Европа
Унгарија потресена од ненадејните оставки, Орбан молчи
Унгарија е потресена од ненадејните оставки на две од најпопуларните и најуспешни жени во владејачката партија Фидес, инаку во која доминираат мажи. Ова стана најголемата закана за владеењето на премиерот Виктор Орбан откако тој се врати на власт во 2010 година.
Прикривање на педофилскиот скандал
Претседателката Каталин Новак и поранешната министерка за правда, Јудит Варга, ја презедоа одговорноста за одлуката за помилување на Ендре К., поранешниот заменик-директор на државниот дом за сираци. Ендре К. бил затворен затоа што ги убедувал децата да го повлечат сведочењето против директорот на домот за деца без родители за сексуална злоупотреба.
Тој беше еден од 25-те лица помилувани од претседателот за време на посетата на папата Франциско минатата година. Но, неговото име стана јавно дури на 2 февруари. Ова прашање стана длабоко проблематично за владата, која како камен-темелник на својата политика ја стави заштитата на децата и традиционалните семејни вредности.
Најлошо од сè за Орбан и неговата партија е заминувањето на двете жени, проследено со лавина обвинувања за начинот на кој тој ја води државата. Двете оставки, кои дојдоа во време на зголемени протести, го лишија Виктор Орбан од двајца многу различни, но суштински сојузници.
Две оставки – два проблема
Според Би-би-си, претседателката Новак го негувала имиџот на „мајката на нацијата“. Во јавноста тоа беше тесно поврзано со популарната политика на охрабрување на паровите да имаат повеќе деца. Таа исто така промовира поинклузивен, помалку агресивен стил од премиерот, а нејзината улога како шеф на државата беше главно симболична.
Од друга страна, острата Јудит Варга требаше да ја предводи владејачката партија Фидес во битката против „бриселските бирократи“ на европските избори во јуни. Таа сега поднесе оставка од функцијата пратеник и се повлече од јавниот живот.
Две други клучни фигури исто така се најдоа на удар – шефот за комуникации на Орбан, Антал Роган, кој исто така е одговорен за тајните служби, и Золтан Балог, протестантски бискуп и личен советник на премиерот.
Балог наводно лобирал зад сцената за претседателско помилување во случајот со Ендре К. Тој ги негира обвинувањата. Само неколку минути по оставката на Јудит Варга, нејзиниот поранешен сопруг, моќниот инсајдер на Фидес, Питер Маѓар, објави: „Не сакам ниту минута повеќе да бидам дел од системот во кој вистинските виновници се кријат зад женските здолништа“.
„Долго време верував во идеалот, во национална, суверена, граѓанска Унгарија“, се пожали тој. „Меѓутоа, во текот на изминатите неколку години, а особено денес, сфатив дека сето ова е навистина само политички производ, шеќерна обвивка, која служи само за две цели: да се прикрие работата на фабриката за електрична енергија и да се стекне огромно богатство“.
По тоа, во неделата вечерта даде 100-минутно интервју за каналот „Партизан“ на „Јутјуб“, кој е критички настроен кон власта, а кој досега е прегледан 1,4 милион пати. Секојдневно на „Фејсбук“ објавува нови критики за соработниците на Орбан.
Вчера, го нападна Антал Роган, шефот за комуникации на владата, прашувајќи го зошто молчи, криејќи се зад портпаролот на премиерот. „Порано бевте многу построги“, рече тој. „Зошто се криете од вашите избирачи? Зошто со години не одржувате прес-конференција? Дали се плашите да одговарате на прашања?“
Потоа се сврте кон Иштван Тиборч, зет на премиерот и сопруг на ќерката на Орбан Рахел. „Почитуван Иштване, ти си навистина талентирана личност. За 37 години, имаш 100 милијарди форинти (258 милиони евра), толку многу хотели, банки, менаџери на фондови, вредни средства во поранешна државна сопственост“, напиша тој.
„Кои други компании ги купивте неодамна? Колкав е вкупниот износ на државни заеми или грантови што сте ги добиле за да го изградите вашето портфолио? Дали неодамна сте ги посетиле селата во Боршод во североисточна Унгарија, каде што децата понекогаш играат во дворот без топла облека среде зима?“, го праша.
Опозициските партии бараат да се спроведе истрага за тоа како е дадено помилувањето, како се води државата и следниот претседател да се избере директно. Одговорот на владата и провладините медиуми беше лут.
Од самиот премиер владее строг молк. Барем засега. Тоа несомнено е неговиот најголем предизвик во последните 14 години непрекинато владеење на Фидес, но оставките на највисоко ниво сè уште не му наштетиле сериозно на неговото владеење.
Протест против Орбан е планиран за петок, а борбената реакција на премиерот се очекува в сабота кога треба да го одржи годишното обраќање за состојбата на нацијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ, конечно, постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

