Свет
Архивското суво злато исчезнува

Не сме знаеле за тоа што се случувало или што се уште се случува во најголемата национална куќа, која чува извонредно значаен документациски материјал од сите сфери на уметноста, вели Веле Смилевски, секретар на Друштвото на писателите на Македонија, за начнатиот фонд на видео и аудиоматеријали на МТВ, чија агонија деновиве го доживува својот врв.
УМЕТНИЧКИТЕ ЗДРУЖЕНИЈА ЗАГРИЖЕНИ ЗА СОСТОЈБАТА ВО МТВ
Весна Дамчевска
Не сме знаеле за тоа што се случувало или што се уште се случува во најголемата национална куќа, која чува извонредно значаен документациски материјал од сите сфери на уметноста, вели Веле Смилевски, секретар на Друштвото на писателите на Македонија, за начнатиот фонд на видео и аудиоматеријали на МТВ, чија агонија деновиве го доживува својот врв.
Тој вели дека сите се загрижени за зачувувањето на тој скапоцен материјал од непроценливо значење.
– Сепак, не сме во состојба да преземеме нешто конкретно освен да ја искажеме нашата загриженост. За тоа треба да се погрижат одговорните служби и инстанци внатре во куќата, но и надвор од неа. ДПМ, во август, на редовната седница на претседателството ќе го разгледа ова прашање, по што ќе заземеме и официјален став. Во моментов можеме само да изразиме загриженост и да побараме одговорност, вели Смилевски.
Тој извесно време работел во оваа национална информативна куќа и се сеќава дека таму имало извонредни документарци – портрети на истакнати писатели, уметници, филмски работници.
– Ние тоа го викавме „суво злато“. Имаше многу специјализирани емисии во кои
хронолошки се следеше развојот на современата македонска литература преку интервјуа, рецензии, одгласи и критики. Едно вакво богатство секоја цивилизирана држава и држава што ги вреднува и ги почитува националните културни вредности би го зачувала на секаков можен начин. Катастрофа е ова што ни се случува, вели Смилевски.
Љубомир Јакимовски, поранешен директор на МТВ, зборувајќи за актуелните состојби во оваа куќа, дел од одговорноста за ваквите состојби пренесе и на професионалните здруженија на уметници.
– Здруженијата на писателите, на композиторите, на сликарите, филмските работници и продуценти никогаш не ќе можат да се ослободат од одговорноста што не го кренаа гласот против разграбувањето на фонотечниот и телевизискиот документациски материјал, против укинувањето на речиси сите оркестри, исчезнувањето на уметничките, образовните и документарните програми, кои се израз на културниот и националниот идентитет на македонскиот народ – рече Јакимовски.
Претседателот на Сојузот на композитори на Македонија, Стојан Стојков, вели дека
разграбувањето и уништувањето на документацискиот материјал во МТВ е процес што трае од поодамна.
– Уште пред три години почнавме да реагираме, кога се сменија директорите, кога почнаа да се отпуштаат ансамблите и да го снемува материјалот. Реагиравме со писма, со директно обраќање, по телефон, но раководството на МТВ се оглуши на нашите реакции. Од продукцијата на МТВ, порано МРТ, зависи и продукцијата на македонските композитори и афирмацијата на македонското музичко творештвото – вели Стојков.
Пример за тоа дека во МТВ ништо не функционира како што треба, според Стојков, е и договорот за користење на музичките материјали на МРТВ за некомерцијални потреби на СОКОМ, кој не е потпишан цели две години.
– Што се случува последниве денови и недели немаме информации. Наш единствен претставник во оваа куќа порано беше Ристо Аврамовски, но откако тој си замина оттаму, немаме никаков увид. Особено што сега е мртов период и посебно што тоа е институција што колку што е отворена, толку е и затворена. Сум разговарал неколкупати и со директорката Гордана Стошиќ по телефон и сум ја искажал нашата загриженост околу исчезнувањето на огромниот фонд на македонско музичко творештво (тука се наоѓаат сите материјали што се снимаа во студијата), ама кој ме слуша мене – вели Стојков.
Според него, одговорноста за уништување на се што значи материјализација на македонското музичко творештво треба да ја понесе дирекцијата на оваа куќа.
Здружението на филмските работници, колку што знае новиот претседател Роберт Насков, досега не апелирало за зачувување на целокупниот документациски материјал во МТВ од едноставна причина што немало информации дека нешто такво се случува.
– Во секој случај Здружението на може да влијае на процесите во оваа куќа бидејќи тоа е посебен медиум, кој си има свое раководство поставено од Собранието на државата. Сепак, ценам дека неодговорноста на поединци во МТВ може да доведе до губење на значајни историски моменти не само за филмската уметност туку и за другите уметности и за културата, воопшто – вели Насков.
Негувањето на културното наследство е меѓу главните функции на радиодифузниот сектор.
– Модерниот јавен радиодифузен сервис во Европа, но и во некои воневропски земји (Канада, Австралија) ја изразува и повеќеслојноста на мултикултурното општество што е и наша специфика – потсетува некогашниот директор на оваа куќа Јакимовски.
Подеми и падови
Посебно импресивен беше концертот што во рамки на т.н. музичка година на Европското радио го организира Македонското радио во МНТ каде што „Леб и сол“, кои тогаш беа на врвот на својата популарност, ги возбудија слушателите на преку 35 европски државни радиостаници, членки на европската радиодифузна мрежа, се сеќава Јакимовски.
-Првите реакции за настапот на „Леб и сол“ беа дали е тоа снимка или е концерт во живо. Концертот одеше во живо и тоа е нешто со што Македонското радио ќе може секогаш да се гордее. Долго време немавме касетна и музичка продукција. Со првото Валандово, продадено во 120 илјади примероци беше исплатена инвестицијата во опремата. Неразбирливо е МНТ денеска да не може да продуцира ниедно цеде. Независните продуценти ја поддржуваат, но ние веќе и немаме помлада генерација пејачи на народна или новосоздадена музика. А, негувањето на културното наследство, особено на фолклорното, се една од основните функции на радиодифузниот сектор – вели тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Републиканците поделени околу вмешаноста на САД во војната со Иран

Дилемата дали САД треба да му се придружат на Израел во нападот на Иран или да останат целосно на маргините ги разоткри поделбите меѓу поддржувачите на американскиот претседател Доналд Трамп, пишува денеска Би-Би-Си.
Републиканскиот претседател размислува дали да му помогне на Израел да ги нападне иранските нуклеарни постројки по вчерашната средба со неговите советници за национална безбедност во Белата куќа. За време на предизборната кампања, Трамп често ги критикуваше глупавите бескрајни војни на Блискиот Исток, но потенцираше и дека Иран не смее да има нуклеарно оружје.
Можноста тој да ги вовлече САД во друга криза во странство, предизвика жесток конфликт во Републиканската партија.
Меѓу оние кои изразија сомнеж за иранските нуклеарни планови е директорот на Трамп за национално разузнавање, Тулси Габард, која во март му рече на Конгресот дека иако збогатувањето на ураниум во Иран е на рекордно ниво, експертите не веруваат дека тој развива нуклеарно оружје.
На 10 јуни, само три дена пред почетокот на израелските напади врз Иран, Габард објави видео во кое предупредува дека политичките елити непромислено поттикнуваат страв и тензии кои би можеле да го доведат светот на работ на нуклеарно уништување.
Според Политико, Трамп збеснал од тоа видео. „Не ми е грижа што вели таа“, им рече тој на новинарите на прашањето што мисли за нејзините изјави во Конгресот.
„Мислам дека беа многу блиску до оружје“, додаде тој. Таа подоцна ги обвини медиумите дека нејзините претходни изјави ги извадиле од контекст, велејќи за Си-Ен-Ен дека размислуваат исто со претседателот.
Габард не е сама меѓу републиканците во критиките за потенцијалното американско учество во конфликтот. Конзервативниот републикански конгресмен Томас Маси од Кентаки вчера пред демократите претстави предлог-закон со кој ќе се спречи Трамп да ги вклучи американските вооружени сили во конфликт со Иран без одобрение на Конгресот.
„Тоа не е наша војна. Ако беше, Конгресот според нашиот Устав мора да донесе одлука за такви прашања“, објави Маси на „Икс“. Неколку поддржувачи на доктрината „Америка на прво место“ на Трамп истакнаа дека тој ветил дека нема да ги вклучи САД во „вечни војни“ како што се војните во Авганистан и Ирак каде загинаа илјадници американски војници.
Поранешниот водител на Фокс њуз Такер Карлсон ги повика САД да не се мешаат во конфликтот со Иран. Во својот подкаст, тој ги критикуваше републиканските воинотворци, а Трамп го нарече изрод. Конгресменката од Џорџија, лојална на Трамп, Марџори Тејлор Грин неочекувано застана на страната на Карлсон, велејќи дека секој што поддржува таква интервенција не е за „Америка на прво место“.
Тензиите кулминираа вчера со вербална пресметка за време на интервјуто помеѓу Карлсон и сенаторот од Тексас, Тед Круз. Круз се бранел кога Карлсон го прашал дали ја знае етничката структура на Иран.
„Вие сте сенатор кој повикува на соборување на иранската влада и не знаете ништо за таа земја!“, му рекол тој. „Не, вие не знаете ништо за таа земја!“, возврати Круз.
Стив Банон, поранешниот политички стратег на Трамп, во подкастот на Карлсон рече дека ако на „длабоката држава“ и се дозволи да ги вклучи САД во војна со Иран, таа ќе ја разнесе коалицијата на поддржувачи на Трамп.
„Ако сме вовлечени во таа војна, која изгледа неизбежна во однос на борбените дејствија, таа не само што ќе ја разнесе коалицијата, туку и ќе го спречи најважното нешто, а тоа е депортацијата на илегалните странски напаѓачи кои се тука“, рече тој.
Друг конзервативен политички коментатор, Чарли Кирк, кој вели дека е поблизок до изолационистите во таа дебата, рече на „Икс“ дека Трамп е „прагматичен“ и го цени „здравиот разум“.
„Не знам дали претседателот Трамп ќе избере да ја вклучи Америка во војна против Иран“, напиша тој. „Но, верувам дека тој е човекот кој ќе ја донесе вистинската одлука.
Сенаторот од Кентаки, Мич Меконел, рече дека ова „беше некако лоша недела за изолационистите“ во партијата.
„Се случува некои во изолационистичкото движење предводено од Такер Карлсон и Стив Банон да бидат многу загрижени дека можеме да им помогнеме на Израелците да ги поразат Иранците“, рече тој за Си-Ен-Ен. Другите јастреби во партијата силно притискаат Трамп да го нападне Иран.
Сенаторот од Јужна Каролина, Линдзи Греам, рече дека е во национален безбедносен интерес на САД да го спречат Иран да развие нуклеарна бомба. Техеран тврди дека неговата нуклеарна програма има чисто цивилни цели, како што е производството на енергија.
Меѓутоа, на платформата „Truth Social“ на Трамп, многумина изразија загриженост дека САД повторно би можеле да се вплеткаат во конфликт на Блискиот Исток.
„Нема војна со Иран. Нема повеќе војни во странство“, напиша еден корисник.
„Америка на прво место!“, додаде.
Друг коментатор предупреди дека мешањето на САД во израелските операции може политички да ги чини републиканците во годините што доаѓаат.
„Не правете го тоа. Републиканците никогаш повеќе нема да победат ако го направите тоа“, напиша тој.
Свет
Иран му одговори на Трамп: Сигурно нема да преговараме со небитен воен хушкач

Мисијата на Иран во Обединетите нации одговори на тврдењето на Доналд Трамп дека Техеран му пристапил на Вашингтон.
„Ниту еден ирански функционер никогаш не побарал да ползи пред вратата на Белата куќа. Единственото нешто поодвратно од неговите лаги е неговата кукавичка закана дека ќе го отстрани врховниот лидер на Иран“, се вели во соопштението.
Како што се додава, Иран не преговара под присила, не прифаќа мир под принуда и сигурно не со ирелевантен воен провокатор кој очајно се обидува да остане релевантен.
Во продолжение се вели и дека Иран на секоја закана ќе одговори со контразакана и секој напад ќе биде возвратен.
Претходно денес Трамп рече дека Иран предложил да дојде во Белата куќа оти е во проблеми и сака да преговара.
Свет
Трамп: Иран има многу проблеми и сака да преговара

Американскиот претседател, Доналд Трамп, разговараше со новинарите на тревникот во Белата куќа. Тој беше прашан дали САД се поблиску до напад на иранските нуклеарни постројки.
„Навистина мислите дека ќе одговорам на тоа прашање? „Дали ќе го нападнете иранскиот нуклеарен објект и точно во колку часот, господине ќе го нападнете?“
Тој додаде: „Не знаете дали воопшто ќе направам нешто. Не знаете. Можеби ќе направам. Можеби нема да направам“. Тој вели дека „никој не знае што ќе направат“, но дека може да го каже ова: „Иран има многу проблеми и сака да преговара“. „И јас им реков: „Зошто не сакавте да преговарате со мене пред сета оваа смрт и уништување? Зошто не дојдовте? Им реков на луѓето: зошто не преговаравте со мене пред две недели?“
Тој рече и дека Иран дури и предложил да дојде во Белата куќа.
„Тие имаа лоши намери. Знаете, 40 години велат: смрт на Америка, смрт на Израел, смрт на кој било друг што не го сакаат, каде било“, додаде.
„Насилници. Беа како насилници на училишното игралиште. Но ќе видиме што ќе се случи“. Тој исто така рече дека „ништо не е готово додека не заврши“ и дека војната е „многу сложена“. „
„Не би рекол дека сме победиле“, рече тој. „Но, би рекол дека сигурно постигнавме огромен напредок. И ќе видиме. Следната недела ќе биде многу важна. Можеби помалку од една недела, можеби порано“.