Свет
Измамите се лекуваат со професионална изборна администрација
Казнената репресија не е решавачки фактор за фер соочување на партиските противници, тврдат експертите
Казнената репресија не е решавачки фактор за фер соочување на партиските противници, тврдат експертите
Мирјана Лазарова-Трајковска: Ако изборната администрација е професионална, тогаш мали се шансите за изборни неправилности. Во Македонија има правници што можат да ја преземат одговорноста за избори
КАТИЦА ЧАНГОВА
Измамите, нерегуларностите, фалсификатите во изборниот процес, од полнење на кутии со ливчиња, до злоупотреба на гласот, се лекуваат со добро обучена, стручна и пред сў професионална администрација. Експертите по изборно и уставно право сметаат дека во избирачките тела треба конечно да седнат јавни и државни службеници, а не припадници на политички партии. Службеници како главни актери во изборите на кои им се заканува дисциплинска одговорност, па и губење на работното место, е добро испробан метод за справување со изборните злоупотреби. Досегашната практика потврдува дека казнената репресија за инциденти на денот на изборите не е решавачки фактор за фер и демократско изборно соочување на партиските противници. Во тие случаи делата тешко се докажуваат, правдата пребавно стигнува, а предметите застаруваат. Токму тоа им дава сила на прекршителите да продолжат со манипулации на секои наредни избори. Затоа и не треба да бидеме изненадени што на секои избори се случуваат неправилности, велат експертите.
Изборниот законик што е проследен во собраниска процедура предвидува алтернатива според која во изборните комисии, државната, регионалните и општинските, треба да членуваат правници вработени во државната и јавната администрација. Последниот збор дали ќе биде така зависи од политичките партии. Коалициските партнери од СДСМ и од ЛДП се убедени дека професионална администрација на наредните парламентарни избори е неминовност, но тоа мислење не го делат опозициските партии кои сметаат дека и натаму треба да предлагаат партиски членови.
"Ако изборната администрација е професионална, тогаш навистина мали се шансите за изборни неправилности. Во Македонија има правници кои без проблем можат да ја преземат одговорноста за избори", изјави поранешната претседателка на Државната изборна комисија, Мирјана Лазарова-Трајковска. Таа го издвои примерот на Хрватска, која подготвила работна верзија на закон за државна изборна комисија и го доставила на мислење до Венециската комисија. "Хрватите предлагаат професионалци за членови на централното тело кои ќе се избираат на конкурс, а ќе имаат мандат од 11 години. Законот треба да се донесе до март 2006 и со него ќе се оди на парламентарни избори", вели Лазарова-Трајковска.
За професорот по уставно право, Светомир Шкариќ, изборните спорови се специфични и не можат да се споредуваат со други. "Изборите не припаѓаат на кривичното законодавство. Не треба да се чудиме зошто нема ефекти оти процесите траат со години. Но, вината за тоа зошто нема брза завршница, не треба да се бара ниту кај обвинителите, ниту кај судовите. Судот е неподобен да решава за избори", оценува Шкариќ, потенцирајќи дека не треба да се бараат решенија во казнената репресија. Напротив, тврди тој, поентата е во конституирање професионална администрација за чии евентуални злоупотреби на избори ќе биде предвидена дисциплинска одговорност.
По последните, локални избори, беа поднесени 18 обвиненија за изборна измама против 40-ина извршители. Досега се донесени пресуди во 10 случаи, во пет случаи постапките се во напредни фази, а во три случаи обвиненијата беа отфрлени. Казните се главно парични или условни, а се движат од шест месеци до пет години. Во својот последен извештај ОДИХР ја потсети власта дека треба што побрзо да се изречат казни за учесниците во изборните измами, а во своите препораки бара построги санкции, посебно за членовите во избирачките одбори. Казнетите никогаш повеќе да не се ангажираат на избори. Санкциите за изборните службеници да го отсликуваат фактот дека прекршувањето на законот било од лице што вршело официјална функција, препорача ОДИХР.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) „Невозможно е да се запрат, тие се насекаде“: Покровск е нападнат од огромен број руски војници
Во една од најжестоките битки од почетокот на војната, украинските сили го бранат Покровск од огромни руски сили од околу 170.000 војници, додека евакуациските патишта од соседниот Мирноград се уриваат под постојан притисок. Русија секојдневно извршува десетици напади со елитни единици, оклопни возила и мотоцикли, а веќе освои 80% од Покровск, објави „Евромајдан Прес“.
Источната група украински сили објави дека бранителите одбиле околу 50 руски напади во текот на изминатиот ден. Вчера, Русите ги искористија лошите временски услови за да започнат нови офанзивни операции насочени кон пробив.
Во битките за Покровск и Мирноград, Русија ја распореди и својата моќна единица Рубикон и женски напаѓачки одреди, додека се обидува да ги срамни украинските позиции со земја со десетици воздушни ракети. Само вчера, украинските сили уништија две руски возила, шест мотоцикли, два копнени роботизирани системи, седум беспилотни летала, три парчиња специјална опрема и 15 непријателски засолништа.
Russian forces launched early-morning attack on Pokrovsk, attempting to exploit adverse weather conditions
The assault involved armored vehicles, motorized units, with columns advancing from southern direction toward northern part of the city
📹Ukraine's East Grouping of Forces pic.twitter.com/3YNM8DDQCr— Euromaidan Press (@EuromaidanPress) December 10, 2025
Украинците држат 13 квадратни километри
И покрај интензивниот притисок, одбраната на Покровск продолжува. Украинските трупи сè уште контролираат речиси 13 квадратни километри во северниот дел од градот, каде што се во тек операции за расчистување на урбаните области од руските сили. Различни компоненти на Одбранбените сили се вклучени во одбраната на предградијата, вклучувајќи ги Воздухопловните десантни сили, единиците за напад, Специјалните оперативни сили, Националната гарда и Националната полиција.
Руските сили се обидоа да започнат интензивен напад со оклопни и мотоциклистички единици од југ кон север, но 7-миот Воздушен јуришен корпус успешно го одби нападот. Во тој процес, 68-та Одделна стрелачка бригада го уништи првото руско оклопно возило, по што артилеријата продолжи да го гранатира остатокот од колоната, објавија Украинците.
Коридорот за евакуација се соочува со целосно затворање
Ситуацијата во соседниот Мирноград е исклучително тешка. Излегувањето од градот преку таканаречениот „коридор“ стана уште поопасно во последните недели. „Оваа „сива зона“ е практично затворена со недели. Последната ротација на персонал со опрема беше извршена кон крајот на ноември, а само неколку луѓе успеаја да заминат пеш“, изјавија извори за порталот „Украинска правда“.
Маринарски офицер кој се бореше на оваа рута ја опиша ситуацијата како критична: „Постои критична акумулација на руски сили, и тоа е тоа. Тие се насекаде, и невозможно е да се сопрат. Логистиката е блокирана“.
Бидејќи рутата до Мирноград преку Покровск повеќе не е проодна, украинскиот гарнизон е принуден да користи патишта низ селата Ривно и Свитље. Сепак, оваа рута е исто така компромитирана бидејќи руските сили веќе зазедоа дел од селото Ривно, претворајќи го излезниот коридор во стапица на смртта.
фото: Depositphotos
Регион
Црногорскиот премиер рече дека ќе влезе во ЕУ пред Србија, Вучиќ: Прво скокни, па кажи оп
Српскиот претседател Александар Вучиќ вчера во Брисел ја коментираше реакцијата на црногорскиот премиер Милојко Спајиќ на неговата идеја земјите од Западен Балкан да бидат примени во Европската Унија истовремено, пренесува Анадолија.
Велејќи дека го презентирал својот предлог на европските лидери Урсула фон дер Лајен и Антонио Коста, Вучиќ додаде дека имал „најдобри намери“ и дека не гледа рационални аргументи во реакцијата на Спајиќ.
„Го кажав тоа од рационални причини, не ирационални, не политички, бидејќи некој ќе влезе пред нас. Прво скокнете, па кажете оп. Го кажав тоа бидејќи мислам дека е најдоброто решение. Да речеме дека Србија влезе, и нема да ве прашам сега со која територија, а Приштина никаде ја нема.
Како ќе го решиме овој проблем, бидејќи некој мора да размисли за тоа? И што ќе правиме, на пример, со БиХ во тој случај? Тогаш Бошњаците од Пазар ќе имаат три пати поголеми тешкотии при преминувањето на границата за да стигнат до Сараево и обратно. А Србите од Бијелина, Бања Лука, Требиње, Зворник и секое друго место би морале да ја преминат границата три пати потешко отколку денес, наместо да имаме отворени граници како што предлагам“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека имало непотребна „итност и брзање“ во реагирањето на нешто во кое „немало лоша или злонамерна намера“.
Црногорскиот премиер одговори на идејата на Вучиќ во вторник со објава на социјалната мрежа Икс: „Се согласувам дека ЕУ треба да биде крајната дестинација за целиот Западен Балкан. Сепак, ние ќе ве чекаме таму од 2028 година и ве охрабруваме навистина да побрзате и да ги забрзате другите кандидати од регионот.“
фото: Depositphotos
Европа
(Видео) Зеленски: Во руската историја, никој никогаш не бил толку зависен од Кина
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави, по извештајот на шефот на киевската служба за надворешно разузнавање, дека Русија и Кина преземаат чекори за интензивирање на соработката.
Зеленски рече дека чекорите вклучуваат промени од страна на Русија за отстапување на некои аспекти од својот суверенитет на Пекинг.
„Ние… забележуваме дека Кина презема чекори за интензивирање на соработката со Русија, вклучително и во воено-индустрискиот сектор“, објави тој на платформата Икс. „Партнерските разузнавачки служби имаат слични информации“.
The 20 points for ending the war form a fundamental document. We are actively working on the key steps – they must be doable. From this fundamental document, we are developing at least two additional ones. The first is on security – regarding security guarantees with the United… pic.twitter.com/uQVG4myA6Z
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) December 10, 2025
Подоцна, во своето вечерно видео обраќање, Зеленски истакна дека извештајот, кој се фокусираше на состојбата на руската економија, открива „растечка зависност на Русија од Кина“.
„Во руската историја, никој никогаш не го предал суверенитетот на Кина или на која било друга посилна нација во таков степен“, рече тој.
„Неверојатно е колку Путин плаќа само за да избегне завршување на оваа војна. Но, светот сè уште има доволно сила да ја заврши оваа војна, да ја принуди Русија да го стори тоа“.
фото: Depositphotos

