Свет
МЕПСО не му платил на ЕЛЕМ 27 милиони евра за испорачана струја

Додека ЕЛЕМ бара пари од МЕПСО, тие ја префрлаат вината кај "Дистрибуција", од каде што тврдат дека редовно ги намируваат обврските спрема МЕПСО
Хаотични финансиски обврски меѓу ЕЛЕМ, МЕПСО и "Дистрибуција"
Додека ЕЛЕМ бара пари од МЕПСО, тие ја префрлаат вината кај "Дистрибуција", од каде што тврдат дека редовно ги намируваат обврските спрема МЕПСО
МАЈА ТОМИЌ
ЕЛЕМ, ,,Електрани на Македонија", во кој спаѓаат големите хидро и термокапацитети за производство на струја, освен ТЕЦ "Неготино", побаруваат од МЕПСО, Македонски електропреносен систем оператор, фантастични 27 милиони евра за струјата која ЕЛЕМ му ја испорачала на МЕПСО во последните три месеци. Доколку продолжи ваквата тенденција, за кусо време може да се доведе во прашање работењето на ЕЛЕМ, кој, пак поради кусок на пари има неплатени обврски спрема своите деловни партнери. Според официјалните бројки од ЕЛЕМ, по поделбата на некогашното ЕСМ на три посебни компании, ЕЛЕМ МЕПСО и "Дистрибуција", од септември 2005 година па сў досега, само за септември е намирен целосно долгот за испорачана струја, но не и за октомври, ноември и декември 2005 година. Така, до вчерашниот датум, МЕПСО му должи на ЕЛЕМ една милијарда и седумстотини милиони денари, или околу 27 милиони евра.
Според портпаролот на ЕЛЕМ, Бране Стефановски, лани во октомври, од вкупната сума за испорачна струја, МЕПСО му платил на ЕЛЕМ само 44 отсто или 366 милиони денари, а неплатени останале 461 милион денари, додека за ноември и декември долгот останал целосно неплатен. " Бидејќи ЕЛЕМ има високи побарувања од МЕПСО, не е во состојба да ги намирува тековните обврски спрема своите деловни партнери, со што пак може да се доведе во прашање работењето и стабилноста на енергетскиот систем. На пример, РЕК "Битола", најголемиот производител на струја, веќе има неплатени обврски од 400 милиони денари, поради тоа што ЕЛЕМ не може да му исплати пари. Досега испративме неколку писма до МЕПСО во кои бараме да се намири долгот, но без резултат", вели Стефановски.
Во МЕПСО велат дека се тие непрофитно друштво што нема причина да ги задржува парите кај себе. Според Законот за енергетика, МЕПСО има обврска да ја откупува целата струја од домашно производство и потоа да ја испорачува на "Дистрибуција" , преку која потоа се снабдуваат со струја сите потрошувачи. Затоа што сў уште не е формирана банка за порамнување на целиот прилив и одлив на пари, досегашната заемна соработка меѓу трите друштва се базира на меѓусебни деловни договори. Покрај тоа, на 25 декември 2005 година е формирана и координативна група од финансиските директори на МЕПСО, ЕЛЕМ и на "Дистрибуција", која ќе врши дневно усогласување на приливот и на одливот на средствата.
"Проблемот е во недостигот од пари. Ние прво треба да ги собереме парите од "Дистрибуција" за да можеме потоа да му платиме на ЕЛЕМ. Ако не сме го правеле тоа редовно, тоа значи дека нам "Дистрибуција" не ни платила и проблемот е кај нив. Не треба да се занемари и фактот дека МЕПСО врши и увоз на струја, за што неодамна се платија големи пари, бидејќи Македонија увезува околу 40 отсто од вкупните потреби на струја. Ние не сме профитно, туку сме државно друштво и немаме никакви причини да ги задржуваме парите за себе" , велат во МЕПСО. Постои долг спрема ЕЛЕМ за испорачана струја, но тој во никој случај не е толку висок како што прикажуваат во ЕЛЕМ, велат во МЕПСО, не сакајќи да прецизираат за колкав долг станува збор.
Во АД ЕСМ "Дистрибуција" демантираат дека не му плаќаат редовно на МЕПСО. "Плаќањето на преземената струја се наплатува тековно и сосема редовно, плус се плаќаат некои кредитни обврски кои "Дистрибуција" ги презема со поделбата на ЕСМ. Меѓу нив спаѓа првата рата кон Кинеската банка во износ од 400 милиони денари, како и една рата кон ЕБОР од 56 милиони денари" – вели Ленче Карпузовка, портпарол во "Дистрибуција".
Енергетските експерти коментираат дека хаосот околу наплатата меѓу трите компании ќе се избегнеше доколку на време профункционираше банката за порамнување, која според Законот, требаше да се формира лани во октомври, веднаш по поделбата на ЕСМ на три посебни субјекта, а таа улога му е препуштена на МЕПСО. Преку таа банка автоматски би одел целиот дневен прилив на средства од наплатената електрична енергија од сите три друштва и одливот, а на крајот на денот сите сметки треба да се на нула. Постојат многу нејаснотии како таа банка би функционирала на домашниот пазар, дотолку повеќе што нема европски модел или искуство што би можело да се употреби, ниту домашни експерти кои се подготвени да ја преземат таа улога, велат во МЕПСО. Владиниот консултант Мајнел банка досега презентира теоретски искуства од САД, кои се целосно неприменливи за Македонија. Токму затоа МЕПСО на крајот на декември 2005 година официјално побара од домашната клириншка куќа КИБС да отвори жиро-сметка во име на МЕПСО и да ја врши привремено улогата на банка на порамнување, но од КИБС нема сў уште никаков одговор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
„Зеленски се соочува со тешка средба со Трамп, мировните услови нема да бидат во корист на Киев“

Украинскиот претседател Володимир Зеленски се соочува со тешка средба со американскиот лидер Доналд Трамп во Белата куќа. Условите за евентуален мировен договор веројатно нема да бидат во корист на Киев, изјави експерт за надворешна политика за Си-ен-ен.
Роберт Инглиш, директор на Центарот за централноевропски студии на Универзитетот во Јужна Калифорнија, рече дека Трамп бил многу јасен во своите пораки до Зеленски.
„Трамп јасно му кажа дека ќе мора да прифати дека поголемиот дел од изгубената територија е изгубен на долг рок“, рече Инглиш, додавајќи: „Сите илузии за враќање на Крим и поголемиот дел од Донбас се завршени“.
Според него, Зеленски ќе мора да се соочи со болната вистина. „Зад сцената, постои јасно разбирање дека Зеленски ќе мора да го проголта тоа горчливо апче. Сега мора да се фокусираме на иднината и да обезбедиме цврсти безбедносни гаранции за Украина“.
На Зеленски во Вашингтон ќе му се придружи силна делегација од европски лидери – Емануел Макрон (Франција), Фридрих Мерц (Германија), Кир Стармер (Велика Британија) и Урсула фон дер Лајен (Европска комисија).
Целта на посетата е да се координира поддршката за Киев и да се обликува заеднички пристап кон иднината на западната помош за Украина.
„Самиот факт дека сите се таму заедно и се обидуваат да постигнат заедничко разбирање – тоа е клучно“, рече Инглиш.
Сепак, тој предупредува дека главниот акцент веројатно ќе се префрли од членството во НАТО на долгорочните безбедносни аранжмани.
„Додека постои подготвеност за обезбедување воени сили и ветувања за помош на Украина, додека САД обезбедуваат залихи, разузнавање и логистика – ако сето ова е поткрепено со некаков договор што може да трае со години и да се обновува на неодредено време – тоа ќе биде многу блиску до заштитата на НАТО. А тоа е она што Украина го немала претходно.“
Свет
Зеленски: Нема да ги повториме грешките од минатото

Украинскиот претседател Володимир Зеленски пристигна во Соединетите Американски Држави на клучни разговори со американскиот претседател Доналд Трамп и европските лидери за завршување на војната во Украина, а се соочува со зафатен распоред во Белата куќа, објавува „Киев пост“.
Во објава на Телеграм, Зеленски рече дека сите подеднакво сакаат брз и сигурен крај на војната, додавајќи дека мирот мора да биде траен.
„Не како пред многу години, кога Украина беше принудена да се откаже од Крим и дел од Донбас, а Путин едноставно го искористи тоа како појдовна точка за нов напад. Или кога на Украина ѝ беа дадени наводни ‘безбедносни гаранции’ во 1994 година, што не функционираше“, напиша тој.
Зеленски нагласи дека Украина не требало да се откаже од Крим во 2014 година, „исто како што Украинците не се откажаа од Киев, Одеса или Харков по 2022 година“. Според него, украинските одбранбени сили моментално напредуваат во регионите Донецк и Суми.
„Ние ќе ја заштитиме Украина, ефикасно ќе ја гарантираме нејзината безбедност, а нашиот народ секогаш ќе му биде благодарен на претседателот Трамп, на сите во Америка и на секој партнер за нивната поддршка и непроценлива помош“, рече тој. „Русија мора да ја заврши оваа војна што ја започна. И се надевам дека нашата заедничка сила со Америка, со нашите европски пријатели, ќе ја принуди Русија да постигне вистински мир“, додаде Зеленски.
Зеленски и делегација од европски лидери отидоа во САД откако учествуваа на состанокот „Коалиција на волните“ во Брисел. Се очекува разговорите со Трамп да се фокусираат на опциите за завршување на војната во Украина и можноста за средба меѓу Зеленски и рускиот претседател Владимир Путин.
Во објава на социјалните мрежи, Трамп рече дека членството на Украина во НАТО и враќањето на Крим „не се тема“ во преговорите за завршување на руската инвазија.
„Претседателот на Украина може да ја заврши војната со Русија речиси веднаш ако сака, или може да продолжи да се бори“, напиша Трамп, додавајќи: „Нема враќање на Крим и НЕМА ПРИКЛУЧУВАЊЕ НА УКРАИНА ВО НАТО. Некои работи никогаш не се менуваат!!!“
Трамп, исто така, објави: „Утре е голем ден во Белата куќа. Никогаш не сум имал толку многу европски лидери одеднаш. Голема чест е да ги угостиме!!!“, осврнувајќи се на средбата со Зеленски, генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, и лидери како што се Французинот Емануел Макрон, Британецот Кир Стармер и Италијанката Џорџа Мелони.
Собирот следува по самитот на Трамп со Владимир Путин во Алјаска, каде што рускиот лидер наводно се согласил на гаранција „слична на Член 5“ за Украина како дел од потенцијален договор.
Свет
(Видео) Ураганот Ерин се засили на четврта категорија, опасно се зајакнува и се заканува на брегот на САД

Ураганот Ерин се врати во бура од категорија 4, со ветрови од 210 км/ч и се протега во круг од 370 километри, соопшти Националниот центар за урагани во неделата вечерта. Бурата се наоѓа на околу 1.600 км југоисточно од Кејп Хатерас, Северна Каролина, и се движи кон северозапад, објави Си-ен-ен.
Иако не се очекува бурата директно да стигне до копно, метеоролозите предупредуваат дека силните бранови ќе претставуваат значителна закана, почнувајќи од понеделник на јужните плажи, а подоцна во текот на неделата во североисточните крајбрежни области.
Last night, the 53rd Weather Reconnaissance Squadron flew into the eye of Hurricane Erin—and captured imagery of the breathtaking stadium effect.
These missions provide critical data to the NHC to improve forecasts, helping keep communities safe before the storm makes… pic.twitter.com/RpAs7yMDRf
— Hurricane Hunters (@53rdWRS) August 16, 2025
Метеоролозите предупредуваат дека струјата ќе претставува закана дури и пред да бидат видливи високите бранови, па затоа пливачите се повикуваат да бидат исклучително внимателни.
Поради сериозноста на ситуацијата, округот Дер, Северна Каролина, прогласи локална вонредна состојба и издаде задолжителна наредба за евакуација на островот Хатерас.
Apparently the Puerto Rican frogs are big fans of Hurricane #Erin 🐸🌀
The coqui frogs were having a LOUD discussion yesterday as Erin's outer bands were lashing the island with rain and wind.
It's also possible they didn't like Erin but we don't speak frog… #PRwx pic.twitter.com/Dj0ZU0KC0b
— WeatherNation (@WeatherNation) August 17, 2025
„Поплави од крајбрежјето и прелевање на океанот се очекуваат уште во вторник, 19 август, и ќе продолжат до четврток, 21 август. Делови од автопатот 12 на Северна Каролина на островот Хатерас веројатно ќе бидат непроодни неколку дена“, се вели во соопштението.
Надворешните рабови на Ерин веќе носат обилни дождови во Порторико, каде што се очекуваат уште 5 до 10 сантиметри дожд до понеделник, а досега 100.000 луѓе останаа без струја. Обилни дождови, до 6 сантиметри, се предвидуваат и за источните Бахами, каде што се на сила предупредувања за тропски бури, заедно со ризик од ненадејни поплави и лизгање на земјиштето.
Ерин доживеа неверојатно брза промена на силата, феномен што станува сè почест како што се затоплува планетата. За само 24 часа, бурата се претвори од ураган од категорија 1 со ветрови од 120 километри на час, во ретка категорија 5 со ветрови од речиси 260 километри на час. Ова го направи Ерин еден од најбрзо зајакнатите атлантски урагани некогаш забележани.
A hi-res IR view of Hurricane Erin's impressive eye, as seen yesterday by GOES-East.
Still in awe. pic.twitter.com/os72K6BVPs
— Nahel Belgherze (@WxNB_) August 17, 2025
Овој феномен се јавува кога ураганот се зајакнува за најмалку 55 километри на час за 24 часа. Ваквите промени историски се случувале подоцна во сезоната, но поради затоплувањето на океаните и атмосферата, тие стануваат сè почести. Ерин, исто така, стана еден од само 43 урагани од категорија 5 регистрирани во Атлантикот, од кои 11 се случиле од 2016 година.
Ерин е првиот голем ураган во оваа атлантска сезона. Пред него, четири именувани системи – Андреа, Бери, Шантал и Декстер – не успеаја да се зајакнат над силата на тропските бури. Долгорочните прогнози покажуваат дека може да се очекуваат нови бури во истиот дел од Атлантикот барем до почетокот на септември, а метеоролозите предвидуваат надпросечна тропска активност оваа година.
фото: принтскрин