Свет
НБМ во минус од 25 милиони евра поради банката на Смиленски

Централната банка минатата година ја финишираше со голема загуба во завршните биланси
Централната банка минатата година ја финишираше со голема загуба во завршните биланси
Уште поголема главоболка на нашите власти им создава прашањето како ќе се оправда пред ММФ големото црвено салдо
НИНА НИНЕСКА-ФИДАНОСКА
Народна банка на Македонија ланската година ја финиширала со огромна загуба во својот завршен биланс, тешка 1,5 милијарди денари или 24,4 милиони евра. Оваа информација вчера ја потврдија во Кабинетот на гувернерот Петар Гошев, како и во Министерството за финансии.
Според официјалните сознанија, главната причина за овој алармантен минус е фактот што Централната банка не може да си ги наплати побарувањата од Експорт-импорт банка на контроверзниот бизнисмен Методија Смиленски. Како што е познато, во времето на ексгувернерот Љубе Трпески, НБМ Ј издаде гаранции на Експорт-импорт банка вредни 21 милион евра, иако знаеше дека таа е во многу лоша финансиска состојба. Експорт-импорт ги доби гаранциите за да зема кредити од странски банки, но со оглед што нив потоа не ги врати, обврската за плаќање на овие 21 милион евра паднаа на товар на НБМ.
Сега Народна банка сака да си ги поврати овие пари преку стечајната постапка што се води за банката на Смиленски, но побарувањата не ги признава и ги оспорува стечајниот управник Владислав Тамбурковски. Иако НБМ тврди дека не се откажува од средствата и очекува судска разрешница, сега засега тие пари се изгубени и како загуба мора да се книжат во завршните биланси на НБМ. Инаку, дури и тие побарувања да Ј бидат признаени од судот, прашање е дали НБМ од стечајот ќе може да наплати дури 21 милион евра, бидејќи според информациите, имотот на Експорт-импорт не вредел толку многу и при неговата продажба немало да може да се земе толку голем износ пари.
Покрај овие 21 милион евра, другите 3,4 милиони евра загуба се должат на судски пресуди кои паднале на товар на НБМ од поранешните години, спорни побарувања, лоши пласмани, камати и други “минуси”, кои морало да се платат во текот на минатата година.
Како што неофицијално се дознава, веднаш штом дошол на гувернерската позиција, Гошев го увидел ова “црвено салдо” на НБМ кое е наталожено од претходните години, и се зафатил со работа за расчистување на билансите. Сите штедења, рестрикции и реорганизации што во изминатиов период тој ги прави во Централната банка, па дури и неодамнешното укинување на некои од дирекциите, се прават со цел да се намали големата загуба.
Она што е сега проблем, е како да се покрие огромната дубиоза на првата монетарна куќа. Според информациите, една половина од дупката е веќе надоместена од т.н. општи резерви на НБМ, кои се собирале од претходните години кога таа остварувала добивка. Имено, според Законот за НБМ, кога банката искажува добивка, помал дел оди во општите денарски резерви, а поголем дел се префрла во Буџетот на државата. Во, спротивно, пак, кога Централната банка прави загуба, неа треба да ја покрие државната каса.
Наши извори велат дека втората половина од загубата, значи околу 12,2 милиони евра, ќе мора да падне на товар на Буџетот. Со Министерството за финансии треба да се разговара со цел да се одбере варијанта на покривање која ќе биде најповолна за државната каса. Па така, една од опциите е да се направи ребаланс на Буџетот, а втората алтернатива е издавање државни обврзници, што значи државата да се задолжува кај други субјекти за да ја покрие загубата, а потоа да им ги враќа парите на “рати”.
Уште поголеми главоболки на Владата и на НБМ, како што се дознава, им создавало прашањето како сега овие загуби ќе им се објаснат и ќе се оправдаат пред строгите монетарци, кои во земјава доаѓаат на 11 мај. Работата е дотолку пострашна што претстојната рунда преговори со мисијата на ММФ е последна и од неа апсолутно зависи дали Македонија ќе добие аранжман или ќе остане без него. Како што е познато, фондовците се многу “алергични” кога државата покрива дубиози на приватни банки, па затоа е голем прашалник како тие ќе ја прифатат оваа информација.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Новак Ѓоковиќ го објави македонското знаме со црна панделка

По големата трагедија се случи во Кочани, Македонија, каде што најмалку 59 лица го загубија животот по пожар во дискотека се огласи и српскиот тенисер Новак Ѓоковиќ.
Тој на социјалните мрежи го објави знамето на Македонија со црна позадина, испраќајќи поддршка до семејствата на загинатите и повредените.
Европа
(Фото+видео) Над 10.000 Романци протестираа за да покажат поддршка за Европа во услови на изборни тензии

Повеќе од 10 илјадни Романци излегоа во саботата на улиците на Букурешт за да ја покажат својата поддршка за Европската унија, во услови на политички спорови околу повторувањето на претседателските избори закажани за мај.
Романија треба да ги повтори претседателските избори во два круга на 4 и 18 мај, откако Уставниот суд го поништи првичното гласање во декември по обвинувањата за руско мешање во корист на Калин Џорџеску, кој водеше во анкетите.
Thousands of people are flooding Bucharest tonight with Romanian and EU flags, with the crowd surging in size every few minutes, to chant and tell the world that Russian attempts be damned, Romania is Europe, now & always! pic.twitter.com/fVn1Q7Qg32
— Daractenus (@Daractenus) March 15, 2025
На Џорџеску, кој заедно со Москва го негираше руското мешање, му е забрането да учествува во повторувањето.
Во саботата, проевропските Романци формираа море од сини знамиња на ЕУ и тробојни романски знамиња, некои извикуваа антируски слогани и носеа транспаренти на кои пишуваше „Единство и почит – Европа ни дава права“ или „Ослободете го вашиот ум – Не на руската мудрост“.
🇷🇴 In the Romanian capital Bucharest, tens of thousands of people took to the streets in a rally in support of the European Union and NATO pic.twitter.com/N3RKCxMTvO
— Visioner (@visionergeo) March 15, 2025
Европа
(Фото+видео) Повеќе од 50.000 луѓе излегоа на улиците на Будимпешта да протестираат против Орбан

Над 50 илјади луѓе се собраа денеска во Будимпешта да го изразат своето незадоволство против унгарскиот премиер Виктор Орбан, додека лидерот на се помоќната опозициска партија Тиса вети дека Унгарија ќе ја направи дел од силна Европа и ќе стави крај на 15-годишното владеење на Виктор Орбан.
– Оние кои ја предаваат сопствената нација треба да завршат во корпата на историјата. Нашето време дојде – рече Петер Маџар, поранешен владин функционер кој започна сопствено движење пред една година.
Thousands took to the streets of Hungary’s capital, Budapest, today in a massive opposition protest, demanding the resignation of pro-Russian PM Orbán.
Opposition leader Péter Magyar declared that those who betray their own nation “should end up in the dustbin of history.” pic.twitter.com/kogHOIEvHE
— KyivPost (@KyivPost) March 15, 2025
Some pictures from the massive anti-government protest today in Budapest, Hungary!
This is why Orban suddenly wants to change the law of public gatherings.
Because the people have taken back the streets.
The spirit of 1848 marches on! pic.twitter.com/HgWPQ8lTGi
— Europa Project 🇪🇺🇭🇺 (@Noirsoldat_) March 15, 2025
На митингот по повод националниот празник на Унгарија, Виктор Орбан изјави дека е време да се елиминира она што тој го нарече „армија во сенка“ – невладини организации, новинари, судии и политичари кои, според него, се платени од Соединетите Американски Држави и Брисел, мислејќи на неговите планови за сузбивање на невладините организации и медиумите кои добиваат средства од УСАИД.
– По денешната прослава доаѓа големото велигденско расчистување бидејќи инсектите ја преживеаја зимата. Ќе ја елиминираме целата армија во сенка“, нагласи Орбан. Одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп да го прекине УСАИД го охрабри неговиот сојузник Орбан.
Минатиот месец тој најави дека Унгарија ќе усвои закон за заштита на националниот суверенитет и за разоткривање на странски фондови кои ги финансираат унгарските медиуми и, како што ги нарече, квази невладините организации.
Оваа недела, неговата партија Фидес поднесе предлог за уставни измени кои ќе овозможат исклучување на двојните државјани за кои се смета дека го загрозуваат унгарскиот суверенитет.