Свет
Измамите се лекуваат со професионална изборна администрација
Казнената репресија не е решавачки фактор за фер соочување на партиските противници, тврдат експертите
Казнената репресија не е решавачки фактор за фер соочување на партиските противници, тврдат експертите
Мирјана Лазарова-Трајковска: Ако изборната администрација е професионална, тогаш мали се шансите за изборни неправилности. Во Македонија има правници што можат да ја преземат одговорноста за избори
КАТИЦА ЧАНГОВА
Измамите, нерегуларностите, фалсификатите во изборниот процес, од полнење на кутии со ливчиња, до злоупотреба на гласот, се лекуваат со добро обучена, стручна и пред сў професионална администрација. Експертите по изборно и уставно право сметаат дека во избирачките тела треба конечно да седнат јавни и државни службеници, а не припадници на политички партии. Службеници како главни актери во изборите на кои им се заканува дисциплинска одговорност, па и губење на работното место, е добро испробан метод за справување со изборните злоупотреби. Досегашната практика потврдува дека казнената репресија за инциденти на денот на изборите не е решавачки фактор за фер и демократско изборно соочување на партиските противници. Во тие случаи делата тешко се докажуваат, правдата пребавно стигнува, а предметите застаруваат. Токму тоа им дава сила на прекршителите да продолжат со манипулации на секои наредни избори. Затоа и не треба да бидеме изненадени што на секои избори се случуваат неправилности, велат експертите.
Изборниот законик што е проследен во собраниска процедура предвидува алтернатива според која во изборните комисии, државната, регионалните и општинските, треба да членуваат правници вработени во државната и јавната администрација. Последниот збор дали ќе биде така зависи од политичките партии. Коалициските партнери од СДСМ и од ЛДП се убедени дека професионална администрација на наредните парламентарни избори е неминовност, но тоа мислење не го делат опозициските партии кои сметаат дека и натаму треба да предлагаат партиски членови.
"Ако изборната администрација е професионална, тогаш навистина мали се шансите за изборни неправилности. Во Македонија има правници кои без проблем можат да ја преземат одговорноста за избори", изјави поранешната претседателка на Државната изборна комисија, Мирјана Лазарова-Трајковска. Таа го издвои примерот на Хрватска, која подготвила работна верзија на закон за државна изборна комисија и го доставила на мислење до Венециската комисија. "Хрватите предлагаат професионалци за членови на централното тело кои ќе се избираат на конкурс, а ќе имаат мандат од 11 години. Законот треба да се донесе до март 2006 и со него ќе се оди на парламентарни избори", вели Лазарова-Трајковска.
За професорот по уставно право, Светомир Шкариќ, изборните спорови се специфични и не можат да се споредуваат со други. "Изборите не припаѓаат на кривичното законодавство. Не треба да се чудиме зошто нема ефекти оти процесите траат со години. Но, вината за тоа зошто нема брза завршница, не треба да се бара ниту кај обвинителите, ниту кај судовите. Судот е неподобен да решава за избори", оценува Шкариќ, потенцирајќи дека не треба да се бараат решенија во казнената репресија. Напротив, тврди тој, поентата е во конституирање професионална администрација за чии евентуални злоупотреби на избори ќе биде предвидена дисциплинска одговорност.
По последните, локални избори, беа поднесени 18 обвиненија за изборна измама против 40-ина извршители. Досега се донесени пресуди во 10 случаи, во пет случаи постапките се во напредни фази, а во три случаи обвиненијата беа отфрлени. Казните се главно парични или условни, а се движат од шест месеци до пет години. Во својот последен извештај ОДИХР ја потсети власта дека треба што побрзо да се изречат казни за учесниците во изборните измами, а во своите препораки бара построги санкции, посебно за членовите во избирачките одбори. Казнетите никогаш повеќе да не се ангажираат на избори. Санкциите за изборните службеници да го отсликуваат фактот дека прекршувањето на законот било од лице што вршело официјална функција, препорача ОДИХР.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Романија и Бугарија за еден месец треба да станат полноправни членки на Шенген зоната
Романија и Бугарија треба да станат полноправни членки на Шенген зоната од почетокот на следната година, најави денеска еврокомесарката Илва Јохансон.
Во Европскиот парламент во Стразбур, комесарката за внатрешни работи Јохансон ја потврди неодамнешната најава на унгарското претседателство дека од 1 јануари 2025 година веројатно ќе се укине копнената контрола во Романија и Бугарија.
„Убедена сум дека Романија и Бугарија ќе ги имаат сите придобивки од Шенген зоната од почетокот на следната година“, рече Јохансон.
Шведската политичарка нагласи дека тоа е големо достигнување бидејќи пет години не било на дневен ред прашањето за проширување на Шенген зоната, а Хрватска, Бугарија и Романија биле „заглавени во чекалната“ иако биле подготвени да се приклучат. Хрватска стана полноправна членка на 1 јануари 2023 година.
Јохансон очекува министрите да одобрат целосен влез на двете земји во Шенген зоната на Советот на ЕУ за правда и внатрешни работи во декември во Будимпешта. Таа нагласи дека тоа го заслужиле поради конкретните мерки воведени на надворешните граници на ЕУ со кои бројот на илегални мигранти е намален за 80 отсто.
Романија и Бугарија се наоѓаат на важни рути за илегална трговија со оружје, дрога и луѓе, но Европската комисија претходно соопшти дека по детална истрага утврдила дека ги исполнуваат сите услови за членство во зоната за слободно патување. Претходно најмногу против неа беа Холандија и Австрија, пренесуваат медиумите во регионот.
Хрватската пратеничка Сунчана Главак во дебатата рече дека целосниот пристап на Романија и Бугарија е „прашање на правичност“ и „од стратешко значење за ЕУ“. Таа нагласи дека нивното патување било „долго и полно со предизвици, вклучително и политички“ и дека ги исполниле техничките услови уште во 2011 година.
„Како Хрватка многу добро разбирам што ќе значи ова за вашите граѓани“, рече пратеничката.
Регион
Почина 13-годишното девојче кое падна од шести кат од зграда во Мостар
Почина тринаесетгодишното девојче кое падна од балконот на шестиот кат во зграда во Мостар.
Информација за „Аваз“ ја потврдил Људевит Мариќ, портпарол на полицискиот оддел на МУП на Херцеговско-неретванскиот кантон.
Инцидентот бил пријавен во полиција во 14 часот и 30 минути, а на лице место бил спроведен увид, предводен од дежурниот кантонален обвинител на Обвинителството на Херцеговско-неретванскиот кантон.
Како што беше речено, преземени се сите потребни истражни дејствија за целосно расветлување на сите околности на овој настан.
Во моментот на падот, според „Аваз“, девојката била сама во станот, а малку порано нејзината мајка излегла да пазари во блиската продавница.
Откако дознала за несреќата, жената доживеала шок.
Свет
Шефот на украинската дипломатија: Русија може да биде принудена на мир само со сила
Во Варшава, украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибиха побара од Полска и западните сојузници да ја зголемат воената помош, особено за антиракетната одбрана на Украина, бидејќи најновите чекори на Русија водат кон ескалација на конфликтот и Москва може да биде принудена на мир само со сила.
„Русија презеде низа неприфатливи чекори кои ја зголемуваат агресијата. Ангажман на севернокорејската војска, напади врз постројки за нуклеарна енергија или напади со балистички ракети. Русија покажува дека не сака мир, сака само војна, што значи дека мирот може да се изнуди само со сила“, рече Сибиха на заедничката прес-конференција со шефот на полската дипломатија Радослав Шикорски.
Украинскиот министер предупреди дека за да ја принудат Русија да склучи мир, западните сојузници мора да ја зголемат помошта за Украина во областа на противракетната одбрана и противвоздушната одбрана, а исто така дека очекува 15-ти пакет санкции против Русија од Западот.
„Повторно ја покренувам темата Полска да и ги даде своите авиони МИГ-29 на Украина. Разбираме дека Полска мора да го брани своето небо и разговараме со сојузниците да помогнат во одбраната на источната граница на Полска. Ни требаат одлуките на сојузниците во врска со соборувањето на руски ракети над Украина“, рече Сибиха.
Украинскиот министер додаде дека помошта од Запад треба да оди и кон зајакнување на украинската воена индустрија за да не мора да зависи од испораките од сојузниците во критичните моменти.
Шефовите на дипломатиите на Украина и Полска денеска се согласија дека главна цел е сè уште Русија да ги врати окупираните територии, дека единствената гаранција за мир во Европа е Украина да влезе во НАТО и дека не може да се водат мировни преговори и компромиси, без согласност на Украинците.
„Украина мора да ги врати своите територии во меѓународно признатите граници. Во случај на почеток на мировни преговори, кои според нас не се на повидок кога гледаме сè побрутални напади од Русија, секое решение мора да биде прифатено од нашите украински пријатели“, рече Шикорски.
Полскиот министер потсети на историјата на својата земја дека договорите што ги направиле други зад грбот на Полјаците никогаш не донеле ништо добро.