Свет
Пресудите позаштитени од белите мечки

Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив, а битно е и дали
тоа го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите
ЗАБРАНА ЗА КОМЕНТИРАЊЕ ИЛИ САМО РЕДОВЕН
ИЗГОВОР
Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив, а битно е и дали
тоа го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите
Судските одлуки не се коментираат – тоа е најчестата фраза што се применува
кога јавноста или власта ќе изреагираат на некоја пресуда. Иако постојат
препораки во меѓународните конвенции од областа на судството за воздржување од
коментирање судски одлуки поради можно влијание врз третата власт, таа забрана
ја нема во ниту еден закон. Хелсиншкиот комитет смета дека демократско право е
судските одлуки да се коментираат јавно. Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив. Битно е и дали тоа
го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите.
Последниот пример на повикување на забрана за коментирање на судските одлуки
беше во случајот со предвременото пуштање на слобода на балканскиот бос на
проституцијата Дилавер Бојку Леку, кому битолскиот Апелациски суд му даде
условен отпуст од затвор пет месеци пред завршувањето на казната. Премиерот
Никола Груевски изјави дека оваа одлука, најверојатно, била грешка.
Претседателот на судот, Кице Јузевски, реагира дека никој не смее да коментира
судски одлуки, освен повисок суд, кој може да изврши нивна ревизија.
– По Законот за судовите, како претседател немам право да ги преоценувам
судските одлуки и да кажам дали се исправни. Судските одлуки се јавни и
граѓаните може да ги коментираат – вели Јузевски.
Хелсиншкиот комитет смета дека коментарите, анализите и критиките на одлуките
што ги носи власта, меѓу кои и судската, се право на граѓаните.
– Судските одлуки може да се коментираат, но без навредување, омаловажување и
политичко или друг вид етикетирање на судиите што ги донедле и без оценување на
нивната стручност – вели претседателот на Врховниот суд, Дане Илиев.
Според него, треба да се избегнува коментирање на првостепените пресуди бидејќи
тие не се конечни и подлежат на „проверка“ од повисоките судови, па јавно
искажаното мислење може да влијае врз понатамошното одлучување.
– При поинакво искажано мислење судот треба да се брани со образложението за
својата одлука, а не да се затвора со изјави дека никој нема право да се меша –
вели тој.
Професорот по кривично право на Правниот факултет во Скопје, Гордан Калајџиев,
вели декавласта мора да ги почитува одлуките, како и да се коментираат тие.
– Едно е коментирање, а друго е нивно преиспитување со користење на полицијата.
Тоа е недозволиво – смета Калајџиев.
Долгогодишниот судија и поранешен претседател на скопскиот Апелациски суд, а
сега член на Судскиот совет, Вели Ведат, вели:
– Коментирањето подразбира анализа на фактите врз кои е донесена одлуката, а за
тоа е потребно стручно знаење. Во случајот со Бојку, на пример, треба да се
знае какво било мислењето на затворот во кој ја издржувал казната. Не треба да
се гледа каков бил човекот пред да влезе во затворот, туку како тој таму се
однесувал и да се предвиди како ќе се однесува кога ќе излезе – вели тој.
Од Бојку зависи дали ќе „долежи“
Одлуката за предвремено ослободување на Дилавер Бојку Леку од затвор не може да
биде сменета дури и да ја „обжали“ некој пред Врховниот суд. И во случај
Обвинителството да ја обжали оваа одлука и Врховниот суд да оцени дека
реакцијата е исправна, одлуката не може да се смени бидејќи е во корист на
осудениот. Случајот е идентичен со „Раштански Лозја“.
– Само ако Бојку ги прекрши правилата за условен отпуст, судот може да донесе
одлука тој повторно да биде вратен во затвор – велат правниците.
Натали Н.Сотировска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Фото+видео) Над 10.000 Романци протестираа за да покажат поддршка за Европа во услови на изборни тензии

Повеќе од 10 илјадни Романци излегоа во саботата на улиците на Букурешт за да ја покажат својата поддршка за Европската унија, во услови на политички спорови околу повторувањето на претседателските избори закажани за мај.
Романија треба да ги повтори претседателските избори во два круга на 4 и 18 мај, откако Уставниот суд го поништи првичното гласање во декември по обвинувањата за руско мешање во корист на Калин Џорџеску, кој водеше во анкетите.
Thousands of people are flooding Bucharest tonight with Romanian and EU flags, with the crowd surging in size every few minutes, to chant and tell the world that Russian attempts be damned, Romania is Europe, now & always! pic.twitter.com/fVn1Q7Qg32
— Daractenus (@Daractenus) March 15, 2025
На Џорџеску, кој заедно со Москва го негираше руското мешање, му е забрането да учествува во повторувањето.
Во саботата, проевропските Романци формираа море од сини знамиња на ЕУ и тробојни романски знамиња, некои извикуваа антируски слогани и носеа транспаренти на кои пишуваше „Единство и почит – Европа ни дава права“ или „Ослободете го вашиот ум – Не на руската мудрост“.
🇷🇴 In the Romanian capital Bucharest, tens of thousands of people took to the streets in a rally in support of the European Union and NATO pic.twitter.com/N3RKCxMTvO
— Visioner (@visionergeo) March 15, 2025
Европа
(Фото+видео) Повеќе од 50.000 луѓе излегоа на улиците на Будимпешта да протестираат против Орбан

Над 50 илјади луѓе се собраа денеска во Будимпешта да го изразат своето незадоволство против унгарскиот премиер Виктор Орбан, додека лидерот на се помоќната опозициска партија Тиса вети дека Унгарија ќе ја направи дел од силна Европа и ќе стави крај на 15-годишното владеење на Виктор Орбан.
– Оние кои ја предаваат сопствената нација треба да завршат во корпата на историјата. Нашето време дојде – рече Петер Маџар, поранешен владин функционер кој започна сопствено движење пред една година.
Thousands took to the streets of Hungary’s capital, Budapest, today in a massive opposition protest, demanding the resignation of pro-Russian PM Orbán.
Opposition leader Péter Magyar declared that those who betray their own nation “should end up in the dustbin of history.” pic.twitter.com/kogHOIEvHE
— KyivPost (@KyivPost) March 15, 2025
Some pictures from the massive anti-government protest today in Budapest, Hungary!
This is why Orban suddenly wants to change the law of public gatherings.
Because the people have taken back the streets.
The spirit of 1848 marches on! pic.twitter.com/HgWPQ8lTGi
— Europa Project 🇪🇺🇭🇺 (@Noirsoldat_) March 15, 2025
На митингот по повод националниот празник на Унгарија, Виктор Орбан изјави дека е време да се елиминира она што тој го нарече „армија во сенка“ – невладини организации, новинари, судии и политичари кои, според него, се платени од Соединетите Американски Држави и Брисел, мислејќи на неговите планови за сузбивање на невладините организации и медиумите кои добиваат средства од УСАИД.
– По денешната прослава доаѓа големото велигденско расчистување бидејќи инсектите ја преживеаја зимата. Ќе ја елиминираме целата армија во сенка“, нагласи Орбан. Одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп да го прекине УСАИД го охрабри неговиот сојузник Орбан.
Минатиот месец тој најави дека Унгарија ќе усвои закон за заштита на националниот суверенитет и за разоткривање на странски фондови кои ги финансираат унгарските медиуми и, како што ги нарече, квази невладините организации.
Оваа недела, неговата партија Фидес поднесе предлог за уставни измени кои ќе овозможат исклучување на двојните државјани за кои се смета дека го загрозуваат унгарскиот суверенитет.
Европа
(Фото+видео) Повеќе од 30.000 луѓе на проевропски демонстрации во Рим

Најмалку 30.000 Италијанци се приклучија на проевропскиот митинг во центарот на Рим, веејќи сини знамиња на Европската унија во знак на поддршка и единство во услови на европски притисок за повторно вооружување што ја подели земјата.
На демонстрациите се собраа луѓе за да изразат „заеднички европски идентитет“ и да повикаат на мир, и покрај идеолошките разлики.
VIDEO | Roma, la manifestazione per l'Europa in piazza del Popolo. Ideata dal giornalista Michele Serra. Sventolano bandiere arcobaleno, di Ue e Ucraina #ANSA pic.twitter.com/Dja08A9n6k
— Agenzia ANSA (@Agenzia_Ansa) March 15, 2025
Иницијативата, поддржана од повеќето опозициски партии на левиот центар, беше покрената од италијанскиот новинар Микеле Сера на крајот на февруари, со уреднички текст во италијанскиот дневен весник „Ла Република“ со наслов: „Ајде да кажеме нешто европско“.
„Сакав да организирам голема демонстрација на граѓани кои ја поддржуваат Европа, нејзиното единство и нејзината слобода, без партиски знамиња, само европски знамиња“, рече Сера.
E’ stata una Piazza del Popolo per l’Europa davvero stupenda, con più di 50 mila persone!
Ringrazio Michele Serra che ha lanciato l’appello e i tanti Sindaci venuti a Roma da molte città del nostro Paese. Come cittadini italiani ci sentiamo cittadini europei. E sentiamo con il… pic.twitter.com/qsqDalGHTi— Roberto Gualtieri (@gualtierieurope) March 15, 2025
Иницијативата е родена како одговор на дестабилизирачката политика на американскиот претседател Доналд Трамп , која создаде невиден јаз меѓу Европа и САД, затегнат поради војната во Украина и тековната тарифна битка.
Италијанскaта премиерка Џорџија Мелони неволно го поддржа планот на ЕУ за повторно вооружување на Европа поради загриженоста дека предлогот на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, може да влијае на огромниот долг на Италија, пренасочувајќи ги многу потребните средства кон трошењето на оружје.
Планот на ЕУ има за цел да генерира околу 800 милијарди евра во следните четири години, од кои најголемиот дел ќе дојде од земјите-членки што ги зголемуваат своите национални трошоци за одбрана и безбедност.