Свет
НБМ во минус од 25 милиони евра поради банката на Смиленски

Централната банка минатата година ја финишираше со голема загуба во завршните биланси
Централната банка минатата година ја финишираше со голема загуба во завршните биланси
Уште поголема главоболка на нашите власти им создава прашањето како ќе се оправда пред ММФ големото црвено салдо
НИНА НИНЕСКА-ФИДАНОСКА
Народна банка на Македонија ланската година ја финиширала со огромна загуба во својот завршен биланс, тешка 1,5 милијарди денари или 24,4 милиони евра. Оваа информација вчера ја потврдија во Кабинетот на гувернерот Петар Гошев, како и во Министерството за финансии.
Според официјалните сознанија, главната причина за овој алармантен минус е фактот што Централната банка не може да си ги наплати побарувањата од Експорт-импорт банка на контроверзниот бизнисмен Методија Смиленски. Како што е познато, во времето на ексгувернерот Љубе Трпески, НБМ Ј издаде гаранции на Експорт-импорт банка вредни 21 милион евра, иако знаеше дека таа е во многу лоша финансиска состојба. Експорт-импорт ги доби гаранциите за да зема кредити од странски банки, но со оглед што нив потоа не ги врати, обврската за плаќање на овие 21 милион евра паднаа на товар на НБМ.
Сега Народна банка сака да си ги поврати овие пари преку стечајната постапка што се води за банката на Смиленски, но побарувањата не ги признава и ги оспорува стечајниот управник Владислав Тамбурковски. Иако НБМ тврди дека не се откажува од средствата и очекува судска разрешница, сега засега тие пари се изгубени и како загуба мора да се книжат во завршните биланси на НБМ. Инаку, дури и тие побарувања да Ј бидат признаени од судот, прашање е дали НБМ од стечајот ќе може да наплати дури 21 милион евра, бидејќи според информациите, имотот на Експорт-импорт не вредел толку многу и при неговата продажба немало да може да се земе толку голем износ пари.
Покрај овие 21 милион евра, другите 3,4 милиони евра загуба се должат на судски пресуди кои паднале на товар на НБМ од поранешните години, спорни побарувања, лоши пласмани, камати и други “минуси”, кои морало да се платат во текот на минатата година.
Како што неофицијално се дознава, веднаш штом дошол на гувернерската позиција, Гошев го увидел ова “црвено салдо” на НБМ кое е наталожено од претходните години, и се зафатил со работа за расчистување на билансите. Сите штедења, рестрикции и реорганизации што во изминатиов период тој ги прави во Централната банка, па дури и неодамнешното укинување на некои од дирекциите, се прават со цел да се намали големата загуба.
Она што е сега проблем, е како да се покрие огромната дубиоза на првата монетарна куќа. Според информациите, една половина од дупката е веќе надоместена од т.н. општи резерви на НБМ, кои се собирале од претходните години кога таа остварувала добивка. Имено, според Законот за НБМ, кога банката искажува добивка, помал дел оди во општите денарски резерви, а поголем дел се префрла во Буџетот на државата. Во, спротивно, пак, кога Централната банка прави загуба, неа треба да ја покрие државната каса.
Наши извори велат дека втората половина од загубата, значи околу 12,2 милиони евра, ќе мора да падне на товар на Буџетот. Со Министерството за финансии треба да се разговара со цел да се одбере варијанта на покривање која ќе биде најповолна за државната каса. Па така, една од опциите е да се направи ребаланс на Буџетот, а втората алтернатива е издавање државни обврзници, што значи државата да се задолжува кај други субјекти за да ја покрие загубата, а потоа да им ги враќа парите на “рати”.
Уште поголеми главоболки на Владата и на НБМ, како што се дознава, им создавало прашањето како сега овие загуби ќе им се објаснат и ќе се оправдаат пред строгите монетарци, кои во земјава доаѓаат на 11 мај. Работата е дотолку пострашна што претстојната рунда преговори со мисијата на ММФ е последна и од неа апсолутно зависи дали Македонија ќе добие аранжман или ќе остане без него. Како што е познато, фондовците се многу “алергични” кога државата покрива дубиози на приватни банки, па затоа е голем прашалник како тие ќе ја прифатат оваа информација.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп: Израел би можел да го нападне Иран

Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека израелски напад врз Иран „може да се случи“, но не би го нарекол неизбежен и дека би претпочитал да избегне воен конфликт со Техеран и да преговара за мирно решавање на нуклеарниот спор.
Коментарите на Трамп дојдоа откако нуклеарната агенција на ОН го обвини Иран за кршење на своите обврски за неширење на нуклеарно оружје и откако Техеран изјави дека ќе преземе контрамерки откако „пријателска земја“ го предупредила за потенцијален израелски напад.
Американските и иранските претставници ќе одржат шеста рунда разговори во Оман во недела, соопштија американски и омански претставници.
Американските разузнавачки информации сугерираат дека Израел се подготвува да ги нападне нуклеарните постројки на Иран, но американски функционер вели дека нема докази дека Израел донел конечна одлука.
„Не сакам да кажам дека е неизбежно, но се чини дека може многу лесно да се случи“, изјави Трамп пред новинарите во Белата куќа, додавајќи дека на Иран не смее да му се дозволи да развива нуклеарно оружје. „Би сакал да избегнам конфликт. Иран ќе мора да преговара, што значи дека ќе мора да ни дадат нешто што не го сакаат во моментов“, додаде тој.
Трамп се закани дека ќе го бомбардира Иран ако нуклеарните разговори не успеат да доведат до договор и рече дека има мала верба дека Техеран ќе се согласи да престане да збогатува ураниум.
Исламската Република бара укинување на санкциите на САД воведени во 2018 година.
Свет
Светските лидери изразија сочувство, Трамп понуди помош по падот на Боингот во Индија

Портпаролот на британскиот премиер изјави дека Кир Стармер му изразил сочувство на индискиот премиер Нарендра Моди по денешната авионска несреќа во Ахмедабад. Да потсетиме дека меѓу 242 лица на летот на Ер Индија до лондонскиот Гетвик имало 53 британски и 169 индиски државјани.
Меѓу патниците имаше седум португалски и еден канадски државјанин. Нивната здравствена состојба сè уште е непозната.
Португалскиот премиер Луис Монтенегро изјави на социјалните мрежи: „Со длабок шок ја примив веста за трагичната авионска несреќа во Индија во која загинаа седум португалски државјани. Во мое име и во име на португалската влада, изразувам сочувство и длабока солидарност со семејствата на жртвите.“
Канадскиот премиер Марк Карни изјави дека е скршен од веста за несреќата: „Моите мисли се со најблиските на сите патници. Канадските транспортни власти се во близок контакт со своите индиски колеги и се информирани за напредокот во одговорот на оваа трагедија.“
Поранешниот британски премиер Риши Сунак изјави дека тој и неговата сопруга се длабоко шокирани и скршени од трагедијата. „Постои посебна врска меѓу нашите две земји и нашите мисли и молитви се со британските и индиските семејства кои денес ги загубија своите најблиски“, рече Сунак.
Британскиот монарх се огласи по веста за несреќата. Претходно беше објавено дека редовно добива информации за ситуацијата, но сега издаде соопштение на социјалните мрежи: „Мојата сопруга и јас сме длабоко шокирани од ужасните настани во Ахмедабад утрово.
Нашите молитви и најдлабоко сочувство се упатуваат кон семејствата и пријателите на сите погодени од оваа трагична несреќа, додека тие со нетрпение очекуваат вести за своите најблиски. Би сакал да им оддам почит на херојските напори на службите за итни случаи и на сите оние што обезбедуваат помош и поддршка во ова најтешко и најтрауматично време.“
Доналд Трамп рече дека ѝ понудил на Индија „сè што САД можат да направат по ужасната несреќа“ што се случи во Ахмедабад.
„Никој немаше поим што се случи“, рече тој. „Изгледаше како авионот да летал сосема нормално“. Трамп, исто така, рече дека верува оти тоа е една од најлошите несреќи во историјата на воздухопловството.
Свет
(Видео) Египет апси и депортира стотици активисти кои сакаа да влезат во Газа

Стотици активисти кои се обидоа да учествуваат во Глобалниот марш за Газа се приведени во Каиро или депортирани, објавија денес организаторите на конвојот Сумуд и арапските медиуми.
Египетското Министерство за надворешни работи соопшти дека нема да дозволи „конвојот на отпорот“ да го напушти Египет за Рафа без потребните дозволи.
Околу 200 марокански, француски, алжирски, туниски, шведски, дански и други активисти беа уапсени по пристигнувањето на аеродромот во Каиро или во нивните хотели, изјави портпаролот на конвојот, Сумуд Сеиф Абу Кишк.
Исам Ал-Јиши и Мухамед Шабан од Шведска и Зијад Шакер и Карим Шакер од Данска се меѓу депортираните, објави шведскиот портал на арапски јазик „АлКомпис“. Депортирани беа и некои холандски активисти, се вели во извештајот.
„Египетските власти одлучија да нè депортираат затоа што знаеја дека имаме намера да учествуваме во демонстрациите, иако изјавивме дека доаѓаме за туризам“, изјави Јиши за АлКомпис.
A Moroccan activist who travelled to Egypt to take part in the Global March for Gaza described how Egyptian authorities detained the activists for hours before deporting them, despite the fact they had valid visas to enter the country. pic.twitter.com/Z2IYUtLWW2
— Middle East Eye (@MiddleEastEye) June 12, 2025
„Бевме претепани, навредувани и депортирани од египетските власти откако организиравме протест со седење на аеродромот и извикувавме слогани за солидарност со Палестина кога бевме информирани за одлуката за депортација“, рече тој.
„Сега сме на аеродромот Сабиха во Истанбул, каде што властите се обидуваат да интервенираат за да ни обезбедат повратни билети за Шведска, иако имаме повратни билети за 22 јуни.“
Cairo Egyptian police stopped the Dutch delegation coming from the Netherlands on a "March global to Gaza" at the airport and deported them to Istanbul and Amsterdam.
After a brief demonstration, the delegation was subjected to police violence. Their passports were confiscated,… pic.twitter.com/55qJ9r4agw
— 𝐌𝐚𝐥𝐜𝐨𝐥𝐦 (@Malcolm_Pal9) June 12, 2025
Снимките на социјалните мрежи покажуваат како активисти се префрлаат во авион и се депортираат.