Свет
Зошто Кина упорно ја поддржува С. Кореја?
Андреј Ланков, политички аналитичар и колумнист на угледниот корејски дневен весник Кореа Тимес ја анализира последната посета на севернокорејскиот лидер Ким Јонг-ил на Пекинг и можните последици, како што е враќањето на Пјонгјанг на шестпартитните преговори, па дури и можните промени на режимот
И така, по неколку месеци непотврдени гласини и неколку лажни извештаи, Ким Јонг-ил конечно пристигна во Кина. Овој пат, неговата посета предизвика многу очигледна нервоза во Сеул. Сомнежите за вмешаноста на Пјонгјанг во катастрофата во Чеонан (неразјаснетото потонување на јужнокорејскиот воен брод во заливот Чеонан, при што загинаа околу 50 морнари, заб. Форум) растат, па така некои јужнокорејски политичари во спремноста на Кина да го покани севернокорејскиот лидер препознаа премолчена поддршка на политиката на Пјонгјанг.Ова доведе до вистински излив на критички изјави кои, секако, немаа никакво влијание врз однесувањето на Кина. Да разјасниме веднаш: и покрај сета реторика за „вечно пријателство“, Кина воопшто не е обожувател на режимот на Ким Јонг-ил и постојано трпи нервози од антиквитетното однесување на Северна Кореја. Кина не сака Пјонгјанг да стане нукеларна сила, бидејќи ширењето на нуклеарното оружје ја загрозува привилегираната позиција на Кина на „легитимна“ нуклеарна сила. Кина, исто така, е загрена дека севернокорејската нуклеарна програма ќе поттикне нуклеарна трка во вооружување во Источна Азија, што ќе доведе до создавање на нуклеарна Јапонија, па дури и на нуклеарен Тајван. Згора на сето ова, Кина со право економскиот систем на Северна Кореја го смета за ирационален и непродуктивен.Како и да е, Кина ја поддржува Северна Кореја. Во текот на изминативе неколку години, кога јужнокорејската и американската помош пресушија, гладта во Северна Кореја беше спречена токму благодарејќи на бесплатните или субвенционираните пратки на жито од Кина. Кина е најголем инвеститор и трговски партнер на Северна Кореја. Зошто Кинезите продолжуваат да инвестираат пари во поддршка на режим кој не им се допаѓа нешто особено и на кој не гледаат како на доверлив сојузник?Од време на време, некои луѓе во Вашингтон или во Сеул ќе ја изразат својата надеж дека Кина може да се убеди да престане да го поддржува Северот или да ја употреби својата наводна моќ врз Северна Кореја за да влијае на политиката на Пјонгјанг (како, на пример, да ја притисне да се денуклеаризира). По вториот нукеларен тест во 2009 година, Кина одлучи да ги поддржи санкциите на ОН и веднаш се појавија наводи дека „Кина конечно се качила во истиот чамец со САД“. За жал, ова се само пусти желби. Кина не е во истиот чамец и никогаш нема да биде. Постојат добри причини зошто Кина го поддржува Северот и овие причини, најверојатно, ќе останат во сила во блиската иднина. Да, Кина не сака земја од нејзиното соседство да се здобие со нуклеарно оружје. Ниту, пак, им се радува на воените провокации од каков и да било вид. Сепак, постојат две други грижи кои и’ се многу поважни на Кина, во смисла на одржување на стабилноста на регионот, но и на поделеноста на Кореја. Стабилноста е клучен збор за кинеската политика. Кина е сконцентрирана на економскиот раст и има потреба од мирно и предвидливо опкружување, за да не го загуби фокусот врз оваа цел. Оттаму, каква и да е криза во непосредното опкружување на Кина е анатема за кинеските стратези и треба да се одбегне по секоја цена.Уште една, навидум не толку важна цел на Кина е да ја одржи Кореја поделена. Ако се земе предвид тековниот баланс на моќта, обединувањето на двете Кореи најверојатно ќе доведе до апсорпција на осиромашениот Север од страна на богатиот Југ. За Кина тоа значи појава на уште посилен сојузник на САД, или барем на уште една „неконтролирана демократија“ и тоа токму на нејзините граници. Кина може да го преживее таквиот тек на настаните, но повеќе би сакала Северна Кореја да остане како еден вид стратешки браник. Но, за да се оствари вистинско влијание врз Северна Кореја, тогаш мора да се игра цврсто. Суптилните мерки нема да имаат ефект, бидејќи севернокорејската влада не се грижи нешто особено ниту за економијата, дури ни за голиот опстанок на нејзиното население. За да оствари влијание, Кина ќе мора речиси целосно да ја затвори границата и да ја сопре сета трговија со Северот. Еден јужнокорејски дипломат проблемот многу убаво го објаснува со следнава алегорија: „Кога е во прашање справувањето со Северот, Кина нема моќ. Кина има чекан“. Но, Кина мора да има многу добра причина за да замавне со тој чекан, бидејќи таквиот ектремен притисок може лесно да доведе до колабирање на системот. Ваквото колабирање ќе доведе до многу експлозивна ситуација. Толпи од бегалци, нуклеарното оружје и материјали ќе завршат на црниот пазар, безбројни дипломатски компликации – ова не се проблеми со кои Кина сака да се соочи во моментов. Конечно, колапсот најверојатно ќе доведе до обединување на Кореја, што не е најпосакуван краен резултат во Пекинг. Затоа, Кина повеќе сака да потроши дел од нејзините ресурси за да го одржи севернокорејскиот режим во живот и да го задржи статус квото или барем да ја одложи кризата од поголеми размери. Кина исто така сака да го минимизира ризикот од тоа Северна Кореја да биде инволвирана во исклучително опасни акции, но оваа цел е од секундарно значење.Според сета веројатност, овој пат ќе видиме уште една реприза на старата игра. Кина ќе инсистира Северна Кореја да се врати на шестпартитните преговори (проектот-милениче на Пекинг) и да почне да се воздржува од провокации. Ким Јонг-ил ќе го истакне своето суверено право да ја води својата држава онака како што сака, додека се обидува да „ископа“ колку помош може да се „изгребе“ за неколку небитни отстапки од негова страна. Аферата „Чеонан“ најверојатно воопшто нема да биде предмет на дискусија – дури и Кинезите да го споменат тоа прашање, Северот ќе ја негира вмешаноста и ќе тврди дека сите обвинувања се резултат на „плукачката кампања која ја водат воените хушкачи во Сеул“. И што ќе буде вкупниот изход? Веќе, можеби, се наѕираат контурите на можниот договор: Северна Кореја ќе вети дека ќе се врати на шестпартитните преговори, а Кина ќе ја награди со помош и со субвенционирана трговија. Така Кина ќе биде задоволена и од тоа што ќе си го задржи и меѓународниот престиж и стабилноста во своето соседство, а долго одложуваните преговори конечно ќе продолжат за некое време, се’ до следната криза. Дали од разговорите некогаш ќе произлезе очекуваниот резултат, „комплетната и потврдена елиминација на севернокорејската програма за нуклеарно оружје“? Секако, не. Но, не ли беше тоа јасно уште пред многу години?
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
ЕУ ги укинува санкциите за Косово и ја отклучува финансиската помош
Европската Унија е подготвена да ги укине санкциите што ги воведе против Косово во 2023 година поради тензиите на северот на земјата и ќе ја отклучи финансиската помош, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен.
Земјите од ЕУ воведоа казнени мерки против Косово откога владата на премиерот Албин Курти не одговори на повиците на ЕУ и САД за смирување на немирите на северот со мнозинско српско население по најлошото насилство за повеќе од една деценија.
Мерките вклучуваа суспендирање на посетите на косовски претставници на ЕУ и задржување голем дел од економската помош на ЕУ.
„Добри вести за Косово“, рече Фон дер Лајен во објава на X. „Планираме 216 милиони евра финансиска помош и имаме намера да ослободиме 205 милиони евра на почетокот на следната година“, напиша таа.
Насилството избувна во северно Косово во 2023 година откога градоначалниците од етничките Албанци ја презедоа функцијата со победа на локалните избори. Изборите беа бојкотирани од Србите барајќи спроведување договор стар десет години, со кој им се дава поголема автономија.
30-ина мировници на НАТО, кои ги чуваа градските собранија, беа повредени во судирите со српските демонстранти, а повредени беа и 52 Срби.
Фон дер Лајен рече дека ЕУ одлучила да ги укине мерките откога српските градоначалници ја презедоа функцијата по локалните избори во октомври.
Косово треба да одржи нови парламентарни избори на 28 декември бидејќи не успеа да формира влада по изборите во февруари.
фото/депозитфотос
Свет
„Тажен кактус“: Норвешка се брани по бранот критики за новогодишната елка во Лондон
Норвешкиот министер за надворешни работи Еспен Барт Ајде одговори на бранот критики што се појавија во британската јавност во врска со елката што Норвешка традиционално му ја донира на Лондон и која беше поставена на плоштадот Трафалгар.
Во некои британски медиуми и на социјалните мрежи изгледот на елката беше оценет како разочарувачки, со иронични споредби со тажен кактус и тврдења дека елката изгледа како да е зафатена од торнадо. Сепак, Ајде нагласи дека станува збор за симбол, чија вредност далеку ги надминува естетските впечатоци.
Тој потсети дека елката е непроценлив подарок и дел од традицијата што трае од 1947 година кога Норвешка првпат ѝ ја подари елката на Велика Британија како знак на благодарност за нејзината поддршка за време на Втората светска војна. Според него, елката е исто така симбол на долгорочно партнерство и пријателски односи меѓу двете земји.
„Многу се гордееме на нашата елка и на оваа традиција“, рече Ајде нагласувајќи дека значењето на овој гест не може да се мери само со визуелни впечатоци.
Фото: депозитфотос
Свет
Зеленски: Украина нема да се повлече од регионот Донецк
Украина не е подготвена да се повлече од регионот Донецк, а Русија се стреми целосно да го преземе Донбас, изјави денес претседателот на Украина Володимир Зеленски наведувајќи дека Соединетите Американски Држави во моментот бараат компромисно решение.
„Сите ја знаеме позицијата на Русија. Тие сакаат да го окупираат целиот Донбас, а сега сакаат ние да се повлечеме од Донбас. Ова е нивниот отворен став. Нашиот став е исто така отворен – ние не сме подготвени да преземеме такви чекори, а Соединетите Американски Држави бараат компромис“, рече Зеленски како одговор на прашања од новинари, објави „Укринформ“.
Зборувајќи за разговорите за мировниот план од 20 точки и безбедносните гаранции, Зеленски рече дека украинските и американските преговарачки тимови ќе одржат серија состаноци во САД в петок и в сабота.
Според него, темите на разговорите ќе бидат мировниот план, безбедносните гаранции, договорот за обнова на Украина и други можни чекори.
Тој додаде дека украинскиот тим веќе е на пат кон САД и дека американската страна очекува нивно пристигнување, а можно е и присуство на европски претставници.
Претходно, Зеленски изјави дека следната рунда украинско-американски преговори ќе се одржи во САД по консултациите меѓу Вашингтон и Москва наведувајќи дека состаноците би можеле да се одржат веќе во текот на викендот, објави „Танјуг“.
Фото: депозитфотос

