Контакт

Европа

Венеција тоне: се појави радикален план за подигнување на градот

Објавено пред

Венеција е позната како „пловечки град“, но и како град што тоне. Во последните сто години, земјата под градот се спуштила за околу 25 сантиметри, додека нивото на морето се искачило за речиси 30 сантиметри. Оваа комбинација станува сè покатастрофална – редовните поплави веќе не се исклучок, туку реалност. Градот буквално тоне во сопствената лагуна, пишува Си-ен-ен.

dobivaj vesti na viber

За посетителите, оваа ранливост на Венеција само ја зголемува нејзината привлечност. Туристите се собираат за да го видат градот „додека сè уште можат“. За самите жители, тоа е секојдневна борба со природата. Но, што ако Венеција буквално може да се подигне?

Таква идеја ја изнесе Пјетро Театини, професор по хидраулика на Универзитетот во Падова. Тој предлага вбризгување вода длабоко под градот, со што ќе се подигне теренот на кој се наоѓа Венеција. Тој вели дека градот би можел да се искачи за дури 30 сантиметри, што би купило време од најмалку 50 години за да се изнајде трајно решение.

Звучи како научна фантастика, но проектот има сериозна научна основа, пишува Си-ен-ен. Иако Италија троши милијарди на системот MOSE од подвижни брани што го штити градот од плима и осека, Театини верува дека самото подигнување на земјиштето би можело да помогне на долг рок.

Венеција долго време живеела со вода, понекогаш и против неа. Низ вековите, властите ги пренасочувале реките, копале канали и управувале со лагуната за да го зачуваат градот. Но, во 20 век, работите тргнаа наопаку. Во текот на 1960-тите и 1970-тите, подземните води биле испумпувани од индустриската зона во Маргера, што довело до дополнително слегнување на земјиштето – речиси 13 сантиметри за само две децении.

Денес, градот е заштитен со системот MOSE, скапа бариера што се издига од морското дно и ја затвора лагуната од екстремно високи плими. Првпат тестиран во 2020 година, проектот беше планиран уште во 1980-тите. Во тоа време се верувало дека браните ќе се користат само неколку пати годишно.

Но, климатските промени променија сè. Само во последните 20 години, нивото на морето повисоко од 110 см, кое предизвикува сериозни поплави, е регистрирано повеќе од 150 пати. MOSE веќе е активиран околу 100 пати, иако сè уште не е официјално пуштен во целосна употреба.

Секој пат кога се подига браната, таа ја затвора лагуната, што влијае на бродскиот сообраќај, природниот дренажен систем на лагуната и целиот нејзин екосистем. Во исто време, Венеција продолжува да тоне околу два милиметри годишно, додека морето се издига уште побрзо, пет милиметри годишно.

Како би функционирало подигнувањето на земјата?
Театини предлага вбризгување солена вода во длабоките слоеви на почвата, на длабочина од 600 до 1.000 метри. Водата ќе се пумпа преку бунари распоредени во круг со дијаметар од десет километри околу градот, во рамките на лагуната, без да се допира до Јадранското Море или копното.

Тој пронашол инспирација во складиштата за гас во долината на реката По, каде што инженерите забележале дека земјата се издига кога резервоарите се полнат и тоне кога се празни. Зошто да не се примени овој принцип обратно, така што наместо да се извлекува, водата ќе се врати во длабочините? Планот предвидува рамномерно подигнување на целата површина, за разлика од претходните обиди што вклучуваа вбризгување цемент, што би барало стотици бушотини во Венеција и би било тешко да се спроведе.

Тестирањето би траело со години
Проектот би започнал со пробен бунар со дијаметар од 20 см и длабочина од 1.000 метри. Во него ќе биде вметнат филтер низ кој водата полека ќе тече во почвата. Постапката е слична на онаа за екстракција на подземни води, само во спротивна насока.

Театини истакнува дека ова не е фракинг, техника што користи висок притисок за кршење на карпите, туку контролирано вбризгување под низок притисок, без кршење на карпите. Ако водата се пумпа пребрзо, може да се формираат пукнатини, што би било исклучително опасно. Тестирањето би траело две до три години и би чинело помеѓу 30 и 40 милиони евра. Целокупниот проект би бил три пати поевтин од MOSE, кој веќе чинеше повеќе од шест милијарди.

Да се ​​затвори лагуната или да се спаси градот?
Некои предлагаат радикално решение – целосно затворање на лагуната и нејзино претворање во езеро. Ова би го спасило градот, но би го уништило природниот екосистем што постои повеќе од 2000 години. Театини истакнува дека лагуната е „дел од самата Венеција“.

Некои експерти се сомневаат во неговиот план, но тој тврди дека тоа се должи на ограниченото познавање на длабоките геолошки структури. Оние кои се вклучени во геомеханика на длабока почва, вели тој, веруваат дека проектот е изводлив. Професорот Дејвид Добсон од Универзитетот во Лондон вели дека е „умерено оптимист“, но предупредува на сложеноста на процесот – откако карпите ќе изгубат вода, тие се компресираат и не можат лесно повторно да се шират.

Спас или откажување
Театини работи на оваа идеја со децении. Неговиот ментор Џузепе Гамболати предложил вбризгување течност длабоко во земјата уште во 70-тите години. Но, проектот никогаш не беше сериозно разгледан. „Треба да почнеме да правиме нешто, и да го направиме тоа сега“, вели Театини. „Ова е единствениот предлог што е веќе разработен и може да се тестира утре, само треба политичка одлука.“

Во март 2025 година, беше основана државна агенција за лагуната за надгледување на идните проекти. Без оглед на тоа кој пат ќе биде избран, трошоците ќе се мерат во милиони, ако не и милијарди евра.

Некои се прашуваат дали вреди да се спаси град чие население паднало под 50.000, а 70% од населението се преселило на копното поради туризмот и високите трошоци за живот. Но, Театини одговара: „Да се препушти градот на својата судбина би била најрадикалната опција. Венеција е единствена, нема друго место како неа. И затоа мора да ја зачуваме, доколку е воопшто можно, во нејзината природна средина: лагуната, со гондоли и сè што го сочинува неговиот дух.“

Европа

Данските власти поставија воен радар на аеродромот во Копенхаген за откривање дронови

Објавено пред

Откога неидентификувани дронови беа забележани над данските аеродроми и воени бази речиси секоја вечер минатата недела, данските власти презедоа низа мерки за да се осигурат дека претстојниот состанок на лидерите на Европската Унија во Копенхаген ќе помине без безбедносни закани.

dobivaj vesti na viber

Откога минатата сабота беше забранета целата активност на дронови над Данска, фрегатата на германската морнарица „ФГС Хамбург“ се закотви во пристаништето во Копенхаген во неделата. Германскиот брод ќе придонесе за надзор на данскиот воздушен простор за време на самитот на Европската Унија, објавија данските медиуми.

Најновата мерка на данските власти е инсталирање современ радар за откривање и следење дронови „Вајбел Ксента“ на аеродромот „Каструп“ во Копенхаген.

Данската полиција и Генералштабот на вооружените сили не сакаа да дадат подетаљни информации за радарот што може да се види зад оградата кај „Каструп“. Познато е само дека станува збор за уред од данската компанија „Вајбел саентифик“, што може да детектира сите летала на растојание до 30 километри.

фото: принтскрин

Прикажи повеќе...

Европа

Орбан: Секој друг извор на нафта и гас, освен рускиот, е несигурен и поскап

Објавено пред

Снабдувањето на гас и нафта од Русија е загарантирано за Унгарија, а секој друг извор на енергија е несигурен и поскап, изјави денес унгарскиот премиер, Виктор Орбан.

dobivaj vesti na viber

„Ниеден разумен човек не би разменил нешто сигурно за нешто неизвесно“, рече Орбан денес во поткастот Fight Hour, како што објави унгарската агенција MTI. Унгарскиот премиер рече дека испораката на енергија од Русија е загарантирана и дека цената е пониска отколку од другите земји. Доколку Унгарија купува нафта и гас од други земји по повисока цена, ќе мора да им наплаќа повеќе на своите жители, рече Орбан.

Унгарија, Словачка и Чешка се трите европски земји на кои им се дадени ослободувања од европските санкции за увоз на руска нафта. Чешка оттогаш обезбеди други извори на снабдување, но Унгарија и Словачка продолжуваат да увезуваат нафта од Русија преку нафтоводот „Дружба“.

фото: принтскрин

Прикажи повеќе...

Европа

Рекорден премин на Ла Манш: 125 мигранти пристигнаа со еден брод

Објавено пред

Рекорден премин на Ламанш беше забележан во саботата кога дури 125 лица пристигнаа во еден мал брод, што е досега најголем број патници во еден брод. Вкупно, речиси 900 мигранти го преминаа Ламанш во саботата, пишува Би-би-си.

dobivaj vesti na viber

Со ова е соборен претходниот рекорд од август, кога во еден брод имаше 106 лица. Официјалните податоци од Министерството за внатрешни работи потврдуваат дека 895 мигранти пристигнале во 12 бродови во саботата, со што вкупниот број на преминувања од почетокот на 2025 година достигна приближно 33.000.

Во сенка на нова трагедија

Веста доаѓа откако уште еден мигрант почина обидувајќи се да премине, а неговото тело беше пронајдено во неделата наутро на плажа во близина на Булоњ-сур-Мер во северна Франција, објави новинската агенција АФП.

Возраста и националноста на починатиот сè уште не се познати. Обвинителката на пристанишниот град, Сесил Гресиер, изјави за АФП дека истрагата ќе утврди дали постои врска помеѓу оваа смрт и обидот за премин во близина на Екиен-Плаж, каде што беше пронајдена 49-годишна жена и однесена во болница поради хипотермија.

Во саботата, две жени од Сомалија исто така ги загубија животите откако нивниот импровизиран чамец наиде на проблеми. Со ова, бројот на смртни случаи при обид за нелегално преминување од Франција во Велика Британија оваа година се искачи на најмалку 27.

фото: принтскрин

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија58 минути

Ѓорѓиевски: Имаме визија за просторно планирање, зелена инфраструктура и енергетска ефикасност за поубаво Скопје

На вечерашниот митинг во Скопје, со кој започна кампањата за претстојните локални избори, имаше свое обраќање Орце Ѓорѓиевски, кандидат за...

Македонија59 минути

Мицкоски: Правдата не може да чека, нема толеранција за длабоката држава

Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, имаше свое обраќање на денешниот митинг, со кој се започна кампањата за претстојните локални избори,...

Македонија5 часа

Судот оваа недела ја завршува оценката на обвинението за „Пулс“

Скопскиот Кривичен суд најави дека до петок ќе ја донесе одлуката дали обвинението за пожарот во кочанската дискотека ќе биде...

Македонија8 часа

Само 42 отсто од институциите доставија податоци за службени возила пред локалните избори

Само 42 % од институциите доставија податоци за службени возила пред локалните избори, соопшти Државната комисија за спречување на корупцијата....

Македонија10 часа

Мицкоски: Секој што на каков било начин има поврзаност со случајот во Кочани да биде изведен пред лицето на правдата

Премиерот Христијан Мицкоски, денес, одговарајќи на новинарско прашање во однос на најновата сторија на ИРЛ, која споменува вмешаност на даночни...

Македонија11 часа

Уапсени 60 лица за подметнување пожари во Македонија

Од 01 април до 29 септември регистрирани се вкупно 2.080 пожари на отворен простор, при што приведени се вкупно 60...

Македонија11 часа

Католичката црква со реакција за муралот на Мајка Тереза: Ова е навредлив чин за сите верници

Католичката црква во Македонија изразува жалење за, како што велат, недостојниот и навредлив чин со кој на муралот на света...

Македонија12 часа

(Фото) Сиљановска-Давкова во црквата на македонската заедница во Стерлинг Хајтс, Мичиген: Татковината не може да се менува

Со посетата на македонската православна црква „Раѓањето на Пресвета Богородица“ во Стерлинг Хајтс, Мичиген, и средбата со македонската заедница, претседателката...

Македонија12 часа

„Визер“ отвори уште една нова авиолинија од скопскиот аеродром – Штутгарт

Со првиот лет денеска, понеделник, 29 септември, во 6.25 часот наутро, од Меѓународниот аеродром „Скопјe“ до Штутгарт, „Визер“ отвори уште...

Европа14 часа

Данска ги забрани сите цивилни летови со дронови

Данска ги забрани сите цивилни летови на дронови до 3 октомври пред самитот на Европската унија во Копенхаген, објави данскиот...

Европа14 часа

Поранешната шефица на МИ5: Можеби веќе сме во војна со Русија

Велика Британија можеби веќе е во војна со Русија, предупреди поранешната шефица на британската безбедносна служба МИ5. Таа ги наведува...

Европа15 часа

Поранешен руски тајкун: Санкциите се илузија, само воена сила може да го запре Путин

Ако му ја земеш чашата на пијан човек нема да го отрезниш. Иако ова е очигледна вистина за човечката природа,...

Свет16 часа

(Фото) Најголемиот американски носач на авиони во Норвешка; НАТО: Не го гледате ова секој ден

Втора ноќ по ред, неидентификувани дронови летаа над данското небо, потврди данското Министерство за одбрана. Ова е најновиот во низата...

Свет1 ден

Повеќе од 40 повредени во масовниот руски напад врз Киев, меѓу оние кои починаа има и дете

Украина соопшти дека најмалку четири лица се убиени, а 13 други се ранети во главниот град Киев за време на...

Македонија1 ден

Петмина добија труење од храна откако јаделе во сендвичарница во Штип

Пет лица пријавиле симптоми на труење со храна по јадење сендвичи со пилешки стек во сендвичарница–киоск во Штип, информираат од...

Топ2 дена

Се заканувал дека ќе ја убие неа, братот и мајка ѝ ако не му даде 15.000 евра

Јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Скопје донесе Наредба за спроведување истражна постапка против едно лице за кое постои основано...

Свет2 дена

Русија изврши масовен ракетен и беспилотен напад врз Киев и други украински градови, има многу жртви

Ноќеска Русија изврши масовен ракетен и беспилотен напад врз Киев и други украински градови, користејќи тешки бомбардери. Воздушна тревога беше...

Македонија2 дена

Сиљановска Давкова: Не сум се фотографирала со восочни фигури на Доналд и Меланија Трамп

Фотографијата објавена на моите официјални профили на социјалните мрежи, на којашто сум заедно со претседателот на САД, Доналд Трамп, е...

Македонија2 дена

Сиљановска Давкова објави дека се фотографираше со Доналд и Меланија Трамп

Претседателката Гордана Сиљановска Давкова на својот Фејсбук-профил објави дека ѝ претставувало чест да присуствува на приемот што го приредија претседателот...

Македонија2 дена

Пожарите стивнаа, остана само еден активен

На територијата на државата денеска до 18:00 часот има два пожари на отворен простор, од кои еден пожар е активен...