Свет
Њу Делхи е најзагадениот мегаград во светот: „Тоа е најголемата закана за здравјето“
Загадувањето на воздухот е поопасно за здравјето на просечниот човек на Земјата од пушењето или алкохолот, а заканата се влошува во нејзиниот глобален епицентар, јужна Азија, додека ситуацијата во Кина бргу се подобрува, покажа студија објавена денес.
Сепак, финансирањето, за да се одговори на тој предизвик, е дел од сумата посветена на борбата против заразните болести, според студијата на Институтот за енергетска политика на Универзитетот во Чикаго.
Нејзиниот годишен извештај за Индексот на животен квалитет на воздухот покажа дека загадувањето на воздухот со ситни честички, како што се оние од возилата и индустриските издувни гасови, шумските пожари и друго, останува „најголемата надворешна закана за јавното здравје“.
Доколку светот трајно ги намали овие загадувачи во согласност со границите на нивните нивоа во воздухот поставени од Светската здравствена организација (СЗО), просечниот човек би додал 2,3 години на својот животен век.
Ситните честички се поврзани со белодробни заболувања, срцеви заболувања, мозочни удари и рак.
За споредба, тутунот го скратува животниот век во светот за 2,2 години, а неисхранетоста на децата и мајките е одговорна за намалување на очекуваниот животен век за 1,6 година.
Азија и Африка го носат најголемиот товар, но имаат една од најслабата инфраструктура за обезбедување навремени и точни податоци на граѓаните.
Целиот континент Африка добива помалку од 300.000 долари за борба против загадувањето на воздухот.
„Постои длабока неповрзаност помеѓу тоа каде е најлошо загадувањето на воздухот и каде ние, колективно и глобално, користиме ресурси за да го решиме проблемот“, изјави за АФП, Криста Хасенкопф, директорка на програмите за квалитет на воздухот во Институтот за енергетска политика на Универзитетот во Чикаго.
Иако постои меѓународно партнерство за финансирање наречено Глобален фонд, кој издвојува 4 милијарди долари годишно за ХИВ/СИДА, маларија и туберкулоза, не постои еквивалент за загадувањето на воздухот.
„Сепак, загадувањето на воздухот го намалува животот на просечниот човек во Демократска Република Конго и Камерун повеќе години отколку ХИВ/СИДА, маларија и други здравствени закани“, се вели во извештајот.
На глобално ниво Јужна Азија е најтешко погодениот регион.
Бангладеш, Индија, Непал и Пакистан се соодветно четирите најзагадени земји во однос на годишните просеци на фини честички во однос на бројот на жители, кои се детектирани од сателити и дефинирани како честички со дијаметар од 2,5 микрона или помалку.
Концентрациите на загадувањето на воздухот потоа се внесуваат во метриката, која го пресметува нивното влијание врз очекуваниот животен век.
Жителите на Бангладеш, каде што просечните нивоа на ПМ 2,5 беа 74 микрограми на кубен метар, би добиле 6,8 години живот доколку се доведат до насоките на СЗО од 5 микрограми на кубен метар.
Главниот град на Индија, Њу Делхи, е најзагадениот мегаград во светот, со годишен просек од 126,5 микрограми загадување со честички на квадратен метар.
Кина, од друга страна, „постигна извонреден напредок во однос на војната против загадувањето на воздухот“, која почна во 2014 година, рече Хасенкопф.
Загадувањето на воздухот во таа земја се намалило 42,3 отсто меѓу 2013 и 2021 година.
Доколку се одржи постигнатото, просечниот кинески граѓанин ќе може да живее 2,2 години подолго.
Во Соединетите Американски Држави, законодавните мерки, како што е законот за чист воздух, помогнаа да се намали загадувањето 64,9 проценти од 1970 година помагајќи им на Американците да живеат 1,4 година подолго.
Но, зголемената опасност од шумски пожари поврзани со потоплите температури и посувите услови поради климатските промени предизвикува скокови на загадувањето од западниот дел на САД до Латинска Америка и Југоисточна Азија.
На пример, сезоната на шумски пожари во Калифорнија во 2021 година резултира со тоа што округот Плумас доби повеќе од петпати поголема просечна концентрација на фини честички од упатствата на СЗО.
Приказната за подобрување на загадувањето на воздухот во Северна Америка во последните децении е слична на Европа, но сè уште има големи разлики меѓу Западна и Источна Европа, а Босна и Херцеговина е најзагадена земја на континентот. Босна и Херцеговина е на 27. место со евентуална добивка од 1,84 година живот со подобрување на квалитетот на воздухот.
На врвот во Европа, покрај најдобриот Исланд, кој на 221. место и ги исполнува упатствата на СЗО, се и земјите како Финска, Шведска и Норвешка, кои се на 182., 181. и на 180. место и чии жители би добиле од 0,01 до 0,06 години живот за овие земји да се усогласат со препораките на СЗО.
Австралија е рангирана на високото 241. место за чист воздух.
Многу острови, како Аруба, Бахамите, Фиџи, Гуам, Сејшелите, се најдобри во светот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Украина очекува 150 авиони, Зеленски рече: „Ќе ја зајакнеме борбената авијација“
Украина очекува да добие 150 авиони „Грипен“ од Шведска, од кои првиот треба да пристигне следната година, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски.
– Заедно со Шведска, Украина значително ќе ја зголеми својата борбена авијација. Договорот со Шведска за борбените авиони „Грипен“ е историски чекор и е добар избор. Сметаме на 150 вакви авиони за Украина, а првите треба да пристигнат следната година – рече Зеленски во објава на Фејсбук, пренесува Укринформ.
Тој додаде дека авионите „Грипен“ се дел од безбедносните гаранции на Украина.
– Ваквите воени воздухопловни сили ќе можат сто проценти да го заштитат нашето небо. А толку голем договор за борбена авијација никогаш не е потпишан за Украина. Историско достигнување. Работиме на негово целосно спроведување – рече Зеленски.
Свет
Вештачката интелигенција помешала чипс со оружје, тешко вооружена полиција опколи ученик во САД
Систем за детекција на оружје базиран на вештачка интелигенција инсталиран во средно училиште во округот Балтимор погрешно идентификувал кеса со чипс како пиштол и ја известил полицијата, која потоа интервенирала со пиштол врз 16-годишен ученик. Таки Ален седел пред средното училиште Кенвуд по фудбалскиот тренинг јадејќи грицки кога се случил инцидентот, објавија американските медиуми.
Само дваесет минути подоцна, тој бил опкружен од осум полициски автомобили и неколку тешко вооружени полицајци. „На почетокот не знаев каде одат сè додека не почнаа да одат кон мене со оружје и да викаат: „’Легни на земја’, и бев во шок“, рече Ален.
„Ме натераа да клекнам, ги ставија рацете зад грб и ми ставија лисици. Ме претресоа и сфатија дека немам ништо“, додаде тој. „Само држев кеса Доритос со двете раце и еден прст испружен, а тие рекоа дека изгледа како пиштол“, објасни ученикот.
Овој инцидент ги истакнува очигледните недостатоци на сегашните системи за детекција на оружје што се имплементираат во училиштата низ САД. Таквиот софтвер, покрај генерирањето лажни позитиви, се покажа дека не е во состојба да спречи вистински трагедии, како што е смртоносната пукотница во средното училиште Антиох во Нешвил претходно оваа година.
Јавните училишта во округот Балтимор воведоа технологија од компанијата „Омнилерт“ со седиште во Вирџинија минатата година. Системот анализира снимки од 7.000 училишни камери и ја предупредува полицијата за потенцијално оружје во реално време.
„Бидејќи сликата многу личеше на пиштол, таа беше потврдена и проследена до безбедносниот тим на јавните училишта во округот Балтимор во рок од неколку секунди за нивна евалуација и одлука“, изјави портпаролот на „Омнилерт“, Блејк Мичел, за The Baltimore Banner.
„Дури и сега кога ја гледаме, со целосно знаење дека не е пиштол, сепак им изгледа како пиштол на повеќето луѓе“, призна тој.
Компанијата го нарече инцидентот „лажно позитивен“, но тврдеше дека системот „работел како што е предвидено: да се даде приоритет на безбедноста и свеста преку брза човечка верификација“.
Таки Ален, кој се плашел за својот живот во времето на интервенцијата, изјави за „Фокс“ дека никогаш не добил извинување од училиштето.
„Само ми кажаа дека тоа е протоколот“, рече тој. „Очекував барем некој да разговара со мене за тоа“.
Ова искуство оставило трага врз младиот ученик.
„Веќе не ми се излегува“, призна тој.
„Ако јадам уште една кесичка чипс или пијам нешто, чувствувам дека тоа ќе се случи повторно“. Семејството на Ален бара одговорност и поголем надзор врз употребата на таква технологија.
„Немаше закана што би оправдала осум пиштоли насочени кон 16-годишник“, рече неговиот дедо, Ламонт Дејвис.
Свет
Решение за војната е можно многу брзо, со три услови, рече специјалниот претставник на Кремљ во Вашингтон
Решение за војната во Украина може да се најде прилично брзо ако се решат три клучни прашања за Русија, изјави Кирил Дмитриев, специјален претставник на Кремљ и извршен директор на Рускиот фонд за директни инвестиции.
Дмитриев моментално е во посета на САД.
Дмитриев изјави за Фокс њуз: „САД, Украина и Русија разбираат какво може да биде решението и се надеваме дека ќе се постигне во разумен временски рок“. Кога еден новинар го праша да појасни за какво решение зборува, Дмитриев спомена три елементи.
„Доста сум фокусиран на економијата и инвестициите и целокупните односи со САД и обезбедувањето дијалог, но мислам дека има само неколку елементи. Еден од нив се безбедносните гаранции за Украина, а Русија е отворена за безбедносни гаранции за Украина.
Дефинитивно постои територијално прашање, каде што има руско население, руско население кое беше нападнато од украинските сили дури и пред почетокот на конфликтот.
А потоа тука е целото прашање за неутралноста на Украина, што е важно за безбедноста на Русија. Значи, всушност, нема толку многу прашања на маса, и во основа, со разбирање како тие можат да се решат дипломатски, решение всушност може да се најде доста брзо.“
Дмитриев, исто така, ја искористи можноста да го пофали американскиот претседател Доналд Трамп, истакнувајќи го напредокот постигнат во решавањето на конфликтот за време на неговиот мандат.
„Претседателот Трамп избегна ескалација во Трета светска војна“, рече претставникот на Кремљ додавајќи дека првиот човек на САД ја разбира руската позиција.
Во интервју за „Си-ен-ен“, Дмитриев додаде дека средбата меѓу Трамп и рускиот лидер Владимир Путин ќе се одржи, но веројатно подоцна.
„Мислам дека средбата е одложена – нашите дипломати мора добро да ја подготват“, рече тој.
„Одличен потег на претседателот Володимир Зеленски е што тој веќе признава дека станува збор за фронтовските линии“, рече Дмитриев. „Знаете, неговиот претходен став беше дека Русија треба целосно да си замине, па всушност мислам дека сме доста блиску до дипломатско решение што може да се постигне“.
Дмитриев вчера пристигна во Соединетите Држави на официјални разговори. Неговото пристигнување следеше по воведувањето санкции врз рускиот нафтен сектор и откажувањето на самитот меѓу Трамп и Путин што требаше да се одржи во Унгарија. Дмитриев тврди дека Русија, САД и Украина се блиску до дипломатско решение што би ја завршило војната.

