Сите летови на главните аеродроми во Велика Британија се приземјени поради „откажување на радарот“ на контролата на воздушниот сообраќај. Илјадници патници се заглавени на пистите на најголемите туристички центри во Велика Британија, вклучувајќи ги Хитроу и Гетвик.

Патниците објавуваат фотографии на социјалните мрежи за покажат дека седат заглавени во авионите, а апликацијата „Флајтрадар“  покажува стотици авиони приземјени на лондонскиот аеродром  Хитроу.

Aпликацијата „Флајтрадар“  покажува стотици авиони приземјени на лондонскиот аеродром  Хитроу

Не работи ни таблата за полетувања иако станува збор за најголемиот аеродром во Европа. На неа стои порака за грешка на веб-страницата „Вашиот избор на лет не може да се најде“.

Други големи аеродроми за кои е потврдено дека се засегнати се Бирмингем, Гетвик и Лутон. Водечкиот снабдувач на услуги за контрола на воздушниот сообраќај во Велика Британија, НАТС, преку соопштение потврди дека има „технички проблем“ во центарот за контрола на воздушниот сообраќај во Свонвик.

„Како резултат на технички проблем, го ограничуваме бројот на авиони што летаат во зоната на контрола во Лондон за да обезбедиме безбедност. Се извинуваме за сите доцнења што може да ги предизвика ова. Нашите инженери работат напорно за да го решат проблемот што е можно побрзо и тесно соработуваме со авиокомпаниите за да помогнеме во минимизирање на прекините. Во оваа фаза не можеме да кажеме колку време ќе помине пред операциите да се вратат во нормала“, стои во соопштението од НАТС.

„Секој лет на југот на Англија моментално е заземјен поради проблеми со контролата на воздушниот сообраќај“, се пожали на социјалните мрежи патник заглавен на Хитроиу.

„Ние сме на лет на ’Изиџет’ од Лутон до Анталија, токму требаше да полетаме. Моментално седам со девојки на летот без поим што ќе се случи“, објави друг патник.

„Лондонскиот воздушен простор е целосно затворен… Нема полетувања од ниту еден од лондонските аеродроми“, стои во една од објавите на заглавените патници.

Преку соопштение аеродромот Гетвик извести дека техничкиот проблем значи дека во моментов нема полетувања додека се решава ситуацијата.

„Технички проблем што влијае на НАТС влијае на сите појдовни летови низ Велика Британија“, соопшти аеродромот на мрежата X.

„Моментално нема полетувања од Лондон Гетвик додека се решава ситуацијата. Работиме со НАТС за да ги продолжиме летовите што е можно побрзо. Дојдовните летови сè уште слетуваат на аеродромот. Патниците треба да го проверат статусот на своите летови со нивната авиокомпанија“, стои во соопштението од аеродромот Гетвик.

Меѓународните летови што пристигнуваат на аеродромот Западен Сасекс се одложени за еден час. Аеродромот Бирмингем, исто така, потврди дека бил засегнат од техничкиот проблем.

НАТС кажа дека денес било предвидено да има повеќе од 3.000 летови што поаѓаат од аеродромите во Велика Британија, што е еквивалентно на над 577.000 патници.

Британските контролори на летање пријавија технички проблем што ги прекина летовите на главните аеродроми во Лондон и други делови од земјата во средата, иако подоцна изјавија дека проблемот е решен.

„Нашите инженери сега го обновија системот што беше засегнат денес попладне. Во процес сме на продолжување на нормалното работење во областа на Лондон“, соопшти Националната служба за контрола на воздушниот сообраќај, NATS, во објава на мрежата X.

Аеродромот Хитроу соопшти дека сите полетувања се суспендирани, а аеродромот Гетвик соопшти дека проблемот влијаел на сите појдовни летови низ Велика Британија.

„Моментално, нема полетувања од Лондон Гетвик додека се решава ситуацијата“, според соопштението на X.

Аеродромот Лондон Сити, исто така, објави на X дека летовите таму се погодени од истиот проблем.

Аеродромот во Единбург, исто така, објави дека полетувањата во моментов се во мирување, додека не пристигнат дополнителни информации од NATS, пишува Ројтерс.

Фото: принтскрин

Европската комисија денес објави дека од 12 октомври ќе започне постепената имплементација на новиот Систем за влез и излез (EES) во земјите од Шенген зоната, кој ќе го следи движењето на граѓаните на трети земји за време на кратки престои во 29 европски земји.

Како што е наведено, EES дигитално ќе го евидентира влезот и излезот на патниците, заменувајќи го претходното рачно печатирање на пасошите и собира биометриски податоци, како што се отпечатоци од прсти и фотографии на лицето.

Новиот EES систем ќе овозможи поефикасно управување со надворешните граници на ЕУ, откривање на пречекорување на дозволениот престој, како и случаи на злоупотреба на идентитетот и документите. Како што наведоа, постепената имплементација на системот ќе трае шест месеци, во текот на кои граничните служби ќе почнат да ги евидентираат податоците на патниците од трети земји, пренесуваат медиумите во регионот.

Од октомври 2025 година, ЕУ го воведува Системот за влез и излез (EES), кој дигитално ќе ги евидентира пристигнувањата и заминувањата на граѓаните на трети земји, заменувајќи го печатирањето на пасошите. Системот ќе собира биометриски податоци, вклучувајќи отпечатоци од прсти и фотографии од лице, што ќе овозможи поефикасна идентификација и откривање на злоупотреба на идентитетот, според написите.

Во текот на шестмесечната фаза на воведување, граничните контроли постепено ќе почнат да снимаат податоци во 29-те земји од Шенген зоната. Системот е дел од пакетот „Паметни граници“, со кој ЕУ ги модернизира безбедносните протоколи на надворешните граници.

Што е ETIAS и кој мора да го има?
EES е дел од пакетот на ЕУ за паметни граници, кој го вклучува и ETIAS (Европски систем за информации и авторизација за патување).

Иако сè уште не е ни започнат, европската електронска дозвола за патување ETIAS веќе го доживува своето прво зголемување на цената. Наместо претходно најавените 7 евра, сите патници од земји на кои не им е потребна виза за влез во ЕУ – вклучувајќи ги и граѓаните на САД – ќе мора да платат 20 евра за авторизација од крајот на 2026 година.

ETIAS е електронски систем за претходно одобрување за влез во земјите од Шенген зоната и се однесува на 59 земји кои имаат безвизен режим со ЕУ, вклучувајќи ги Соединетите Американски Држави, Канада, Австралија, Обединетото Кралство и Србија.

Системот не е класична виза: нема посета на конзулатот, не е потребна дополнителна документација или биометриски податоци. Апликацијата се поднесува онлајн, а одобрението обично се добива во рок од неколку минути до неколку дена.

„ETIAS не е виза и не воведува визни обврски. Нема физичка посета на амбасадата или земање отпечатоци од прсти“, изјави портпаролката на Европската комисија, Анита Хипер.

Дозволата важи три години или до истекот на пасошот, а за патници помлади од 18 години или постари од 70 години – авторизацијата е бесплатна.

Според соопштението на Европската комисија, одлуката за зголемување на цената доаѓа во светлината на растечките трошоци за дигитална инфраструктура и сајбер безбедност. Иако системот сè уште не стапил во сила, ова е веќе втора промена на условите, со оглед на тоа што првичното лансирање беше најавено уште во 2016 година, а првиот рок за почеток на имплементацијата беше 2022 година.

„Целта на ETIAS е да се подобри безбедноста на ЕУ, а во исто време да им се олесни на патниците влегувањето во Шенген“, се наведува во официјалното соопштение.