Полските пратеници денес гласаат за предлог за недоверба на владата на премиерот Доналд Туск, додека тој настојува повторно да ја преземе иницијативата за неговата проевропска централно-левичарска коалиција по шокантниот пораз на нивниот кандидат на претседателските избори.

Туск во телевизиско обраќање на 2 јуни изјави дека ќе побара гласање за недоверба на владата откако неговиот претседателски кандидат, градоначалникот на Варшава, Рафал Тржасковски, тесно ги загуби изборите претходниот ден.

Тржасковски, од Граѓанската коалиција на Туск, беше поразен од националистот Карол Навроцки.

Иако владејачкото мнозинство е речиси загарантирано дека ќе победи на парламентарните избори, анкетата спроведена за дневниот весник „Жечпосполита“ покажа дека околу една третина од Полјаците не веруваат дека владата на Туск ќе преживее до крајот на својот мандат во 2027 година. Туск денес ќе го презентира акциониот план на владата пред парламентот, по што ќе следи дебата, пред да се одржи гласање за доверба попладне.

Аналитичарите велат дека многу гласачи се разочарани од неуспехот на владата да ги исполни своите ветувања за либерализација на законите за абортус, реформирање на судството и зголемување на прагот за даночни ослободувања.

Претседателот Анджеј Дуда, сојузник на националистичката партија Право и правда (ПиС) која го поддржа Навроцки, блокираше елементи од програмата на владата на Туск со кои се бараше поништување на реформите на ПиС, кои ЕУ ги смета за поткопување на независноста на судството.

Владата се надеваше дека победата на Тржасковски ќе им овозможи целосно да ја спроведат својата агенда.

Критичарите на владата на Туск обвинуваат дека прави премалку за спроведување на промените и дека предолго ги држи некои иницијативи „на мраз“ во очекување на претседател кој им е наклонет, поради што гласовите на помалите коалициски партнери и бројни медиуми го доведоа во прашање лидерството на Туск.

Во оваа атмосфера, Туск повика на гласање за доверба на владата.

„Гласањето за доверба не е обид да се продолжи со сè што правиме, бидејќи по година и пол многу добро знаеме дека некои работи можат да се направат подобро и побрзо, а гласањето за доверба треба да биде нов почеток“, рече Туск на состанокот на владата.

„Би сакал да знаете дека ова е ден на нов импулс за целата коалиција и уверен сум дека ќе ја исполните оваа задача“, рече тој.

По гласањето за доверба, Туск објави реконструкција на кабинетот во јули. Во меѓувреме, членовите на кабинетот велат дека договорот за коалиција треба да се преговара повторно, што би можело да доведе до конфликт.

Сето ова, секако, оди во прилог на ПиС, според Ројтерс.

Лидерот на ПиС, Јарослав Качински, ги нарече резултатите од претседателските избори „црвен картон“ за владата и повика на создавање „аполитична и техничка влада“ составена од експерти.

Поранешниот министер за правда, Збигњев Зиобро, архитектот на судската реформа на ПиС што владата на Туск сака да ја ревидира, беше уште поотворен.

„Изгубените претседателски избори се крајот на Доналд Туск. Неговата судбина е веќе запечатена“, рече Зиобро.