Европа
Унгарија потресена од ненадејните оставки, Орбан молчи
Унгарија е потресена од ненадејните оставки на две од најпопуларните и најуспешни жени во владејачката партија Фидес, инаку во која доминираат мажи. Ова стана најголемата закана за владеењето на премиерот Виктор Орбан откако тој се врати на власт во 2010 година.
Прикривање на педофилскиот скандал
Претседателката Каталин Новак и поранешната министерка за правда, Јудит Варга, ја презедоа одговорноста за одлуката за помилување на Ендре К., поранешниот заменик-директор на државниот дом за сираци. Ендре К. бил затворен затоа што ги убедувал децата да го повлечат сведочењето против директорот на домот за деца без родители за сексуална злоупотреба.
Тој беше еден од 25-те лица помилувани од претседателот за време на посетата на папата Франциско минатата година. Но, неговото име стана јавно дури на 2 февруари. Ова прашање стана длабоко проблематично за владата, која како камен-темелник на својата политика ја стави заштитата на децата и традиционалните семејни вредности.
Најлошо од сè за Орбан и неговата партија е заминувањето на двете жени, проследено со лавина обвинувања за начинот на кој тој ја води државата. Двете оставки, кои дојдоа во време на зголемени протести, го лишија Виктор Орбан од двајца многу различни, но суштински сојузници.
Две оставки – два проблема
Според Би-би-си, претседателката Новак го негувала имиџот на „мајката на нацијата“. Во јавноста тоа беше тесно поврзано со популарната политика на охрабрување на паровите да имаат повеќе деца. Таа исто така промовира поинклузивен, помалку агресивен стил од премиерот, а нејзината улога како шеф на државата беше главно симболична.
Од друга страна, острата Јудит Варга требаше да ја предводи владејачката партија Фидес во битката против „бриселските бирократи“ на европските избори во јуни. Таа сега поднесе оставка од функцијата пратеник и се повлече од јавниот живот.
Две други клучни фигури исто така се најдоа на удар – шефот за комуникации на Орбан, Антал Роган, кој исто така е одговорен за тајните служби, и Золтан Балог, протестантски бискуп и личен советник на премиерот.
Балог наводно лобирал зад сцената за претседателско помилување во случајот со Ендре К. Тој ги негира обвинувањата. Само неколку минути по оставката на Јудит Варга, нејзиниот поранешен сопруг, моќниот инсајдер на Фидес, Питер Маѓар, објави: „Не сакам ниту минута повеќе да бидам дел од системот во кој вистинските виновници се кријат зад женските здолништа“.
„Долго време верував во идеалот, во национална, суверена, граѓанска Унгарија“, се пожали тој. „Меѓутоа, во текот на изминатите неколку години, а особено денес, сфатив дека сето ова е навистина само политички производ, шеќерна обвивка, која служи само за две цели: да се прикрие работата на фабриката за електрична енергија и да се стекне огромно богатство“.
По тоа, во неделата вечерта даде 100-минутно интервју за каналот „Партизан“ на „Јутјуб“, кој е критички настроен кон власта, а кој досега е прегледан 1,4 милион пати. Секојдневно на „Фејсбук“ објавува нови критики за соработниците на Орбан.
Вчера, го нападна Антал Роган, шефот за комуникации на владата, прашувајќи го зошто молчи, криејќи се зад портпаролот на премиерот. „Порано бевте многу построги“, рече тој. „Зошто се криете од вашите избирачи? Зошто со години не одржувате прес-конференција? Дали се плашите да одговарате на прашања?“
Потоа се сврте кон Иштван Тиборч, зет на премиерот и сопруг на ќерката на Орбан Рахел. „Почитуван Иштване, ти си навистина талентирана личност. За 37 години, имаш 100 милијарди форинти (258 милиони евра), толку многу хотели, банки, менаџери на фондови, вредни средства во поранешна државна сопственост“, напиша тој.
„Кои други компании ги купивте неодамна? Колкав е вкупниот износ на државни заеми или грантови што сте ги добиле за да го изградите вашето портфолио? Дали неодамна сте ги посетиле селата во Боршод во североисточна Унгарија, каде што децата понекогаш играат во дворот без топла облека среде зима?“, го праша.
Опозициските партии бараат да се спроведе истрага за тоа како е дадено помилувањето, како се води државата и следниот претседател да се избере директно. Одговорот на владата и провладините медиуми беше лут.
Од самиот премиер владее строг молк. Барем засега. Тоа несомнено е неговиот најголем предизвик во последните 14 години непрекинато владеење на Фидес, но оставките на највисоко ниво сè уште не му наштетиле сериозно на неговото владеење.
Протест против Орбан е планиран за петок, а борбената реакција на премиерот се очекува в сабота кога треба да го одржи годишното обраќање за состојбата на нацијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Украина погоди руско пристаниште и рафинерија за нафта во напади со дронови
Украинските беспилотни летала извршија напади врз клучни руски енергетски објекти синоќа, погодувајќи го морското пристаниште Темрјук во Краснодарскиот крај и рафинеријата за нафта Сизран во Самара, според руските власти и извештаите на медиумите, објавува The Kiev Independent.
Пожар во пристаништето Темрјук
Оперативниот штаб на Краснодарскиот крај потврди дека пристаништето Темрјук е оштетено по нападот со беспилотни летала што предизвика пожари. Иако регионалните власти не прецизираа кои објекти се погодени, тие рекоа дека „елементи од пристанишната инфраструктура се оштетени“.
More footage of the area near the Syzran refinery in the Samara region, Russia. Russian air defense tried to intercept the Ukrainian UAVs. pic.twitter.com/f9NPR4udtx
— (((Tendar))) (@Tendar) December 5, 2025
Сите вработени се евакуирани и нема извештаи за жртви. Според снимки од очевидци анализирани од рускиот опозициски медиум Астра, се чини дека гасен терминал бил во пламен по нападот. Пристаништето Темрјук е клучен руски објект на Азовското Море, со терминали за извоз на нафта и течен нафтен гас.
The port of Temryuk on the Azov Sea has been hit by drones and is on fire. Gazprom has alarge oil terminal here which might have been the target. Geolocated at 45.32364227260595, 37.384826699035216 pic.twitter.com/UL1Du6TzUp
— raging545 (@raging545) December 4, 2025
Експлозии во рафинерија на 700 километри од границата
Истата ноќ, жителите на градот Сизран во Самараската област, на околу 700 километри од украинската граница, пријавија експлозии во локална рафинерија за нафта. Снимки и фотографии на кои наводно се гледа нападот беа објавени на социјалните мрежи.
Градоначалникот на Сизран, Сергеј Володченков, го потврди нападот со беспилотни летала врз градот, но не ги именуваше целите. Рафинеријата Сизран, отворена во 1942 година, е во сопственост на државната компанија „Роснефт“ и има годишен капацитет за рафинирање од 8,5 милиони тони нафта.
Locals are reporting an attack on the oil refinery in Syzran, Samara Oblast. pic.twitter.com/IwQIWpgxFP
— Exilenova+ (@Exilenova_plus) December 4, 2025
„Санкции со долг дострел“ на Украина
Нападите се дел од поширока украинска кампања насочена кон руската нафтена индустрија, која обезбедува клучни средства и гориво за воените напори на Москва. Објектот Сизран и порано беше цел на напад. Киев повеќе пати користеше домашни беспилотни летала со долг дострел за да ја нападне руската нафтена инфраструктура, а украинските владини и воени претставници ги нарекоа нападите „санкции со долг дострел“ на Киев.
Европа
Маж во Австрија ја оставил девојката на планина, таа замрзнала до смрт: обвинет за убиство
Маж (36) се соочува со обвиненија за убиство од небрежност откако ја оставил својата девојка (33) да замрзне до смрт на Гросглокнер, највисоката планина во Австрија, во јануари. Искусниот планинар наводно ја оставил својата партнерка сама 6,5 часа за да побара помош, во кое време таа починала од екстремниот студ, објавува Дејли Меил.
Двојката од Салцбург била на само 50 метри од врвот на планината висока 3.798 метри кога жената почнала да губи сила и повеќе не можела да продолжи со искачувањето. Наместо да остане со неа, нејзиниот партнер наводно ја напуштил и самиот отишол да побара помош, но било предоцна. По месеци истрага, канцеларијата на државниот обвинител го обвини за убиство од груба небрежност, а тој се соочува со затворска казна до три години.
Канцеларијата на државниот обвинител во својата изјава наведе низа фатални грешки. „Околу 2 часот наутро, обвинетиот ја оставил својата девојка незаштитена, исцрпена, хипотермична и дезориентирана околу 50 метри под врвот на Гросглокнер“, се наведува во обвинението.
„Жената замрзнала до смрт. Бидејќи обвинетиот, за разлика од неговата девојка, веќе имал многу искуство во тури на голема надморска височина и ја испланирал турата, тој се сметал за одговорен туристички водич.“ Истражителите, анализирајќи податоци од мобилни телефони, спортски часовници и сведоштва од експерти, утврдиле дека мажот не зел предвид дека неговата партнерка е неискусна и дека тоа било нејзино прво искачување на голема надморска височина со таква тежина.
Тој е обвинет и дека ја започнал турата два часа подоцна од планираното и дека немал доволно опрема за итни случаи. Дури и кога ја напуштил, не ја засолнил на место заштитено од ветерот, ниту користел вреќа или ќебе за спасување.
Дополнителен проблем беше несоодветната опрема што ја користеше жената – сплитборд и меки снежни чизми, кои се сметаат за целосно несоодветни за мешаниот терен на таква надморска височина. Со оглед на тешките временски услови, со ветрови до 75 км/ч и температури што се чувствуваа како -20 степени поради ветерот, обвинителството смета дека двојката требало да се сврти и да се врати многу порано.
Обвинетиот не повикал помош пред да се стемни, иако биле во неволја од околу 20:50 часот. Кога полициски хеликоптер прелетал над нивната област во 22:50 часот, човекот наводно не дал никакви сигнали. Алпската полиција се обидела да го контактира, и дури околу 00:35 часот по полноќ се јавил на повикот.
Содржината на разговорот е непозната, но после тоа тој повторно не ги контактирал спасувачите, туку го исклучил мобилниот телефон и го ставил настрана. Дури во 3:30 часот наутро, откако со часови бил одвоен од девојката, конечно ги известил спасувачките служби.
Одбраната: „Беше трагична несреќа“
Спасувачкиот хеликоптер не можеше да полета во зори поради силни ветрови. Планинските спасувачи не стигнаа до жртвата сè до нешто по 10 часот наутро, но можеа само да ја потврдат нејзината смрт. Адвокатот на обвинетиот, Курт Јелинек, изјави за медиумите: „Мојот клиент длабоко жали за тоа како се одвиваа работите“.
Сепак, одбраната „сè уште претпоставува дека станува збор за трагична, фатална несреќа“. Судењето е закажано за 19 февруари 2026 година, во Регионалниот суд во Инсбрук. Случајот потсетува и на трагедијата во август, кога руската планинарка Наталија Наговица (47) беше прогласена за мртва откако беше заробена две недели на планина висока над 7.000 метри во Киргистан.
Наговица ја скрши ногата додека се искачуваше на Врвот на победата и остана беспомошна во својот шатор. По неколку неуспешни обиди за спасување, областа беше фотографирана од дрон со термална камера, кој не покажуваше знаци на живот.
„Врз основа на анализата на добиените податоци и земајќи ги предвид комбинацијата од фактори, вклучувајќи ги екстремните временски услови и спецификите на подрачјето, на локацијата Наговицне не се пронајдени знаци на живот“, соопшти тогаш државната безбедносна агенција.
Европа
Медведев за контроверзниот европски план: Ова може да биде повод за војна
Шефот на рускиот Совет за безбедност и поранешен руски претседател Дмитриј Медведев вчера предупреди дека користењето на замрзнатите руски средства во Европската Унија за поддршка на Украина може да претставува повод за војна.
Европската комисија, извршното тело на Европската Унија (ЕУ), разгледува начини на кои руските средства замрзнати во Европа би можеле да се користат за понатамошна финансиска помош за Украина.
„Доколку разбеснетата Европска Унија се обиде да украде руски средства замрзнати во Белгија за да обезбеди заем за репарација, таквите дејствија би можеле да се класифицираат според меѓународното право како посебен вид casus belli, со сите последици кои произлегуваат за Брисел и поединечните земји од ЕУ“, рече Медведев, спомнувајќи го латинскиот термин за чин што ја оправдува војната.
Русија претходно изјави дека ќе возврати доколку ЕУ тргне по овој пат. Комисијата тврди дека ова не е кражба бидејќи средствата би биле во форма на заем, а Украина би требало да ги врати само ако Русија плати воени репарации.
Во среда, Комисијата предложи „Заем за репарација“ за Украина, кој би вклучувал користење готовина од сметките на европските финансиски институции кои држат замрзнати средства на Руската централна банка. Комисијата, исто така, предложи задолжување на меѓународните пазари како алтернатива, нудејќи им на земјите-членки опција што не вклучува користење на руски капитал.
Предлогот за користење на замрзнати средства би ослободил 90 милијарди евра за финансирање на потребите на Украина, околу две третини од проценетиот финансиски јаз од 136,5 милијарди долари за Украина за периодот 2026-2029 година, според Меѓународниот монетарен фонд.

