Свет
Јануари 2025 година најтопол во историјата на планетата: соборен климатски рекорд, научниците загрижени

Европската климатска служба Коперник објави дека јануари 2025 година бил најтопол во историјата, пишува „Би-Би-Си“. Претходниот месец го собори рекордот од претходната година за речиси 0,1 степен.
Според нивното истражување, главната причина за глобалното затоплување е емисијата на гасови со ефект на стаклена градина, кои се предизвикани од човековата активност, пред се со согорувањето на фосилните горива. Сепак, научниците велат дека немаат целосно објаснување зошто токму овој јануари бил најтопол во историјата.
„Главната причина зошто рушиме рекорди и зошто го имаме овој повеќедецениски тренд на затоплување е тоа што го зголемуваме количеството на стакленички гасови во атмосферата. Сепак, конкретното објаснување зошто 2023, 2024 и почетокот на 2025 година беа толку топли, вклучува и други фактори. Се обидуваме точно да утврдиме кои елементи се ова“, изјави Гевин Шмит, директор на Институтот за NASA Studies.
Јануари 2025 година беше за 1,75 степени потопол од просечните јануарски температури од крајот на 19 век. На почетокот на 2024 година, глобалните температури се зголемија поради временските услови поврзани со феноменот „Ел Нињо“, кога невообичаено топлите површински води се проширија низ источниот тропски Пацифик, ослободувајќи дополнителна топлина во атмосферата.
„Да ме прашавте пред неколку месеци каков ќе биде јануари 2025 година во споредба со јануари 2024 година, ќе кажев дека ќе биде постудено. Сега знаеме дека не е, а навистина не знаеме зошто“, рече Адам Скајф, шеф на прогноза во Британската метеоролошка служба.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп прифати авион вреден стотици милиони долари од Катар

Соединетите Американски Држави прифатија луксузен авион дониран од Катар како дел од идната флота „Ер Форс уан“, што предизвика бран критики – дури и меѓу блиските поддржувачи на претседателот, Доналд Трамп.
„Секретарот за одбрана го прифати Боингот 747 од Катар во согласност со сите федерални закони и прописи“, изјави портпаролот на Пентагон, Шон Парнел.
Авионот, кој доаѓа од флотата на катарското кралско семејство, вреди околу 400 милиони долари и ќе мора да претрпи голема модернизација, вклучително и безбедносни надградби, пред да може да се користи за претседателски транспорт.
Белата куќа инсистира дека подарокот е легален, но веста за трансферот на авионот минатата недела предизвика голема политичка полемика.
Подарокот доаѓа во време кога американскиот Устав, во таканаречената клаузула за емолументи, експлицитно им забранува на владините службеници да прифаќаат подароци од странски влади без одобрение од Конгресот – и во овој случај, такво одобрение не се барало ниту било дадено.
Претседателот Трамп тврди дека се е легално бидејќи авионот му бил предаден на Министерството за одбрана, а не на него лично. Тој нагласи и дека нема да го користи авионот по завршувањето на мандатот, туку ќе биде префрлен во неговата претседателска библиотека.
Бранејќи ја одлуката минатата недела, Трамп рече: „Ни даваат подарок“. Тој додаде дека би било „глупаво“ да се одбие авионот.
Авионот сè уште ќе бара години работа и десетици милиони долари инвестиции за да се прилагоди на стандардите потребни за транспорт на американскиот претседател, вклучувајќи безбедносни системи, опрема за комуникација и одбранбени механизми.
Регион
Судот донесе нова пресуда против родителите на Коста Кецмановиќ

Вишиот суд во Белград донесе пресуда со која Миљана и Владимир К., родителите на момчето што го изврши масакрот во училиштето „Владислав Рибникар“, се прогласени за одговорни за нематеријалната штета нанесена на Татјана Стевановиќ, професорката по историја која беше ранета во нападот.
Треба да и платат 6.900.000 динари, односно околу 58.800 евра, заедно со законските камати и трошоците на постапката.
Судот смета дека за штетата одговараат родителите бидејќи настанала како резултат на лошото воспитување и примерот што го дале на нивниот син. Во пресудата е наведено дека го однеле на стрелиште и му дале пристап до оружје, без соодветно обезбедување во куќата. На овој начин, според мислењето на судот, ги занемариле основните родителски обврски и дозволиле развој на опасен интерес за оружје кај малолетно дете.
Судот ги отфрли тврдењата на родителите дека не можеле да предвидат што ќе се случи, нагласувајќи дека момчето било способно да го разбере значењето на неговите постапки и да го контролира своето однесување во моментот на нападот.
Свет
Зеленски и Туск разговараа за отворање на кластерите за членство на Украина во ЕУ

Украинскиот претседател Володимир Зеленски и полскиот премиер Доналд Туск денеска разговараа за изборите во Полска, војната во Украина и отворањето кластер во преговорите за членство на Украина во ЕУ.
Зеленски вели дека е важно Полска да остане сигурен партнер и пријател на Киев.
„Многу, пред се безбедноста зависи од нашето единство, заеднички став и координирани чекори“, напиша Зеленски.
Тој го информирал Туск за неговиот разговор со американскиот претседател Доналд Трамп и европските лидери во понеделникот.
„Разговарав за подготовката на нашите следни чекори. Притисокот врз Русија како одговор на продолжувањето на војната треба да биде опиплив. Ги координиравме позициите за потребата од отворање на првите кластери за време на полското претседателство со ЕУ. Украина, од своја страна, направи се што е потребно и го заслужува тоа“, истакна украинскиот лидер.
Тој му се заблагодари на Туск за поддршката и подготвеноста да придонесе на патот на европската интеграција на Украина.
Претседателот на Украина претходно ја повика ЕУ да го забрза отворањето на кластерот во преговорите за влез во европскиот блок.
Зеленски истакна дека „една земја-членка не може да ги блокира одлуките кои се важни за целиот континент“ и го повика Советот на ЕУ да го направи одлучувањето во Унијата пофлексибилно.
Унгарија го блокираше отворањето на кластерот за преговори за пристапување на Украина во ЕУ од почетокот на 2025 година, оценувајќи дека „членството на Украина во ЕУ ќе биде товар и за блокот и за Унгарија“.