Свет
Членките на НАТО денеска ги потпишуваат протоколите за прием на Шведска и Финска
Членките на НАТО денеска ќе ги потпишат пристапните протоколи неопходни за покана на Шведска и Финска во воената алијанса на церемонија во седиштето на НАТО во Брисел. Шведската министерка за надворешни работи Ен Линде и нејзиниот фински колега Пека Хаависто ќе учествуваат на церемонијата заедно со претставници на 30 членки на западната воена алијанса.
Протоколите му дозволуваат на генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг да издаде официјална покана до Шведска и Финска да се приклучат кон алијансата, но процесот на ратификација може да потрае. Потенцијалните членки мора да ги поминат протоколите, процес кој обично ги вклучува националните парламенти. Се проценува дека ќе бидат потребни уште шест до осум месеци пред Шведска и Финска да влезат во НАТО.
Протоколите за пристап можеа да бидат потпишани порано, но Турција се согласи во последен момент пред почетокот на самитот на НАТО во Мадрид минатата недела да се откаже од своето противење за прием на нордиските земји.
Анкара ги обвини Стокхолм и Хелсинки за поддршка на Курдистанската работничка партија (ПКК) и милицијата ЈПГ со седиште во Сирија, кои Турција ги смета за терористички групи. Двете земји ги отфрлија обвинувањата.
Потресени од руската инвазија на Украина, Шведска и Финска поднесоа барање за членство во НАТО на 18 мај. Но, Турција ја блокираше нивната кандидатура со недели поради стравувањата поврзани со тероризмот. Имено, за секое ново влегување во НАТО потребно е едногласност на сите членки.
Блокадата заврши откако тројцата водачи се согласија да соработуваат на низа напори за борба против тероризмот, вклучително и договори за екстрадиција и откако ветија дека ќе го укинат ембаргото за оружје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Орбан му одговори на Зеленски: Украина не ја брани Унгарија од никого и од ништо
Унгарскиот премиер, Виктор Орбан, му возврати удар на украинскиот претседател Володимир Зеленски, кој го обвини во едно интервју дека „го поддржува Путин“ со блокирање на пристапните преговори на Украина со Европската Унија. Зеленски рече дека нема намера да понуди отстапки на Будимпешта, на што Орбан одговори дека Украина не ја брани Унгарија и дека Будимпешта не му должи ништо, објави Euronews.
Во интервју објавено вчера, Зеленски тврдеше дека Унгарија треба да ја поддржи одбраната на Европа, наместо да бара отстапки.
„Не мислам дека треба да му понудам нешто на Виктор Орбан“, рече Зеленски.
„Мислам дека Виктор Орбан треба да понуди нешто на Украина, која ја штити цела Европа од Русија, а дури и сега, за време на оваа војна, не добивме никаква поддршка од него, поддршка за нашата визија за живот“, додаде украинскиот претседател.
Одговорот на Орбан дојде кратко по објавувањето на интервјуто. Унгарскиот премиер ја отфрли сугестијата дека неговата земја му должи нешто на Киев.
„Украина не ја брани Унгарија од никого и од ништо. Ние не го побаравме тоа и никогаш нема да го сториме тоа. Безбедноста на Унгарија е загарантирана од нашите национални одбранбени капацитети и од НАТО, чиј член за среќа Украина не е“, рече Орбан.
Тој истакна дека Унгарија досега обезбедила приближно 200 милиони евра хуманитарна помош и продолжува да ја снабдува земјата разорена од војна со гас и електрична енергија.
Премиерот го повтори цврстото противење на Унгарија на пристапувањето на Украина во ЕУ.
„Унгарија не го поддржува и нема да го поддржи пристапувањето на Украина во Европската Унија, бидејќи тоа би донело војна во Европа и би ѝ одзело унгарски пари на Украина“, рече Орбан, додавајќи дека би претпочитал да види Киев да добие статус на „стратешки партнер“, наместо полноправна членка.
Свет
Зохран Мамдани со чекан и срп на насловната страница на „Њујорк пост“
Демократскиот социјалист Зохран Мамдани, кој се опиша себеси како најлошиот кошмар на Трамп, е избран за нов градоначалник на Њујорк.
На насловната страница на денешниот „Њујорк пост“ пишува: „Социјалистот Мамдани ја доби градоначалничката трка. Црвено јаболко“. Во заднината Мамдани е прикажан како држи чекан и срп, а на небото над облакодерите се гледаат три црвени пентаграми.
„По кампањата, во која ветуваше високи даноци, бесплатни работи и омраза кон Израел, социјалистот Зохран Мамдани убедливо победи синоќа и ќе стане 111-ти градоначалник на Њујорк“, пишува „Њујорк пост“.
„Њујорк пост“ е еден од најстарите американски дневни весници, основан 1801 година, а денес е познат како таблоид со изразен сензационалистички пристап. Тој ги претставува конзервативните политички ставови, блиски до Републиканската партија.
Тој често ги критикува политичката левица, прогресивните движења и демократските функционери, а пишува потврдно за републиканските кандидати и за конзервативните прашања. Неговиот стил е провокативен, со заводливи наслови, иронија и визуелно моќни насловни страници.
За што се залага Мамдани?
Политичката платформа на Мамдани се базира на зајакнување на јавните услуги и проширување на социјалните програми, особено во областите домување и транспорт. Тој се залага за замрзнување на кириите во регулираните станови и изградба на многу достапни станови.
Мамдани исто така ги поддржува воведувањето бесплатен автобуски превоз и проширувањето на јавниот превоз финансиран од градскиот буџет. Неговите планови вклучуваат зголемување на даноците за најбогатите и за најголемите корпорации за финансирање нови јавни програми.
Во однос на социјалните прашања, тој силно ги поддржува правата на ЛГБТК+ луѓето и проширувањето на пристапот до здравствена заштита. Се залага за бесплатна грижа за децата и намалување на трошоците за живот за семејствата. Во областа на јавната безбедност се промовира поголема улога на социјалните и на услугите за ментално здравје, а воедно се намалува обемот на работа што традиционално се префрла на полицијата.
Свет
Трамп повика на темелни промени во изборниот систем
Само неколку часа откога демократите постигнаа низа победи на клучните државни избори, претседателот Доналд Трамп повика на темелни промени во изборниот систем.
„Да се усвои реформа на гласањето, лични карти на гласачите, без гласање по пошта. Да се спаси нашиот Врховен суд од пакување“, без додавање две држави итн. „Укинете го ФИЛИБАСТЕРОТ!!!“, напиша Трамп во објава на „Тру соушал“.

Демократите победија на гувернерските трки во Вирџинија и Њу Џерси во вторникот, како и на трката за градоначалник на Њујорк. Покрај тоа, гласачите во Калифорнија го одобрија Предлогот 50, мерка за која се залага гувернерот Гевин Њусом. Мерката ѝ дава на партијата контрола врз редистрикцијата на Конгресот, што би можело да им помогне на демократите да вратат дури пет места што моментно ги држат републиканците. Мерката е дизајнирана како одговор на промените во редистрикцијата на Тексас, што им се во корист на републиканците.
Повикот на Трамп за построги закони за лични карти на гласачите и елиминирање на гласањето по пошта произлегува од неговите повторени, но неосновани тврдења дека измамата на гласачите им дава предност на демократите. Неговото противење на проширувањето на Врховниот суд и доделувањето на државност на Вашингтон или Порторико ги одразува стравувањата дека таквите промени би го зајакнале влијанието на демократите со додавање либерални судии и нови демократски места во Конгресот.
Демократите Абигејл Спанбергер и Мики Шерил ги обезбедија гувернерските места во Вирџинија и во Њу Џерси водејќи центристички кампањи фокусирани на прифатливост, здравствена заштита и безбедност. Во Њујорк 34-годишниот социјалист Зохран Мамдани го победи независниот кандидат Ендру Куомо, поддржан од Трамп, во тесна трка фокусирана на реформите во домувањето и транспортот. Демократите исто така остварија напредок надвор од прелиминарните избори победувајќи на трките за Врховниот суд на државата во Пенсилванија и усвојувајќи клучни иницијативи во Колорадо и Мејн, каде што гласачите ги поддржаа новите мерки за безбедност на оружјето и ги отфрлија построгите закони за лична карта на гласачите.
Исходот предизвика фрустрација меѓу републиканците. „Бевме измамени“, рече кандидатот за гувернер на Охајо, Вивек Рамасвами. Советникот на Трамп, Крис Ла Чивита, коментира за платформата X: „Лош кандидат и лоша кампања имаат последици – трката за гувернер на Вирџинија е одличен пример“. Ендру Колвет од Turning Point USA верува дека тоа била стратешка грешка: „Трамп апсолутно требаше да биде во Њу Џерси. Луѓето што го сакаат Трамп… би биле мотивирани од тоа“.
Обраќајќи им се на поддржувачите, новоизбраниот градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, рече: „Вечерва донесовте мандат за промена – мандат за нов вид политика“.
Поранешниот претседател Барак Обама се придружи на честитките. „Честитки до сите демократски кандидати што победија вечерва. Тоа е потсетник дека кога се обединуваме околу силни, прогресивни лидери, кои се грижат за прашањата што се важни, можеме да победиме. Сè уште имаме многу работа да направиме, но иднината изгледа малку посветла“, напиша тој на X.
Лидерите на Демократската партија се надеваат дека овие победи сигнализираат враќање на националната сцена и покрај широкиот идеолошки спектар на нивните кандидати – од центристи до прогресивци, кои се залагаат за масовни јавни инвестиции.
Фото: ЕПА

