Свет
Кои земји досега ја признаа Палестина

Речиси три четвртини од земјите во светот ја признаа државата Палестина, која ја прогласи палестинското раководство во егзил пред повеќе од 35 години, а примерот денеска одлучија да го следат Шпанија, Ирска и Норвешка.
Седуммесечната војна меѓу Израел и Хамас во Појасот Газа, предизвикана од бруталниот терористички напад на израелска територија на 7 октомври, ги обнови повиците за признавање на палестинската држава.
Според палестинските власти, 142 земји од 193 земји членки на ОН ја признале Палестина. Четири карипски земји (Јамајка, Тринидад и Тобаго, Барбадос и Бахамите) се последните што се приклучија на листата, која не ги вклучува повеќето земји од Западна Европа и Северна Америка, Австралија и Јапонија.
Шпанија, Ирска и Норвешка денеска најавија дека ќе ја признаат државата Палестина на 28 мај. Минатиот месец САД го искористија правото на вето во Советот за безбедност на ОН за да ја блокираат резолуцијата со која Палестина би ја прогласила за полноправна членка на меѓународната организација.
Декларација за безбедност и први признанија
На 15 ноември 1988 година, неколку месеци по почетокот на првата интифада, водачот на Палестинската ослободителна организација, Јасер Арафат, го прогласи „основањето на државата Палестина“ со Ерусалим како главен град. Неколку минути подоцна Алжир беше првиот што официјално ја призна новата држава.
Една недела подоцна, четириесет земји, вклучувајќи ги Кина, Индија, Турција и повеќето арапски земји, го презедоа истиот чекор. Следуваат речиси сите земји од африканскиот континент и советскиот блок. Во текот на 2010 и 2011 година Палестина беше призната од мнозинството земји од Латинска Америка.
Едната нога во ОН
Под претседателство на наследникот на Арафат, Махмуд Аабас, Палестинската самоуправа, формирана со договорот од Осло (1993 година), почна дипломатска офанзива во меѓународните институции. УНЕСКО (Организација за образование, наука и култура на Обединетите нации) го отвори патот со признавањето на Палестина како полноправна членка во октомври 2011 година.
Во историското гласање во ноември 2012 година Палестина доби статус на земја набљудувач во Обединетите нации, што во отсуство на статус на полноправна членка со право на глас ѝ овозможи пристап до агенциите на ОН и меѓународните договори.
Во 2015 година Палестинците се приклучија на Меѓународниот кривичен суд (МКС), кој овозможи отворање истраги за израелските воени операции на палестинска територија. Соединетите Американски Држави и Израел ја осудија одлуката.
Шведска, пионер во ЕУ
Во 2014 година Шведска стана првата членка на ЕУ која ја призна државата Палестина. Чешката Република, Унгарија, Полска, Бугарија, Романија и Кипар го направија тоа долго пред да влезат во Европската Унија.
Шведската одлука, објавена во време кога се чинеше дека напорите за решавање на израелско-палестинскиот конфликт се во ќор-сокак, доведе до долгогодишни бурни односи со Израел. Шпанија, Ирска и Норвешка денеска одлучија да ги следат стапките на Шведска, а другите западни земји долго време веруваат дека формалното признавање на палестинската држава мора да биде резултат на мировниот процес со Израел.
Признавање на Палестина најавија и Малта и Словенија, а дека таква можност постои најави и Австралија. Македонија сè уште не објавила признавање независна палестинска држава.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Турција ги забрани породувањата со царски рез во приватните клиники

Турција ги забрани планираните (немедицински оправдани) породувања со царски рез во приватните здравствени установи според новите правила објавени од Министерството за здравство минатата недела, пишува Turkish Minute.
Одлуката, која наиде на остри критики од опозициските политичари и организациите за човекови права, уследи по жестоката национална дебата за практиките на породување. Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган долго време го промовираше она што го нарекува „природно породување“ и ја критикуваше високата стапка на царски резови во земјата.
„Во медицинските центри не може да се прават планирани царски резови“, стои во соопштението од 19 април во Службен весник.
Турција има највисока стапка на породување со царски рез меѓу 38-те членки на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД), според најновите достапни податоци од 2021 година.
Оваа тема привлече дополнително внимание минатиот викенд кога играчите на Сиваспор излегоа на теренот пред натпреварот од Супер лигата против Фенербахче носејќи транспарент на Министерството за здравство на кој се промовира вагинално породување.
Sivasspor’un Fenerbahçe maçına “doğal olan normal doğum” pankartı ile çıkması tepki çekti:
“Erkekler mi doğuruyor da bu konuda fikir belirtiyorsunuz!” pic.twitter.com/av8oUtbURH
— Onedio (@onediocom) April 13, 2025
На транспарентот пишуваше: „Природното породување е природно“.
Кампањата предизвика бес кај пратениците од опозицијата, здравствените работници и застапниците за правата на жените.
„Како земјата да нема други проблеми, машките фудбалери им кажуваат на жените како да се породат“, напиша Ѓокче Ѓокчен, потпретседателката на главната опозициска Републиканска народна партија (ЦХП), на социјалната мрежа Х.
Европа
Масовен руски напад врз украинскиот регион, девет загинати, 30 повредени

Руско беспилотно летало удрило во автобус со работници во украинскиот град Марханец рано утринава, при што загинале најмалку девет лица во бранот напади чија цел била цивилната инфраструктура во источна, јужна и централна Украина, соопштија официјални лица.
Целосниот обем на нападот, кој ги држеше будни Киев и источната половина на Украина неколку часа во текот на ноќта, не беше веднаш познат.
„Русите нападнаа автобус со вработени во компанијата кои одеа на работа во Марханец“, изјави на Телеграм Микола Лукашук, претседател на регионалниот совет на Днепропетровск.
Серхи Лисак, гувернер на регионот Днепропетровск, кој го опфаќа Марханец, во централна и јужна Украина, рече дека девет лица загинале, а најмалку 30 се повредени во нападот.
Украинската служба за итни случаи соопшти дека имало и напад на квартот Синелникевски во областа Дњепропетровск, во кој две лица се повредени, а избувнал пожар во земјоделско претпријатие.
Русија, исто така, изврши „масовен“ напад со беспилотни летала врз централниот украински регион Полтава, при што беа повредени најмалку шест лица, соопшти службите за итни случаи во објава на апликацијата за пораки Телеграм.
„Само цивилната инфраструктура на градот беше под непријателски напад“, објавија службите за итни случаи на Телеграм.
Избувнале неколку пожари кои оштетиле станбени згради, деловни објекти, магацини и гаражи, информираат од службите за итна помош, објавувајќи фотографии од пожарникарите кои ноќе се борат со пламените јазици.
Две лица се повредени во напад со беспилотно летало врз цивилна инфраструктура на периферијата на пристанишниот град Одеса на Црното Море, кој исто така предизвика неколку пожари, изјави на Телеграм Олех Кипер, гувернер на јужната украинска област Одеса.
Големи пожари избувнаа и како резултат на напад на руски дрон врз вториот по големина град во Украина, Харков, изјави градоначалникот Ихор Терехов на Телеграм.
Единиците за противвоздушна одбрана исто така беа ангажирани во одбивањето напади врз регионот на Киев, но нема извештаи за потенцијална штета.
Засега нема коментар од Русија за нападите.
Руското Министерство за одбрана соопшти дека нејзините единици за противвоздушна одбрана во текот на ноќта уништиле 11 украински беспилотни летала над неколку руски региони и над Кримскиот Полуостров. Регионалните гувернери изјавија дека нема извештаи за непосредна штета.
Свет
Шефот на ОН го осуди терористичкиот напад во Индија

Генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш остро го осуди нападот врз туристи во индиски Кашмир во кој вчера загинаа најмалку 26 лица, изјави неговиот портпарол.
„Генералниот секретар нагласува дека нападите врз цивили се неприфатливи под никакви околности“, додаде тој, изразувајќи сочувство до семејствата на загинатите кои беа жртви на вооружен напад.
Милитанти отворија оган врз туристи во Пахалгам, на околу 90 километри од Сринагар на индиската територија Џаму и Кашмир, при што загинаа најмалку 26 лица.
Повеќето од загинатите се туристи, наводно од различни региони на Индија, а според најавата на првиот министер за Џаму и Кашмир, Омар Абдула, бројот на загинатите се уште се утврдува.
Одговорноста за нападот ја презеде милитантната група Кашмирски отпор.