Свет
Лидерите на Г-20 го започнаа самитот под товарот на грчката непослушност

Лидерите на земјите-членки на Г-20 во Франција го започнуваат самитот под товарот на загриженоста од влошување на должничката криза во еврозоната по најавата за референдум во Грција за мерките за излез од кризата.
Лидерите на земјите-членки на Г-20 во Франција го започнуваат самитот под товарот на загриженоста од влошување на должничката криза во еврозоната по најавата за референдум во Грција за мерките за излез од кризата.
Вчера земјите од еврозоната ја замрзнаа траншата од осум милијарди евра од договорената помош за Грција, а натамошната исплата ќе зависи од референдумските резултати во Грција. Истовремено, Кина одби да инвестира во Европскиот фонд за финансиска стабилност (ЕФСФ) додека не се разјасни ситуацијата со Грција.
Грчкиот премиер пред средбите со лидерите на еврозоната, на кои треба да ја објасни својата одлука за референдум, изјави дека референдумот е, всушност, одлука дали Грција да остане во зоната на еврото или не.
„Верувам дека постои широк консензус кај грчкиот народ и тој наскоро ќе се изјасни“, рече тој. Референдумот треба да се одржи на четврти или петти декември.
Денеска на маргините на самитот на Г-20 (група од 20 најразвиени економии и економии со најбрз развој) состанок треба да одржат претседателите на САд и на Франција, Барак Обама и Никола Саркози, на кој ќе разговараат за најновиот развој на должничката криза во еврозоната.
Вчера Британија, која е голем скептик за ЕФСФ, соопшти дека е подготвена да поддржи зголемување на финансирањето на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) за стабилизирање на еврото.
Во меѓувреме, се повеќе се засилуваат стравувањата од неконтолиран банкрот на Грција. Многу економисти стравуваат дека ако Грција го напушти еврото, тоа може да доведе до префрлање на банкротот ширум еврозоната, затоа што инвеститорите и обичните штедачи стравуваат дека и нивните влади ќе го следат примерот а Грција.
„Постои голема веројатност Португалија и Ирска исто така да посакаат да го напуштат еврото, а зголемување на цената а задолжувањето ќе има и за Италија“, вели за BBC Доналд Хана од Fortress Investment Group. Тој објаснува дека ако Грција се одлучи да ја напушти еврозоната, земјата ќе мора да и се врати на драхмата, која најверојатно ќе има многу ниска вредност во однос на еврото.
Таквиот потег, предупредува Хана, драстично ќе ја зголеми вредноста на долгот во евра и ќе резултира со банкрот на сите фирми и компании кои се изложени на таквите долгови.
Германската канцеларка пред почетокот на самитот изјави дека лидерите на еврозоната сакаат Грција да стане дел од нив, но истакна дека последните потези на грчката влада се закануваат да го дестабилизираат целиот регион.
„Еврото мора да остане стабилно. Ние би сакале тоа да го постигнеме заедно со Грција, но стабилноста е приоритет“, рече Меркел.
„Постојат правила кои го сочинуваат пактот за стабилност на еврото. Сега зависи од Грција дали таа сака авантурата да ја продолжи со нас или сама. Европските даночни обврзници своите пари ќе ги дадат само ако правилата се почитуваат до последната запирка“, се надоврза францускиот претседател Саркози.
Иако должничката криза во еврозоната започна со помалите економии, како Грција и Ирска, најголемата закана е дека, ако не се стави под контрола навремено, кризата ќе ги засегне и поголемите економии, како Италија и Шпанија. Тоа, пак, ќе му наштети на развојот во целата еврозона, која се уште не е заздравен ниту од глобалната финансиска криза.
Италија, чии долгови се значително поголеми од тие на Грција, во наредните 12 месеци ќе се соочи со достасувањето на стотици милијарди долари долг. Истовремено, на оваа земја и е се потешко да најде пари на меѓународните финансиски пазари. Цената на зајмувањето за Италија порасна на 5,1 процент на годишно ниво, највисока од кога се приклучи кон еврото и неспоредливо поголема од 0,3 проценти, колку што плаќа Геранија.
Италијанската влада се согласи да спроведе мерки за штедење, кои на синоќешниот вонреден состанок од неа ги побараа останатите членки на еврозоната, во обид да ги убеди дека си ги завршува своите обврски во поглед на справувањето со долговите. /крај/bbc/сс/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Телескоп на НАСА ја сними поларната светлина на Јупитер

Впечатливите поларни светлини на Јупитер се стотици пати посветли од оние на Земјата, откриваат нови слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, објави Асошиејтед Прес.
На најголемата планета во Сончевиот систем, се гледа импресивен светлосен феномен како „танцува“ кога честички со висока енергија од вселената се судираат со атоми на гас во атмосферата во близина на магнетните полови на планетата.
Аурорите на северната и јужната светлина на Јупитер и Земјата (aurora borealis и aurora australis) се движат од истиот механизам – честички со висока енергија што Сонцето ги исфрла за време на сончевите бури. Но, аурорите на Јупитер се уште поинтензивни бидејќи силното магнетно поле на планетата, исто така, ги заробува честичките исфрлени во вселената од џиновските вулкани на нејзината месечина Ио.
Телескопот Веб претходно го сними сјајот на аурорите на Нептун со највисока резолуција досега, децении откако тие беа првпат слабо видливи за време на прелетот на Војаџер 2.
Телескопот го снимил феноменот на аурора користејќи специјална камера во близок инфрацрвен спектар. Набљудувањето на Јупитер беше спроведено на 25 декември 2023 година, а го водеше тим научници предводен од Џонатан Николс од Универзитетот во Лестер во Обединетото Кралство. Резултатите од истражувањето беа објавени денес во научното списание „Nature Communications“.
Свет
Хамас го ослободи последниот американски заложник од Газа

Палестинската милитантна група Хамас објави дека го ослободила израелско-американскиот заложник Едан Александар и го предала на Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Израел потврди дека 21-годишниот Александар е ослободен.
Александар бил член на воена единица стационирана на границата со Газа кога бил заробен од милитантите на Хамас за време на нападот врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година.
Хамас изјави дека ослободувањето на Александар е „гест на добра волја“ насочен кон оживување на разговорите за ставање крај на 19-месечната војна меѓу Израел и Хамас.
Објавувањето доаѓа пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток, која започнува утре.
Свет
„Имате рок до крајот на денот“: Европа ѝ постави ултиматум на Русија, пристигна експресен одговор од Москва

Европските земји се подготвуваат да воведат нови санкции кон Русија доколку Москва не почне да го почитува предложеното 30 дневно примирје во војната против Украина до крајот на денешниот ден, објави денес германската влада.
Портпаролот на германската влада на прес-конференција во Берлин изјави дека „часовникот отчукува“ за Русија и дека е време да се покаже сериозност во врска со мирот.
Заканата со санкции доаѓа во време на интензивирање на дипломатскиот притисок од Брисел, Берлин и Париз, а се очекува дека меѓу мерките би можело да биде и прекинувањето на гасоводот „Северен тек 2“, што го објави претходно денес претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во разговор со германскиот канцелар Фридрих Мерц.
Сепак, од Москва брзо дојде остар одговор. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека „јазикот на ултиматумот е неприфатлив за Русија“ и дека „не е можно да се разговара со Русија на тој начин“. Песков потсети дека ова е второ предупредување од Европа за само неколку дена, нарекувајќи го тонот на пораката „ултимативен и недипломатски“.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин предложи одржување директни преговори меѓу Русија и Украина во Истанбул на 15 мај, без претходни услови. Портпаролот Песков го опиша предлогот како „сериозен сигнал за мировна намера“, нагласувајќи дека целта на Москва останува да постигне траен мир и да ги реши „коренските причини за конфликтот“, а воедно да ги зачува интересите на Руската Федерација.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски одговори позитивно на предлогот на Путин, изразувајќи подготвеност лично да се сретне со рускиот лидер. Доколку средбата се одржи, тоа би бил нивниот прв состанок од декември 2019 година. Сепак, Кремљ сè уште официјално не одговорил на согласноста на Украина.
За време на нивната посета на Киев во саботата, лидерите на Франција, Германија, Велика Британија и Полска упатија заеднички повик до Русија за безусловно примирје, нагласувајќи дека мирот во Украина е од суштинско значење за стабилноста на Европа.
Сепак, на терен насилството не стивнува. Украинската војска соопшти дека во текот на претходниот ден, Русија извршила десетици напади по должината на источниот фронт, вклучувајќи повеќе од 100 напади со беспилотни летала преку ноќ.
И покрај предлогот за преговори, фактот дека Русија не се согласи на моментален прекин на огнот ги наведува европските лидери сè посериозно да разгледуваат дополнителни мерки за притисок. Брисел вели дека подготвеноста на Русија за компромис е клучна за избегнување на нов пакет санкции, што би можело дополнително да влијае на рускиот енергетски и финансиски сектор.