Свет
Зошто Кина упорно ја поддржува С. Кореја?

Андреј Ланков, политички аналитичар и колумнист на угледниот корејски дневен весник Кореа Тимес ја анализира последната посета на севернокорејскиот лидер Ким Јонг-ил на Пекинг и можните последици, како што е враќањето на Пјонгјанг на шестпартитните преговори, па дури и можните промени на режимот
И така, по неколку месеци непотврдени гласини и неколку лажни извештаи, Ким Јонг-ил конечно пристигна во Кина. Овој пат, неговата посета предизвика многу очигледна нервоза во Сеул. Сомнежите за вмешаноста на Пјонгјанг во катастрофата во Чеонан (неразјаснетото потонување на јужнокорејскиот воен брод во заливот Чеонан, при што загинаа околу 50 морнари, заб. Форум) растат, па така некои јужнокорејски политичари во спремноста на Кина да го покани севернокорејскиот лидер препознаа премолчена поддршка на политиката на Пјонгјанг.Ова доведе до вистински излив на критички изјави кои, секако, немаа никакво влијание врз однесувањето на Кина. Да разјасниме веднаш: и покрај сета реторика за „вечно пријателство“, Кина воопшто не е обожувател на режимот на Ким Јонг-ил и постојано трпи нервози од антиквитетното однесување на Северна Кореја. Кина не сака Пјонгјанг да стане нукеларна сила, бидејќи ширењето на нуклеарното оружје ја загрозува привилегираната позиција на Кина на „легитимна“ нуклеарна сила. Кина, исто така, е загрена дека севернокорејската нуклеарна програма ќе поттикне нуклеарна трка во вооружување во Источна Азија, што ќе доведе до создавање на нуклеарна Јапонија, па дури и на нуклеарен Тајван. Згора на сето ова, Кина со право економскиот систем на Северна Кореја го смета за ирационален и непродуктивен.Како и да е, Кина ја поддржува Северна Кореја. Во текот на изминативе неколку години, кога јужнокорејската и американската помош пресушија, гладта во Северна Кореја беше спречена токму благодарејќи на бесплатните или субвенционираните пратки на жито од Кина. Кина е најголем инвеститор и трговски партнер на Северна Кореја. Зошто Кинезите продолжуваат да инвестираат пари во поддршка на режим кој не им се допаѓа нешто особено и на кој не гледаат како на доверлив сојузник?Од време на време, некои луѓе во Вашингтон или во Сеул ќе ја изразат својата надеж дека Кина може да се убеди да престане да го поддржува Северот или да ја употреби својата наводна моќ врз Северна Кореја за да влијае на политиката на Пјонгјанг (како, на пример, да ја притисне да се денуклеаризира). По вториот нукеларен тест во 2009 година, Кина одлучи да ги поддржи санкциите на ОН и веднаш се појавија наводи дека „Кина конечно се качила во истиот чамец со САД“. За жал, ова се само пусти желби. Кина не е во истиот чамец и никогаш нема да биде. Постојат добри причини зошто Кина го поддржува Северот и овие причини, најверојатно, ќе останат во сила во блиската иднина. Да, Кина не сака земја од нејзиното соседство да се здобие со нуклеарно оружје. Ниту, пак, им се радува на воените провокации од каков и да било вид. Сепак, постојат две други грижи кои и’ се многу поважни на Кина, во смисла на одржување на стабилноста на регионот, но и на поделеноста на Кореја. Стабилноста е клучен збор за кинеската политика. Кина е сконцентрирана на економскиот раст и има потреба од мирно и предвидливо опкружување, за да не го загуби фокусот врз оваа цел. Оттаму, каква и да е криза во непосредното опкружување на Кина е анатема за кинеските стратези и треба да се одбегне по секоја цена.Уште една, навидум не толку важна цел на Кина е да ја одржи Кореја поделена. Ако се земе предвид тековниот баланс на моќта, обединувањето на двете Кореи најверојатно ќе доведе до апсорпција на осиромашениот Север од страна на богатиот Југ. За Кина тоа значи појава на уште посилен сојузник на САД, или барем на уште една „неконтролирана демократија“ и тоа токму на нејзините граници. Кина може да го преживее таквиот тек на настаните, но повеќе би сакала Северна Кореја да остане како еден вид стратешки браник. Но, за да се оствари вистинско влијание врз Северна Кореја, тогаш мора да се игра цврсто. Суптилните мерки нема да имаат ефект, бидејќи севернокорејската влада не се грижи нешто особено ниту за економијата, дури ни за голиот опстанок на нејзиното население. За да оствари влијание, Кина ќе мора речиси целосно да ја затвори границата и да ја сопре сета трговија со Северот. Еден јужнокорејски дипломат проблемот многу убаво го објаснува со следнава алегорија: „Кога е во прашање справувањето со Северот, Кина нема моќ. Кина има чекан“. Но, Кина мора да има многу добра причина за да замавне со тој чекан, бидејќи таквиот ектремен притисок може лесно да доведе до колабирање на системот. Ваквото колабирање ќе доведе до многу експлозивна ситуација. Толпи од бегалци, нуклеарното оружје и материјали ќе завршат на црниот пазар, безбројни дипломатски компликации – ова не се проблеми со кои Кина сака да се соочи во моментов. Конечно, колапсот најверојатно ќе доведе до обединување на Кореја, што не е најпосакуван краен резултат во Пекинг. Затоа, Кина повеќе сака да потроши дел од нејзините ресурси за да го одржи севернокорејскиот режим во живот и да го задржи статус квото или барем да ја одложи кризата од поголеми размери. Кина исто така сака да го минимизира ризикот од тоа Северна Кореја да биде инволвирана во исклучително опасни акции, но оваа цел е од секундарно значење.Според сета веројатност, овој пат ќе видиме уште една реприза на старата игра. Кина ќе инсистира Северна Кореја да се врати на шестпартитните преговори (проектот-милениче на Пекинг) и да почне да се воздржува од провокации. Ким Јонг-ил ќе го истакне своето суверено право да ја води својата држава онака како што сака, додека се обидува да „ископа“ колку помош може да се „изгребе“ за неколку небитни отстапки од негова страна. Аферата „Чеонан“ најверојатно воопшто нема да биде предмет на дискусија – дури и Кинезите да го споменат тоа прашање, Северот ќе ја негира вмешаноста и ќе тврди дека сите обвинувања се резултат на „плукачката кампања која ја водат воените хушкачи во Сеул“. И што ќе буде вкупниот изход? Веќе, можеби, се наѕираат контурите на можниот договор: Северна Кореја ќе вети дека ќе се врати на шестпартитните преговори, а Кина ќе ја награди со помош и со субвенционирана трговија. Така Кина ќе биде задоволена и од тоа што ќе си го задржи и меѓународниот престиж и стабилноста во своето соседство, а долго одложуваните преговори конечно ќе продолжат за некое време, се’ до следната криза. Дали од разговорите некогаш ќе произлезе очекуваниот резултат, „комплетната и потврдена елиминација на севернокорејската програма за нуклеарно оружје“? Секако, не. Но, не ли беше тоа јасно уште пред многу години?
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
„Борбата не е завршена“ – Нетанјаху решен да ги врати сите тела на заложниците

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека Израел е решен да ги врати сите тела на заложниците што сè уште се во рацете на Хамас.
Тој ја повтори својата порака за време на одбележувањето на втората годишнина од нападот на Хамас велејќи:
„Борбата уште не е завршена, но едно е јасно – секој што ќе крене рака против нас, ќе плати висока цена“.
Израел го обвини Хамас за прекршување на договорот за примирје, според кој сите заложници – живи и мртви – требало да бидат предадени до понеделник. Хамас предаде 20 живи заложници и девет тела, но тврди дека за другите му е потребна специјална опрема за пребарување под урнатините.
Министерот за одбрана Израел Кац порача дека ако Хамас не го почитува договорот, Израел во координација со САД ќе ја продолжи офанзивата до целосен пораз на организацијата.
Свет
Мерц предлага заем од 140 милијарди евра за Украина, обезбеден со рускиот замрзнат имот

Германскиот канцелар Фридрих Мерц најави дека на претстојниот самит на ЕУ ќе предложи Украина да добие заем од 140 милијарди евра, гарантиран со замрзнатиот имот на Руската централна банка.
Средствата би биле наменети исклучиво за финансирање на одбраната, а Киев би ги вратил дури по добивањето репарации од Русија.
Планот е усогласен со иницијативата на Урсула фон дер Лајен за користење на руските средства како гаранција, без директно задирање во нив.
Свет
Официјалната истрага покажа дека подморницата „Титан“ имплодирала поради лоша конструкција

Американска истражна агенција утврди дека подморницата „Титан“ на компанијата „Оушенгејт“, која имплодира за време на нуркањето кај остатоците на бродот „Титаник“ во јуни 2023 година, беше уништена поради низа сериозни недостатоци во дизајнот и тестирањето, објави Би-би-си.
Во несреќата загинаа сите пет лица на бродот, вклучувајќи го и директорот на „Оушенгејт“, Стоктон Раш.
Според извештајот на Националниот одбор за безбедност на сообраќајот (НТСБ), процесот на инженерскиот развој на „Титан“ бил несоодветен, што довело до грешки што предизвикале подморницата да не ги исполни стандардите за цврстина и издржливост.
Националниот одбор за безбедност на сообраќајот тврди дека „Оушенгејт“ никогаш правилно не го тестирал „Титан“ и затоа не знаел колку всушност е силна подморницата. Покрај тоа, компанијата не била свесна дека бродот е оштетен и требало да биде повлечен од употреба пред фаталното нуркање.
„Титан“ исчезна во Северен Атлантик додека се обидувал да стигне до остатоците од „Титаник“, кои се наоѓаат на речиси 600 километри од канадскиот град Сент Џонс во покраината Њуфаундленд и Лабрадор.
Во август 2024 година крајбрежната стража на САД издаде посебен извештај во кој ја опишува несреќата како да можела целосно да биде спрачена и ја критикува „Оушенгејт“ за „сериозно погрешни безбедносни практики“.
Подморницата на своето последно патување ја управувал Стоктон Раш, а бил придружуван од познатиот истражувач на длабокоморските дна, Пол-Анри Наргеолет, британскиот милијардер Хамиш Хардинг и пакистанскиот бизнисмен, Шахзада Давуд, и неговиот 19-годишен син, Сулејман Давуд.
Сите платиле до 250.000 долари за да учествуваат во експедицијата.
За време на истрагата, НТСБ откри сериозни проблеми во безбедносната култура на „Оушенгејт“. Додека некои вработени тврдеа дека безбедноста е приоритет, други, вклучувајќи го и поранешниот директор за поморски операции и еден техничар, опишаа работна средина „во која безбедноста, а особено прашањата за дизајнот, систематски се игнорираат“.
Еден техничар рече дека имал забелешки на деловниот модел на „Оушенгејт“, особено на практиката патниците да се нарекуваат специјалисти за мисија за да се избегнат законски ограничувања. Според американските прописи, нелегално е да се превезуваат патници на експериментални подморници.
Техничарот рече дека го предупредил Раш велејќи: „Не можете само да ја смените титулата на некого ако сте платени за тоа“. Во подоцнежен разговор за истото прашање Раш наводно му рекол: „Ако крајбрежната стража стане проблем, ќе купам конгресмен и ќе го решам“.
фото: принтскрин