Свет
„Атлантис“ слета, заврши тридецениската шатл програма на НАСА

Вселенскиот шатл „Атлантис“ изутринава за последен пат слета на пистата на Вселенскиот центар „Кенеди“ во Флорида, со што стави крај на 30-годишната историја на оваа програма на американската вселенска агенција НАСА
Вселенскиот шатл „Атлантис“ рано изутрина за последен пат слета на пистата на Вселенскиот центар „Кенеди“ во Флорида, со што стави крај на 30-годишната историја на оваа програма на американската вселенска агенција НАСА„Атлантис“, кој во својот работен век измина 8,4 милиони километри, го започна согорувањето на ткн. деорбитирање при влезот во атмосферата на Земјата, во текот на кое моторите ќе работат само малку над три минути со цел да ја забават огромната брзина со која шатлот влегува во атмосферата, во 10 часот и 49 минути. „Хјустон, мисијата е комплетирана“, кратко јави командантот на шатлот Крис Фергусон, на што од контролата на мисијата ја искористија приликата да му честитаат и на екипажот, но и на илјадниците професионалци и волонтери кои помогнаа во тридецениската програма „која што инспирираше милиони луѓе ширум планетата“.Слетувањето на „Атлантис“ означи и крај на ерата во која САД доминираа со вселенските истражувања со човечки екипаж, оставајќи Русија како единствена вселенска сила која може да врши повратен транспорт до вселенската станица. Крајот на оваа програма исто така се поистовети со 42-годишнината откако првиот човек, американскиот астронаут Нил Армстронг, стапна на месечината на 20-ти јули 2969 година. Во текот на програмата, пет ракетоплани на НАСА, „Атлантис“, „Челинџер“, „Колумбија“, „Дискавери“ и „Ендевор“ ја сочинуваа флотата дизајнирана да биде првата флота од вселенски летала кои може повеќекратно да се употребуваат. Првиот лет шатлот го имаше на 12-ти април 1981 година. Ракетопланите „Челинџер“ и „Колумбија“ беа уништени во несреќи во кои загинаа и нивните екипажи, вкупно 14 астронаути, со што во флотата останаа само три ракетоплани и „Ентерпрајс“, прототип кој никогаш не доби шанса да полета во вселената. Астронаутскиот оддел на НАСА сега брои само 60 луѓе, споредено со 128 во 2000-та година, а илјадници луѓе веќе се отпуштени од своите работни места во Вселенскиот центар „Кенеди“, што предизвика силни критики дека НАСА е без визија и целосно ќе го загуби приматот во оваа област. Но, администраторот на вселенската агенција, чарлс Болден, тврди дека идните мисии подлабоко во вселената, на кои сега ќе им се посвети агенцијата, наскоро ќе го вратат угледот на НАСА.„Претседателот ни даде задача: до 2025 година да слетаме на астероид, а до 2030 година да бидеме подготвени за мисија на Марс со човечки екипаж. Не чека огромна работа“, вели Болден.Пистата е на само неколку километри од местото каде што „Атлантис“, заедно со другите ракетоплани, ќе биде поставен како музејски експонат. /крај/Aljazeera/сс/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
„Борбата не е завршена“ – Нетанјаху решен да ги врати сите тела на заложниците

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека Израел е решен да ги врати сите тела на заложниците што сè уште се во рацете на Хамас.
Тој ја повтори својата порака за време на одбележувањето на втората годишнина од нападот на Хамас велејќи:
„Борбата уште не е завршена, но едно е јасно – секој што ќе крене рака против нас, ќе плати висока цена“.
Израел го обвини Хамас за прекршување на договорот за примирје, според кој сите заложници – живи и мртви – требало да бидат предадени до понеделник. Хамас предаде 20 живи заложници и девет тела, но тврди дека за другите му е потребна специјална опрема за пребарување под урнатините.
Министерот за одбрана Израел Кац порача дека ако Хамас не го почитува договорот, Израел во координација со САД ќе ја продолжи офанзивата до целосен пораз на организацијата.
Свет
Мерц предлага заем од 140 милијарди евра за Украина, обезбеден со рускиот замрзнат имот

Германскиот канцелар Фридрих Мерц најави дека на претстојниот самит на ЕУ ќе предложи Украина да добие заем од 140 милијарди евра, гарантиран со замрзнатиот имот на Руската централна банка.
Средствата би биле наменети исклучиво за финансирање на одбраната, а Киев би ги вратил дури по добивањето репарации од Русија.
Планот е усогласен со иницијативата на Урсула фон дер Лајен за користење на руските средства како гаранција, без директно задирање во нив.
Свет
Официјалната истрага покажа дека подморницата „Титан“ имплодирала поради лоша конструкција

Американска истражна агенција утврди дека подморницата „Титан“ на компанијата „Оушенгејт“, која имплодира за време на нуркањето кај остатоците на бродот „Титаник“ во јуни 2023 година, беше уништена поради низа сериозни недостатоци во дизајнот и тестирањето, објави Би-би-си.
Во несреќата загинаа сите пет лица на бродот, вклучувајќи го и директорот на „Оушенгејт“, Стоктон Раш.
Според извештајот на Националниот одбор за безбедност на сообраќајот (НТСБ), процесот на инженерскиот развој на „Титан“ бил несоодветен, што довело до грешки што предизвикале подморницата да не ги исполни стандардите за цврстина и издржливост.
Националниот одбор за безбедност на сообраќајот тврди дека „Оушенгејт“ никогаш правилно не го тестирал „Титан“ и затоа не знаел колку всушност е силна подморницата. Покрај тоа, компанијата не била свесна дека бродот е оштетен и требало да биде повлечен од употреба пред фаталното нуркање.
„Титан“ исчезна во Северен Атлантик додека се обидувал да стигне до остатоците од „Титаник“, кои се наоѓаат на речиси 600 километри од канадскиот град Сент Џонс во покраината Њуфаундленд и Лабрадор.
Во август 2024 година крајбрежната стража на САД издаде посебен извештај во кој ја опишува несреќата како да можела целосно да биде спрачена и ја критикува „Оушенгејт“ за „сериозно погрешни безбедносни практики“.
Подморницата на своето последно патување ја управувал Стоктон Раш, а бил придружуван од познатиот истражувач на длабокоморските дна, Пол-Анри Наргеолет, британскиот милијардер Хамиш Хардинг и пакистанскиот бизнисмен, Шахзада Давуд, и неговиот 19-годишен син, Сулејман Давуд.
Сите платиле до 250.000 долари за да учествуваат во експедицијата.
За време на истрагата, НТСБ откри сериозни проблеми во безбедносната култура на „Оушенгејт“. Додека некои вработени тврдеа дека безбедноста е приоритет, други, вклучувајќи го и поранешниот директор за поморски операции и еден техничар, опишаа работна средина „во која безбедноста, а особено прашањата за дизајнот, систематски се игнорираат“.
Еден техничар рече дека имал забелешки на деловниот модел на „Оушенгејт“, особено на практиката патниците да се нарекуваат специјалисти за мисија за да се избегнат законски ограничувања. Според американските прописи, нелегално е да се превезуваат патници на експериментални подморници.
Техничарот рече дека го предупредил Раш велејќи: „Не можете само да ја смените титулата на некого ако сте платени за тоа“. Во подоцнежен разговор за истото прашање Раш наводно му рекол: „Ако крајбрежната стража стане проблем, ќе купам конгресмен и ќе го решам“.
фото: принтскрин