истрага“, изјави портпаролката на полицијата Клара Јеничкова, додавајќи дека пукањето се случило во непосредна близина на локалното основно училиште.
Специјалните единици, пожарникарите и службите за итни случаи веднаш интервенирале, а учениците и персоналот на училиштето биле заклучени во зградата додека траела полициската операција.
– Училиштето испратило пораки до родителите дека децата се безбедни, но дека не можат да ја напуштат зградата додека не се разјасни ситуацијата – изјавила бабата на еден од учениците.
Таа додаде дека дошла да го земе внукот само неколку минути пред трагедијата:
„Го зедов во еден часот пред петнаесет и сè беше мирно. Не многу долго потоа, на пат кон дома, слушнав сирени и видов полициски автомобили. Сè уште се тресам од шокот.“
Според првичните информации, инцидентот не бил поврзан со училиштето, но се верува дека станува збор за личен конфликт кој ескалирал во вооружена пресметка во близина на образовната институција.
Фото: принтскрин