Eдна од најголемите руски рафинерии за нафта, Рјазан, привремено ја прекина работата откако украинската војска изврши неколку напади со беспилотни летала, јавува Ројтерс.

Според неименувани извори од индустријата, нападот запалил складиште за нафта и ја оштетил клучната рафинериска опрема. Меѓу оштетувањата се издвојува железничката утоварна станица, како и единицата за хидротретман, која се користи за отстранување на нечистотиите од преработените нафтени деривати.

Еден извор изјави за Ројтерс: „Опремата на шините е оштетена. Немаше товарење на шините, тие ја прекинаа обработката на нафтата“. Друг извор потврди дека рафинеријата во петокот го прекина товарењето на нафтени деривати, што директно го предизвикало исклучувањето.

Ryazan

pic.twitter.com/EXTfY1oA88

— Gandalv (@Microinteracti1) January 24, 2025

афинеријата за нафта Рјазан, која се наоѓа југоисточно од Москва, обработува 13,1 милиони метрички тони нафта годишно, или 262.000 барели дневно, што претставува речиси 5% од вкупниот руски капацитет за рафинирање нафта во 2024 година. Според податоците, рафинеријата произведува значителни количини клучни производи, меѓу кои 2,2 милиони тони бензин, 3,4 милиони тони дизел, 4,3 милиони тони нафта за греење и еден милион тони авионско гориво.

Првиот украински напад врз рафинеријата се случи на 24 јануари, кога украинските сили ја гаѓаа рафинеријата со беспилотни летала. Само два дена подоцна, рафинеријата повторно беше цел на сличен напад. Руските власти потврдија дека нападот бил извршен со беспилотни летала, но не дадоа дополнителни детали за степенот на штетата предизвикана во вториот инцидент.

Данска денеска објави дека ќе потроши 14,6 милијарди дански круни (околу 2,05 милијарди американски долари) за зајакнување на своето воено присуство на Арктикот. Ова е реакција на обновениот интерес на американскиот претседател Доналд Трамп за контрола на Гренланд, полуавтономна данска територија.

Овој месец Трамп рече дека Гренланд е од витално значење за безбедноста на САД и дека Данска мора да се откаже од контролата на стратешки важниот арктички остров.

По повеќе од една деценија драстично намалување на трошоците за одбраната, Данска минатата година додели 190 милијарди дански круни (26 милијарди американски долари) на војската во период од 10 години, од кои дел сега е доделен на Арктикот.

Данска, иако е одговорна за безбедноста и одбраната на Гренланд, има ограничени воени капацитети на огромниот остров, кој нашироко се смета за еден вид „безбедносна црна дупка“.

Тековните можности на Данска вклучуваат четири застарени бродови за инспекција, авион за надзор „Челинџер“ и 12 патроли со санки со кучиња, сите задолжени да надгледуваат област четири пати поголема од Франција.

Договорот вклучува финансирање на три нови бродови на Арктичката морнарица, двојно зголемување на бројот на планираните беспилотни летала со долг дострел на четири, како и сателитски надзор, рече министерот за одбрана Троелс Лунд Поулсен на прес-конференција.

Политичките партии се согласија да одвојат повеќе пари за Арктикот во договорот што ќе биде претставен во првата половина од годината.

Војската на САД има постојано присуство во базата Питуфик во северозападниот дел на Гренланд, стратешка локација за нејзиниот систем за рано предупредување за балистички ракети, имајќи предвид дека преку тој остров минува најкраткиот пат од Европа до Северна Америка.

Огромен пораст на антисемитизмот, екстремизмот и омразата предизвикува страв дека историјата ќе се повтори и ги загрижува преживеаните од Аушвиц кои се собраа на 80-годишнината од ослободувањето, споделувајќи ги своите застрашувачки спомени од „фабриката за убивање, полна со крици, плач , смрдеа и голи тела.

Бината на комеморацијата, која траеше два и пол часа, многу подолго од планираното, беше поставена во шатор подигнат над влезот на поранешниот логор Аушвиц II-Биркенау. Таму имаше и товарен вагон, денес симбол на депортациите, а потоа и превозно средство со кое луѓето се превезуваа во Аушвиц.

На сцената излегоа четворица преживеани.

Авторката и научник Това Фридман (86), која ги опишува сопствените трауми во својата книга „Ќерката на Аушвиц“, била пренесена во логорот кога имала само пет години.

„Денес имаме обврска не само да запомниме, туку и да предупредуваме и поучуваме дека омразата создава повеќе омраза, убивањето повеќе убиства. Екстремизмот и антисемитизмот што се шират меѓу народите се шокантни“, предупреди таа.

„Тука сум да потврдам и да ветам дека нема да дозволиме историјата да се повтори“, нагласи.

Таа сподели дел од своите сеќавања за нечовечкото страдање од кампот каде што била депортирана како девојче.

„Татко ми беше испратен во Дахау, а мајка ми и јас во Аушвиц. Гладна, жедна и преплашена, ја држев мајка ми за рака“, рече таа, сеќавајќи се на крикот, плачот, небото исполнето со чад, страшната смрдеа и голите жени кои, како што рече, ги следи до ден-денес.

„Мислев дека сите ќе умреме, дека е нормално да умрат еврејски деца“, рече таа.

Новинарот и историчар Маријан Турски (98), сега шеф на Меѓународниот совет за Аушвиц, бил испратен во логорот во 1944 година.

„Денес сме сведоци на огромно зголемување на антисемитизмот, каков што доведе до холокаустот“, рече тој.

Сеќавањето на злосторствата извршени во име на нацистичките идеи за расна супериорност стана акутно политичко прашање во последниве години со подемот на екстремно десничарските партии низ Европа. На местото на најголемото масовно убиство во историјата на човештвото, Турски предупреди: „Говорот на омраза често завршува со крвопролевање“.

Доктор Леон Вајнтрауб (99) живеел во гетото во Лоѓ кога бил одвоен од семејството и испратен во Аушвиц во 1944 година.

„Постои само еден вид човек: хомо сапиенс, така што теоријата на расите како основен принцип на нацистичката теорија не е во ред“, рече тој.

„Ме боли кога гледам униформи слични на нацистите и нивните слогани, ме боли што ова се случува без никакви последици, што се пропагира идеологија која уби милиони“, рече тој.

Додаде дека е повреден од „идеологиите и ставовите кои промовираат непријателство, кои ги дефинираат антисемитизмот и хомофобијата како вредности“.

„Ги повикувам сите да се спротивстават на ваквите ставови што доведоа до геноцидот што го одбележуваме денес“, рече тој, упатувајќи посебен апел до младите: „Бидете чувствителни на сите изрази на нетолеранција кон оние кои се различни – без разлика дали е бојата на кожата, религијата или различната сексуална ориентација“.

Пензионираната фармацевтка Жанина Иванска била испратена во Аушвиц со превоз во 1944 година, откако била принудена да го напушти својот дом за време на Варшавското востание против нацистите.

„Каде што сме ние, беше изграден Биркенау… Таму почна машината за убивање. Таму почна да работи фабриката за убивање“, се сеќава таа.

Кога Аушвиц беше ослободен, „светот веруваше дека тоа не може да се повтори. А сепак, имаше луѓе кои предвидуваа дека е невозможно овие работи да не се повторат“, рече таа.

„Ако луѓето тогаш беа толку нехумани, тоа може да се повтори“, додаде.

Осумдесетгодишнината од ослободувањето на Аушвиц, концентрационен логор и логор на смртта изграден од нацистите во окупирана Полска, беше одбележана во присуство на околу педесет преживеани и повеќе од 50 државни делегации од целиот свет.

Шефовите на држави и влади, кралеви и претставници на меѓународни организации ги слушаа оние кои беа жртви на едно од најголемите злосторства во историјата на човештвото и кои денес се совест на светот.

Директорот на Музејот и меморијалниот центар Аушвиц, Пјотр Цивински, зборуваше за важноста на сеќавањето.

„Меморијата е свесност за фактите, токму она што ни е очајно потребно денес… Меморијата е клучот за разбирање на денешниот свет и за дизајнирање на утрешниот“, рече тој.

На 27 јануари 1945 година, војниците на Црвената армија го ослободија Аушвиц и пронајдоа околу 7.000 преживеани таму, а ОН одлучија да го прогласат тој датум за Меѓународен ден на сеќавање на холокаустот.

Повеќе од 1,1 милион луѓе, од кои еден милион Евреи, умреле во гасни комори или од глад, студ и болести во Аушвиц. Заедно со Евреите беа егзекутирани Полјаци, Роми и руски затвореници.