Свет
Њу Делхи е најзагадениот мегаград во светот: „Тоа е најголемата закана за здравјето“

Загадувањето на воздухот е поопасно за здравјето на просечниот човек на Земјата од пушењето или алкохолот, а заканата се влошува во нејзиниот глобален епицентар, јужна Азија, додека ситуацијата во Кина бргу се подобрува, покажа студија објавена денес.
Сепак, финансирањето, за да се одговори на тој предизвик, е дел од сумата посветена на борбата против заразните болести, според студијата на Институтот за енергетска политика на Универзитетот во Чикаго.
Нејзиниот годишен извештај за Индексот на животен квалитет на воздухот покажа дека загадувањето на воздухот со ситни честички, како што се оние од возилата и индустриските издувни гасови, шумските пожари и друго, останува „најголемата надворешна закана за јавното здравје“.
Доколку светот трајно ги намали овие загадувачи во согласност со границите на нивните нивоа во воздухот поставени од Светската здравствена организација (СЗО), просечниот човек би додал 2,3 години на својот животен век.
Ситните честички се поврзани со белодробни заболувања, срцеви заболувања, мозочни удари и рак.
За споредба, тутунот го скратува животниот век во светот за 2,2 години, а неисхранетоста на децата и мајките е одговорна за намалување на очекуваниот животен век за 1,6 година.
Азија и Африка го носат најголемиот товар, но имаат една од најслабата инфраструктура за обезбедување навремени и точни податоци на граѓаните.
Целиот континент Африка добива помалку од 300.000 долари за борба против загадувањето на воздухот.
„Постои длабока неповрзаност помеѓу тоа каде е најлошо загадувањето на воздухот и каде ние, колективно и глобално, користиме ресурси за да го решиме проблемот“, изјави за АФП, Криста Хасенкопф, директорка на програмите за квалитет на воздухот во Институтот за енергетска политика на Универзитетот во Чикаго.
Иако постои меѓународно партнерство за финансирање наречено Глобален фонд, кој издвојува 4 милијарди долари годишно за ХИВ/СИДА, маларија и туберкулоза, не постои еквивалент за загадувањето на воздухот.
„Сепак, загадувањето на воздухот го намалува животот на просечниот човек во Демократска Република Конго и Камерун повеќе години отколку ХИВ/СИДА, маларија и други здравствени закани“, се вели во извештајот.
На глобално ниво Јужна Азија е најтешко погодениот регион.
Бангладеш, Индија, Непал и Пакистан се соодветно четирите најзагадени земји во однос на годишните просеци на фини честички во однос на бројот на жители, кои се детектирани од сателити и дефинирани како честички со дијаметар од 2,5 микрона или помалку.
Концентрациите на загадувањето на воздухот потоа се внесуваат во метриката, која го пресметува нивното влијание врз очекуваниот животен век.
Жителите на Бангладеш, каде што просечните нивоа на ПМ 2,5 беа 74 микрограми на кубен метар, би добиле 6,8 години живот доколку се доведат до насоките на СЗО од 5 микрограми на кубен метар.
Главниот град на Индија, Њу Делхи, е најзагадениот мегаград во светот, со годишен просек од 126,5 микрограми загадување со честички на квадратен метар.
Кина, од друга страна, „постигна извонреден напредок во однос на војната против загадувањето на воздухот“, која почна во 2014 година, рече Хасенкопф.
Загадувањето на воздухот во таа земја се намалило 42,3 отсто меѓу 2013 и 2021 година.
Доколку се одржи постигнатото, просечниот кинески граѓанин ќе може да живее 2,2 години подолго.
Во Соединетите Американски Држави, законодавните мерки, како што е законот за чист воздух, помогнаа да се намали загадувањето 64,9 проценти од 1970 година помагајќи им на Американците да живеат 1,4 година подолго.
Но, зголемената опасност од шумски пожари поврзани со потоплите температури и посувите услови поради климатските промени предизвикува скокови на загадувањето од западниот дел на САД до Латинска Америка и Југоисточна Азија.
На пример, сезоната на шумски пожари во Калифорнија во 2021 година резултира со тоа што округот Плумас доби повеќе од петпати поголема просечна концентрација на фини честички од упатствата на СЗО.
Приказната за подобрување на загадувањето на воздухот во Северна Америка во последните децении е слична на Европа, но сè уште има големи разлики меѓу Западна и Источна Европа, а Босна и Херцеговина е најзагадена земја на континентот. Босна и Херцеговина е на 27. место со евентуална добивка од 1,84 година живот со подобрување на квалитетот на воздухот.
На врвот во Европа, покрај најдобриот Исланд, кој на 221. место и ги исполнува упатствата на СЗО, се и земјите како Финска, Шведска и Норвешка, кои се на 182., 181. и на 180. место и чии жители би добиле од 0,01 до 0,06 години живот за овие земји да се усогласат со препораките на СЗО.
Австралија е рангирана на високото 241. место за чист воздух.
Многу острови, како Аруба, Бахамите, Фиџи, Гуам, Сејшелите, се најдобри во светот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Комарците шират болести, а бројот на заразени лица се зголемува во Европа

Европа годинава потврди рекорден број случаи на болести што се пренесуваат преку комарци, како што се чикунгунија и вирусот Западен Нил, што ги прави „нова нормалност“ поради климатските промени, соопшти во среда Европската агенција за здравје.
Европа е погодена од подолги и поинтензивни сезони за болести што се пренесуваат преку комарци, соопшти Европскиот центар за превенција и контрола на болести (ECDC).
„Оваа промена е предизвикана од климатски и еколошки фактори како што се зголемувањето на температурите, подолгите лета, поблагите зими и промените во врнежите од дожд – проблеми што се комбинираат за да создадат поволни услови за комарците да напредуваат и да пренесуваат вируси“, според ECDC.
Директорката на агенцијата, Памела Ренди-Вагнер, изјави дека Европа влегува во нова фаза каде што „подолгото, пораспространето и поинтензивно пренесување преку комарци станува новата нормалност“. Комарецот што може да го пренесе вирусот чикунгунија, Aedes albopictus, се воспоставил во 16 европски земји и 369 региони, во споредба со само 114 региони пред една деценија, според ECDC.
Европа потврди 27 случаи на чикунгунија досега оваа година, што е нов рекорд. За прв пат, локално пренесен случај е потврден во Алзас, во североисточна Франција. Тоа е „исклучителен настан на оваа географска ширина, што покажува дека ризикот од пренесување на болеста продолжува да се шири на север“, соопшти агенцијата.
Од 1 јануари до 13 август, осум европски земји потврдија 335 случаи на локално пренесување на вирусот Западен Нил и 19 смртни случаи. Италија е најтешко погодената земја со 274 случаи.
Селин Госнер, раководител на Одделот во ECDC за болести што се пренесуваат преку храна, вода, векторски и зооноза, нагласи дека превенцијата е поважна од кога било, преку координирани јавни иницијативи и мерки за лична заштита. ECDC им советуваше на жителите на погодените региони да се заштитат од каснувања од комарци со користење репеленти, носење долги ракави и панталони и користење мрежи против комарци.
фото: принтскрин
Свет
Иранците ќе ја одржат својата прва воена вежба по 12-дневната војна, ќе тестираат ракети

Иран утре ќе започне дводневна воена вежба, испукувајќи ракети во северниот дел на Индискиот Океан и Оманското Море, демонстрирајќи ја својата воена моќ за прв пат по 12-дневната војна со Израел и САД во јуни.
Според „Њузвик“, вежбата ќе вклучува лансирање ракети, употреба на беспилотни летала и операции за електронско војување, нагласувајќи ја решеноста на Техеран да ја покаже својата подготвеност за секоја нова фаза од конфликтот.
Израел и Иран дури неодамна го запреа директниот конфликт што предизвика значителни жртви и уништување од двете страни. САД, кои се придружија со свои воздушни напади, продолжија да вршат притисок врз Иран, додека ветуваат силна поддршка за Израел.
Иако отворените борби престанаа, кревкото примирје малку направи за да ги намали непријателствата. Воените вежби како онаа што започнува утре служат и како предупредување за противниците и како сигнал дека Иран е подготвен за можна обновена ескалација, според „Њузвик“.
Според иранските државни медиуми, иранската морнарица ќе користи површински и подморнички бродови, воздухопловни единици, крајбрежни и поморски ракетни системи и единици за електронско војување во вежбата.
Контраадмиралот Абас Хасани, официјален портпарол на иранската морнарица, рече дека маневрите ќе тестираат широк спектар на високопрецизни крстосувачки ракети способни да погодат цели на кратки, средни и долги растојанија. Тој додаде дека вежбата има за цел да ја подобри борбената готовност, да ги подобри командните системи и да го зајакне одвраќањето.
фото: принтскрин
Свет
Израел: Ги презедовме првите чекори од воената операција во градот Газа

Израелската војска ги презеде првите чекори во планираната операција за преземање на контролата врз градот Газа, изјави денес портпаролот на израелската војска, бригаден генерал Ефи Дефрин.
На почетокот на овој месец, израелскиот кабинет за безбедност одобри план за преземање на контролата врз градот Газа. Овој потег ги проширува воените операции на веќе опустошената палестинска територија, предизвикувајќи остри критики дома и во странство.
По судирите со Хамас во Кан Јунис денес, Дефрин изјави: „Ќе го продлабочиме нападот врз Хамас во градот Газа, седиштето на владата на терористичката организација и воениот терор“.
Дефрин рече дека армијата веќе почнала да ги опколува перифериите на Газа и дека Хамас сега е „ранета“ герилска сила.
„Почнавме со прелиминарни операции и првите фази од нападот врз Газа, а силите на ИДФ веќе ги држат перифериите на Газа“, рече тој.
Израел денес соопшти дека ќе повика 60.000 резервисти за планираната офанзива за освојување на Газа, иако повеќето од силите што дејствуваат во најголемиот урбан центар на Појасот Газа ќе бидат активни војници.
Повиците би можеле да се упатат во наредните денови, а се очекува резервистите да се пријават на должност во септември, рече воениот претставник.
Мобилизацијата сигнализира дека Израел продолжува со својот план за окупирање на најголемиот урбан центар во Газа и покрај меѓународните критики за операцијата, која веројатно ќе расели голем број Палестинци.
фото: принтскрин