Свет
Спорни избори во Хондурас

Во Хондурас почнаа општите избори чие одржување е спорно, затоа што му претходеше соборување и протерување на претседателот Мануел Залајета
Се претпоставува дека легитимноста на изборите кои во недела ги спроведува власта во Хондурас, ќе биде оспорена и од голем дел на партии во самата држава, но и од голем број држави од Јужна Америка. Мексико и Европската Унија се воздржаа од коментари и ќе ги чекаат резултатите, а засега само четири држави, меѓу кои САД и Панама, соопштија дека ќе ги признаат изборните резултати. Претседател Мануел Залајета кој беше соборен од власта со државен удар на 28 јуни, ги повика сонародниците кои го поддржуваат да ги бојкотираат изборите. Неговите противници, пак, апелираат дека со изборите ќе се надмине кризата која беше предизвикана по неговото протерување. Избирачките места треба да бидат затворени во 22 часот по средноевропско време, по што се очекува за многу кусо време да бидат објавени неофицијалните резултати од излезните анкети. Главни претседателски кандидати се водачот на соборувањето на Зелаја, Роберто Мичелети, Порфирио Лобо од Националната партија и Елвин Сантос кој ја претставува Либералната партија од која потекнува и Зелаја. Властите најавија дека изборите ќе ги следат три илјади набљудувачи, но ниедна од влијателните меѓународни институции, како што е Организацијата на американските држави и Обединетите нации кои и натаму бараат Зелаја да биде вратен и потоа да бидат организирани избори. Гласањето на 4,6 милиони граѓани на Хондурас со право на глас, го обезбедуваат 30 илјади полицајци и 10 илјади резервисти. Преодната влада на Роберто Мичелети соопшти дека ќе овозможи да се одржат регуларни избори на 29 ноември. Новиот претседател би требало да ја преземе должноста во јануари.Врховниот суд повторно против ЗелајаПретходно, во четвртокот, Врховниот суд на Хондурас им препорача на пратениците да гласаат против враќањето на власт на соборениот претседател, кој има се’ послаби шанси да се врати на функцијата. Мислењето на Врховниот суд беше дадено шест дена пред Конгресот на Хондурас да гласа дали Мануел Зелаја ќе се врати на претседателската функција откако во јуни беше соборен од власт и депортиран од државата. Неговото враќање на функцијата беше дел од договорот кој беше постигнат со помош и инсистирање на САД и повеќето јужноамерикански држави за да се надмине политичката криза во државата, но не беше испочитуван.Врховните судии заклучиле дека соборувањето на Зелаја било легално, бидејќи тој го прекршил налогот на Врховниот суд да го откаже референдумот за уставните промени. Претседателот Мануел Зелаја беше соборен од власт заради одлука на Уставниот суд кој не го прифати неговиот референдум со кој ќе му беше овозможен уште еден претседателски мандат, па нареди негово апсење. Армијата го уапси Зелеја и со авион го протера од државата.Зелаја – богат либерал кој стана ултралевичарОва наиде на големи критики од САД и другите влијателни држави од Јужна Америка кои го условија новиот режим во Хондурас со враќање на Зелаја до подготовка на изборите.Зелаја од септември кога илегално се врати во државата, престојуваше во Бразилската амбасада.Зелаја претходно двапати се обиде да се врати во Хондурас. Неговите приврзаници од неговото симнување од власта секојдневно протестираа. Исто така, пропадна и обидот за меѓународно посредување кое кон крајот на јули го предводеше претседателот на Костарика, Оскар Ариас. Тогаш владата на Мичелети одби да му ја предаде привремено власт на Зелаја кој требаше да ја предводи владата на национално единство за подготовка на новите избори. Мичелети беше упорен дека изборите ќе се одржат според предвиденото – на 29 ноември.Кризата почна откако Зелаја го разреши началникот на војската, генералот Ромео Васкез, бидејќи одби да му помогне да организира референдум за можноста претседателите да служат подолго од еден четиригодишен мандат. Инсистирањето на Зелаја, кој важи за сојузник на контроверзниот претседател на Венецуела, Хуго Чавез, да го промени уставот за да си овозможи уште еден мандат, ги подели и институциите во земјата и доведе до уставна криза.Зелаја дојде на власт во 2006 г. и неговиот мандат требаше да трае до 2010 г.Инаку Зелаја е богат деловен човек кој потекнува од десната Либерална партија, кој по стапувањето на претседателската функција се доближи на левите идеи и воспостави блиска соработка со венецуелскиот претседател и ултралевичар Хуго Чавез.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Иран ги започна воените вежби порано од планираното: „Бевме предупредени за израелски напад“

Ирански функционер изјави дека „пријателска земја“ го предупредила Техеран за можен израелски напад врз неговите нуклеарни постројки, а иранските државни медиуми објавија дека иранската војска започнала вежби порано од планираното за да се фокусира на „непријателските движења“, објави Ројтерс.
Одговорот на Иран на секој израелски напад ќе биде „посилен и поразорен“ од претходно, изјави командантот на Револуционерната гарда, Хосеин Салами, за иранските државни медиуми.
🚨🇺🇸🇮🇱🇮🇷💥Iran starts military exercises across the country with the code name 'Ya Ali ibn Abi Talib'.
💥💥💥 pic.twitter.com/r6jDkAi8dG
— Defense Intelligence (@DI313_) June 12, 2025
Иран испука повеќе ракети кон Израел минатата година откако израелските сили го бомбардираа иранскиот конзулат во Дамаск. Израел одговори со лансирање ракети кон Иран и Сирија, што се првите такви директни напади меѓу регионалните сили.
Иранскиот претседател Масуд Пешмерга исто така се огласи денес, велејќи дека нуклеарните постројки на Иран ќе бидат обновени доколку бидат уништени, објавија иранските државни медиуми.
Одборот на гувернери на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) во четврток објави дека Иран не ги почитува своите обврски за неширење на нуклеарно оружје за прв пат по речиси 20 години, за што би можел да биде пријавен до Советот за безбедност на ОН.
Службеник на МААЕ изјави дека Иран одговорил на МААЕ дека планира да отвори трета постројка за збогатување на ураниум.
Израелското Министерство за надворешни работи последователно оцени дека постапките на Иран го поткопуваат Договорот за неширење на нуклеарно оружје и претставуваат непосредна закана за регионалната и меѓународната безбедност и стабилност.
Иран е потписник на Договорот. Израел не е потписник, но се верува дека поседува нуклеарен арсенал.
Свет
(Видео) Објавени се нови снимки од падот на Боингот во Индија

Авион на „Ер Индија“ што леташе за Лондон со 242 патници се урна кратко по полетувањето во близина на аеродромот Ахмедабад. Патничкиот авион се урна во областа Меганинагар. Според последните информации, повеќе од 290 лица загинаа.
Шефот на градската полиција изјави дека е пронајден еден преживеан патник. Тој е британско-индискиот државјанин Вишвас Кумар Рамеш.
Дел од авионот се урна во хостел каде што живеат лекари. Федерацијата на медицински здруженија на сите Индија (FAIMA) објави дека помеѓу 50 и 60 студенти по медицина се однесени во болница. Густи облаци од чад се издигаа од местото на несреќата и беа видливи од голема далечина. Итните служби, вклучувајќи ги и пожарникарите, веднаш беа испратени на местото на несреќата и во тек е спасувачка операција.
New CCTV footage emerges of the Air India 787 as it took off from Ahmedabad. It also appears to show smoke (or dust) as the aircraft lifted off from the runway. pic.twitter.com/8ytjZCDOP1
— Breaking Aviation News & Videos (@aviationbrk) June 12, 2025
Се појавија нови снимки од безбедносните камери на кои се гледа како авионот на Ер Индија, кој летал кон аеродромот Гетвик во Лондон, се урива и се запалува само неколку секунди по полетувањето.
Снимката го прикажува авионот како полетува од аеродромот Ахмедабад. Само неколку секунди подоцна, почнува да губи висина, со спуштена опрема за слетување. Набрзо по ударот следува силна експлозија.
Европа
Украина и Русија ја спроведоа третата размена на затвореници оваа недела

Украина и Русија спроведоа уште една размена на затвореници, трета оваа недела, потврдија денес двете страни.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека неколку „сериозно ранети и сериозно болни војници“ се вратиле дома. „На сите им е потребен третман и дефинитивно ќе им биде пружена потребната помош“, напиша Зеленски на Телеграм.
Руското Министерство за одбрана, исто така, ја потврди размената, која следува по договорот постигнат во Истанбул претходно овој месец.
Според штабот на украинските воени заробеници, некои од вратените војници биле држени повеќе од три години откако пружиле отпор во југоисточниот пристанишен град Мариупол. Останатите биле помлади од 25 години или се водат како исчезнати.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека предавањето се случило на белоруско-украинската граница и дека ослободените руски војници биле транспортирани во Русија.
Размената беше договорена за време на директните разговори меѓу Киев и Москва во Истанбул на 2 јуни, каде што секоја страна се согласила да ослободи 1.200 затвореници.
Тоа беше единственото конкретно поместување во мировните преговори. Украина се спротивставува на целосна руска инвазија повеќе од три години.