Доналд Трамп силно сака мировен договор во Украина. Киев сака мир уште повеќе, но не по секоја цена, пишува Би-би-си во анализата на новиот обид за постигнување прекин на огнот во Украина. Според анализата, токму затоа Украина одби кога американската администрација почна да се залага за договор до Денот на благодарноста, под услови што речиси личеа на предавање.

Итни разговори во Женева
Украина испрати високи функционери на разговорите во Женева, а во текот на целата недела делегациите на САД и Украина се возеа напред-назад помеѓу двете главни локации во црни лимузини со затемнети прозорци.

Ним им се придружија советници за национална безбедност од Германија, Франција и Обединетото Кралство.

Единствениот момент кога аналитичарот на Би-Би-Си успеа да го види Андриј Јермак, кој го водеше украинскиот преговарачки тим, беше кога тој изгледаше сосема безизразно. Ова не е изненадувачки: првичниот предлог беше толку поволен за руските барања што американскиот државен секретар Марко Рубио мораше да негира дека е напишан од Кремљ.

Но, Доналд Трамп беше јасен – Украина мора брзо да потпише или да се соочи со неодредени последици. Затоа Киев мораше да учествува.

Рубио споменува „огромен напредок“, но ништо конкретно
Во неделата вечерта, Рубио објави дека е постигнат „огромен напредок“ и дека „остануваат само две работи“. Кога беше прашан од новинарите, тој одби да прецизира, нарекувајќи ја ситуацијата „деликатна“.

Но, во заедничката изјава на Украина и САД сега се вели дека е во тек „нов договор“, наречен „ажуриран и ревидиран рамковен документ“.

Тој документ сè уште не е објавен. „Фајненшл тајмс“, според Би-Би-Си, го цитира украинскиот заменик-министер за надворешни работи Сергеј Кисљак, кој вели дека новиот план од 19 точки остава „многу малку“ од оригиналниот нацрт.

Европските промени го поместуваат документот во корист на Украина
Новиот текст веројатно ќе вклучи барем некои од амандманите предложени од европските земји, објавени од Ројтерс, кои се значително поприфатливи за Киев. Во оваа верзија, повеќе нема автоматско вето за идното членство на Украина во НАТО – ниту пак какви било ограничувања за големината на вооружените сили на Украина.

Во него се наведува дека западните сили нема да бидат трајно распоредени во Украина, но ова не е целосна забрана.

Нема предавање на територија, нема амнестија за воени злосторства
За чувствителното прашање за територијата – земјата што украинските војници ја бранат и за која умираат 11 години – нема да има предавање на остатокот од Донбас на Русија, а Украина ќе се обиде да ги врати окупираните територии исклучиво преку дипломатски канали. Ова е нешто што украинскиот претседател Володимир Зеленски веќе го прифати.

Општата амнестија за воени злосторства е исто така целосно отфрлена. Но, најважно – во документот се споменуваат безбедносни гаранции.

Стармер и други функционери бараат заштита за Украина во стилот на Член 5 на НАТО
Неколку функционери, вклучувајќи го и британскиот премиер Кир Стармер, зборуваа за тоа дека на Украина ѝ е дадена заштита во стилот на Член 5, што значи дека САД ќе бидат обврзани да застанат во нејзина одбрана ако Русија повторно нападне.

Ова е клучно прашање за кое Украина вели дека не може да преговара. Не е јасно колку европски предлози влегоа во најновата верзија, но германскиот канцелар Фридрих Мерц го нарекува договорот „значително изменет“ – и „на позитивен начин“.

Како се промени планот преку ноќ?
Би-Би-Си пишува дека е тешко да се каже со сигурност како документот од план пријателски настроен кон Кремљ се претворил во нешто сосема друго, особено со луѓе како Стив Виткоф во просторијата.

Оригиналниот текст пријателски настроен кон Кремљ е базиран на средбата на Виткоф со рускиот претседател Путин оваа пролет, кога тој се врати цитирајќи руски контроверзни наративи речиси дословно. Овој нов предлог, според Би-Би-Си, изгледа како нешто на што Украина би можела да се согласи – еден ден.

Трамп го менува тонот
Затоа Трамп премина од напаѓање на украинските функционери – за нивниот наводен „целосен недостаток на благодарност“ – на тврдење дека „нешто добро“ може да произлезе од нова рунда разговори. Но, колку добро? Сè уште нема индикации дека Русија е подготвена да се откаже од борбите освен ако не биде принудена.

„Путин е многу посигурен воено во моментов“, вели Татјана Становаја од Carnegie Russia Eurasia Center.

Таа ги наведува скандалот со корупција и политичката криза во Киев, проблемите со мобилизацијата и руските воени придобивки на терен – сето ова го одразува размислувањето на Путин. Во најдобар случај, велат некои, желбата на Трамп за брз договор даде нов импулс на потрагата по мир – за кој Украинците, под постојан напад, очајно копнеат.

Кругот се затвора
Но, тешко е да се ослободиме од впечатокот дека деновите на интензивна дипломатија нè вратија таму каде што бевме, според Би-Би-Си.

„Руската позиција е: ‘Ги презентиравме нашите барања, па дали ќе ги прифатите или не?’“ вели Становаја. „Ако да – ќе ја запреме војната. Ако не – само ќе почекаме додека не бидете подготвени“.

фото: принтскрин

Секретарот на американската армија, Ден Дрискол, пристигна во Абу Даби доцна синоќа на разговори со шефот на украинската воена разузнавачка служба и руска делегација, додека Вашингтон се обидува да протурка мировен договор за ставање крај на војната предизвикана од Кремљ.

Според американски функционер и две лица запознаени со состанокот, Дрискол и руската делегација ги започнаа разговорите доцна вчера вечер. Се очекува разговорите да продолжат денес.

Разговори во Женева
Составот на руската делегација не беше веднаш познат. Но, според две лица запознаени со ситуацијата, Дрискол требаше да се сретне со Кирил Буданов, началник на Главната дирекција за разузнавање (ГУР) на украинското Министерство за одбрана. ГУР не одговори на барањата за коментар.

Средбата во Абу Даби следеше по напредокот постигнат во текот на викендот во разговорите меѓу украинските и американските делегации во Женева. Секретарот на американската армија, исто така, учествуваше во тие разговори во Швајцарија.

„Дрискол беше многу, многу вклучен во овој мировен процес во последните неколку дена“, рече американскиот функционер, осврнувајќи се на неодамнешните разговори со украинските претставници. „Тој очигледно е многу вклучен, па може да го пренесе тој дел“ на Русија. „Секако, Украина знае што се случува, тие знаеја од каде доаѓа тоа“ по Женева, додаде функционерот.

Тој исто така рече дека државниот секретар Марко Рубио и Стив Виткоф, специјалниот претставник на претседателот Доналд Трамп, „секој одел по свој пат за да го продолжи својот дел од работата. Добрата работа во врска со вклучувањето на Ден Дрискол во овој процес е тоа што додава нешто, а не одзема, за да може тој да ги продолжи разговорите и слични работи.“ „Исто како што рече Рубио вчера, ние продолжуваме 24/7, обидувајќи се да се движиме што е можно побрзо и поагресивно.“

Чувствителни точки изоставени
Разговорите со ОАЕ доаѓаат по денови интензивни состаноци во Киев и Женева, за време на кои Дрискол му го презентираше на украинскиот претседател Володимир Зеленски контроверзниот мировен план од 28 точки на администрацијата на Трамп.

По часови разговори, претставници од двете земји излегоа со нов мировен предлог од 19 точки, поповолен за Киев. Но, според Сергеј Кисљак, првиот заменик-министер за надворешни работи на Украина, најчувствителните политички точки беа оставени двајцата претседатели да се договорат за нив.

Буданов ги надгледуваше некои од најсмелите украински напади врз руската војска и тајните операции во Русија, вклучувајќи атентати и напади со беспилотни летала на долг дострел. Тој и ГУР одржуваа една од ретките отворени линии на комуникација со Русија за време на војната, што овозможи размена на илјадници воени заробеници и дискусии за други прашања.

Во претседателскиот декрет потпишан во саботата, Зеленски го именува Буданов како еден од деветте членови на официјалната делегација овластена „да учествува во процесот на преговори“ со САД и Русија со цел да се постигне „праведен и траен мир“.

„Треба да се осигураме дека Русите се согласуваат со сите точки“
Во говорот во понеделник вечерта, Зеленски рече дека украинските преговарачи целосно го информирале по разговорите во недела и дека сега верува дека „потребните чекори за завршување на војната можат да станат остварливи“. „По Женева, има помалку точки, а не 28, и многу важни елементи се земени предвид во оваа рамка“, рече тој.

Тој нагласи дека сè уште има многу работа што треба да се направи за да се финализира документот, додавајќи дека наскоро „ќе разговара за чувствителни прашања со претседателот Трамп“.

Портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, во понеделник изјави дека нема планови Трамп и Зеленски да се сретнат лично.

Но, Белата куќа беше „оптимистичка“ по разговорите во Женева. „Украинците работеа со нас на формулацијата, а тоа го слушнавте директно од нивната делегација вчера. Затоа мислиме дека сме во многу добра позиција“, рече Ливит.

„Секако, мора да се осигураме дека сите овие точки се договорени. И потоа, секако, мора да се осигураме дека другата страна во оваа војна, Русите, се согласуваат со нив. Вашингтон е подеднакво ангажиран на двете страни од оваа војна“, рече Ливит.

фото: принтскрин

Најмалку девет деца и една жена беа убиени откако пакистанските сили ја бомбардираа куќата на локален жител во авганистанската покраина Хост, изјави портпаролот на авганистанските талибанци, Забихулах Муџахид.

Судирите продолжуваат откако талибанците се вратија на власт
Муџахид рече дека Пакистан извршил напади и во покраините Кунар и Пактика, при што биле повредени цивили. Нападот се случил еден ден откако во двоен самоубиствен напад загинаа тројца паравоени војници во Пешавар, Пакистан.

Пакистанските и авганистанските сили се судрија во октомври, што е најлошото насилство откако талибанците се вратија на власт во Авганистан во 2021 година. Во нападите загинаа десетици луѓе.

Страните потпишаа прекин на огнот во Доха во октомври, но мировните преговори во Турција пропаднаа поради несогласувања околу антипакистанските паравоени групи што дејствуваат во Авганистан.

фото: принтскрин