Свет
Пресудите позаштитени од белите мечки
Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив, а битно е и дали
тоа го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите
ЗАБРАНА ЗА КОМЕНТИРАЊЕ ИЛИ САМО РЕДОВЕН
ИЗГОВОР
Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив, а битно е и дали
тоа го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите
Судските одлуки не се коментираат – тоа е најчестата фраза што се применува
кога јавноста или власта ќе изреагираат на некоја пресуда. Иако постојат
препораки во меѓународните конвенции од областа на судството за воздржување од
коментирање судски одлуки поради можно влијание врз третата власт, таа забрана
ја нема во ниту еден закон. Хелсиншкиот комитет смета дека демократско право е
судските одлуки да се коментираат јавно. Судиите и теоретичарите разликуваат
коментирање на судските одлуки и искажување мислење за нив. Битно е и дали тоа
го прави власта или научните кругови, јавноста и медиумите.
Последниот пример на повикување на забрана за коментирање на судските одлуки
беше во случајот со предвременото пуштање на слобода на балканскиот бос на
проституцијата Дилавер Бојку Леку, кому битолскиот Апелациски суд му даде
условен отпуст од затвор пет месеци пред завршувањето на казната. Премиерот
Никола Груевски изјави дека оваа одлука, најверојатно, била грешка.
Претседателот на судот, Кице Јузевски, реагира дека никој не смее да коментира
судски одлуки, освен повисок суд, кој може да изврши нивна ревизија.
– По Законот за судовите, како претседател немам право да ги преоценувам
судските одлуки и да кажам дали се исправни. Судските одлуки се јавни и
граѓаните може да ги коментираат – вели Јузевски.
Хелсиншкиот комитет смета дека коментарите, анализите и критиките на одлуките
што ги носи власта, меѓу кои и судската, се право на граѓаните.
– Судските одлуки може да се коментираат, но без навредување, омаловажување и
политичко или друг вид етикетирање на судиите што ги донедле и без оценување на
нивната стручност – вели претседателот на Врховниот суд, Дане Илиев.
Според него, треба да се избегнува коментирање на првостепените пресуди бидејќи
тие не се конечни и подлежат на „проверка“ од повисоките судови, па јавно
искажаното мислење може да влијае врз понатамошното одлучување.
– При поинакво искажано мислење судот треба да се брани со образложението за
својата одлука, а не да се затвора со изјави дека никој нема право да се меша –
вели тој.
Професорот по кривично право на Правниот факултет во Скопје, Гордан Калајџиев,
вели декавласта мора да ги почитува одлуките, како и да се коментираат тие.
– Едно е коментирање, а друго е нивно преиспитување со користење на полицијата.
Тоа е недозволиво – смета Калајџиев.
Долгогодишниот судија и поранешен претседател на скопскиот Апелациски суд, а
сега член на Судскиот совет, Вели Ведат, вели:
– Коментирањето подразбира анализа на фактите врз кои е донесена одлуката, а за
тоа е потребно стручно знаење. Во случајот со Бојку, на пример, треба да се
знае какво било мислењето на затворот во кој ја издржувал казната. Не треба да
се гледа каков бил човекот пред да влезе во затворот, туку како тој таму се
однесувал и да се предвиди како ќе се однесува кога ќе излезе – вели тој.
Од Бојку зависи дали ќе „долежи“
Одлуката за предвремено ослободување на Дилавер Бојку Леку од затвор не може да
биде сменета дури и да ја „обжали“ некој пред Врховниот суд. И во случај
Обвинителството да ја обжали оваа одлука и Врховниот суд да оцени дека
реакцијата е исправна, одлуката не може да се смени бидејќи е во корист на
осудениот. Случајот е идентичен со „Раштански Лозја“.
– Само ако Бојку ги прекрши правилата за условен отпуст, судот може да донесе
одлука тој повторно да биде вратен во затвор – велат правниците.
Натали Н.Сотировска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Фараж: Путин е „екстремно опасен човек“
Лидерот на Британската реформска партија, Најџел Фараж, денес изјави дека рускиот претседател Владимир Путин е „екстремно опасен човек“ откако јавната истрага откри дека тој наводно е „морално одговорен“ за смртта на британската државјанка Дон Стерџис, која почина откако случајно дојде во контакт со нервниот агент Новичок, употребен во обидот за атентат врз поранешниот руски шпион Сергеј Скрипал.
Во врска со претходните тврдења од 2018 година, кога тврдеше, додека Сергеј и неговата ќерка Јулија Скрипал сè уште беа во болница, дека британската влада пребрзо ја обвини Русија, Фараж рече дека „не знаел што се случило“.
„Не знаев што се случило. Беше труење. Дали мислам дека Путин е чудовиште? Мислам дека тој го докажува тоа секоја недела што поминува“, рече лидерот на британските реформисти.
Фараж додаде дека неговиот „пријател“, американскиот претседател Доналд Трамп, верувал дека може да постигне „разумен компромис“ меѓу Русија и Украина, со цел да се спречи војна што потсетува на обемот на страдањето од Првата светска војна, објавува „GB News“.
Сепак, Фараж истакнува дека Путин секој ден докажува дека е „ирационален“ и дека не сака праведно решение. Фараж го критикуваше британскиот премиер Кир Стармер, кој го обвини реформистичкиот лидер дека е „руски агент“ затоа што имал средба со Путин.
„Па, една година потоа, кралицата се сретна со Путин. Дали таа беше руски агент? Не сум баш сигурен“, додаде Фараж саркастично.
Британска јавна истрага предводена од поранешниот судија лорд Ентони Хјуз откри дека Путин го одобрил атентатот врз поранешниот руски шпион Сергеј Скрипал во Солсбери во 2018 година. Дон Стерџис (44), која случајно стапила во контакт со Новичок, починала во операцијата, додека Скрипал и неговата ќерка Јулија го преживеале нападот, објави „GB News“.
Фото: ЕПА
Свет
Порака од Хелсинки: „Ако не се ослободиме од Фон дер Лајен, ништо нема да остане од Европа“
Доколку претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, не биде наскоро заменета, Европа ќе се најде на патот кон самоуништување, предупреди финскиот економист и професор на Универзитетот во Хелсинки, Туомас Малинен, во ообјава на мрежата X.
„Доколку наскоро не се ослободиме од Фон дер Лајен, ништо нема да остане од нашиот голем континент (освен можеби Унгарија)“, рече Малинен, оценувајќи дека сегашното раководство на ЕК ја води ЕУ во длабока политичка и економска криза.
Причината за овој бран критики е неодамнешната изјава на Урсула фон дер Лајен дека Европската Унија би можела да донесе одлука за запленување на замрзнат руски имот со цел да обезбеди таканаречен репаративен заем за Украина – дури и без согласност на Белгија, која остро се спротивставува на оваа иницијатива.
Ваквата најава од Брисел предизвика бурни реакции низ целата Унија. Според тврдењата на неколку европски правни експерти, претставници на ЕУ и дипломати од земјите-членки, Европската комисија се однесува „лудо“ и ги надминува границите на институционалната одговорност.
Еден висок европски функционер отиде чекор понатаму, споредувајќи ја сегашната стратегија на Брисел со „удирање во ѕид“ – метафора што се чини дека сè повеќе го одразува расположението во европските политички кругови.
И додека критиките кон Фон дер Лајен стануваат сè погласни, според анализите на медиумите, Европската Унија се соочува со низа чувствителни политички одлуки што би можеле да ги постават темелите за нејзината иднина – или да ги продлабочат постојните поделби.
Фото: ЕПА
Свет
Германскиот претседател ја повика Велика Британија да го надмине „Брегзит“ и да ги обнови врските со ЕУ
Германскиот претседател Франк-Валтер Штајнмаер денес ја повика Велика Британија да го надмине „Брегзит“, односно нејзиното излегување од Европската Унија, и да се фокусира на обновување на врските со ЕУ.
„Не гледајте назад со лутина. Останете смирени и продолжете понатаму. Гледајте прагматично напред и продолжете понатаму“, рече Штајнмаер за време на своето обраќање пред членовите на британскиот парламент, за време на кое ги употреби стиховите на британската рок група „Oasis”, пренесува Ројтерс.
Тој повика на прагматизам и „нова основа“ во односите меѓу Велика Британија и ЕУ, откако Велика Британија ја напушти ЕУ во 2020 година.
Фото: ЕПА

