Свет
Почина Роберт Макнамара, архитектот на Виетнамската војна
Поранешниот министер за одбрана на САД, кој го сметаа за главниот човек на Виетнамска војна под претседатели Кенеди и Џонсон, почина во 93-та година од животот
Роберт Макнамара со нарушено здравје починал утрово во својот дом, соопштила неговата сопруга Дијана. Макнамара беше еден од најблиските соработници на подоцна убиениот американски претседател Џон Ф. Кенеди во текот на Кубанската криза во 1962 г., кога САД и тогашниот СССР беа на работ од нуклеарната војна. Тој беше критикуван од американската јавност заради неговата улога во Виетнамската војна, кога под негова сугестија и раководство американското учество во војната со помалку од илјада советници да се зголеми со повеќе од 500 илјади војници и околу 57 илјади загинати американски војници. Дури дел од американските медиуми таа војна ја нарекуваа „Војната на Макнамара“. Тој, пак, во 1996 г. во документарната серија на CNN, „Студената војна“ заклучи дека и администрацијата на Кенеди и на следниот претседател Линдон Џонсон страотно згрешиле продолжувајќи ги воените акции и по 1963 г. Според Макнамара, едноставно не можело да се обнови една пропадната држава, како што тогаш бил Виетнам, што не било препознаено од американска страна. Неговата кариера е многу интересна. Потекнува од Сан Франциско, студирал економија на Универзитетот Калифорнија, а магистрирал на Харвард на деловно управување. Во Втората светска војна бил офицер во штабот на воздухопловните сили, како аналитичар на резултатите од бомбардирањата врз Германија и врз Јапонија. По војната се вработил во автомобилската компанија Ford Motor Company, а во 1960 г. станал прв претседател на управата кој не е член на управувачкото семејство Форд. Истата година новоизбраниот американски претседател го повикува да ја заземе функцијата министер на одбраната.Во 1962 г. по откривањето дека Советите на Куба инсталираат нуклеарни проектили, станува најблискиот советник на Кенеди за Кубанската криза, кога се воведува поморската блокада на комунистичкиот режим на Фидел Кастро. По извонредно напнатиот период, на крајот е постигнат договор СССР да ги повлече ракетите, а САД да гарантираат дека нема да извршат инвазија врз Куба. Во текот на Виетнамската војна, Макнамара ја поддржуваше опцијата дека да биде воено помогнат Јужен Виетнам во војната против комунистичкиот Северен Виетнам зад кој повторно стои СССР, заради спречување на ширењето ан комунизмот. Подоцна тој признава дека го потценил виетнамскиот фанатизам и национализам, но не се согласуваше потполно дека САД извршија инвазија, дека туку поддржуваа една страна во, според него, војна со сите обелжја на граѓанска војна. Со зголемувањето на американските загуби во Виетнам и нерасположението во САД, Макнамара на Џонсон кон крајот на 1967 г. му советува дека нема рационален начин војната набрзо да биде завршена па САД да го ограничат своето воено присуство во Јужен Виетнам, а на тамошната влада да и’ го препуштат водењето на војната. На крајот од ноември истата година, претседателот Џонсон го сменува и го испраќа во Светска банка во чие раководство ги минува следните 12 години.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Руски воен аналитичар: Украинците веќе развиваат сопствено нуклеарно оружје
Украина веќе работи на развој на сопствено нуклеарно оружје, а неговото тестирање би можело да се изврши во регионот Полтава, изјави за Инфо24 воениот аналитичар и вонреден професор на Катедрата за политичка анализа и социо-психолошки процеси на Рускиот економски универзитет Плеханов, Александар Перенџиев.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски побара од западните земји да му го „вратат“ нуклеарното оружје на Киев како компензација за нивното одбивање да ја примат Украина во НАТО. Дополнително, украинскиот лидер ги повика западните партнери да помогнат во зајакнувањето на украинската армија опремувајќи ја со најновите ракетни системи.
“Не е случајно што Зеленски постојано зборува за нуклеарно оружје. Сосема е можно Киев веќе да развива сопствено нуклеарно оружје. Има и одредени факти кои индиректно го потврдуваат тоа. Конкретно, неодамнешниот земјотрес кај Полтава може да биде поврзан со тестирање на нуклеарно оружје”, објасни Перенџиев.
Тој исто така додаде дека Украина има се што и е потребно за да направи атомска бомба. Во исто време, тој изрази уверување дека Русија нема да дозволи Киев да го добие и ќе направи се што е потребно за да го спречи спроведувањето на нуклеарната програма на Украина.
„Режимот во Киев има одредени способности да создаде нуклеарно оружје. Украина ја зачува научната база, документацијата, па дури и одреден персонал кој претходно работел во оваа област. Сепак, за нуклеарното оружје е потребна инфраструктура. Доколку се појави, Русија веднаш ќе изврши напад врз овие објекти“, заклучи Перенџиев.
Регион
„Многу е тешко да се предвиди што е следно“: серијата земјотреси околу Санторини ги збуни геолозите
Грчкиот остров Санторини и неговата околина продолжуваат да се тресат, а десетици илјади луѓе се евакуирани. Тековните земјотреси најверојатно се предизвикани од серија движења на раседот, но тие се многу невообичаени, изјави Дејвид Пајл, професор по геологија на Универзитетот во Оксфорд, за LiveScience.
– Проблемот со овој настан е што гледаме земјотрес по земјотрес. Сè се случува под вода и многу е тешко да се предвиди што ќе се случи следно“, вели Пајл, кој го проучувал вулканот Санторини.
Егејското Море се наоѓа на мала плоча од Земјината кора, која се протега додека африканската плоча се лизга под евроазиската плоча. Ова истегнување, додаде тој, доведува до движења на раседите кои потоа предизвикуваат земјотреси.
„Областа е малку повеќе погодена отколку во 2011 и 2012 година, а стапката на откриени земјотреси е поголема, но фокусот е надвор од вулканот“, рече Пајл.
Повеќето земјотреси се случија помеѓу вториот подводен вулкан Колумба, кој се наоѓа на 7 километри североисточно од Санторини и малиот остров Анидрос.
Иако научниците веруваат дека овој пат земјотресите се активирани од движењето на тектонските плочи, не сите се сигурни дали постои поврзаност помеѓу серијата земјотреси и потенцијалната вулканска активност кај Колумбо.
„Ние навистина не знаеме многу за системите за снабдување со длабока магма на вулканите“, рече Пајл.
Вулканот Колумбо последен пат еруптираше во 1650 година, кога предизвика катастрофално цунами што ги опустоши островите во регионот.
Санторини бил обликуван од таканаречената минојска ерупција пред околу 3.600 години. Истиот вулкан имал „една од двете најголеми ерупции во овој дел од светот“ пред околу 520.000 години.
Регион
Во петок повторно бојкот на маркети во Хрватска, се очекува да има и во Македонија, Србија, Босна и Херцеговина и Косово
Потрошувачката платформа „Ало, инспекторе“ најави обновен генерален бојкот на продавниците и услугите поради рекордни цени за петок, 7 февруари и седумдневен бојкот на еден малопродажен синџир од сабота.
Јосип Келемен, советник на платформата „Ало, инспекторе“, рече дека Србија, Босна и Херцеговина, Македонија повторно ќе бојкотираат, а ќе се приклучи и Косово.
„Потрошувачите побараа од нас да не се откажуваме и да продолжиме понатаму. Почнуваме сè повторно: од трговски синџири, пекари, услуги, производи“, изјави Келемен за новинарите во Загреб.
Тој најави дека овој петок ќе се бојкотира секоја форма на купување производи и услуги, а од сабота ќе се одржи и бојкот на еден малопродажен синџир. Граѓаните ќе одлучат за кој ланец ќе биде тоа во анкета објавена на Фејсбук страниците на платформата.
Келемен додаде дека анкетата отворена денеска побудила голем интерес кај граѓаните поради што двапати „падна серверот“.
Според него, трговците не ја разбрале пораката од претходните два генерални бојкоти.
Во Хрватска денеска завршува седумдневниот бојкот на три трговски синџири: Лидл, Еуроспин и ДМ и три производи – флаширана вода, газирани пијалоци и детергенти.
Бојкотите беа поддржани од синдикатите, опозицијата и владата.
Како мерка за помош на граѓаните во борбата против високите цени, Владата одлучи да ја прошири листата на производи со ограничени цени на 70 производи, наместо досегашните 30.
Премиерот Андреј Пленковиќ рече дека државата реагирала, но дека сега мора да се вклучат и други, оценувајќи дека „никој немаше да банкротира ако цените беа малку поумерени“.
Хрватските медиуми пишуваат дека многу хрватски граѓани кои живеат во пограничните области на земјата се повеќе избираат да купуваат во Словенија и Италија, каде што цените на разни стоки се пониски.