Свет
Турција бара свикување на Советот на НАТО во врска соборувањето на авионот во Сирија

Турција побара во вторник да се одржи состанок на Советот на НАТО, на кој тој треба да разговара за ситуацијата во однос на Сирија, каде беше соборен авион кој бил извидувачка мисија, јавува турската телевизија NTV, цитирајќи извори во седиштето на НАТО.
Официјален претставник на НАТО изјавил дека во вторник ќе расправа за ситуацијата со урнатиот турски авион, јавува Reuters.
Турскиот министер за надворешни работи, Ахмет Давутоглу во неделата на државната телевизија ТRT, изјави дека Анкара ќе го информира НАТО во врска со инцидентот со Сирија „во рамките на 4-от член од Договорот за Северноатлантската алијанса“, но не прецизираше дали тоа ќе значи барање заедничка позицијата за „колективната безбедност“.
Тоа веднаш предизвика дебата на социјалните мрежи дали Анкара има намера да го инволвира НАТО во сириската криза.
Турција, инаку, е една од најстарите членки на НАТО и ја има втората по големина армија во овој воено-политички блок.
Давутоглу, исто така, рече дека Турција ќе ги преземе неопходните чекори предвидени со меѓународното право, против Сирија во врска со инцидентот со турскиот авион.
„Кај никој не смее да остане сомнение за овој случај“, рече Давутоглу во неделата во своето обраќање на државната телевизија ТRТ.
„Кои конкретни чекори ќе бидат преземени, ќе биде познато по консултациите со премиерот и состанок на кабинетот. Нив ќе ги објави директно премиерот“, додаде шефот на турската дипломатија.
Давутолгу притоа прецизираше дека владата на Турција ќе го разгледа инцидентот во понеделник.
Според Давутоглу, планираните мерки против Сирија, во недела подоцна ќе ги објави во парламентот премиерот Реџеп Таип Ердоган. Тој традиционално ги соопштува важните внатрешни и меѓународни решенија на состаноците на владејачката Партија на правдата и развојот (АКП).
Претходно, Ибрахим Калин, помошникот за надворешната политика на турскиот премиер Реџеп Таип Ердоган, изјави дека одговорот на Анкара за инцидентот со воениот авион ќе биде „легитимен, силен и решителен“.
„Сирија го прекршила меѓународното право“, напиша во недлата на својот профил на микроблогот Твитер, Калин, но не прецизира кои конкретни мерки против Сирија, има намера да ги преземе турската страна.
Како што се покажа подоцна турскиот воен извидувачки авион од типот „ RF-4E“ кој полета во петокот од воената воздухопловна база Ерхач во југоисточната покраина Малатија во близина на сириската граница, исчезна од радарите половина час по полетувањето во воздушниот простор на Средоземното Море југоисточно од границата со Сирија, во турската провинција Хатај.
Сирија соопшти дека нејзината противвоздушна одбрана соборила турски авиони над нејзините територијални води по неговото навлегување во нејзиниот воздушен простор. Министерот за надворешни работи на Сирија, рече дека не станува збор за непријателски или чин на агресија против Турција, туку тоа била реакција за заштита на суверенитетот на земјата, и го нарече инцидентот „несреќа“.
Меѓутоа, турскиот министер за надворешни работи, Ахмет Давутоглу, изјави дека турскиот воен авион бил соборен од сириската воздушна одбрана во меѓународниот воздушен простор а паднал во територијалните води на Сирија.
Турски извидувачки авион бил на „пробен лет за обука и контрола на функционирањето на националниот радарски систем, и неговата мисија не била насочена против Сирија“, изјави во неделата на државната телевизија ТRT, шефот на турската дипломатија. Покрај тоа, додаде Давутоглу, авионот не бил вооружен.
Министерот за надворешни работи на Турција рече дека летот на турскиот воен авиони ѝ бил познат на Сирија однапред.
„Сирија знаеше дека авионот е турски“, изјави Давутоглу.
Турскиот министер, исто така, изјави дека сирискиот страна не го прдупредила екипажот за планираните дејствија, како што бара меѓународното право.
И двајцата пилоти соборениот авиони сѐ уште не се пронајдени. Во потрагата учествуваат заеднички турски и сириски екипи.
Првично во турските медиуми беше објавено дека станува збор за борбен ловец на турските воздухопловни сили од типот „F-4 Phantom“, а потоа турската страна појасни дека се работи за извидувачки авион од типот „RF-4E“, развиен врз основа на споменатиот тип американски авиони ловци.
Генералниот секретар на ОН, Бан Ки-Мун повика на решавање на ситуацијата преку дипломатски канали и изрази загриженост дека инцидентот со авионот би можел да има сериозни последици за регионот./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Зеленски: Русија ја таргетираше енергетската инфраструктура со 300 дронови и 37 ракети

Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска објави дека Русија употребила 300 беспилотни летала и 37 ракети за напад врз украинската инфраструктура во текот на ноќта.
„Оваа есен, Русите го користат секој ден за да ја таргетираат нашата енергетска инфраструктура“, напиша тој на Икс.
Украинската приватна енергетска компанија ДТЕК претходно соопшти дека постројка за производство на гас во регионот Полтава е затворена по рускиот напад врз енергетската инфраструктура во текот на ноќта.
Извори од индустријата за Ројтерс изјавија дека руските напади предизвикале „значајна“ штета на гасниот сектор на Украина.
Главниот извршен директор на украинската државна компанија Нафтогас рече дека нападите го нарушиле работењето на неколку клучни постројки.
Тој нагласи дека тие имале директно влијание врз домашното производство на гас и дека Киев ќе мора да ги покрие загубите преку увоз.
фото: принтскрин
Свет
Израел ќе го отвори главниот граничен премин Рафа

Агенцијата за воена помош на Израел, COGAT, соопшти дека се во тек подготовки со Египет за отворање на главниот граничен премин Рафа со Газа за движење на луѓето, а датумот ќе биде објавен подоцна.
Израел претходно предупреди дека може да го држи Рафа затворен и да ја намали помошта за палестинската енклава, бидејќи рече дека Хамас е премногу бавен во враќањето на телата на заложниците. Ова го зголемува ризикот за прекинот на огнот со кој заврши разорната двегодишна војна и се овозможи ослободување на сите живи заложници што ги држеше Хамас.
COGAT, израелската воена гранка што го надгледува протокот на помош во Појасот Газа, соопшти дека хуманитарната помош сè уште влегува на територијата преку преминот Керем Шалом со Израел и други премини.
„Треба да се нагласи дека хуманитарната помош нема да поминува низ преминот Рафа. Ова никогаш не беше договорено во ниту една фаза“, додаде COGAT во изјава за Ројтерс.
Два извори вчера изјавија за Ројтерс дека се очекува преминот Рафа да се отвори за луѓето денес.
фото: принтскрин
Европа
Путин започнува брутална зимска тактика против Украина

Русија ги засили нападите врз енергетската и гасната инфраструктура на Украина во последните денови, во кампања што потсетува на најлошите зимски удари во последниве години. За само неколку дена, десетици електрани низ целата земја беа погодени, оставајќи милиони без електрична енергија, вода и греење – бидејќи температурите штотуку почнуваат да паѓаат.
Украина вчера воведе итни прекини на електричната енергија во речиси сите региони. Националниот оператор Укренерго соопшти дека далноводите и трафостаниците се оштетени и дека се потребни ограничувања на потрошувачката за стабилизирање на системот. ДТЕК, најголемиот приватен производител и дистрибутер, соопшти дека ја вратил електричната енергија на речиси два милиони корисници за само неколку дена, главно во регионите Киев, Одеса и Дњепропетровск.
Во главниот град, прекините на електричната енергија, исто така, предизвикаа пад на притисокот на водата, додека делови од метрото работеа на резервна електрична енергија. Во неколку региони, вклучувајќи ги регионите Суми и Черкаси, властите воведоа ротирачки прекини на електричната енергија и ги повикаа граѓаните да штедат енергија.
Зеленски: „Путин се обидува да предизвика хаос пред зимата“
Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека Русија го користи студот како оружје.
„Тие немаат што да покажат на бојното поле, па затоа се обидуваат да го уништат нашиот енергетски сектор. Нивната цел е да сеат хаос и страв пред зимата“, рече тој. Тој додаде дека руските сили лансирале повеќе од 150 беспилотни летала и десетици ракети за само неколку дена, насочени кон електрани, трафостаници и гасни постројки.
Министерот за енергетика Герман Галушченко рече дека нападите оваа недела ги погодиле и постројките на државната компанија Нафтогаз и неколку термоцентрали во централна Украина. „Нивната цел е да ги исцрпат нашите залихи на гас и да нè принудат да увезуваме во средината на зимата“, рече тој.
Повторување на бруталната тактика
Според проценките на воените и енергетските аналитичари објавени од Ројтерс и Блумберг, Русија ја повторува бруталната тактика што ја користеше во минатите зими – систематски напаѓајќи ги електроенергетските и гасните постројки за да ја намали отпорноста на Украина и да го ослаби моралот на населението.
Целта не е моментален прекин на електричната енергија, туку долгорочно осиромашување преку постојани поправки, преоптоварувања и недостиг на делови.
Нападите се темпирани да се совпаднат со промената на сезоната: како што паѓаат температурите, секоја штета има поголемо влијание, а работата на мрежата се забавува. Аналитичарите предупредуваат дека Москва користи тактика на „заситеност во одбраната“ – користејќи масивни бранови беспилотни летала и ракети за да ги истроши украинските ракети за воздушна одбрана, а потоа прецизно ги таргетира клучните точки на пренос.