Свет
Шест месеци војна во Украина
																								
												
												
											Руската инвазија на Украина, која почна на 24 февруари, ги уништи животите на милиони Украинци. Десетици илјади луѓе беа убиени, а милиони беа раселени ширум светот.
Освен Украина, која е на удар на Русија, последиците од постапките на рускиот претседател Владимир Путин и најавата за нападот ги почувствува цел свет.
Според Канцеларијата на Високиот комесаријат за човекови права на Обединетите нации (ОХХР), во рускиот напад загинале 5.587 цивили, а други 7.890 се повредени, додека се стравува дека оваа бројка може да биде значително поголема.
Како што соопшти началникот на украинскиот Генералштаб Валериј Залужњи, во војната досега загинале околу 9.000 украински војници, додека Русија не ги објавила загубите. Американските разузнавачки служби наведуваат дека досега загинале 15.000 руски војници.
И раселувањето беше последица на војната, па дури една третина од населението на Украина беше принудено да ги напушти своите домови. Според податоците на УНХЦР, моментално во Европа има околу 6,6 милиони регистрирани бегалци од Украина.
Според проценките на „Ројтерс“, покрај човечките жртви, Украина изгубила и околу 22 отсто од својата територија од руската анексија на Крим во 2014 година.
– Остана без голем дел од брегот, економијата му беше осакатена, а некои градови беа претворени во пустош од руското гранатирање. Украинската економија ќе се намали за 45 отсто во 2022 година, според проценките на Светската банка и Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), објави Ројтерс.
Војната ја чинеше и Русија. Не е познато колкава е загубата на Русија, особено по строгите западни санкции, кои го нанесоа најголемиот шок на руската економија од распадот на Советскиот Сојуз во 1991 година. Заедно со санкциите има и воени трошоци кои во Русија се државна тајна.
Рускиот напад врз Украина и санкциите воведени на Русија како резултат на тоа доведоа до големо зголемување на цените на вештачките ѓубрива, пченицата, металите и енергијата, што доведе до прехранбена криза и инфлаторен бран што ја тресе светската економија.
Русија е најголемиот светски извозник на природен гас, пченица, азотни ѓубрива и паладиум и втор најголем извозник на нафта во светот по Саудиска Арабија. По санкциите на Западот, но и обидот за намалување на зависноста од Русија, Москва го исклучи протокот на гас преку гасоводот „Северен тек 1“, па цените на бензинот значително скокнаа, а меѓународните цени на нафтата достигнаа највисоко ниво од 2008 година, пренесува Хина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
																	
																															Свет
Австралија ќе им обезбедува на граѓаните три часа бесплатна сончева енергија дневно
														Австралија ќе им понуди на домаќинствата, вклучително и на оние без соларни панели, најмалку три часа бесплатна сончева енергија секој ден во рамките на програмата за заштеда на енергија која се очекува да биде активна во 2026 година, изјави денес австралискиот министер за енергетика Крис Бовен.
Програмата „Solar Sharer“ прво ќе биде лансирана во Нов Јужен Велс, Јужна Австралија и југоисточен Квинсленд, пред да се прошири во други делови од земјата.
Граѓаните ќе можат да користат бесплатна енергија во периодите на најголемо производство, главно во средината на денот.
„Домаќинствата кои ќе успеат да ја прилагодат својата потрошувачка на периодите на бесплатна електрична енергија ќе имаат директна корист, без разлика дали имаат соларни панели или не, и без оглед на тоа дали се сопственици или изнајмувачи. Колку повеќе луѓе се приклучуваат на програмата и ја префрлаат својата потрошувачка во овие часови, толку е поголема користа за целиот систем и пониските трошоци за сите корисници на електрична енергија“, рече Бовен.
Во Австралија, околу четири милиони домови веќе имаат соларни панели на своите покриви.
Програмата ќе им биде достапна и на станарите во згради кои немаат свои соларни панели, под услов да имаат паметно броило и да ја прилагодат потрошувачката на енергија на средина од денот, кога можат бесплатно да користат електрична енергија или да полнат електрични возила.
Австралија постави цел во 2022 година 82 проценти од електричната енергија да доаѓа од обновливи извори до 2030 година, со законско намалување на емисиите на стакленички гасови од 43 проценти во споредба со нивоата од 2005 година.
фото: принтскрин
Свет
Блокадата на владата ја остави Америка без контролори на летање: летовите се одложени со часови
														Повеќе од 3,2 милиони американски патници се соочуваат со одложувања и откажувања на летови, бидејќи отсуствата на контролорите на летање продолжуваат да растат, додека федералната влада влегува во 34-тиот ден од блокадата, соопштија во понеделник воздухопловните власти и авиокомпаниите.
Федералната администрација за воздухопловство (ФАА) соопшти дека одложувањата се воведуваат во Далас и Остин поради недостаток на контролори и дека слични мерки би можеле да се воведат на аеродромите во Хјустон и Вашингтон. Речиси 2.900 летови беа одложени само во понеделник.
Околу 13.000 контролори на летање и 50.000 вработени во Администрацијата за безбедност на транспортот (TSA) се принудени да работат без плата откако републиканскиот претседател Доналд Трамп и демократите во Конгресот не успеаја да постигнат договор за буџетот, што предизвика затворање на владата. Отсуствата на TSA, исто така, доведоа до редици долги часови на безбедносните контролни пунктови во последните денови, особено во Хјустон и Сан Диего.
„Ако утврдиме дека безбедноста на патувањето повеќе не е загарантирана, ќе го затвориме целиот воздушен простор. Во моментов, се справуваме само со значителни одложувања“, рече министерот за транспорт Шон Дафи.
Здружението „Airlines for America“, најголемото здружение на американски превозници, предупреди дека повеќе од 3,2 милиони патници се погодени од доцнења или откажувања откако започна затворањето на летовите на 1 октомври поради недостиг на персонал и го повика Конгресот итно да ја прекине блокадата на буџетот.
ФАА претходно предупреди дека ѝ недостасуваат околу 3.500 контролори на летање и дека продолжената блокада би можела да предизвика сериозни прекини во воздушниот сообраќај за време на празничната сезона.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Работник спасен од урната средновековна кула во Рим по 11 часа, починал во болница
														Работникот кој беше заробен под урнатините на кулата Торе деи Конти во центарот на Рим повеќе од 11 часа почина откако беше извлечен од спасувачите и однесен во болница, објавија италијанските медиуми.
Дел од фасадата на кулата, која се наоѓа во близина на Царскиот форум и Колосеумот, се урна во понеделник наутро, создавајќи облак од прашина и закопувајќи ги работниците на местото. Според извештаите на медиумите, тројца работници биле евакуирани, додека еден претрпел повреда на главата. Последниот, 66-годишен романски државјанин, останал заробен под урнатините повеќе од 11 часа.
🔵 #Roma Morto Octay Stroici, l'#operaio 66enne di origini rumene rimasto intrappolato per oltre 11 ore dopo i due crolli della #TorredeiConti ai Fori Imperiali. Cordoglio dalle istituzioni, la Procura di Roma ha aperto un' inchiesta per omicidio colposo e disastro colposo pic.twitter.com/m8kHYHFfPD
— Rai Radio1 (@Radio1Rai) November 4, 2025
Тој беше извлечен од пожарникарите во Рим доцна во ноќта и пристигна во болницата Умберто I со кардиореспираторен застој. И покрај обидите за реанимација, тој почина, објави новинската агенција Анса.
Регионалниот претседател на Лацио, Франческо Рока, изрази сочувство до семејството на починатиот работник. „Октај Строичи не преживеа, и покрај вонредните напори на спасувачите. Човек не може и не смее да умре на работа“, напиша Рока на Фејсбук.
Una porzione della storica Torre dei Conti, situata in Largo Corrado Ricci nei pressi dei Fori Imperiali a Roma, è crollata questa mattina durante i lavori di ristrutturazione.
Fortunatamente non risultano persone coinvolte sotto le macerie, mentre l’area è stata messa in… pic.twitter.com/98ox69K4IS
— La Sicilia (@lasiciliait) November 3, 2025
Обвинителството во Рим отвори истрага за сомневање за небрежност и ненамерни повреди, а карабињерите ги испрашаа работниците и лицата одговорни за реновирањето. Според одделот за културно наследство на Рим, уривањето влијаело на потпорен ѕид, дел од основата и скалиште на кулата, чија реновација започна во јуни и вклучуваше отстранување на азбест.
фото: принтскрин

