Свет
Измамите се лекуваат со професионална изборна администрација
Казнената репресија не е решавачки фактор за фер соочување на партиските противници, тврдат експертите
Казнената репресија не е решавачки фактор за фер соочување на партиските противници, тврдат експертите
Мирјана Лазарова-Трајковска: Ако изборната администрација е професионална, тогаш мали се шансите за изборни неправилности. Во Македонија има правници што можат да ја преземат одговорноста за избори
КАТИЦА ЧАНГОВА
Измамите, нерегуларностите, фалсификатите во изборниот процес, од полнење на кутии со ливчиња, до злоупотреба на гласот, се лекуваат со добро обучена, стручна и пред сў професионална администрација. Експертите по изборно и уставно право сметаат дека во избирачките тела треба конечно да седнат јавни и државни службеници, а не припадници на политички партии. Службеници како главни актери во изборите на кои им се заканува дисциплинска одговорност, па и губење на работното место, е добро испробан метод за справување со изборните злоупотреби. Досегашната практика потврдува дека казнената репресија за инциденти на денот на изборите не е решавачки фактор за фер и демократско изборно соочување на партиските противници. Во тие случаи делата тешко се докажуваат, правдата пребавно стигнува, а предметите застаруваат. Токму тоа им дава сила на прекршителите да продолжат со манипулации на секои наредни избори. Затоа и не треба да бидеме изненадени што на секои избори се случуваат неправилности, велат експертите.
Изборниот законик што е проследен во собраниска процедура предвидува алтернатива според која во изборните комисии, државната, регионалните и општинските, треба да членуваат правници вработени во државната и јавната администрација. Последниот збор дали ќе биде така зависи од политичките партии. Коалициските партнери од СДСМ и од ЛДП се убедени дека професионална администрација на наредните парламентарни избори е неминовност, но тоа мислење не го делат опозициските партии кои сметаат дека и натаму треба да предлагаат партиски членови.
"Ако изборната администрација е професионална, тогаш навистина мали се шансите за изборни неправилности. Во Македонија има правници кои без проблем можат да ја преземат одговорноста за избори", изјави поранешната претседателка на Државната изборна комисија, Мирјана Лазарова-Трајковска. Таа го издвои примерот на Хрватска, која подготвила работна верзија на закон за државна изборна комисија и го доставила на мислење до Венециската комисија. "Хрватите предлагаат професионалци за членови на централното тело кои ќе се избираат на конкурс, а ќе имаат мандат од 11 години. Законот треба да се донесе до март 2006 и со него ќе се оди на парламентарни избори", вели Лазарова-Трајковска.
За професорот по уставно право, Светомир Шкариќ, изборните спорови се специфични и не можат да се споредуваат со други. "Изборите не припаѓаат на кривичното законодавство. Не треба да се чудиме зошто нема ефекти оти процесите траат со години. Но, вината за тоа зошто нема брза завршница, не треба да се бара ниту кај обвинителите, ниту кај судовите. Судот е неподобен да решава за избори", оценува Шкариќ, потенцирајќи дека не треба да се бараат решенија во казнената репресија. Напротив, тврди тој, поентата е во конституирање професионална администрација за чии евентуални злоупотреби на избори ќе биде предвидена дисциплинска одговорност.
По последните, локални избори, беа поднесени 18 обвиненија за изборна измама против 40-ина извршители. Досега се донесени пресуди во 10 случаи, во пет случаи постапките се во напредни фази, а во три случаи обвиненијата беа отфрлени. Казните се главно парични или условни, а се движат од шест месеци до пет години. Во својот последен извештај ОДИХР ја потсети власта дека треба што побрзо да се изречат казни за учесниците во изборните измами, а во своите препораки бара построги санкции, посебно за членовите во избирачките одбори. Казнетите никогаш повеќе да не се ангажираат на избори. Санкциите за изборните службеници да го отсликуваат фактот дека прекршувањето на законот било од лице што вршело официјална функција, препорача ОДИХР.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Детали од пропаднатиот мировен договор меѓу Русија и Украина: „Киев да гарантира трајна неутралност, а Москва да не напаѓа“
Русија и Украина беа блиску до постигнување мировен договор во пролетта 2022 година, според кој Киев бил подготвен да се посвети на неутралност, пренесува „Велт“ повикувајќи се на нацрт-договорот.
Повикувајќи се на документ од 17 страници од 15 април 2022 година, германскиот весник наведува дека Москва и Киев постигнале начелен договор и дека преостанатите разлики ќе бидат „измазнети“ на самитот меѓу претседателите на Русија и Украина, Владимир Путин и Володимир Зеленски.
Според „Велт“, Украина тогаш се обврзала на „постојана неутралност“ без присуство на странско оружје или војници, како и да не „прима, произведува или стекнува“ нуклеарно оружје. Киев, наводно, гарантирал и дека нема да одржува воени вежби со други земји.
За возврат, Русија се обврза да не ја напаѓа Украина, а Киев можеше да добие безбедносни гаранции од САД, Велика Британија, Франција и Кина. Доколку Украина биде нападната, нејзините гаранти ќе го поддржат нејзиното право на самоодбрана во рок од три дена, со ратификација на соодветните договори од секоја држава учесничка, што ќе ги направи правно обврзувачки.
„Велт“ наведува и дека договорот го исклучил рускиот полуостров Крим, како и делови од Донбас од какви било безбедносни гаранции дадени на Украина.
Сепак, не е јасно кои делови на Донбас беа опфатени со клаузулата. Весникот наведува дека иако Русија сакала да се утврдат точните граници на самитот Путин-Зеленски, Киев одбил, инсистирајќи дека тие се засновани на украинско толкување.
Во исто време, Москва наводно сигнализирала дека е подготвена да ги повлече своите војници од украинска територија, но не и од Крим и Донбас. И тоа требаше да разговараат Путин и Зеленски.
Двете страни, исто така, наводно имале големи несогласувања околу големината на украинската војска, бидејќи Киев сакал да задржи многу повеќе војници отколку што Москва била подготвена да дозволи.
„Велт“ објави дека Москва бара рускиот да стане втор официјален јазик во Украина. Русија, наводно, побарала укинување на сите меѓусебни санкции и отфрлање на тужбите, истовремено повикувајќи го Киев да го забрани нацизмот и „агресивниот национализам“. Украина ги одби тие барања, пишува весникот.
Коментирајќи го сега пропаднатиот договор, еден украински преговарач за „Велт“ изјави: „Тоа беше најдобриот договор што можевме да го постигнеме“. Преговарачот исто така изјави дека Киев бил во посилна преговарачка позиција во 2022 година отколку сега.
Руските власти претходно потврдија дека Украина и Русија се блиску до мировен договор, но тврдеа дека напредокот е закочен од тогашниот британски премиер Борис Џонсон, кој наводно го советувал Киев да продолжи со борбите. Џонсон ги отфрли обвинувањата.
Свет
„Смрт за Америка и Израел“: Хутите тврдат дека собориле американски борбен дрон
Јеменската милитантна група Хути соопшти дека соборила американско борбено беспилотно летало MQ-9 Reaper и објави видео на кои се прикажани делови од дронот.
Хутите тврдат дека го собориле дронот со проектил земја-воздух, дел од новата серија напади на бунтовниците оваа недела, по релативно затишје во војната меѓу Израел и Хамас во Појасот Газа.
Пентагон, Централната команда на САД и американските воздухопловни сили не ја коментираа изјавата на милитантите, но Си-Би-Ес Њуз цитираше неименуван американски функционер кој потврдил дека дронот се урнал во Јемен.
Видеото објавено од Хутите вклучува ракета која е лансирана кон беспилотно летало, а во позадина се слуша како човек го рецитира слоганот на групата по ударот на авионот: „Господ е најголем, смрт за Америка, смрт за Израел, проклетство на Евреи, победа на исламот“.
На видеото се прикажани и неколку главни делови од дронот, вклучувајќи го и логото на General Atomics, која го произведува авионот, како и серискиот број.
Свет
Апокалипса во Кина: силно торнадо руши се’ пред себе, 5 загинати и многу повредени
Најмалку пет лица загинаа, а 33 се повредени во силно торнадо што денеска го погоди јужниот кинески град Гуангжу, јави кинескиот јавен сервис CGTN.
Сеизмолошкиот институт соопшти дека торнадото било на ниво 3, што е две нивоа под највисокото, а увидот за материјалната штета е во тек, објави државната новинска агенција Ксинхуа.
Метеоролошката станица во селото Лијангтиан во округот Бајин, на околу три километри од местото каде што потекнува торнадото, попладнево забележа максимален удар на ветер од 20,6 метри во секунда.
Претходно во текот на денот, градските власти издадоа предупредувања за можна појава на грмотевици, дожд, град и торнада во многу окрузи.
Ова доаѓа додека провинцијата Гуангдонг се бори со рекордни поплави предизвикани од обилните дождови, кои однесоа најмалку четири животи и раселени десетици илјади луѓе низ неколку градови.
Најмалку 10 лица се водат како исчезнати.