Свет
Со ЕСМ не треба да се повтори истата грешка како со "Телеком"
Пред да започне процесот на продажба на ЕСМ, Владата треба да дефинира неколку клучни работи кои ја засегаат целата јавност и кои треба да обезбедат натамошно добро функционирање на електроенергетскиот систем.
Независни експерти предупредуваат на опасностите од приватизацијата на ЕСМ
Главниот профит на купецот на ЕСМ ќе му го донесе бизнисот со трговијата на струја, на големо и на мало
Пред да започне процесот на продажба на ЕСМ, Владата треба да дефинира неколку клучни работи кои ја засегаат целата јавност и кои треба да обезбедат натамошно добро функционирање на електроенергетскиот систем. Идниот сопственик на ЕСМ ќе биде спремен да плати висока цена за ЕСМ ако е сигурен дека во наредниот период ќе постигне висока стапка на поврат на капиталот, а таква ситуација имаме и со продажбата на “Телекомми.
>?Со ЕСМ не треба да ја повториме истата грешка како со “Телекомми и продажбата не треба да биде чисто комерцијална зделка. Главната цел на државата не треба да биде само да земе пари, туку нејзината улога е и да обезбеди услови за развој на приватниот енергетски сектор и обезбедување на стандардот на граѓанитееи, рече Владо Пешевски, директор на СЕАФ – Македонија, на вчерашната трибина за обемот и моделот на приватизација на ЕСМ, во организација на ?Транспарентностти и на Владата. Тој додаде дека Владата мора да направи конкретни, финансиски проекции за цените на струјата, за инвестициите во секторот, за статусот на вработените, за исплатата на дивидендите и слично. Владата мора однапред да го реши и прашањето со подолгорочното снабдување со струја на големите потрошувачи, кои сега имаат договори со државата за користење на струјата со повластена, ниска цена, што на идниот инвеститор сигурно нема да му оди во прилог. Според Пешевски, најлоша варијанта е ЕСМ да се продаде 51 отсто. Подобро е во Македонија да остане мнозинскиот пакет од 51 процент, што може да се направи со продажба на акции. “На вработените во ЕСМ треба да им продадат акции со попуст, при што не мора да биде тоа само 10 отсто од капиталот, зошто не и 20 отстоои, праша Пешевски.
Ситуацијата со сў поголемите потреби од увоз, а со тоа и трошењето девизи, е доволен показател дека ЕСМ треба да се преструктурира за да остане одржлив системот. Притоа, според директорот на ?Топлификацијааи, Димитар Хаџимишев, треба да се размисли дали тоа да се постигне со организациско реструктурирање или со продажба на ЕСМ, односно со промена на сопственоста. Првата варијанта подразбира дека треба да се постави нов, неполитичен менаџмент, кој техничко и технолошки ќе го дигне ЕСМ и така добро подготвен да може натаму да се приватизира. Бидејќи ЕСМ не е задолжено со кредити, а околу 20 години нема поголеми инвестиции, нема да има пречки да се земат кредити за добри развојни проекти со кои фирмата ќе се подготви за пазар. “Она што е вредно од ЕСМ не е производството од термоцентралите, туку тоа се хидроцентралите, кои се реновирани и користат евтин извор за струја. Тие ќе ја одредат цената на ЕСМ. Новиот газда не би го интересирал РЕК ?Битолааи, на пример, кој е стар 30 години, има ограничени извори на енергија и во кој треба многу да вложува за еколошки стандарди. Главниот профит на купецот на ЕСМ ќе му го донесе бизнисот со трговијата на струја, на големо и на мало, и тој ќе гледа за пет години да си ги врати паритееи, рече Хаџимишев.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Мамдани објави водич за имигранти: „Вака треба да реагирате ако ве пресретне имиграционата“
Новиот градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, објави видео на социјалните мрежи во кое ги објаснува правата на мигрантите кога се среќаваат со агенти на американската Служба за имиграција и царина (ICE).
Видеото беше објавено неколку дена откако федералните агенти извршија рација во Менхетен, предизвикувајќи протести во близина на Кинеската четврт.
Мамдани, кој ќе ја преземе функцијата градоначалник на 1 јануари, рече дека ќе заштити околу три милиони имигранти кои живеат во Њујорк. „Сите можеме да се спротивставиме на ICE ако ги знаеме нашите права“, рече тој.
Know your rights. Protect your neighbors.
New York is — and always will be — a city for all immigrants. pic.twitter.com/nuntRzgEwq
— Zohran Kwame Mamdani (@ZohranKMamdani) December 7, 2025
Објавувањето на видеото дава прв поглед на тоа како Мамдани планира да ги управува тензиите меѓу политиката на „град засолниште“ на Њујорк и федералните операции за имиграција на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп.
Мамдани, кој ќе стане првиот муслимански градоначалник на Њујорк, освои 50,4 проценти од гласовите, победувајќи го поранешниот гувернер Ендру Куомо на демократските прелиминарни избори и општите избори. Трамп најави репресија врз градовите засолниште и се закани дека ќе ги задржи федералните средства од локалните самоуправи кои одбиваат да соработуваат со федералните органи за спроведување на имиграцијата.
Со оглед на тоа што ICE спроведува рации во неколку американски градови, упатствата на Мамдани би можеле да влијаат на однесувањето на милиони имигранти во Њујорк кога ќе се сретнат со федерални агенти.
Во видеото, Мамдани ги наведува клучните права на луѓето кои се среќаваат со агенти на ICE. Тој објасни дека луѓето имаат право да одбијат да разговараат со федералните агенти за имиграција, да ги снимаат без да им ја нарушуваат работата и да им забранат влез во приватни простори.
Според Мамдани, агентите на ICE не можат да влегуваат во домови, училишта или приватни простории на работни места без судска наредба потпишана од судија.
„ICE има законско право да ве лаже, но вие имате право да молчите. Ако ве приведат, секогаш можете да прашате: „Дали сум слободен да заминам?“ и да продолжите да прашувате додека не добиете одговор“, рече Мамдани во видеото.
Свет
Зеленски: Преговорите со Америка не се лесни
Разговорите со американските претставници за мировниот план за Украина беа конструктивни, но не и лесни, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски пред планираните консултации со европските лидери во наредните денови.
Во саботата, Зеленски разговараше со специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, а се очекува да се сретне и со француските, британските и германските лидери во Лондон денес. Планирани се понатамошни разговори во Брисел.
„Американските претставници ги знаат основните украински позиции“, рече Зеленски во своето вечерно обраќање. „Разговорот беше конструктивен, иако не и лесен“, додаде тој.
Трамп рече дека завршувањето на војната на Русија во Украина, која сега се приближува кон својата четврта година и е најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна, останува неговиот најтежок предизвик во надворешната политика.
И покрај посредништвото на САД и повремените контакти на високо ниво, напредокот во мировните преговори е бавен, а споровите околу безбедносните гаранции за Киев и статусот на територијата окупирана од Русија сè уште не се решени.
Москва вели дека е отворена за преговори и ги обвинува Киев и Западот за блокирање на мирот, додека Украина и нејзините сојузници велат дека Русија одолговлекува и користи дипломатија за да ги консолидира своите придобивки.
Европските лидери поддржаа постепен дипломатски процес за Украина, поврзан со долгорочни безбедносни гаранции и континуирана воена помош. Трамп, сепак, се фокусираше на постигнување брз договор и поделба на товарот, а дипломатите предупредуваат дека сите разговори остануваат кревки и ранливи на промените во политиката на САД, објавува „Ројтерс“.
Свет
Вода протече низ таванот на Лувр, оштетени стотици вредни предмети
Во познатиот музеј Лувр во Париз, се случи протекување на вода, а неколку стотици предмети од египетскиот дел беа оштетени. Инцидентот се случува само неколку недели откако дрската кражба на накит покрена прашања за безбедноста на музејот и застарената инфраструктура, објавува The Guardian.
Заменик-директорот на музејот, Франсис Штајнбок, потврди дека „помеѓу 300 и 400 дела“ биле погодени од протекувањето, откриено на 26 ноември. Како што објасни, станува збор за „египтолошки списанија“ и „научна документација“ што ја користат истражувачите.
Штајнбок нагласи дека оштетените предмети, кои датираат од крајот на 19-ти и почетокот на 20-ти век, биле „исклучително корисни“, но „во никој случај не се уникатни“. „Ниеден историски артефакт не беше засегнат од оваа штета“, рече тој. „Во оваа фаза, немаме непоправливи и дефинитивни загуби во овие колекции.“
Лувр објави внатрешна истрага, наведувајќи случајно отворен вентил во системот за греење и вентилација, што предизвикало истекување на вода низ таванот на крилото Молиен, каде што се чувале вредни документи.
Директорот на музејот додаде дека „целосно застарениот“ систем не функционирал со месеци и дека неговата замена не е закажана до септември 2026 година.
Инцидентот дополнително го привлече вниманието кон проблемите со инфраструктурата на музејот, кои почнаа гласно да се дискутираат по кражбата на накит од 102 милиони долари во октомври, кога банда ги украде вредните предмети сред бел ден за само седум минути.
„Оштетените дела ќе бидат сушени, испратени во книговезница за реставрација, а потоа вратени на полиците“, објави Штајнбок.
За да се финансираат потребните структурни подобрувања, Лувр, исто така, објави зголемување на цените на билетите кон крајот на ноември.
Зголемувањето од 45% значи дека туристите од надвор од ЕУ, вклучувајќи ги посетителите од САД, Велика Британија и Кина, ќе платат 32 евра за влез. Музејот очекува овој потег да ги зголеми годишните приходи за околу 23 милиони долари. Лувр, за потсетување, го посетиле 8,7 милиони луѓе во 2024 година, од кои 69% биле странски државјани.

