Свет
Најмалку 19 мртви во судири меѓу исламистите на Филипини

Шест цивили, меѓу кои и 4-годишно дете, загинаа а речиси седум илјади луѓе се принудени да ги напуштат своите домови заради судирите во јужниот дел на Филипини
Во овој дел од земјата се водат борби меѓу борци на две ривалски екстремистички групи – Фронтот на исламското ослободување Моро (FIOM) и Националниот ослободителен фронт Моро (MNLF), пишува итнернет изданието на весникот Philippine Daily Inquirer.Претходно беше известено за загинувањето на 13 лица, главно од двете милитанти групи. „Цивилите во областа известија за шест нови жртви во неделата“, изјави во понеделникот началникот на локалната полиција Џозеф Сеиљано. На 6-ти јануари избија повторните судири меѓу двете фракции кои се борат за влијанието врз муслиманските жителите на јужниот дел од Филипините, кој сега се претвори во крвав судир поради спорот за земја во провинцијата Северен Котабато. До денес, судирите ги добија сите карактеристики на вооружени судири, во кои учествуваат повеќе од илјада милитани. „Веќе извесно време беа тивки, но од неодамна повторно почнаа со меѓусебните престрелки, изјавил началникот Семиљано. Во изминатиот период од повеќе од 40 години во јужниот дел на Филипините се водат крвави судири меѓу владините трупи и муслиманските бунтовници во кои загинаа повеќе од 150 илјади луѓе а два милиона останаа без своите домови. До пред извесно време движечка сила на исламистичкиот бунт беше Националниот ослободителен фронт Моро (MNLF). Но во 1996 г., Фронтот кој ги претставуваше интересите на радикално настроените муслимански Филипинци потпиша мировен договор со владата, во замена за зголемена автономија, особено на муслиманската област на јужниот остров Минданао. Во 2001 г., кога официјална Манила не се согласи со барањето на лидер на Фронтот, Нур Мисуари за продолжување по вторпат на неговиот мандат како окружен гувернер, беше организран бунт против централната влада, кој брзо беше задушен. Самиот Мисуари пребега во Малезија, од каде беше екстрадиран во Филипини. Од 2002 г., водачот на MNLF е во затвор , но тој останува влијателна фигура меѓу муслиманите во светот. Организацијата на исламската конференција (ОИК) ја признава легитимноста на Фронтот, кој се уште контролира големи подрачја во јужниот дел на земјата, како единствен легитимен претставник на муслиманското малцинство во Филипини. Меѓутоа, моментално најголемата вистинска сила во јужниот дел на Филипините е FIOM, која започна да дејствува од 1978 г. кога од MNLF се оддели група бунтовници кои не се согласуваа со активностите на Мисуари. Во последните години Фронтот, во чии редови се проценува дека има до 11 илјади борци (според самиот Фронт таа бројка изнесува 15 илјади), кои се тешко вооружени, изјави дека се откажува од терористичките методи на борба, и покажа подготвеност да им помогне на властите да се справат со сокриените странски терористи и води преговори со официјална Манила. Сепак, нивниот нов курс помалку застрани од август 2008 г., поради несогласувања околу прашањето за „наследството на предците“, односно правата на околу три милиона филипински муслимани врз приходите од природните ресурси за развој во областите коишто традиционално ги населуваат. Последица на тоа беше ново влошување на ситуацијата на југот. Во овој конфликт загинаа повеќе илјади Филипинци, а 750 илјади станаа бегалци. Филипинската претседателка Бенигно Акино којашто на фунцкијата дојде во средината на минатата година, за време на изборната кампања вети дека ќе ги продолжи разговорите со екстремистите од двете исламскистички фракции, како и со маоистичките бунтовници. Минатата седмица нејзината администрација ги заврши прелиминарните разговори со FIOM. Се очекува дека завршните преговори ќе започнат оваа среда во Малезија. Филипините се една од двете азиски држави (заедно со малиот Источен Тимор) со претежно католичко население, но во јужниот дел на „земјата на седумте илјади острови“ муслиманите се мнозинство.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Еруптираше вулкан во Исланд, евакуирана е позната туристичка дестинација

Впечатлива сцена од оган, чад и блескава лава беше снимена денес во југозападен Исланд, каде што еруптираше вулкан на полуостровот Рејкјанес. Според Исландската метеоролошка служба, ова е деветтата ерупција во регионот од крајот на 2023 година.
Фотографиите објавени од исландското Министерство за јавна безбедност покажуваат лава и чад како се издигаат од пукнатина во близина на Гриндавик, рибарско село кое во последните месеци постојано е изложено на вулканска активност.
A volcano in Iceland just opened the biggest Rubens Tube I’ve ever seen. It erupted along the rift about 5 hours ago—while you slept. Still think no geophysical link to the recent solar activity? Remember: every action has an equal and opposite reaction. Only 10k views pic.twitter.com/mQV9soAz1E
— Bluntly Put Philosopher (@SocraticScribe) July 16, 2025
Државната телевизија RUV објави дека жителите на Гриндавик се евакуирани, како и гостите и персоналот од Сината лагуна, една од најпознатите туристички дестинации во Исланд.
Евакуациите беа спроведени како претпазливост поради можно ширење на лава и токсични гасови.
A volcanic eruption in southwestern Iceland has once again forced the evacuation of tourists at the internationally known Blue Lagoon geothermal spa.
Read more: https://t.co/3Y1SePLwSX pic.twitter.com/ahVAhmC7uE
— ABC News (@ABC) July 16, 2025
Властите предупредија дека условите околу вулканот се опасни и дека се можни понатамошни ерупции. Нема извештаи за повредени.
Свет
Американски сенатор до Путин: „Што по 50 дена? Нека му се јави на ајатолахот и нека го праша“

Американскиот сенатор Линдзи Греам го поддржа рокот од 50 дена што Доналд Трамп му го даде на Владимир Путин да постигне мировен договор за Украина или ќе се соочи со високи царини.
„Ако сте земја што купува евтина руска нафта и ѝ помага на воената машинерија на Путин, сфатете ја заканата на Трамп сериозно“, рече Греам. Тој кажа дека секундарните царини би можеле силно да го погодат извозот на енергија на Русија, особено кон Кина и Индија.
„Ако се прашува што ќе се случи по 50 дена, нека го повика ајатолахот“
Коментирајќи за тоа што може да се случи по рокот на Трамп, Греам беше директен: „Ако Путин и другите се прашуваат што ќе се случи на 51-виот ден, нека го повикаат ајатолахот“.
Греам очигледно мислел на неодамнешните американски воздушни напади врз иранските нуклеарни цели, во кои клучна улога одиграа невидливите бомбардери Б-2. Иран е еден од клучните сојузници на Русија во војната против Украина.
Техеран не само што испорачува оружје на Москва, туку помага и во развојот на домашното производство на беспилотни летала и ракети.
Европа
(Видео) Огромен пожар на сцената на еден од најголемите фестивали во светот

Главната сцена на фестивалот „Tomorrowland“ во Белгија е зафатена од огромен пожар само два дена пред почетокот на првиот викенд на еден од најголемите музички фестивали во светот.
На социјалните мрежи се појавија снимки на кои се гледа како пламенот ја проголтува главната сцена на белгискиот фестивал, додека локалните медиуми известуваат дека службите за итни случаи се на местото на настанот во голем број.
#breaking!! #tomorrowland is on #fire right now pic.twitter.com/iWO0QAHNqt
— Javier Churich (@JaviChurich) July 16, 2025
Локалниот портал ГВА објави дека властите им советуваат на жителите да ги затворат прозорците и вратите поради ширењето на чад низ областа. Досега нема пријавени повредени бидејќи посетителите сè уште не пристигнале, а британскиот „Мирор“ објави дека околу 1.000 вработени биле на лице место во времето на пожарот, учествувајќи во подготовките за фестивалот.
I don’t think Tommorowland is happening this year pic.twitter.com/xGBxMpJsLZ
— 1S Swix (@SwixVL) July 16, 2025
Фотографиите и видеата објавени од ГВА и корисниците на платформата Икс го покажуваат обемот на пожарот, но сè уште не е познато колкава е штетата и дали инцидентот ќе влијае на фестивалот.
🔥 BREAKING: A massive fire has engulfed the main stage of the Tomorrowland music festival in Belgium, just days before the event kicks off on Friday.#Fire#Belgium#Friday#Tommorowland #MusicFestival pic.twitter.com/J0ANLLevKH
— Lumi Watch (@Lumibunnyy) July 16, 2025
Tomorrowland е еден од најголемите и најпознатите фестивали за електронска музика во светот, а оваа година се очекува повеќе од 70.000 посетители дневно да поминат низ фестивалските порти. Првиот викенд од фестивалот е закажан за овој петок.