Свет
Царините на Трамп ги урнаа берзите во светот: „Волстрит“ и Азија се во неволја

Во согласност со одлуката на претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, денеска стапи во сила нов сет на царини, кои погодуваат 60-ина земји, со посебен фокус на Кина. Овие мерки предизвикаа сериозни потреси на глобалните финансиски пазари, при што цените на акциите драстично паднаа во Азија, а „Волстрит“ падна на најниско ниво во една година.
На азиските берзи индексот MSCI на азиско-пацифичките акции утрово беше во минус за речиси 2 %. Јапонскиот Nikkei потона за повеќе од 4 %, а индексите во Хонг Конг, Јужна Кореја и на Австралија паднаа меѓу 1,6 и 1,9 %. Иако кинеските берзи во Шангај забележаа благ пораст, инвеститорите беа јасно потресени од воведувањето дополнителни царини.
Немирите на пазарот се проширија во Европа и САД. Фјучерс-индексите во Европа и на „Волстрит“ влегоа во црвената зона, при што фјучерсите на Eurostoxx 50 паднаа над 3,5 %, а Nasdaq и S&P 500 забележаа пад од над 1,5 %.
На „Волстрит“ сите главни индекси забележаа пад.
Трамп, и покрај надежите на инвеститорите дека мерките може да се олеснат, ги исполни своите закани – царините за кинеските производи се зголемени за дополнителни 50 % достигнувајќи вкупно 104 %. Како одговор, Кина најави контрамерки во форма на царини од 54 % за американските стоки и отфрли секаква можност да попушти под притисокот на Вашингтон.
Економистите предупредуваат дека двете најголеми светски економии влегле во кукавичка игра, без јасен излез. Тинг Лу, економист од компанијата „Номура“, истакна дека ситуацијата е исклучително флуидна и дека во моментот е невозможно да се процени како трговската војна ќе влијае на кинеската економија.
Покрај падот на акциите, пазарите ги потресоа и движењата на валутите. Доларот ослабе во однос на јапонскиот јен за 0,8 % и во однос на швајцарскиот франк за 0,5 % – валути што инвеститорите традиционално ги гледаат како безбедни засолништа во нестабилни времиња. Индексот на доларот падна од 102,95 на 102,20 поена, а еврото зајакна на 1,1045 долар.
Во меѓувреме, кинеската централна банка дозволи јуанот да падне на најниско ниво од септември 2023 година, што Трамп го искористи за да го обвини Пекинг за валутна манипулација. И покрај тоа, тој изрази уверување дека Кина на крајот ќе побара договор.
Ситуацијата дополнително се комплицира со порастот на приносите на американските обврзници, што сугерира дека странските инвеститори – првенствено кинеските – би можеле да почнат да го повлекуваат капиталот од САД. Индексот на нестабилност на пазарот, познат и како индекс на страв, скокна на највисоко ниво од пандемијата во 2020 година, што укажува на сериозна загриженост кај инвеститорите.
Негативно реагираа и нафтените пазари – цената на барел сурова нафта на лондонскиот пазар падна 4,14 %, на 60,25 долари, а пад од 4,55 % е забележан на американскиот пазар, на 56,90 долари.
И додека американските и азиските берзи се во пад, европските берзи вчера забележаа силен раст – инвеститорите се надеваат дека преговорите меѓу САД и Европската Унија за царините може да донесат позитивен исход.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп: Русите не добија ништо во офанзивата

Претседателот на САД, Доналд Трамп, изјави дека Русија речиси и да нема територијални добивки во неодамнешните напади врз Украина, иако потроши огромни ресурси и претрпе големи загуби.
„Со сите тие тешки бомбардирања во последните две недели, тие речиси и да не добија“, им рече Трамп на новинарите во Белата куќа за време на состанокот со турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган.
„Нема да наречам никого хартиен тигар, но Русија потроши милиони и милиони долари на бомби, ракети, муниција и – животи, нивните животи – и тие речиси ништо не добија“, додаде тој.
Изјавите на Трамп ја нагласуваат неговата промена во реториката за војната во Украина. Неговите обиди да посредува меѓу Киев и Москва досега не успеаја, при што Кремљ ги отфрла повиците за прекин на огнот и продолжува со воздушните напади врз украинските градови.
Американскиот претседател, исто така, рече дека е „срамно“ што Русија продолжува да убива толку многу луѓе, додавајќи: „Путин треба да престане“.
Зборувајќи заедно со Ердоган, Трамп рече дека би сакал Турција да престане да купува руска нафта и го повтори своето барање Европа да престане да увезува руска енергија. Тој додаде дека Ердоган може да има „големо влијание“ врз војната бидејќи е почитуван и од Москва и од Киев. Додека Киев и некои европски лидери ја поздравија промената во реториката на Трамп, други ја гледаат како сигнал дека Белата куќа сака да го намали ангажманот и да префрли поголема одговорност за војната на Европа.
Промената доаѓа во време на зголемени тензии меѓу НАТО и Русија, откако сојузниците ја обвинија Москва за повторени упади во нивниот воздушен простор од страна на руски беспилотни летала и авиони. Трамп потоа рече дека земјите од НАТО треба да соборуваат руски авиони што ги кршат нивните граници – што беше дочекано со одобрување од многу членки на алијансата на исток.
Фото: ЕПА
Свет
Мерц: Замрзнатите руски средства треба да се користат за помош на Украина

Германскиот канцелар, Фридрих Мерц, се залага замрзнатите руски средства во Европа да се користат за стекнување средства за одбрана на Украина, објавува „Фајненшл тајмс“.
„Европската унија би можела да ѝ даде на Украина бескаматен заем во износ од 140 милијарди евра, а замрзнатите руски средства во Европа би послужиле како гаранција“, напиша германскиот канцелар Фридрих Мерц (Христијанско-демократска унија ЦДУ) во гостинска статија за „Фајненшл тајмс“.
Како што рече Мерц, Украина ќе го врати заемот само кога Русија ќе ја компензира за штетите предизвикани за време на војната. Така, помошта на ЕУ за Украина би се финансирала со заем, а не со средства од националните буџети како порано, а средствата на Руската централна банка, кои се блокирани во Белгија, би послужиле како депозит.
Во исто време, Мерц нагласи дека е против конфискацијата на рускиот имот бидејќи тоа би било спротивно на меѓународното право.
Мерц рече дека е време Русија да биде принудена на преговарачка маса.
Тој рече дека ќе разговара за оваа тема со колегите од Европската Унија на претстојниот самит во Копенхаген.
Претседателката на Европската комисија – и партиска колешка на Мерц – Урсула фон дер Лајен, исто така, пред две недели рече дека треба да се најде начин за користење на замрзнатите руски средства во Европа за поефикасна одбрана на Украина од руската агресија.
Фото: ЕПА
Свет
Шефот на Пентагон свика итен состанок на стотици генерали и адмирали

Министерот за одбрана на САД, Пит Хегсет, им нареди на стотици генерали и адмирали итно да се соберат во базата на морнаричкиот корпус во Вирџинија следната недела, но причината за состанокот е во тајност, предизвикувајќи конфузија и загриженост во воените кругови по серијата преуредувања што ги спроведе администрацијата на Трамп. Пентагон покани воени претставници од целиот свет, а дури и врвните генерали и нивните штабови не знаат зошто, објавува „Вашингтон пост“.
Многу необична директива е испратена до речиси сите врвни воени команданти низ целиот свет, потврдија повеќе од десетина извори запознаени со ситуацијата. Наредбата е издадена претходно оваа недела, во услови на претстојно затворање на владата и месеци откако тимот на Хегсет објави планови за широка консолидација на воените команди.
Портпаролот на Пентагон, Шон Парнел, потврди дека Хегсет „ќе се обрати на своите високи воени лидери на почетокот на следната недела“, но не понуди дополнителни детали. Средбата е закажана за вторник во Квантико, Вирџинија.
Наредбата на Хегсет се однесува на приближно 800 генерали и адмирали распоредени низ САД и низ целиот свет, поточно на сите високи офицери со ранг на бригаден генерал или повисок на командни позиции, како и на нивните главни подофицери. Се очекува да пристигнат команданти од конфликтни зони и оние стационирани во Европа, Блискиот Исток и Азиско-пацифичкиот регион.
Ниту еден од изворите на „Пост“ не се сети дека некој министер за одбрана некогаш наредил таков масовен собир, а неколкумина изразија загриженост за безбедноста.
„Луѓето се многу загрижени. Тие немаат поим што значи тоа“, рече еден извор. Други изразија фрустрација што дури и команданти стационирани во странство биле замолени да дојдат, велејќи „така не се прави“.
„Не ги повикувате генералите и адмиралите што ги водат своите луѓе и глобални сили во соба надвор од Вашингтон без да им кажете зошто или која е темата или агендата“, рече едно лице. „Дали сега ги повлекуваме сите генерали и адмирали од Пацификот? Сè е чудно“, додаде друг американски функционер.