Свет
Зошто Кина упорно ја поддржува С. Кореја?

Андреј Ланков, политички аналитичар и колумнист на угледниот корејски дневен весник Кореа Тимес ја анализира последната посета на севернокорејскиот лидер Ким Јонг-ил на Пекинг и можните последици, како што е враќањето на Пјонгјанг на шестпартитните преговори, па дури и можните промени на режимот
И така, по неколку месеци непотврдени гласини и неколку лажни извештаи, Ким Јонг-ил конечно пристигна во Кина. Овој пат, неговата посета предизвика многу очигледна нервоза во Сеул. Сомнежите за вмешаноста на Пјонгјанг во катастрофата во Чеонан (неразјаснетото потонување на јужнокорејскиот воен брод во заливот Чеонан, при што загинаа околу 50 морнари, заб. Форум) растат, па така некои јужнокорејски политичари во спремноста на Кина да го покани севернокорејскиот лидер препознаа премолчена поддршка на политиката на Пјонгјанг.Ова доведе до вистински излив на критички изјави кои, секако, немаа никакво влијание врз однесувањето на Кина. Да разјасниме веднаш: и покрај сета реторика за „вечно пријателство“, Кина воопшто не е обожувател на режимот на Ким Јонг-ил и постојано трпи нервози од антиквитетното однесување на Северна Кореја. Кина не сака Пјонгјанг да стане нукеларна сила, бидејќи ширењето на нуклеарното оружје ја загрозува привилегираната позиција на Кина на „легитимна“ нуклеарна сила. Кина, исто така, е загрена дека севернокорејската нуклеарна програма ќе поттикне нуклеарна трка во вооружување во Источна Азија, што ќе доведе до создавање на нуклеарна Јапонија, па дури и на нуклеарен Тајван. Згора на сето ова, Кина со право економскиот систем на Северна Кореја го смета за ирационален и непродуктивен.Како и да е, Кина ја поддржува Северна Кореја. Во текот на изминативе неколку години, кога јужнокорејската и американската помош пресушија, гладта во Северна Кореја беше спречена токму благодарејќи на бесплатните или субвенционираните пратки на жито од Кина. Кина е најголем инвеститор и трговски партнер на Северна Кореја. Зошто Кинезите продолжуваат да инвестираат пари во поддршка на режим кој не им се допаѓа нешто особено и на кој не гледаат како на доверлив сојузник?Од време на време, некои луѓе во Вашингтон или во Сеул ќе ја изразат својата надеж дека Кина може да се убеди да престане да го поддржува Северот или да ја употреби својата наводна моќ врз Северна Кореја за да влијае на политиката на Пјонгјанг (како, на пример, да ја притисне да се денуклеаризира). По вториот нукеларен тест во 2009 година, Кина одлучи да ги поддржи санкциите на ОН и веднаш се појавија наводи дека „Кина конечно се качила во истиот чамец со САД“. За жал, ова се само пусти желби. Кина не е во истиот чамец и никогаш нема да биде. Постојат добри причини зошто Кина го поддржува Северот и овие причини, најверојатно, ќе останат во сила во блиската иднина. Да, Кина не сака земја од нејзиното соседство да се здобие со нуклеарно оружје. Ниту, пак, им се радува на воените провокации од каков и да било вид. Сепак, постојат две други грижи кои и’ се многу поважни на Кина, во смисла на одржување на стабилноста на регионот, но и на поделеноста на Кореја. Стабилноста е клучен збор за кинеската политика. Кина е сконцентрирана на економскиот раст и има потреба од мирно и предвидливо опкружување, за да не го загуби фокусот врз оваа цел. Оттаму, каква и да е криза во непосредното опкружување на Кина е анатема за кинеските стратези и треба да се одбегне по секоја цена.Уште една, навидум не толку важна цел на Кина е да ја одржи Кореја поделена. Ако се земе предвид тековниот баланс на моќта, обединувањето на двете Кореи најверојатно ќе доведе до апсорпција на осиромашениот Север од страна на богатиот Југ. За Кина тоа значи појава на уште посилен сојузник на САД, или барем на уште една „неконтролирана демократија“ и тоа токму на нејзините граници. Кина може да го преживее таквиот тек на настаните, но повеќе би сакала Северна Кореја да остане како еден вид стратешки браник. Но, за да се оствари вистинско влијание врз Северна Кореја, тогаш мора да се игра цврсто. Суптилните мерки нема да имаат ефект, бидејќи севернокорејската влада не се грижи нешто особено ниту за економијата, дури ни за голиот опстанок на нејзиното население. За да оствари влијание, Кина ќе мора речиси целосно да ја затвори границата и да ја сопре сета трговија со Северот. Еден јужнокорејски дипломат проблемот многу убаво го објаснува со следнава алегорија: „Кога е во прашање справувањето со Северот, Кина нема моќ. Кина има чекан“. Но, Кина мора да има многу добра причина за да замавне со тој чекан, бидејќи таквиот ектремен притисок може лесно да доведе до колабирање на системот. Ваквото колабирање ќе доведе до многу експлозивна ситуација. Толпи од бегалци, нуклеарното оружје и материјали ќе завршат на црниот пазар, безбројни дипломатски компликации – ова не се проблеми со кои Кина сака да се соочи во моментов. Конечно, колапсот најверојатно ќе доведе до обединување на Кореја, што не е најпосакуван краен резултат во Пекинг. Затоа, Кина повеќе сака да потроши дел од нејзините ресурси за да го одржи севернокорејскиот режим во живот и да го задржи статус квото или барем да ја одложи кризата од поголеми размери. Кина исто така сака да го минимизира ризикот од тоа Северна Кореја да биде инволвирана во исклучително опасни акции, но оваа цел е од секундарно значење.Според сета веројатност, овој пат ќе видиме уште една реприза на старата игра. Кина ќе инсистира Северна Кореја да се врати на шестпартитните преговори (проектот-милениче на Пекинг) и да почне да се воздржува од провокации. Ким Јонг-ил ќе го истакне своето суверено право да ја води својата држава онака како што сака, додека се обидува да „ископа“ колку помош може да се „изгребе“ за неколку небитни отстапки од негова страна. Аферата „Чеонан“ најверојатно воопшто нема да биде предмет на дискусија – дури и Кинезите да го споменат тоа прашање, Северот ќе ја негира вмешаноста и ќе тврди дека сите обвинувања се резултат на „плукачката кампања која ја водат воените хушкачи во Сеул“. И што ќе буде вкупниот изход? Веќе, можеби, се наѕираат контурите на можниот договор: Северна Кореја ќе вети дека ќе се врати на шестпартитните преговори, а Кина ќе ја награди со помош и со субвенционирана трговија. Така Кина ќе биде задоволена и од тоа што ќе си го задржи и меѓународниот престиж и стабилноста во своето соседство, а долго одложуваните преговори конечно ќе продолжат за некое време, се’ до следната криза. Дали од разговорите некогаш ќе произлезе очекуваниот резултат, „комплетната и потврдена елиминација на севернокорејската програма за нуклеарно оружје“? Секако, не. Но, не ли беше тоа јасно уште пред многу години?
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Полска пронајде докази за подметнатиот пожар во трговскиот центар во Варшава, го затвори рускиот конзулат; Русија е бесна

Полска ќе го затвори рускиот конзулат во Краков откако пронајде докази дека Москва е одговорна за големиот пожар што речиси целосно уништи трговски центар во Варшава во мај 2024 година, изјави денес полскиот министер за надворешни работи.
❗🔥🇵🇱 – A huge fire hit the "Marywilska 44" shopping center in Warsaw, consuming almost all of its 1,400 commercial units, including kiosks.
The shopping mall, one of the largest in the city, belonged to Mirbud and is practically destroyed.
Authorities are fighting the fire,… pic.twitter.com/7Z34ZGyBzQ
— 🔥🗞The Informant (@theinformant_x) May 12, 2024
Веќе напнатите односи меѓу Варшава и Москва достигнаа нови височини со руската инвазија на Украина во 2022 година. Полска тврди дека нејзината улога како еден од најважните бедеми на Киев ја направила цел на руски саботажи, сајбер напади и дезинформациски кампањи, што Москва го негира.
Вчера, премиерот Доналд Туск изјави дека Полска „со сигурност“ знаела дека руските тајни служби стојат зад големиот пожар на улицата Меривилска во главниот град.
„Поради доказите дека руските специјални служби извршиле неприфатлив чин на саботажа против трговскиот центар на улицата Меривилска, решив да ја повлечам мојата согласност за работа на Конзулатот на Руската Федерација во Краков“, напиша министерот за надворешни работи Радослав Сикорски на Икс.
Како одговор, руското Министерство за надворешни работи објави дека Полска намерно ги прекинува врските со Москва, објави државната новинска агенција РИА.
„Варшава продолжува намерно да ги уништува односите, дејствувајќи против интересите на своите граѓани“, изјави портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, цитирана од државната новинска агенција РИА. Таа додаде дека Русија наскоро ќе даде „соодветен одговор“.
Uncategorized
За прв пат во историјата, светот ја сака Кина повеќе од САД: Трамп е помалку популарен од Путин

Според најновите податоци, популарноста на САД значително опадна откако Доналд Трамп се врати во Белата куќа.
Индексот на перцепција на демократијата за 2025 година, анкета што ги следи ставовите на граѓаните кон демократијата, геополитиката и светските сили, анкетираше повеќе од 110.000 луѓе во 100 земји.

Нето глобална перцепција за земјите, при што негативните проценти укажуваат на негативна перцепција, а позитивните проценти укажуваат на позитивна перцепција. Кина сега е попопуларна од САД
Резултатите покажуваат дека мнозинството испитаници имаат негативно мислење за САД, што претставува стрмен пад во споредба со минатата година. Најголемата загуба на доверба се случи во Европската Унија – како што се очекуваше, со оглед на тоа што американскиот претседател Трамп постојано ја опишуваше ЕУ како „ужасна“, „патетична“ и „создадена да ги експлоатира Соединетите Американски Држави“.
Андерс Фог Расмусен, поранешен генерален секретар на НАТО и основач на фондацијата Alliance of Democracies која учествуваше во создавањето на индексот, рече дека овие резултати не го изненадуваат.
Додека Америка го губи својот углед, Кина полека го гради. За прв пат во историјата, Кина ги престигна САД во вкупниот глобален впечаток, а нејзиниот имиџ е во голема мера позитивен во речиси сите региони освен во Европа.
Русија, чиј меѓународен углед го допре дното по инвазијата на Путин врз Украина во 2022 година, сè уште е рангирана малку полошо од САД, но исто така бележи мали подобрувања.
Ниту Трамп не стои подобро. Според резултатите од анкетата, тој е помалку популарен во светот дури и од Владимир Путин и кинескиот лидер Си Џинпинг.
Од сите јавни личности вклучени во анкетата – вклучувајќи ги Илон Маск, Бил Гејтс, покојниот папа Франциско, Тејлор Свифт и Ким Кардашијан – Трамп помина најлошо.
Од сите анкетирани земји, Израел има најлош глобален углед – особено на Блискиот Исток и Јужна Азија. Негативниот впечаток за Израел е сè пораспространет дури и во европските земји кои досега беа негови сојузници, како што е Германија. Постои растечка вознемиреност и критики за израелската политика во Газа и на Западниот Брег.
Минатата година, Меѓународниот кривичен суд издаде налози за апсење на премиерот Бенјамин Нетанјаху и поранешниот министер за одбрана Јоав Галант, под сомнение за воени злосторства.
Свет
Талибанците го забранија шахот

Талибанските власти во Авганистан привремено го забранија играњето шах, наведувајќи загриженост дека играта би можела да биде форма на коцкање. Како што објавија службените лица, забраната останува на сила до понатамошно известување, односно додека не се утврди „дали шахот е во согласност со исламскиот закон“.
Шахот е најновиот во низата спортови што Талибанците одлучија да ги ограничат. За потсетување, во пракса, на жените речиси целосно им е забрането да спортуваат. Откако се вратија на власт во август 2021 година, Талибанците постепено воведуваат закони и прописи што го одразуваат нивното строго толкување на шеријатскиот закон.
Во неделата, портпаролот на спортскиот директорат на Талибанците, Атал Машвани, изјави дека шахот се смета за „средство за коцкање“ според исламскиот закон.
„Постојат религиозни сомнежи кога станува збор за шах“, изјави тој за АФП. „Додека не се разјаснат, шахот во Авганистан останува суспендиран.“
Сопственик на кафуле во Кабул, кој организирал неформални шаховски турнири во последниве години, вели дека ќе ја почитува одлуката, но признава дека тоа ќе му наштети на бизнисот.
„Младите луѓе денес немаат многу начини да го поминуваат времето, па затоа доаѓаа тука секој ден“, рече Азизула Гулзада. „Тие пиеја чај и играа шах со пријателите.“ Тој додаде дека шахот нормално се игра во многу други муслимански земји.
Минатата година, Талибанците ги забранија и боречките вештини како што е ММА, тврдејќи дека се премногу насилни и некомпатибилни со исламските принципи. „Утврдено е дека овој спорт е проблематичен во контекст на шеријатот и содржи бројни елементи што се спротивставуваат на исламските учења“, изјави тогаш портпаролот на талибанската влада. ММА натпреварите всушност беа укинати во 2021 година, кога беше воведен закон со кој се забранува „удирање во лице“.