Свет
Пентагон објавува документи по 40 години

По 40 години откако ткн Хартиите од Пентагон почнаа да се појавуваат во The New York Times, што во САД предизвика уставна криза околу прашањето на слободата на печатот, некогаш строго доверливите студии за војната во Виетнам ќе бидат во целост првпат објавени во понеделник
Како што пренесуваат американските медиуми, Претседателската библиотека на Линдон Б. Џонсон при универзитетот Таксас во Остин, ќе ги објави сите 7.000 страници од извештајот на Пентагон, но во нив ќе има само 11 зборови на кои до денес останаа тајна, пренесува магазинот Forbes на својата интернет страница.Овие документи кои претставува WikiLeaks на своето време, како што забележува магазинот, истовремено ќе бидат објавени и од претседателските библиотеки на Џон Ф. Кенеди во Бостон и на Ричард Никсон во Јорб Линд во Калифорнија, како и од Државниот архив во Колеџ Парк, предградие на Вашингтон во сојузната држава Мериленд.NY Times почнал да ги објавува овие документи на 13-ти јуни 1973 година, но сојузниот судија набрзо го спречи тоа. Во тоа време Washington Post и другите весници продолжиле да ги објавуваат документите. Врховниот суд на САД на крајот ја поништил одлуката на сојузниот судија, со тоа носејќи голема правна победа во полза на слободата на печатот.Документите покажуваат дека претседателите Кенеди, Џонсон и претходните администрации предизвикале ескалација на судирите во Виетнам, но тоа им го забошотувале на американскиот Конгрес, на јавноста и на сојузниците.Подготвено на крајот од претседателскиот мандат на Линдон Џонсон во соработка со министерството за одбрана и независните надворешнополитички аналитичари, известувањето го открил еден од нив – Даниел Елсберг, со ноќи фотокопирајќи страница по страница. Неговата активност на крајот резултирала со еден од најдраматичните епизоди на „потшепнување“ на доверливи документи во историјата на САД. Локалниот дневен весник Austin American-Statesman во своето неделно издание, за објавувањето на овие документи пишува дека до тоа доаѓа по 38 години откако претседателот Џонсон планирал да побара да ги објави неговиот наследник Ричард Никсон. Џонсон починал 10 дена подоцна.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Генералниот секретар на ОН: Израел дозволи само мала помош во Газа

Генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш, денес изјави дека Израел пропуштил само мал дел од помошта за Газа и повторно сигнализираше дека ОН нема да учествува во новиот план за дистрибуција поддржан од САД.
„Без брз, сигурен, безбеден и одржлив пристап до помош, повеќе луѓе ќе умрат, а долгорочните последици за целото население ќе бидат длабоки“, изјави Гутереш пред новинарите.
Израелските власти тврдат дека околу 300 камиони со хуманитарна помош влегле во Газа преку преминот Керем Шалом откако ја укинаа 11-неделната блокада пред пет дена. Гутереш тврди дека досега само околу една третина од стоката во камионите пристигнала во магацините во енклавата.
Израел дозволи испораката на помош од ОН и други хуманитарни групи да продолжи накратко, сè додека не се воспостави нов модел на дистрибуција до крајот на месецот, кој ќе го управува новоформираниот Хуманитарен фонд за Газа (ГХФ), поддржан од САД. ОН тврди дека планот не е непристрасен ниту неутрален, па затоа нема да биде вклучен во него.
Планот на новоформираниот Хуманитарен фонд за Газа вклучува ангажирање на приватни транспортери на помош до таканаречените безбедни центри од каде што помошта понатаму ќе се дистрибуира од страна на цивилни хуманитарни тимови. Израел соопшти дека блокадата имала за цел да ги спречи милитантите од палестинската група Хамас да пренасочуваат и запленуваат хуманитарни залихи. Хамас негира дека крадел помош.
„Обединетите нации беа јасни. Ние нема да учествуваме во никаква програма што не ги почитува меѓународното право и принципите на хуманост, непристрасност, независност и неутралност“, рече Гутереш.
ОН и партнерите имаат план за доставување на потребната помош во Газа, рече тој. „Материјалите, односно 160.000 палети или речиси 9.000 камиони, чекаат“, рече Гутереш. „Ова е мојот апел за помош што ќе ги спаси животите на народот на Газа кој долго време страда, ајде да го направиме тоа како што треба. И ајде да го направиме тоа сега“, рече тој.
Европа
Зеленски: Она што Русија го прави веќе една недела е исмејување на целиот свет

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека обидот на Русија да состави таканаречен „меморандум за прекин на огнот“, кој трае веќе една недела, претставува отворено исмејување на целиот свет. Во своето последно јавно обраќање, тој рече дека Украина и нејзините партнери сакаат вистинско примирје, но дека Москва продолжува да го блокира значителниот напредок.
„Потребен е прекин на огнот. Потребни се дипломатски чекори кон вистински мир. Потребна е нова и ефикасна безбедносна архитектура. Ги здружуваме нашите партнери околу ова. И секако е време да се изврши поголем притисок врз Русија, така што резултатот не е само еден исход, туку сè што е потребно“, рече Зеленски.
Тој особено остро го критикуваше фактот што руските власти веќе една недела работат на документ што го нарекуваат „меморандум“ за примирјето. „Кога Русите веќе една недела го составуваат таканаречениот меморандум што сакаат да го претстават како одговор на барањето за прекин на огнот – ова е јасно исмејување на целиот свет. Толку многу време! Секој ден во оваа војна значи губење на животи. Секако, во Русија не чувствуваат потреба да ги поштедат своите луѓе. Но, светот мора“, нагласи тој.
Зеленски уште еднаш ја повика меѓународната заедница да ги заостри санкциите против Русија и им се заблагодари на сите што го поддржуваат тоа. Тој го истакна почетокот на најголемата размена на воени заробеници досега како единствен конкретен развој во неодамнешните контакти со Москва. Сè друго, додаде тој, е систематски блокирано од руската страна.
Да потсетиме, рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров изјави дека Москва е во „напредна фаза“ на изготвување меморандум за прекин на огнот во Украина. Сепак, не е одреден рок за нова рунда преговори меѓу двете страни. Рускиот претседател Владимир Путин изјави дека Русија е подготвена да работи на документ што би вклучувал прекин на огнот во одреден временски рок, а исто така истакна дека е обновен контактот меѓу преговарачките тимови што се состанаа во Истанбул.
На 19 мај, Зеленски изјави дека Украина ќе чека на руската верзија на документот: „Доколку Русија предложи меморандум, ќе можеме да ја формулираме нашата визија“, рече тој тогаш.
Регион
(Видео) Вучиќ го пречека Орбан во Белград: „Не разбирам што зборува, но му верувам сто проценти“

Српскиот претседател Александар Вучиќ и унгарскиот премиер Виктор Орбан се сретнаа во Белград каде што разговараа за зајакнување на односите меѓу Србија и Унгарија, кои двајцата лидери денес ги нарекуваат најдобри во историјата.
Вучиќ по средбата се огласи на Инстаграм, велејќи: „Горд сум на нашето пријателство и најдобрите односи во српско-унгарската историја“. Заедно со објавата, тој сподели заедничко видео со Орбан, на кое му се заблагодари со зборовите: „Виктор е многу повеќе од пријател. Ти благодарам за сè“.
Во видеото, Вучиќ го нарекува Орбан „искрен и вистински пријател на Србија“ и ја нагласува неговата улога во градењето блиски односи меѓу двете земји. Тој додаде дека е особено задоволен што може да го угости во Белград.
По говорот, Вучиќ се пошегува дека Орбан веројатно не знаел што рекол бидејќи не разбирал српски.
Потоа Орбан се осврна на прашањето на англиски:
„Не разбирам српски, па не знам што рече мојот пријател Вучиќ, но верувам дека сè што кажа е точно. Му верувам сто проценти, иако не знам ниту еден збор на неговиот јазик“.
Потоа двајцата лидери срдечно се ракуваа.