Свет
Македонија ќе плаќа милионски отштети за кршење авторски права

Дистрибутерската куќа „СВРСА“ и телевизијата Канал 5 поднесоа тужба против Здружението за заштита на авторски музички права (ЗАМП), во која бараат надомест на штета од 200 илјади евра поради повреда на авторските права за емитување на настаните од „Формула 1“.
Владимир Николоски
Дистрибутерската куќа „СВРСА“ и телевизијата Канал 5 поднесоа тужба против Здружението за заштита на авторски музички права (ЗАМП), во која бараат надомест на штета од 200 илјади евра поради повреда на авторските права за емитување на настаните од „Формула 1“. Тие тврдат дека одговорните во ЗАМП ги довеле во заблуда кабелските оператори дека се застапници за комерцијалната програма што се емитува на телевизиите од земјите од поранешните југословенски простори. Во ЗАМП велат дека тие се застапници за пакетите што ги нудат неколку европски дистрибутерски организации, но само за музички програми од повеќе странски ТВ-куќи.
Домашните телевизии и дистрибутерски компании најавуваат дека Македонија ќе се соочи со тужби и барања за милионски отштети ако брзо не се воведе ред во работата на кабелските оператори.
Драган Живковиќ од „СВРСА“ вели дека кабелските оператори не смеат да ја реемитуваат комерцијалната програма на ниту една од земјите од поранешните југословенски републики за која домашните дистрибутери имаат ексклузивни права за емитување во Македонија.
– ХРТ, босанската телевизија „ОБН“ и ТВ „НОВА“ писмено не известија дека немаат склучено никаков договор со кабелските оператори од нашата земја за реемитување на комерцијалните програми што се прикажуваат на овие канали. Факт е дека кабелските оператори можат да реемитуваат програма што не е кодирана, а сите други комерцијални програми, филмови, серии и спортски натпревари не смеат да се реемитуваат ако се знае дека домашните дистрибутерски куќи платиле пари за да добијат ексклузивност за овие простори – вели Живковиќ.
Во Министерството за култура велат дека проблемот настанал поради реемитувањето на вториот канал на Хрватската телевизија, каде што се прикажуваат голем број спортски натпревари, филмови и серии за кои нашите дистрибутери и ТВ-куќи плаќаат големи суми пари за да добијат право за ексклузивно емитување во Македонија.
– Има две решенија за овој проблем. Кабелските оператори да не ги реемитуваат комерцијалните програми на одредени сателитски канали или каналот целосно да се укине од мрежата на кабелските оператори. Министерството за култура постојано ја контролира работата на кабелските оператори и за секое нелегално реемитување тие добиваат прекршочна пријава – вели Тодорче Тасевски, портпарол во Министерството за култура.
Емил Стојменов, директор на Канал 5, вели дека телевизиите А1, Телма, Канал 5 и Сител се единствените приватни ТВ-куќи што легално ги откупуваат авторските права за филмовите, сериите и за другите комерцијални програми. Според Стојменов, се друго е класична пиратерија.
– Го тужиме ЗАМП бидејќи имаме сознанија дека ги довел во заблуда кабелските оператори и прикажувал дека е застапник за Македонија за повеќе странски ТВ-канали. Со тоа оваа институција директно придонела да се прекршат авторските права за одредени комерцијални програми за кои нашата ТВ-куќа платила пари за да добие право за ексклузивно прикажување. Вината не е во кабелските оператори, туку во ЗАМП и некои меѓународни дистрибутерски организации, за кои ние сметаме дека незаконски потпишуваат договори со операторите во Македонија – вели Стојменов од Канал 5.
Зоран Васкоски, директор на ЗАМП, вели дека здружението е посредник во договорите меѓу кабелските оператори и неколку меѓународни дистрибутерски куќи за застапување на музичките програми во Македонија.
Според него, судскиот процес ќе покаже дали ЗАМП ги прекршил законите.
– Ние сме посредници во договорот меѓу кабелските оператори и неколку европски дистрибутерски куќи, но само за музички програми, не за филмови, серии и комерцијални програми. Така, сметаме дека секое неовластено прикажување на комерцијални програми е пиратерија. ЗАМП води судски процеси со 24 од вкупно 65 кабелски оператори бидејќи тие не плаќаат за авторските права согласно со договорите – вели Васоски.
Советот за радиодифузија е надлежен да ја одобрува програмата што ја реемитуваат кабелските оператори. Оттаму велат дека ЗАМП има одобрение од Министерството за култура да посредува во договорите за реемитување меѓу кабелските оператори. Доказ дека кабелските оператори често знаат без одобрение од Советот да ги менуваат програмите е тоа што само во првите три дена од јуни 4 кабелски оператори добиле прекршочни пријави поради непочитување на правилата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Забележана рекордна молња, во должина од Париз до Венеција

Светската метеоролошка организација (WMO) денес објави дека регистрирала рекордно долг удар на молња од 829 километри во САД. Молња удрила на 22 октомври 2017 година за време на грмотевици, пишува Франс Прес.
„Се протегала од Источен Тексас до Канзас Сити, покривајќи растојание еднакво на она помеѓу Париз и Венеција“, соопшти организацијата.
Комитет составен од единаесет научници од САД, Бразил, Германија, Шпанија, Израел и Непал го потврди тој рекорд.
Претходно беше задржан од удар на гром долг 768 километри од април 2020 година, исто така во САД, помеѓу Мисисипи и Тексас.
Блесокот на гром што се гледа денес „не беше откриен за време на првичната анализа на бурата во 2017 година, туку беше откриен за време на повторената проценка“, велат метеоролозите.
Свет
(Видео) Борбен авион се урна во Калифорнија, пилотот успешно се катапултираше

Американски борбен авион „Ф-35“ се урна во близина на поморската воздухопловна станица Лемур во централна Калифорнија, објави денес американската морнарица.
„Пилотот успешно се катапултираше и е безбеден“, се вели во соопштението на морнарицата во Лемур.
A US Navy F-35 fighter jet crashed in central California near Naval Air Station Lemoore on Wednesday, CNN reported, citing a Navy press statement. This marks the second F-35 crash this year. A US Air Force F-35A crashed during a training mission in Alaska earlier in January. pic.twitter.com/zxG0n8phuS
— Global Times (@globaltimesnews) July 31, 2025
Деталите за несреќата не се објавени. Причината за несреќата е под истрага, се вели во соопштението.
Американската компанија Локид Мартин, која ги произведува борбените авиони Ф-35, како одговор на барањето на Ројтерс за коментар, изјави дека е запознаена со инцидентот со Ф-35 во поморската воздухопловна станица Лемур.
Свет
Во Иран беа измерени 51 степен

Tемпературите во југозападниот ирански град Омидие се искачија на 51 степен, додека земјата доживува сериозна криза со водата, објави државната телевизија.
Во другите градови низ земјата, максималните температури, исто така, надминаа 45 степени. Повикувајќи се на предупредување од метеоролошката служба, телевизијата објави дека во делови од Иран се очекуваат песочни бури и лош квалитет на воздухот во наредните денови.
Топлиот бран ја влошува кризата со водата во земјата, а климатските експерти велат дека 80 проценти од резервоарите се речиси празни. Властите во голем број градови наредија присилно исклучување на снабдувањето со вода. Во главниот град Техеран, чешмите останаа суви со часови во последните денови.
Богатата со нафта покраина Хузестан, еден од најжешките населени региони на Земјата, се соочува со сè поголеми прекини на електричната енергија и недостиг на вода, што им го отежнува животот на жителите, особено кога клима уредите откажуваат. Во соседните земји Пакистан и Ирак, температурите повремено се искачуваат над 50 степени.
Во Иран, една од најсушните земји на Земјата, количината на врнежи значително се намали во последните години. Климатските истражувачи забележаа зголемување на екстремните временски настани како што се суши и ненадејни поплави. Експертите велат дека климатските промени ја погодуваат земјата побрзо и посилно од многу други региони во светот.