Свет
Јован Павле Втори прогласен за блажен пред милион верници
Папата Бенедикт XVI го прогласи за блажен папата Јован Павле Втори пред повеќе од милион верници собрани денеска на плоштадот Свети Петар во Ватикан. Процесот на беатификација, или прогласувањето на папата за „блажен“, е клучен чекор кон неговото прогласување за светец (проширено)
Папата Бенедикт Шеснаесетти во неделата го прогласи блажен покојниот папа Јован Павлe Втори, пред повеќе од милиони верници од сите делови од светот, верски челници од други конфесии и голем број угледни политички и општествени личности од целиот свет.
Со беатификацијата на Јован Павле Втори кој за времето на неговиот понтификат беше сведок на падот на комунизмот во источна Европа, првпат во историјата на Ватикан еден папа за блажен го прогласува својто непосреден претходник.
„Во времето на максистичката идеологија, Јован Павле Втори го врати исконскиот лик на надежта“, рече Бенедикт Шеснаесетти кој во својата проповед по беатификацијата рече дека 23 години, од 1982 г., бил близок со својот претходник кога тој го повикал да биде на чело на конгрегацијата за изучување на верата. „Одобрувам Папата Павле Јован Втори да отсега да се нарекува блажен и да може да се слави негов празник секоја година на 22 октомври“, рече Бендеикт Шеснаесетти по што ковчегот со новиот блажен тргна кон базиликата на Свети Петар каде ќе биде изложен на главниот олтар сѐ додека верниците сакаат да го посетат. После тоа, ковчегот нема да биде вратено во кробот во криптата на базиликата, туку ќе биде положено прд олтарот на Свети себастијан, од десна страна на базиликата, веднаш до скулпрутрата на Микеланџело „Пиета“. Веднаш по прогласувањето на почиантиот папа за блажен, беше отворена и големата таписерија со насмеаниот лик на Јован Павле Втори. Мноштовото луѓе се протегаше од Виа дела Консилационе до брегот на реката Тибар, околу пололвина километар од Ватикан. Плоштадот Свети Петар беше украсен со постери на Јован Пaвле со една од неговите најпознати реченици – „Не плашете се!“. Садот со крвта на новиот блажен го носеше неговата долгогодишна помошничка, а до неа беше монахињата Мари Симон-Пјер која според тврдењето на Католичката црква чудесно оздраве од Паркинсоновата болест со заложба на Јован Павле Втори. Тој е беатифициран во првата недела по Велигден, во ткн. „бела недела“ кој самиот ја прогласи за празник на Божјето милосрдие. Карол Војтила беше востолуичен за папа Јован Павле Втори на 22 октомври 1978 г., а беше избран шест дена претходно, и тој датум отсега ќе се слави како спомен на него.
Македонија на беатификацијата во Рим ја претставуваше Претседателот Ѓорге Иванов, а меѓу шеесетината шефови на држави и влади беа и највисоките европски функционери, претседателто на Европската комисија, Жозе Мануел Баросо и претседателто на Европскиот совет Херман ван Ромпуј. Исто така, присутни беа и монарсите од цела Европа Пред шест години на погребот на Јован Павле Втори, попознат и како „полскиот папа“ кој во својот 27-годишен понтификат ја модернизираше Католичката црква, верниците со повикот „Santo subito“ (Веднаш свет) упатија апел тој веднаш да бид епрогласен за светец. Официјалната постапка за прогласување на Јован Павле Втори за блажен беше отворена во Ватикан во јуни 2005 г., а беше паралелно водена во Краков и во Рим. Сегашниот папа Бенедикт Шеснаесетти не чекаше пет години колку што е потребно за отвфорање на постапката која води кон беатификација, а исклучокот се образложува со „големито глас на светост кој папата го уќиваше уште додека живееше, во часот на смртта и по неговата смрт“.
Како што рече постулаторот на каузата, монсињор Славомир Одер, во постапката за беатификација на Јован Павле Втори, влегла различна документација, светодштва на многу луѓе кои директно го пшознавале, но и негови пишувани, објавени и необјавени материјали, акти, поезија, документи, како и она што е напишано за него. Од јуни 2005 г. до април 2007 г., беше спроведувана дијецезанскиот дел од постпката во Римската и во другите бискупии, „се спроведуваше истрага за животот, крепостите и гласот на светоста и чудесиите“, вели монсињор Одер.
Постапката за беатификација заврши во рекорден рок, во јануари 2011 г., а пресудно за тоа беше оздравувањето на француската монахиња Мари Симон-Пјер која боледувала од Паркиснонова болест, а според Католичката црква со заложба на Јован Павле Втори чудесно оздравела. Таа за тоа сведочеше при молитвеното бдение во санотата навечер.
Околу 86 официјални делегации, вклучувајќи и 22 шефови на влади или држави присуствуваат на денешниот настан во Рим.
Ковчегот со посмртните останки на папата Јован Павле Втори во петокот беше изваден од гробницата во Ватикан, за да може во неделата да биде префрлен во базиликата Свети Петар за церемонијата на беатификација. Ковчегот е префрлен пред гробот, за кој се претпоставува дека е гроб на Свети Петар, основач на црквата и прв папа.Папата Јован Павле Втори почина пред шест години и на неговиот погреб многу верници извикуваа „Santo subito“ (Веднаш светец).
Неговиот наследник, сегашниот папа Бенедикт XVI во јуни 2005 г. ја започна процедурата на беатификација, прогласување за блажен. Тој процес, којшто е прв чекор кон прогласување на светец, е завршен во рекорден рок, во јануари 2011 г.
За да се одобри беатификација потребно е признавање на едно чудо на папата – а тоа е случајот со француската калуѓерка Мари Симон-Пјер, која папата со чудо ја излекува од Паркинсоновата болест.За канонизација – прогласување на светец, потребно е признавање на уште едно чудо. Неколку илјади сведочења веќе се испратени до Ватикан од верниците кои тврдат дека Јован Павле Втори им помогнал во разни ситуации.Во јануари годинава Папата Бенедикт XVI и формално го одобри чудото што му се припишува на неговиот починат претходник и така го отвори патот за беатификација на Јован Павле Втори на 1 мај.За да се заврши процесот на беатификација на покојниот понтификат Јован Павле Втори, католичката црква формираше специјална комисија (формирана од страна на Конгрегацијата за канонизација) којашто формално мора да го признае стореното чудо.Кардиналите и бискупите го признаа чудото откако комисијата од лекари кон крајот од декември 2010 г. не можеше со помош на природно научните методи да го објасни фактот на исцелувањето од Паркинсонова болест на 49-годишната француска калуѓерка Мари Симон-Пјер.Во јули 2001 г. Паркинсоновата болест ја парализирала левата страна од телото на монахињата. Од 2 април 2005 г., кога почина Јован Павле Втори, нејзините симптоми се интензивирале со секој изминат ден, а се влошила и нејзината целокупна здравствена состојба.Кога на 13-ти мај 2005 г. папата Бенедикт XVI ја изрази својата согласност да започне процесот на беатификација на неговиот претходник, во времето на заедничката молитва е побарано нејзино застапување од починатиот Јован Павле Втори пред Бога.Монахињите од манастирот почнале да се молат за исцелување на нивната болна сестра Мари, и точно два месеца по смртта на папата Јован Павле Втори, Симон-Пјер оздравела – болката исчезнала, како и неконтролираното постојано треперење на екстремитетите. По спроведениот невролошки прегледи било потврдено дека монахињата е здрава.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Синот на Моамер Гадафи ослободен по 10 години поминати во либански затвор
Најмладиот син на покојниот либиски лидер Моамер Гадафи, Ханибал Гадафи, беше ослободен денеска по речиси една деценија во притвор поради исчезнувањето на шиитски муслимански свештеник, објави либанската национална новинска агенција.
Ханибал Гадафи беше киднапиран од милитанти во Сирија во 2015 година, каде што живееше во егзил со сопругата и децата откако неговиот татко беше убиен во востанието што избувна во Либија во 2011 година.
Либанските власти го притворија истата година и го обвинија за криење информации за судбината на имамот Муса ал-Садр, шиитски муслимански водач кој исчезна со своите придружници за време на патувањето во Либија во 1978 година. Ханибал имал само две години кога Садр исчезнал и немал никаква висока функција во Либија како возрасен.
Организациите за човекови права ги осудија околностите на неговото притворање, нарекувајќи ги обвиненијата лажни. Во 2023 година, Ханибал започна штрајк со глад во знак на протест, а неговото здравје последователно се влоши, што бараше хоспитализација.
Минатиот месец, либанското судство нареди негово ослободување и одреди кауција од 11 милиони долари. Неговите адвокати се жалеа и судот ја намали кауцијата на околу 900.000 долари. Ажурираната одлука, исто така, вклучуваше укинување на забраната за патување.
„Ослободувањето на Гадафи дојде откако неговите адвокати платија кауција“, објави државната новинска агенција.
Мистериозното исчезнување на муслиманскиот свештеник Садр пред речиси половина век предизвика децении обвинувања меѓу Либија и Либан.
Фото: ЕПА
Регион
Италија покренува истрага за „воени туристи“ кои пукале во цивили во Сараево
Обвинителството во Милано покрена истрага за италијански државјани кои наводно платиле огромни суми пари на српските паравоени сили за да пукаат во цивили за забава за време на опсадата на Сараево од 1993 до 1995 година. Таканаречените „викенд снајперисти“ учествувале во брутален „лов на луѓе“ во градот во кој биле убиени 11.000 граѓани, објавија италијанските дневни весници „Ил Џорно“ и „Ла Република“, пренесува „Анса“.
Според италијанските медиуми, станува збор главно за крајно десничарски фанатици и ентузијасти за оружје кои им плаќале на српските војници да учествуваат во опсадата и да пукаат во жителите на главниот град на Босна и Херцеговина. За да се идентификуваат овие „воени туристи“, во Милано е покрената истрага за утврдување на нивниот идентитет.
Случајот го отвори обвинителот Алесандро Гобис под обвинение за убиство со умисла со особено сурови и подмолни мотиви. Истрагата моментално се води против непознати лица, а е покрената врз основа на жалба поднесена од новинарот и писател Ецио Гавацени, со помош на двајца адвокати и поранешниот судија Гвидо Салвини.
Според сведоштва собрани низ цела северна Италија, „викенд снајперистите“ се собирале во Трст, од каде биле однесени во ридовите околу Сараево. Таму, откако им платиле на паравоените сили на босанските Срби предводени од Радован Караџиќ, можеле да пукаат врз жителите на опколениот град. Досието вклучува и извештај за „богати странци кои се занимавале со нехумани активности“, кој до обвинителството го испратила поранешната градоначалничка на Сараево, Бенџамина Кариќ.
Гавацени во својот извештај наведува дека досега има само „траги“, но дека постоел „ценовник“ за убиства: „децата чинат повеќе, отколку мажите (по можност во униформа и вооружени), а старите лица би можеле да бидат убиени бесплатно“. Тој, исто така, се повикува на документарецот од 2022 година „Сараево Сафари“ од режисерот Миран Жупаниќ, во кој се појавува и анонимен сведок.
Во наредните недели, се очекува обвинителот Гобис да спроведе детална истрага и да ги испраша лицата именувани од авторот во извештајот.
Иако истрагата се фокусира на Италијанците, некои извори споменуваат и Американци, Канаѓани и Руси кои биле подготвени да платат за да „играат војна“. Поранешен босански разузнавач изјавил дека клиентите биле „сигурно многу богати луѓе“ кои „можеле да си дозволат таков адреналински наплив“.
Босанското разузнавање веруваше дека зад сето тоа стои Српската служба за државна безбедност, користејќи ја инфраструктурата на поранешната српска чартер компанија „Авиогенекс“. Јовица Станишиќ, кој беше осуден за воени злосторства од Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија, се споменува како клучна фигура во операцијата.
Фото: ЕПА
Свет
Оваа мала ракета ќе ја брани Европа од беспилотни летала
Низ Европа и САД, одбранбените компании се зафатени со производство на мали, евтини ракети. Тие се обидуваат да се справат со предизвикот што го поставува војната во Украина: како да се спречат стотици беспилотни летала без да банкротираат, пишува The Telegraph.
На 9 септември, НАТО беше принуден да испрати авиони Ф-16 за да собори околу дваесетина беспилотни летала што ја преминаа границата со Полска. Ракети во вредност од околу 570.000 евра беа испукани за да се пресретнат беспилотните летала Шахед, секој во вредност од помалку од една десетина од таа сума, а половина од обидите беа неуспешни. Како одговор, европските лидери ветија дека ќе воспостават „ѕид од беспилотни летала“ на источното крило на НАТО, кој би вклучувал разни системи за електронско војување и пресретнување.
Една од компаниите споменати погоре е Франкенбург Технолоџи, чиј извршен директор Кусти Салм ја претстави ракетата Марк 1. Со големина на багет, Марк 1 е дизајниран да биде прва линија на одбрана од руски напади со беспилотни летала. Со должина од само 65 сантиметри, ракетата е помала од просечната човечка рака.
🔴 The size of a baguette, the mass-made Mark 1 will be the front-line of defence against Russian drone attacks
Find out more ⬇️https://t.co/hxVRm4WPo0 pic.twitter.com/7hRZn45DNe
— The Telegraph (@Telegraph) November 10, 2025
Создавањето евтина ракета е предизвик дури и за најдобрите ракетни инженери. Ракетите во западните одбранбени арсенали имаат тенденција да имаат одлични карактеристики, но се скапи, а нивните можности се незамисливи. Спротивно на тоа, креаторите на малиот Марк 1 сакаат тој да биде само „доволно добар“. Може да лета само два километри и би се мачел да функционира во пустинска топлина или арктички студ. Рамнотежата е постигната помеѓу евтините делови и целокупната точност, која компанијата има за цел да ја зголеми на 90 проценти – моментално е околу 56 проценти.
„Не се извинуваме за фактот дека произведуваме оружје“, вели Салм, поранешен висок функционер во естонското Министерство за одбрана. „Не се плашиме да кажеме дека ги произведуваме за да соборуваме руски беспилотни летала со долг дострел. И не се извинуваме за фактот дека ова ќе биде најпотребната способност во западниот свет во следните пет до десет години.“
Фабрики за Mark 1 веќе се основани во две членки на НАТО, со цел да се произведуваат стотици ракети дневно. Иако не сакаше да ја открие цената, Салм вели дека е околу една десетина од цената на постојните системи за воздушна одбрана, како што е ракетата „Стингер“, која чини речиси 500.000 евра.
Постојат уникатни предизвици во обидот да се набие боева глава, сензори и гориво во ракета што не е многу подолга од тастатура. Во толку мала ракета, додека горивото гори, промената на тежината драматично влијае на аголот на наклон. Тимот на Франкенбург експериментирал со „форма, положба на крилото, центар на гравитација, центар на притисок, знаете, сите тие работи“ за да се максимизира точноста, вели Салм. За да го реши овој предизвик со ограничен буџет, Франкенбург ангажираше некои од најголемите умови во оваа област.
Главен инженер е Андреас Баперт, кој го дизајнираше многу бараниот систем за воздушна одбрана Iris-T, кој сега се користи низ НАТО и во Украина. Тие, исто така, донесоа главен инженер кој работеше на проектот за ракети Spear III во MBDA UK, клучен проект за одбраната на Обединетото Кралство. На тимот му се придружија и „латвиски генијалци“, вели Салм.

