Свет
Умала и Фуџимори во вториот круг од претседателските избори во Перу
Речиси 20 милиони Перуанци во земјата и во странство, ќе учествуваат на претседателските избори што ќе се одржат во Перу денеска.
Речиси 20 милиони Перуанци во земјата и во странство, ќе учествуваат на претседателските избори што ќе се одржат во Перу денеска. Во вториот круг од претседателските избори ќе се натпреваруваат лидерот на националистичката партија, 48-годишниот Оланта Умала, кој го предводи левичарскиот блок „Gana Peru“ (Перу победува) и 36-годишнaта Кеико Фуџимори, која е претставник на десните сили во земјата коалицирани во изборниот блок „Fuerza 2011“ (Сила -2011).Умала ја има поддршката на изборите од Социјалистичката партија, Комунистичката партија, како и од Револуционерната социјалистичка партија. Со апел до избирачите во полза на Умала истапија личности од перуанската интелектуална елита, како што е добитникот на Нобеловата награда за литература Марио Варгас Љоса.Поранешниот офицер и лидер на Националистичката партија, Умала по вторпат учествува на претседателските избори. Во 2006 година, тој самоуверено влезе во вториот круг, но загуби од актуелниот претседател Алан Гарсија за кого гласаа 55,45 отсто од гласачите, додека Умала доби 44,56 отсто од гласовите.Умала стана популарен политичар во Перу поради својата националистичка, анти-империјалистичка и анти-американска платформа. Меѓу главните цели што ги најави доколку биде избран за претседател на Перу, Умала ги посочи борбата против сиромаштијата и невработеноста, како и зголемена поддршка на социјалните програми. Тој ужива широка поддршка меѓу сиромашните и домородното индијанско население на Перу, во најсиромашни јужни и централни региони на земјата.Во својата изборна програма за привлекување гласови, Умала им вети на обичните граѓани, дека по доаѓањето на власт значително ќе ги намалени цените на гасот и минималната плата ќе ја зголеми на 272 долари. Средствата потребни за да се оствари оваа популистичка платформа, Умала вети дека ќе ги најде преку поправична редистрибуција на националното богатство, коешто сега е во рацете на олигархиските елити.Поранешниот потполковник на вооружените сили на Перу повеќепати ја посети Венецуела и секогаш ја добива поддршката од тамошниот претседател Уго Чавез, кој е исто така поранешен офицер и има идентична анти-американска политика. Во 2006 година, многу Перуанци гласаа против Умала токму поради неговата голема блискост до Чавез, стравувајќи дека Венецуела ќе се меша во внатрешните работи на Перу. Во текот на оваа претседателска кампања Умала се дистанцираше од венецуелскиот лидер, и вели дека неговите политички и економските погледи се најблиски до оние на поранешниот бразилскиот претседател Лула да Силва.Ќерката на поранешниот перуански претседател Алберто Фуџимори, Кеико Фуџимори, својата поддршка ја темели кај средната класа и има најголема поддршка во регионите на главниот град Лима, Каљао и во северните делови на земјата.Таа е поддржувач на продолжување на неолибералниот модел на економскиот развој и пазарната економија втемелени во 1990-те години од страна на нејзиниот татко. Нејзината економска програма е повеќе конзервативна и не им ветува на гласачите розова иднина и дека многу брзо ќе им го направи животот убав. Сепак, Фуџимори вети дека ќе обезбеди финансиска поддршка само за оние сегменти од популацијата кои живеат под линијата на сиромаштијата и оти тие ќе добиваат месечен надоместок од 45 долари. Меѓу главните точки на нејзината изборна програма се економскиот раст на земјата на ниво од 7 отсто годишно. Таа, исто така, го поддржува зголемувањето на здравственото осигурување и изградбата на затвори (нејзиниот татко, 72-годишниот Алберто Фуџимори е осуден на 25 години затвор за кршење на човековите права и во моментов е на издржување затворска казна), како и воведување на смртната казна за грозоморни злосторства.Во текот на последната телевизиска дебата на кандидатите, тие беа обединети во нивните ветувања за намалување на сиромаштијата во земјата (во моментов таа изнесува 34 проценти), подобрување на безбедноста во Перу, пониската инфлација и осигурувањето на економскиот пораст на земјата која се смета за една од најбрзорастечките во светот (до 7,5 отсто на годишно ниво), како и натамошен развој.Според последните истражување на јавното мислење, разликата меѓу претендентите за највисоката државна функција е минимална – за Кеико Фуџимори би гласале 50,3 отсто, додека за Оланта Умала – 49,7 отсто од избирачите. Во првиот круг од претседателските избори Умала доби 31, а Фуџимори – 23 проценти од гласовите.Низ целата земја и во странство во неделата ќе бидат отворени 103 илјади избирачки места. За да победи на изборите, еден од двајцата кандидата мора да постигне 50 отсто плус еден глас. Избраниот за претседател на државата ќе ја преземе функцијата на 28 јуни а неговиот мандат трае пет години – до 2016 година.Изборите ќе бидат внимателно следени од повеќе од 235 претставници од Организацијата на американските држави (ОАС) и од Европската унија.Во петокот на 3-ти јуни, во Перу, стапи на сила забраната за продажба и пиење алкохолни пијалаци, која ќе трае до 12 часот во понеделник. Еден ден подоцна, во саботата, стапи на сила законот за забрана на носење на оружје./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Мамдани објави водич за имигранти: „Вака треба да реагирате ако ве пресретне имиграционата“
Новиот градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, објави видео на социјалните мрежи во кое ги објаснува правата на мигрантите кога се среќаваат со агенти на американската Служба за имиграција и царина (ICE).
Видеото беше објавено неколку дена откако федералните агенти извршија рација во Менхетен, предизвикувајќи протести во близина на Кинеската четврт.
Мамдани, кој ќе ја преземе функцијата градоначалник на 1 јануари, рече дека ќе заштити околу три милиони имигранти кои живеат во Њујорк. „Сите можеме да се спротивставиме на ICE ако ги знаеме нашите права“, рече тој.
Know your rights. Protect your neighbors.
New York is — and always will be — a city for all immigrants. pic.twitter.com/nuntRzgEwq
— Zohran Kwame Mamdani (@ZohranKMamdani) December 7, 2025
Објавувањето на видеото дава прв поглед на тоа како Мамдани планира да ги управува тензиите меѓу политиката на „град засолниште“ на Њујорк и федералните операции за имиграција на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп.
Мамдани, кој ќе стане првиот муслимански градоначалник на Њујорк, освои 50,4 проценти од гласовите, победувајќи го поранешниот гувернер Ендру Куомо на демократските прелиминарни избори и општите избори. Трамп најави репресија врз градовите засолниште и се закани дека ќе ги задржи федералните средства од локалните самоуправи кои одбиваат да соработуваат со федералните органи за спроведување на имиграцијата.
Со оглед на тоа што ICE спроведува рации во неколку американски градови, упатствата на Мамдани би можеле да влијаат на однесувањето на милиони имигранти во Њујорк кога ќе се сретнат со федерални агенти.
Во видеото, Мамдани ги наведува клучните права на луѓето кои се среќаваат со агенти на ICE. Тој објасни дека луѓето имаат право да одбијат да разговараат со федералните агенти за имиграција, да ги снимаат без да им ја нарушуваат работата и да им забранат влез во приватни простори.
Според Мамдани, агентите на ICE не можат да влегуваат во домови, училишта или приватни простории на работни места без судска наредба потпишана од судија.
„ICE има законско право да ве лаже, но вие имате право да молчите. Ако ве приведат, секогаш можете да прашате: „Дали сум слободен да заминам?“ и да продолжите да прашувате додека не добиете одговор“, рече Мамдани во видеото.
Свет
Зеленски: Преговорите со Америка не се лесни
Разговорите со американските претставници за мировниот план за Украина беа конструктивни, но не и лесни, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски пред планираните консултации со европските лидери во наредните денови.
Во саботата, Зеленски разговараше со специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, а се очекува да се сретне и со француските, британските и германските лидери во Лондон денес. Планирани се понатамошни разговори во Брисел.
„Американските претставници ги знаат основните украински позиции“, рече Зеленски во своето вечерно обраќање. „Разговорот беше конструктивен, иако не и лесен“, додаде тој.
Трамп рече дека завршувањето на војната на Русија во Украина, која сега се приближува кон својата четврта година и е најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна, останува неговиот најтежок предизвик во надворешната политика.
И покрај посредништвото на САД и повремените контакти на високо ниво, напредокот во мировните преговори е бавен, а споровите околу безбедносните гаранции за Киев и статусот на територијата окупирана од Русија сè уште не се решени.
Москва вели дека е отворена за преговори и ги обвинува Киев и Западот за блокирање на мирот, додека Украина и нејзините сојузници велат дека Русија одолговлекува и користи дипломатија за да ги консолидира своите придобивки.
Европските лидери поддржаа постепен дипломатски процес за Украина, поврзан со долгорочни безбедносни гаранции и континуирана воена помош. Трамп, сепак, се фокусираше на постигнување брз договор и поделба на товарот, а дипломатите предупредуваат дека сите разговори остануваат кревки и ранливи на промените во политиката на САД, објавува „Ројтерс“.
Свет
Вода протече низ таванот на Лувр, оштетени стотици вредни предмети
Во познатиот музеј Лувр во Париз, се случи протекување на вода, а неколку стотици предмети од египетскиот дел беа оштетени. Инцидентот се случува само неколку недели откако дрската кражба на накит покрена прашања за безбедноста на музејот и застарената инфраструктура, објавува The Guardian.
Заменик-директорот на музејот, Франсис Штајнбок, потврди дека „помеѓу 300 и 400 дела“ биле погодени од протекувањето, откриено на 26 ноември. Како што објасни, станува збор за „египтолошки списанија“ и „научна документација“ што ја користат истражувачите.
Штајнбок нагласи дека оштетените предмети, кои датираат од крајот на 19-ти и почетокот на 20-ти век, биле „исклучително корисни“, но „во никој случај не се уникатни“. „Ниеден историски артефакт не беше засегнат од оваа штета“, рече тој. „Во оваа фаза, немаме непоправливи и дефинитивни загуби во овие колекции.“
Лувр објави внатрешна истрага, наведувајќи случајно отворен вентил во системот за греење и вентилација, што предизвикало истекување на вода низ таванот на крилото Молиен, каде што се чувале вредни документи.
Директорот на музејот додаде дека „целосно застарениот“ систем не функционирал со месеци и дека неговата замена не е закажана до септември 2026 година.
Инцидентот дополнително го привлече вниманието кон проблемите со инфраструктурата на музејот, кои почнаа гласно да се дискутираат по кражбата на накит од 102 милиони долари во октомври, кога банда ги украде вредните предмети сред бел ден за само седум минути.
„Оштетените дела ќе бидат сушени, испратени во книговезница за реставрација, а потоа вратени на полиците“, објави Штајнбок.
За да се финансираат потребните структурни подобрувања, Лувр, исто така, објави зголемување на цените на билетите кон крајот на ноември.
Зголемувањето од 45% значи дека туристите од надвор од ЕУ, вклучувајќи ги посетителите од САД, Велика Британија и Кина, ќе платат 32 евра за влез. Музејот очекува овој потег да ги зголеми годишните приходи за околу 23 милиони долари. Лувр, за потсетување, го посетиле 8,7 милиони луѓе во 2024 година, од кои 69% биле странски државјани.

