Свет
Умала и Фуџимори во вториот круг од претседателските избори во Перу
Речиси 20 милиони Перуанци во земјата и во странство, ќе учествуваат на претседателските избори што ќе се одржат во Перу денеска.
Речиси 20 милиони Перуанци во земјата и во странство, ќе учествуваат на претседателските избори што ќе се одржат во Перу денеска. Во вториот круг од претседателските избори ќе се натпреваруваат лидерот на националистичката партија, 48-годишниот Оланта Умала, кој го предводи левичарскиот блок „Gana Peru“ (Перу победува) и 36-годишнaта Кеико Фуџимори, која е претставник на десните сили во земјата коалицирани во изборниот блок „Fuerza 2011“ (Сила -2011).Умала ја има поддршката на изборите од Социјалистичката партија, Комунистичката партија, како и од Револуционерната социјалистичка партија. Со апел до избирачите во полза на Умала истапија личности од перуанската интелектуална елита, како што е добитникот на Нобеловата награда за литература Марио Варгас Љоса.Поранешниот офицер и лидер на Националистичката партија, Умала по вторпат учествува на претседателските избори. Во 2006 година, тој самоуверено влезе во вториот круг, но загуби од актуелниот претседател Алан Гарсија за кого гласаа 55,45 отсто од гласачите, додека Умала доби 44,56 отсто од гласовите.Умала стана популарен политичар во Перу поради својата националистичка, анти-империјалистичка и анти-американска платформа. Меѓу главните цели што ги најави доколку биде избран за претседател на Перу, Умала ги посочи борбата против сиромаштијата и невработеноста, како и зголемена поддршка на социјалните програми. Тој ужива широка поддршка меѓу сиромашните и домородното индијанско население на Перу, во најсиромашни јужни и централни региони на земјата.Во својата изборна програма за привлекување гласови, Умала им вети на обичните граѓани, дека по доаѓањето на власт значително ќе ги намалени цените на гасот и минималната плата ќе ја зголеми на 272 долари. Средствата потребни за да се оствари оваа популистичка платформа, Умала вети дека ќе ги најде преку поправична редистрибуција на националното богатство, коешто сега е во рацете на олигархиските елити.Поранешниот потполковник на вооружените сили на Перу повеќепати ја посети Венецуела и секогаш ја добива поддршката од тамошниот претседател Уго Чавез, кој е исто така поранешен офицер и има идентична анти-американска политика. Во 2006 година, многу Перуанци гласаа против Умала токму поради неговата голема блискост до Чавез, стравувајќи дека Венецуела ќе се меша во внатрешните работи на Перу. Во текот на оваа претседателска кампања Умала се дистанцираше од венецуелскиот лидер, и вели дека неговите политички и економските погледи се најблиски до оние на поранешниот бразилскиот претседател Лула да Силва.Ќерката на поранешниот перуански претседател Алберто Фуџимори, Кеико Фуџимори, својата поддршка ја темели кај средната класа и има најголема поддршка во регионите на главниот град Лима, Каљао и во северните делови на земјата.Таа е поддржувач на продолжување на неолибералниот модел на економскиот развој и пазарната економија втемелени во 1990-те години од страна на нејзиниот татко. Нејзината економска програма е повеќе конзервативна и не им ветува на гласачите розова иднина и дека многу брзо ќе им го направи животот убав. Сепак, Фуџимори вети дека ќе обезбеди финансиска поддршка само за оние сегменти од популацијата кои живеат под линијата на сиромаштијата и оти тие ќе добиваат месечен надоместок од 45 долари. Меѓу главните точки на нејзината изборна програма се економскиот раст на земјата на ниво од 7 отсто годишно. Таа, исто така, го поддржува зголемувањето на здравственото осигурување и изградбата на затвори (нејзиниот татко, 72-годишниот Алберто Фуџимори е осуден на 25 години затвор за кршење на човековите права и во моментов е на издржување затворска казна), како и воведување на смртната казна за грозоморни злосторства.Во текот на последната телевизиска дебата на кандидатите, тие беа обединети во нивните ветувања за намалување на сиромаштијата во земјата (во моментов таа изнесува 34 проценти), подобрување на безбедноста во Перу, пониската инфлација и осигурувањето на економскиот пораст на земјата која се смета за една од најбрзорастечките во светот (до 7,5 отсто на годишно ниво), како и натамошен развој.Според последните истражување на јавното мислење, разликата меѓу претендентите за највисоката државна функција е минимална – за Кеико Фуџимори би гласале 50,3 отсто, додека за Оланта Умала – 49,7 отсто од избирачите. Во првиот круг од претседателските избори Умала доби 31, а Фуџимори – 23 проценти од гласовите.Низ целата земја и во странство во неделата ќе бидат отворени 103 илјади избирачки места. За да победи на изборите, еден од двајцата кандидата мора да постигне 50 отсто плус еден глас. Избраниот за претседател на државата ќе ја преземе функцијата на 28 јуни а неговиот мандат трае пет години – до 2016 година.Изборите ќе бидат внимателно следени од повеќе од 235 претставници од Организацијата на американските држави (ОАС) и од Европската унија.Во петокот на 3-ти јуни, во Перу, стапи на сила забраната за продажба и пиење алкохолни пијалаци, која ќе трае до 12 часот во понеделник. Еден ден подоцна, во саботата, стапи на сила законот за забрана на носење на оружје./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Вучиќ бара наследник на функцијата претседател, се споменуваат четири имиња
Речиси е сигурно дека Александар Вучиќ повторно ќе се кандидира за премиер на Србија, но кој ќе биде кандидатот на Српската напредна партија за претседател останува главната непозната. Соговорниците на белградскиот портал „Данас.рс“ се согласуваат дека СНС нема доволно харизматична личност сама да ги добие претседателските избори, поради што Вучиќ наводно планира да ги одржи парламентарните и претседателските избори на ист ден.
Дури и самата Српска напредна партија не знае со сигурност кој е фаворит на Вучиќ за негов наследник. Иако за тоа не се дискутира на партиските состаноци, низ ходниците се шири приказната за желбата на сегашниот претседател жена да го наследи на таа позиција, слично како што Ана Брнабиќ еднаш го наследи како премиер.
На прашањето дали веќе има некои имиња во трка, соговорниците од СНС одговараат дека претседателот е тој што се грижи за сè. „Важно е да направиме добра кампања и да нема втор круг избори“, нагласуваат тие, избегнувајќи шпекулации за имиња.
Мирослав Паровиќ од Движењето за народна слобода тврди дека СНС разговара за кандидати. Според него, Вучиќ, како што му е стара навика, им ветил кандидатура на неколку лица.
„Еден од нив е Милош Вучевиќ, претседателот на СНС. Тука е и Милица Ѓурѓевиќ Стаменковски, бидејќи Вучиќ се обидува да ја протурка приказната преку одредени канали дека жена сега треба да биде претседател на Србија. Тој, исто така, му ветил на Никола Селаковиќ, сè за да може да продолжи да го напаѓа ТОК, но и Александар Вулин, кој сега почнува лажни приказни дека е потребно да се оди на референдум за непостоечкиот ‘српски свет’“, пишува „Данас.рс“.
„Ова се барем четири имиња за кои Вучиќ вети дека ќе бидат можни кандидати, но веројатно има некои луѓе во оптек кои од нигде никаде ќе се кандидираат, исто како што некогаш направи со Ана Брнабиќ“, смета Паровиќ.
фото/депозитфотос
Свет
Белата куќа: Трамп е многу фрустриран и од Русија и од Украина
Американскиот претседател Доналд Трамп е „крајно фрустриран“ и од Русија и од Украина, изјави неговата портпаролка, додека Киев вели дека Вашингтон сè уште врши притисок врз нив да направат значителни територијални отстапки како дел од планот за ставање крај на речиси четиригодишната војна, пренесува АФП.
„Претседателот е крајно фрустриран од двете страни во оваа војна“, изјави Каролин Ливит за новинарите. „Тој не сака повеќе разговори. Тој сака акција. Тој сака оваа војна да заврши“. Изјавите на украинскиот претседател Володимир Зеленски покажуваат дека основната позиција на Вашингтон за тоа како да се стави крај на конфликтот не се променила значително откако тој испрати план од 28 точки до Киев и Москва минатиот месец, што во голема мера и користеше на Русија.
Зеленски потврди дека Вашингтон сè уште го притиска да отстапи територија на Русија како дел од договорот за ставање крај на војната што започна со руската инвазија во февруари 2022 година. Според Зеленски, Вашингтон бара само Украина, а не Русија, да се повлече од делови од источниот регион Донецк.
Зеленски: Народот одлучува за територијата
Зеленски долго време инсистираше дека нема ниту „уставно“ ниту „морално“ право да отстапи украинска територија, а во четврток повтори дека последниот збор мора да го има украинскиот народ. „Без разлика дали преку избори или референдум, мора да има став на народот на Украина“, нагласи тој.
Тој, исто така, се спротивстави на идејата за еднострано повлекување на Украина од регионот Донецк. „Зошто другата страна од војната не се повлече на исто растојание во спротивната насока?“, праша тој, додавајќи дека „многу прашања“ сè уште се нерешени.
Ситуацијата на бојното поле
Според американскиот план, Русија ќе се откаже од територијата што ја зазеде во регионите Харков, Суми и Дњепропетровск, три области за кои Москва не поднела формално територијално барање. Русија формално ги анектираше регионите Донецк, Херсон, Луганск и Запорожје во 2022 година, иако нема целосна контрола врз нив.
Украинските трупи сè уште држат околу една петтина од регионот Донецк, според анализата на АФП на податоци од Институтот за проучување на војната (ISW). Во конфликтот загинаа десетици илјади луѓе, а милиони се раселени. Русија, која има бројна предност во луѓе и оружје, напредува на бојното поле.
Во четврток објави дека го освоила градот Сиверск во регионот Донецк, каде што нејзините трупи напредуваат со најбрзо темпо за една година. Источната команда на украинската армија го негираше тврдењето.
Сојузниците реагираат и вршат притисок за договор
По видеоконференција за најновите предлози, европските сојузници на Украина изјавија дека „ова е клучен момент за Украина, нејзиниот народ и за безбедноста што сите ја споделуваме низ евроатлантскиот регион“, се вели во соопштението од канцеларијата на британскиот премиер.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави доцна во четвртокот дека „претстојната недела ќе биде одлучувачка“ во напорите за постигнување „праведен и одржлив мир за Украина“. „Одржлив значи дека ниту еден мировен договор не смее да ги содржи семето на иден конфликт и да ја дестабилизира пошироката европска безбедносна архитектура“, напиша таа на социјалната мрежа Икс.
Трамп во голема мера се обиде да ја маргинализира Европа од процесот, претпочитајќи директни разговори со Москва и Киев. Зеленски рече дека, иако нема строг рок, Вашингтон сака да има нацрт-договор до Божиќ. Во меѓувреме, во двојна експлозија на бомба во Киев во четвртокот загина еден војник, а четворица други беа повредени, во она што градските обвинители го опишаа како осомничен терористички чин.
Свет
Фон дер Лајен: Трамп не треба да се меша во европската демократија
Доналд Трамп не треба да се меша во европската демократија, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, реагирајќи на острите критики што американскиот претседател ги упати кон Европа во последните денови. Нејзината изјава следеше по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД, која предизвика немири во Брисел, пишува „Политико“.
Фон дер Лајен нагласи дека одлуката за раководството на една земја им припаѓа исклучиво на нејзините граѓани. „Не е до нас, кога станува збор за избори, да одлучиме кој ќе биде лидер на земјата, туку на народот на таа земја… Тоа е суверенитет на гласачите и тоа мора да се заштити“, рече таа.
„Никој друг не треба да се меша, нема сомнение за тоа“, додаде таа, директно коментирајќи ја контроверзната стратегија на САД објавена минатата недела.
Новата стратегија на САД содржи тези што се одобрени од крајната десница во Европа, како што е унгарскиот премиер Виктор Орбан, но и од Русија. Во документот се тврди дека Европа се соочува со „цивилизациска смрт“ во следните 20 години. Исто така, ги критикува европските напори за потиснување на крајнодесничарските партии, нарекувајќи ги политичка цензура, и отворено зборува за „поттикнување отпор кон сегашната европска траекторија во рамките на европските нации“.
Фон дер Лајен истакна дека токму поради ваквите закани ЕУ предложила пакет мерки познат како Штит за демократија, кој има за цел да ја зајакне борбата против странското мешање на интернет, особено за време на изборите.
Иако таа рече дека отсекогаш имала „многу добри работни односи“ со американските претседатели, вклучувајќи го и сегашниот, претседателката на Комисијата рече дека Европа треба да се сврти кон себе. „Јас сум убеден трансатлантски граѓанин со сето срце. Но, што е толку важно? Важно е ние… да бидеме горди што сме Европска Унија, да ги погледнеме нашите силни страни и да се справиме со предизвиците што ги имаме“, рече таа.
„Секако, нашиот однос со Соединетите Американски Држави се промени. Зошто? Затоа што се менуваме. И толку е важно да имаме на ум: каде е нашата позиција? Која е нашата сила? Работиме на тоа. Да бидеме горди на тоа. Да се залагаме за обединета Европа. Тоа е нашата задача… да се погледнеме себеси и да бидеме горди на себе“, заклучи фон дер Лајен.
Реакцијата од Брисел доаѓа откако американскиот претседател ја опиша Европа во интервју за „Политико“ како неуспешна група нации предводени од слаби луѓе. „Мислам дека се слаби“, рече Трамп за европските претседатели и премиери, додавајќи: „Не мислам дека знаат што да прават. Европа не знае што да прави“.
„Политико“ неодамна го именуваше Доналд Трамп за најмоќната личност што ја обликува европската политика, ставајќи го на врвот на својата годишна листа на лица со најголемо влијание врз насоката на Европа во наредната година.
фото/депозитфотос

