Европа
По два века неутралност, денес Шведска станува членка на НАТО

По два века неутралност и две години по аплицирањето, Шведска денеска и официјално станува 32. членка на НАТО, што е голем чекор за земја што досега се придржуваше до воено неврзување за да не го навлече гневот на Москва.
Шведскиот премиер Улф Кристерсон во Вашингтон официјално ќе му ги предаде на шефот на американската дипломатија, Ентони Блинкен, документите за ратификација до кои земјата стигна по долги борби со одделни членки на алијансата.
Сино-жолтото шведско знаме в понеделник треба да биде подигнато пред седиштето на НАТО во Брисел.
Русија најави контрамерки
Минатата недела Русија вети дека ќе преземе контрамерки како одговор на пристапувањето на Стокхолм во алијансата, што ќе зависи „од условите и степенот на интеграција на Шведска во НАТО“. Со приемот на Шведска, по Финска минатата година, сите земји со излез на Балтичкото Море, со исклучок на Русија, сега се членки на атлантската алијанса.
Шведска и Финска, иако воено блиски со САД, историски претпочитаа да се држат настрана од НАТО, формиран за време на Студената војна против поранешниот Советски Сојуз. Иако Шведска придонесува за меѓународните мировни сили, таа не доживеала војна од конфликтот со Норвешка во 1814 година.
Путин го постигна спротивното од она што го сакаше
Хелсинки и Стокхолм истовремено ја објавија својата кандидатура за влез во НАТО во 2022 година како реакција на руската инвазија на Украина. Рускиот претседател Путин, да потсетиме, почна војна против Украина и како една од причините го наведе проширувањето на НАТО. Имајќи предвид дека неговата војна против Украина го направи НАТО посилен за две економски и воено моќни членки, јасно е дека тој го постигна токму спротивното од она што го сакаше.
Финска доби пристап до алијансата минатиот април, а процесот на пристапување на Шведска беше попречен од преговорите со Турција, која се спротивстави на попустливоста на Шведска кон курдските активисти, кои побегнаа на шведска територија бидејќи некои од нив Анкара ги смета за терористи.
И унгарскиот премиер беше на пат во Шведска. Виктор Орбан начелно ја даде својата согласност, но пред крајот на процесот побара почит од Стокхолм по долгогодишното оцрнување на неговата политика.
На крајот на февруари, унгарскиот парламент, конечно, го ратификува членството на Шведска во НАТО.
Што мислат Швеѓаните за сè?
Според анкетата на „Радио СР“ емитувана во петокот, мнозинството Швеѓани веруваат дека нивната земја направила премногу жртви за членството во НАТО, но признава дека безбедноста на Шведска е зајакната со ова членство.
Приемот на Шведска во НАТО беше проследен со заострување на реториката на нејзините лидери, па врховниот командант на вооружените сили, Микаел Бајден, во јануари изјави дека неговите сонародници мора психички да се подготват за војна. Заедно со кандидатурата за НАТО, Шведска на почетокот на декември потпиша и договор со кој на САД им се дава пристап до 17 воени бази на нејзина територија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Што прави папата?

Кардиналите ќе се состанат на конклава по смртта на папата Франциско за да го изберат неговиот наследник – но кои се вистинските должности и овластувања на поглаварот на Католичката црква? Зборот папа доаѓа од грчкиот „pappas“ што значи „татко, патријарх“. Поради оваа причина, верниците го нарекуваат и „Свети Отец“.
Управител на Црквата
Сметан за наследник на Свети Петар, на кого Христос му ја доверил мисијата за управување со Црквата, папата е духовен водач на повеќе од 1,4 милијарди католици ширум светот. Неговата улога е да ја зачува и поучува христијанската вера, да ги толкува евангелијата и да го обезбеди единството на Црквата.
Шефот на државата
Папата е и шеф на државата Ватикан, независна држава опкружена со Рим, која со 44 хектари е најмалата во светот. Во ова својство, папата има апсолутна власт – извршна, законодавна и судска.
Папите ги примаат шефовите на држави на „приватна аудиенција“ што овозможува размена на мислења за актуелни теми или позиции на Светата столица, која како духовна и административна власт за римокатолиците во светот има статус на суверен субјект според меѓународното право.
Доктрина и учење
Папата пишува документи како што се енциклики или апостолски опомени, со што ги одредува доктринските и моралните прашања, ги води верниците и ја реформира Црквата. Во дванаесетте години од неговиот понтификат, Франциско на тој начин го отвори патот за благослов на истополовите парови, ги ограничи латинските миси и презеде мерки за борба против сексуалното насилство во Црквата.
Папата има и учителска мисија преку своите говори. Покрај тоа што проповеда на миси, тој секоја среда наутро во Ватикан одржува јавни катехези за време на неделната општа аудиенција.
Именувања
Папата го има последниот збор во назначувањето епископи во епархиите ширум светот, од кои има приближно три илјади. Папата назначува и кардинали, а оние помлади од 80 години го избираат неговиот наследник. Неговиот збор е конечен дури и во именување на блажените и светителите. Може да свикува и синоди – собири на лаици и верски поглавари на кои ќе разговараат за одредени теми.
Патувања
Покрај тоа, тој патува низ светот за да се сретне со верниците, одговарајќи на официјалните покани од шефовите на држави. Најголем патник бил папата Јован Павле Втори кој во своите 26 години понтификат остварил 104 патувања во странство. Вториот е Франциско со 47 патувања.
Римски бискуп
Папата, покрај тоа што е поглавар на целата Католичка црква, е и водач на својата епархија, Римската епархија. Поради сите обврски, оваа должност најчесто се делегира на генералниот викар. И покрај тоа, папата учествува во животот на локалната црква, редовно појавувајќи се во црквите во главниот град на Италија за време на големите празници.
Европа
(Видео) Запечатена резиденција на папата, во Ватикан владее седисвакација

Ватикан ја запечати официјалната резиденција на папата Франциско, симболично започнувајќи период на жалост.
На снимката објавена од Ватикан се гледа кардиналот Кевин Џозеф Фарел, камерленгото, како гледа како службеник на Ватикан става црвена лента на вратата од резиденцијата на папата, ја врзува, а потоа става восочен печат на лентата. После тоа, Фарел ја проверува пломбата и се уверува дека вратата е цврсто затворена.
The papal apartments in the Apostolic Palace — unused during Pope Francis’ pontificate — have been officially sealed by Cardinal camerlengo Kevin Farrell following the Pope’s death. This act marks the beginning of the “sede vacante” period, during which the See of Peter remains… pic.twitter.com/p3PcYqN050
— EWTN Vatican (@EWTNVatican) April 21, 2025
Запечатувањето на папската резиденција е традиционален обред што го изведува камерленго, привремениот управител на Ватикан, а историски служел за да се спречи ограбувањето на папските одаи.
Овој чин го симболизира официјалниот крај на понтификатот на папата Франциско и почетокот на периодот на седисвакација – период без папа.
Европа
„Гробот нека биде едноставен, без украси, на плочата нека стои еден збор“: Ватикан го објави тестаментот на Папата

Папата Франциско во својот последен тестамент потврди дека сака да биде погребан во базиликата Света Марија Велика во Рим, наместо во базиликата Свети Петар во Ватикан, каде што многу од неговите претходници го најдоа своето последно почивалиште.
Во тестаментот објавен од Ватикан, Франциско јасно ја изразил својата желба да биде погребан „во земја, без посебни украси“, а над неговиот гроб треба да стои едноставна плоча со неговото папско име на латински: Franciscus.
Папата исто така напишал дека договорил неименуван добротвор да ги покрие трошоците за неговиот погреб.
„Трошоците за подготовка на погребот ќе бидат покриени од сумата што ја обезбеди добродетелот, кој договорив да биде префрлен во базиликата Света Марија Велика“, стои во тестаментот.