Свет
Спорни избори во Хондурас

Во Хондурас почнаа општите избори чие одржување е спорно, затоа што му претходеше соборување и протерување на претседателот Мануел Залајета
Се претпоставува дека легитимноста на изборите кои во недела ги спроведува власта во Хондурас, ќе биде оспорена и од голем дел на партии во самата држава, но и од голем број држави од Јужна Америка. Мексико и Европската Унија се воздржаа од коментари и ќе ги чекаат резултатите, а засега само четири држави, меѓу кои САД и Панама, соопштија дека ќе ги признаат изборните резултати. Претседател Мануел Залајета кој беше соборен од власта со државен удар на 28 јуни, ги повика сонародниците кои го поддржуваат да ги бојкотираат изборите. Неговите противници, пак, апелираат дека со изборите ќе се надмине кризата која беше предизвикана по неговото протерување. Избирачките места треба да бидат затворени во 22 часот по средноевропско време, по што се очекува за многу кусо време да бидат објавени неофицијалните резултати од излезните анкети. Главни претседателски кандидати се водачот на соборувањето на Зелаја, Роберто Мичелети, Порфирио Лобо од Националната партија и Елвин Сантос кој ја претставува Либералната партија од која потекнува и Зелаја. Властите најавија дека изборите ќе ги следат три илјади набљудувачи, но ниедна од влијателните меѓународни институции, како што е Организацијата на американските држави и Обединетите нации кои и натаму бараат Зелаја да биде вратен и потоа да бидат организирани избори. Гласањето на 4,6 милиони граѓани на Хондурас со право на глас, го обезбедуваат 30 илјади полицајци и 10 илјади резервисти. Преодната влада на Роберто Мичелети соопшти дека ќе овозможи да се одржат регуларни избори на 29 ноември. Новиот претседател би требало да ја преземе должноста во јануари.Врховниот суд повторно против ЗелајаПретходно, во четвртокот, Врховниот суд на Хондурас им препорача на пратениците да гласаат против враќањето на власт на соборениот претседател, кој има се’ послаби шанси да се врати на функцијата. Мислењето на Врховниот суд беше дадено шест дена пред Конгресот на Хондурас да гласа дали Мануел Зелаја ќе се врати на претседателската функција откако во јуни беше соборен од власт и депортиран од државата. Неговото враќање на функцијата беше дел од договорот кој беше постигнат со помош и инсистирање на САД и повеќето јужноамерикански држави за да се надмине политичката криза во државата, но не беше испочитуван.Врховните судии заклучиле дека соборувањето на Зелаја било легално, бидејќи тој го прекршил налогот на Врховниот суд да го откаже референдумот за уставните промени. Претседателот Мануел Зелаја беше соборен од власт заради одлука на Уставниот суд кој не го прифати неговиот референдум со кој ќе му беше овозможен уште еден претседателски мандат, па нареди негово апсење. Армијата го уапси Зелеја и со авион го протера од државата.Зелаја – богат либерал кој стана ултралевичарОва наиде на големи критики од САД и другите влијателни држави од Јужна Америка кои го условија новиот режим во Хондурас со враќање на Зелаја до подготовка на изборите.Зелаја од септември кога илегално се врати во државата, престојуваше во Бразилската амбасада.Зелаја претходно двапати се обиде да се врати во Хондурас. Неговите приврзаници од неговото симнување од власта секојдневно протестираа. Исто така, пропадна и обидот за меѓународно посредување кое кон крајот на јули го предводеше претседателот на Костарика, Оскар Ариас. Тогаш владата на Мичелети одби да му ја предаде привремено власт на Зелаја кој требаше да ја предводи владата на национално единство за подготовка на новите избори. Мичелети беше упорен дека изборите ќе се одржат според предвиденото – на 29 ноември.Кризата почна откако Зелаја го разреши началникот на војската, генералот Ромео Васкез, бидејќи одби да му помогне да организира референдум за можноста претседателите да служат подолго од еден четиригодишен мандат. Инсистирањето на Зелаја, кој важи за сојузник на контроверзниот претседател на Венецуела, Хуго Чавез, да го промени уставот за да си овозможи уште еден мандат, ги подели и институциите во земјата и доведе до уставна криза.Зелаја дојде на власт во 2006 г. и неговиот мандат требаше да трае до 2010 г.Инаку Зелаја е богат деловен човек кој потекнува од десната Либерална партија, кој по стапувањето на претседателската функција се доближи на левите идеи и воспостави блиска соработка со венецуелскиот претседател и ултралевичар Хуго Чавез.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Остатоците од ураганот Ерин се движат кон Западна Европа, можни се бури и бранови до 12 метри

Западна Европа, Обединетото Кралство и Ирска се соочуваат со нестабилно време во текот на следните неколку дена, бидејќи остатоците од ураганот Ерин се приближуваат кон континентот.
Откако достигна јачина од категорија 5, Ерин се движеше кон Европа од источниот брег на Северна Америка како моќен посттропски циклон, а системот веќе предизвикува загриженост за можни силни бури на крајот од неделата, пишува Severe Weather Europe.
Остатоците од ураганот ќе останат силни во текот на понеделник и вторник, со центар западно од Ирска и Обединетото Кралство. Пред да пристигне циклонот, температурите во Обединетото Кралство би можеле да достигнат 30°C денес, но топлото време ќе биде краткотрајно. Дожд и ветер се очекуваат во текот на ноќта во вторник, прво во Ирска и Северна Ирска, а потоа и во остатокот од Кралството.
Ерин е првата бура од атлантската сезона во 2025 година што достигна јачина на ураган. Своето патување го започна како тропски бран на 9 август, а до 16 август се засили во бура од категорија 4. Кратко потоа, „ловците на урагани“ на NOAA објавија дека Ерин се засилила до бура од категорија 5, со ветрови од 260 км/ч и минимален централен притисок од 915 милибари. Таа јачина ја задржа поголемиот дел од денот, по што почна да слабее.
Се очекува времето да се влоши од средината на неделата со силни ветрови и обилни врнежи од дожд придружени со грмотевици. Иако најсилните ветрови претежно ќе останат на отворено море, високите бранови ќе го погодат западниот брег на Европа.
Денес, тие би можеле да достигнат висина од 10 до дури 12 метри западно од Ирска. Во средината на неделата, во среда и четврток, се очекуваат бранови од 8 до 10 метри по должината на бреговите на Ирска, Северна Ирска и делови од Шкотска, а ќе се прошират низ Бискајскиот Залив кон Франција и Шпанија.
Свет
Најмалку 15 мртви во израелски напад во Газа, меѓу нив и четворица новинари

Во израелски напад врз болницата „Насер“ во Газа загинаа најмалку 15 лица, вклучувајќи четворица новинари, соопштија денес палестинските здравствени претставници. Меѓу убиените е снимателот Хосам ал-Масри, соработник на „Ројтерс“.
Официјалните лица изјавија дека Масри е убиен во првиот воздушен напад, а фотографот Хатем Халед, исто така соработник на „Ројтерс“, е ранет во вториот напад.
Сведоците за „Ројтерс“ изјавија дека вториот напад се случил кога спасувачите, новинарите и цивилите се собрале на местото на првиот напад.
Здравствените власти во Газа изјавија дека преостанатите тројца убиени новинари се Маријам Абу Дага, Мохамед Салама и Моаз Абу Таха. Меѓу загинатите е и еден спасувач.
Израелската војска и канцеларијата на премиерот Бенјамин Нетанјаху сè уште не дале коментар за нападите врз болниците.
Синдикатот на палестинските новинари објави дека повеќе од 240 палестински новинари се убиени во израелските напади во Газа од почетокот на војната на 7 октомври 2023 година.
фото: принтскрин
Свет
Основачот на „Телеграм“: Франција го уништи својот углед како слободна земја

Основачот на „Телеграм“, Павел Дуров, изјави дека Франција го уништила својот углед како слободна земја со неговото апсење минатата година.
Дуров беше уапсен на аеродромот во Париз во август 2024 година под обвинение дека им овозможил на криминалци да ја користат неговата апликација за нелегални активности, вклучително и екстремизам и злоупотреба на деца. Рускиот технолошки претприемач подоцна беше ослободен со кауција од 5 милиони евра и му беше дозволено да се врати во Дубаи, каде што живее.
Дуров го опиша своето апсење како без преседан и правно и логички апсурдно.
Тој рече дека истрагата не пронашла никакви докази за прекршок нагласувајќи дека практиките за модерирање на „Телеграм“ ги следеле индустриските стандарди и дека компанијата ги исполнила сите правно обврзувачки барања од француските власти.
Дуров исто така тврдеше дека француските истражители ги заобиколиле законските канали на ЕУ кога испратиле барања до платформата, грешка што можеше да се избегне со „едноставно пребарување на постапката на ‘Гугл’ или со прашување“.
„За жал, единствениот резултат од моето апсење досега е огромна штета на угледот на Франција како слободна земја“, напиша Дуров додавајќи дека сè уште мора да доаѓа во Париз на секои две недели, без датум за жалба на повидок.
Оттогаш „Телеграм“ ја ажурира својата политика за приватност за да овозможи собирање метаподатоци, вклучувајќи ИП-адреси, податоци за уредите и промени на корисничките податоци, до една година, со можност за предавање на надлежните судски органи.
фото: принтскрин