Свет
Пресудите позаштитени од белите мечки

Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив, а битно е и дали
тоа го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите
ЗАБРАНА ЗА КОМЕНТИРАЊЕ ИЛИ САМО РЕДОВЕН
ИЗГОВОР
Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив, а битно е и дали
тоа го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите
Судските одлуки не се коментираат – тоа е најчестата фраза што се применува
кога јавноста или власта ќе изреагираат на некоја пресуда. Иако постојат
препораки во меѓународните конвенции од областа на судството за воздржување од
коментирање судски одлуки поради можно влијание врз третата власт, таа забрана
ја нема во ниту еден закон. Хелсиншкиот комитет смета дека демократско право е
судските одлуки да се коментираат јавно. Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив. Битно е и дали тоа
го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите.
Последниот пример на повикување на забрана за коментирање на судските одлуки
беше во случајот со предвременото пуштање на слобода на балканскиот бос на
проституцијата Дилавер Бојку Леку, кому битолскиот Апелациски суд му даде
условен отпуст од затвор пет месеци пред завршувањето на казната. Премиерот
Никола Груевски изјави дека оваа одлука, најверојатно, била грешка.
Претседателот на судот, Кице Јузевски, реагира дека никој не смее да коментира
судски одлуки, освен повисок суд, кој може да изврши нивна ревизија.
– По Законот за судовите, како претседател немам право да ги преоценувам
судските одлуки и да кажам дали се исправни. Судските одлуки се јавни и
граѓаните може да ги коментираат – вели Јузевски.
Хелсиншкиот комитет смета дека коментарите, анализите и критиките на одлуките
што ги носи власта, меѓу кои и судската, се право на граѓаните.
– Судските одлуки може да се коментираат, но без навредување, омаловажување и
политичко или друг вид етикетирање на судиите што ги донедле и без оценување на
нивната стручност – вели претседателот на Врховниот суд, Дане Илиев.
Според него, треба да се избегнува коментирање на првостепените пресуди бидејќи
тие не се конечни и подлежат на „проверка“ од повисоките судови, па јавно
искажаното мислење може да влијае врз понатамошното одлучување.
– При поинакво искажано мислење судот треба да се брани со образложението за
својата одлука, а не да се затвора со изјави дека никој нема право да се меша –
вели тој.
Професорот по кривично право на Правниот факултет во Скопје, Гордан Калајџиев,
вели декавласта мора да ги почитува одлуките, како и да се коментираат тие.
– Едно е коментирање, а друго е нивно преиспитување со користење на полицијата.
Тоа е недозволиво – смета Калајџиев.
Долгогодишниот судија и поранешен претседател на скопскиот Апелациски суд, а
сега член на Судскиот совет, Вели Ведат, вели:
– Коментирањето подразбира анализа на фактите врз кои е донесена одлуката, а за
тоа е потребно стручно знаење. Во случајот со Бојку, на пример, треба да се
знае какво било мислењето на затворот во кој ја издржувал казната. Не треба да
се гледа каков бил човекот пред да влезе во затворот, туку како тој таму се
однесувал и да се предвиди како ќе се однесува кога ќе излезе – вели тој.
Од Бојку зависи дали ќе „долежи“
Одлуката за предвремено ослободување на Дилавер Бојку Леку од затвор не може да
биде сменета дури и да ја „обжали“ некој пред Врховниот суд. И во случај
Обвинителството да ја обжали оваа одлука и Врховниот суд да оцени дека
реакцијата е исправна, одлуката не може да се смени бидејќи е во корист на
осудениот. Случајот е идентичен со „Раштански Лозја“.
– Само ако Бојку ги прекрши правилата за условен отпуст, судот може да донесе
одлука тој повторно да биде вратен во затвор – велат правниците.
Натали Н.Сотировска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Кинескиот претседател по договорот со Трамп: Малтретирањето води до самоизолација

Кинескиот лидер Кси Џинпинг ги осуди малтретирањето и хегемонијата во своето прво јавно појавување откако САД и Кина постигнаа привремен договор за примирје во трговската војна и суспендирање на царините, објави Си-ен-ен.
„Големи промени какви што не сме виделе во последните сто години се забрзуваат“, им рече Кси на претставниците од Латинска Америка и Карибите собрани на самитот во Пекинг, додавајќи дека единството и соработката меѓу нациите станале неопходни.
„Нема победници во трговските и царинските војни. Насилството и хегемонизмот водат само до самопрогласена изолација“, рече Кси, повторувајќи го предупредувањето што повеќепати го упатуваше за време на трговскиот конфликт со американскиот претседател Доналд Трамп.
Кинескиот претседател зборуваше еден ден откако САД и Кина објавија дека значително ќе ги намалат тарифите за стоките што се тргуваат меѓусебно за почетен период од 90 дена – изненадувачки пробив што го ублажи трговскиот конфликт и ги подигна глобалните пазари.
Неочекуваниот пресврт на настаните донесе привремено олеснување во ослабувачката трговска војна што ги потресе финансиските пазари, ја загрози трговијата меѓу двете најголеми економии во светот и ги зголеми стравувањата од глобална рецесија.
Свет
Русија прогласена за виновна за соборувањето на патничкиот авион во кој загинаа 298 луѓе

Советот на Меѓународната организација за цивилно воздухопловство (ICAO) вчера заклучи дека Русија е одговорна за соборувањето на патничкиот авион MH17 во јули 2014 година.
Летот MH17, Боинг 777 на „Малезија ерлајнс“, полета на 17 јули 2014 година од аеродромот „Схипхол“ во Амстердам до Куала Лумпур.
Три часа по полетувањето, тој беше погоден над украинскиот регион Донецк со ракета земја-воздух „Бук“ испукана од проруските сепаратистички сили.
Сите патници и членови на екипажот, вкупно 298 лица, вклучувајќи 196 холандски државјани, загинаа.
Иако Русија никогаш не ја презеде одговорноста за нападот, таа систематски ширеше теории на заговор за да ја префрли одговорноста на други.
Според соопштението на холандското Министерство за надворешни работи, „огромно мнозинство“ од членовите на ICAO гласале во корист на Холандија и Австралија, кои во 2022 година покренаа постапка против Русија пред оваа меѓународна организација.
Во пресудата се наведува дека Русија е „одговорна за соборувањето на летот MH17“ и дека нејзините постапки „ја прекршиле Конвенцијата за меѓународно цивилно воздухопловство.
„Во наредните недели, Советот на ICAO ќе разгледа која форма на репарација е соодветна“, рече холандскиот министер за надворешни работи Каспар Велдкамп. „Во овој контекст, Холандија и Австралија бараат од ICAO да ѝ наложи на Русија да започне преговори со двете земји и да посредува во процесот.“
Семејствата на жртвите од MH17 претходно побараа руското признавање на одговорноста да биде составен дел од секој иден мировен договор за ставање крај на руската инвазија на Украина, потсетува „Европска правда“.
Амбасадорот на Украина во Канада и претставник на Киев во ICAO, Јулија Ковалив, за „Европа правда“ изјави дека оваа одлука претставува „уште еден важен чекор кон одговорност на Русија“.
„Цивилната авијација е болна тема за Русија и ние ќе продолжиме да работиме на тоа да ги повикаме на одговорност сите што ја прекршуваат Конвенцијата, вклучувајќи ги Русија и Иран“, додаде Ковалив.
Свет
(Видео) Трогателна средба: Еден Александар го прегрнува своето семејство откако е ослободен од Хамас

Израелско-американскиот заложник Еден Александар се врати на своето семејство во Израел, откако помина 19 месеци во заробеништво на Хамас во Газа.
Дваесет и едногодишниот Александар служел во израелската армија на границата со Газа кога бил заробен од членови на Хамас на 7 октомври 2023 година.
Во понеделникот, Израел ги прекина воените операции во Газа на неколку часа за да се овозможи негова размена. Висок функционер на Хамас изјави за Би-би-си дека ослободувањето на заложниците е „гест на добра волја“ како дел од напорите за постигнување нов прекин на огнот, пред пристигнувањето на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток во вторник.
Redemption of Hostages
Staff-Sgt. Edan Alexander, reunites with his family at the initial reception facility. pic.twitter.com/PDp8uX48ce
— Prime Minister of Israel (@IsraeliPM) May 12, 2025
Се верува дека Александар е последниот жив американски државјанин држен во заробеништво од Хамас.
Претседателот Трамп му честиташе на неговото семејство за ослободувањето.
Телевизиските снимки го покажуваат Едан Александар како насмеано ги прегрнува своите родители и браќа и сестри во израелска воена база.
Redemption of Hostages:
Staff-Sgt. Edan Alexander being transferred to the IDF. pic.twitter.com/Xk0cRe47yW
— Prime Minister of Israel (@IsraeliPM) May 12, 2025
Во изјава за медиумите, неговото семејство му се заблагодари на американскиот претседател, но исто така ги повика израелската влада и преговарачите да продолжат да работат на ослободување на преостанатите 58 заложници.
Александар е првиот заложник ослободен од Хамас откако Израел ги продолжи воените операции на 18 март по двомесечното примирје.