Свет
Кои земји досега ја признаа Палестина
Речиси три четвртини од земјите во светот ја признаа државата Палестина, која ја прогласи палестинското раководство во егзил пред повеќе од 35 години, а примерот денеска одлучија да го следат Шпанија, Ирска и Норвешка.
Седуммесечната војна меѓу Израел и Хамас во Појасот Газа, предизвикана од бруталниот терористички напад на израелска територија на 7 октомври, ги обнови повиците за признавање на палестинската држава.
Според палестинските власти, 142 земји од 193 земји членки на ОН ја признале Палестина. Четири карипски земји (Јамајка, Тринидад и Тобаго, Барбадос и Бахамите) се последните што се приклучија на листата, која не ги вклучува повеќето земји од Западна Европа и Северна Америка, Австралија и Јапонија.
Шпанија, Ирска и Норвешка денеска најавија дека ќе ја признаат државата Палестина на 28 мај. Минатиот месец САД го искористија правото на вето во Советот за безбедност на ОН за да ја блокираат резолуцијата со која Палестина би ја прогласила за полноправна членка на меѓународната организација.
Декларација за безбедност и први признанија
На 15 ноември 1988 година, неколку месеци по почетокот на првата интифада, водачот на Палестинската ослободителна организација, Јасер Арафат, го прогласи „основањето на државата Палестина“ со Ерусалим како главен град. Неколку минути подоцна Алжир беше првиот што официјално ја призна новата држава.
Една недела подоцна, четириесет земји, вклучувајќи ги Кина, Индија, Турција и повеќето арапски земји, го презедоа истиот чекор. Следуваат речиси сите земји од африканскиот континент и советскиот блок. Во текот на 2010 и 2011 година Палестина беше призната од мнозинството земји од Латинска Америка.
Едната нога во ОН
Под претседателство на наследникот на Арафат, Махмуд Аабас, Палестинската самоуправа, формирана со договорот од Осло (1993 година), почна дипломатска офанзива во меѓународните институции. УНЕСКО (Организација за образование, наука и култура на Обединетите нации) го отвори патот со признавањето на Палестина како полноправна членка во октомври 2011 година.
Во историското гласање во ноември 2012 година Палестина доби статус на земја набљудувач во Обединетите нации, што во отсуство на статус на полноправна членка со право на глас ѝ овозможи пристап до агенциите на ОН и меѓународните договори.
Во 2015 година Палестинците се приклучија на Меѓународниот кривичен суд (МКС), кој овозможи отворање истраги за израелските воени операции на палестинска територија. Соединетите Американски Држави и Израел ја осудија одлуката.
Шведска, пионер во ЕУ
Во 2014 година Шведска стана првата членка на ЕУ која ја призна државата Палестина. Чешката Република, Унгарија, Полска, Бугарија, Романија и Кипар го направија тоа долго пред да влезат во Европската Унија.
Шведската одлука, објавена во време кога се чинеше дека напорите за решавање на израелско-палестинскиот конфликт се во ќор-сокак, доведе до долгогодишни бурни односи со Израел. Шпанија, Ирска и Норвешка денеска одлучија да ги следат стапките на Шведска, а другите западни земји долго време веруваат дека формалното признавање на палестинската држава мора да биде резултат на мировниот процес со Израел.
Признавање на Палестина најавија и Малта и Словенија, а дека таква можност постои најави и Австралија. Македонија сè уште не објавила признавање независна палестинска држава.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Кремљ: Ако Украина сака да ја заврши војната, мора да се откаже од НАТО
Кремљ во понеделникот изјави дека неутралниот статус на Украина останува клучен услов за завршување на војната, додека украинскиот претседател Володимир Зеленски сигнализираше подготвеност да се откаже од својата долгогодишна аспирација за членство во НАТО во замена за цврсти безбедносни гаранции. Во Берлин моментално се водат интензивни мировни преговори, објавува „Киев пост“.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, им изјави на новинарите дека прашањето за членството на Украина во НАТО е едно од клучните. „Ова прашање е еден од камен-темелниците и бара посебна дискусија“, рече Песков за време на дневниот брифинг. Тој додаде дека Москва чека САД да „го достават концептот што се дискутира денес во Берлин“, во услови на засилени дипломатски напори речиси четири години по почетокот на руската инвазија.
Зеленски нуди компромис
Украинскиот претседател Зеленски помина околу пет часа во разговори со американските преговарачи во Берлин во неделата, а состаноците продолжија во понеделникот. Домаќин на разговорите е германскиот канцелар Фридрих Мерц, а се очекува да присуствуваат и други европски лидери.
Пред состаноците, Зеленски јавно призна дека некои членки на НАТО се противат на влезот на Украина и ја изрази подготвеноста на Киев да се откаже од своите амбиции за членство, што е голема промена со оглед на тоа што членството во НАТО е загарантирано во уставот на Украина како заштита од руска агресија.
„Од самиот почеток, желбата на Украина беше да се приклучи на НАТО – ова се вистински безбедносни гаранции“, им рече Зеленски на новинарите. „Некои партнери од Соединетите Американски Држави и Европа не ја поддржаа оваа насока“.
Тој објасни дека Украина сега бара правно обврзувачки билатерални безбедносни гаранции од Соединетите Американски Држави, споредливи со Член 5 на НАТО за взаемна одбрана, заедно со обврските од европските сојузници и други партнери како што се Канада и Јапонија.
„Ова е веќе компромис од наша страна“, рече Зеленски, нагласувајќи дека сите гаранции мора да бидат извршни за да се спречат идните руски напади.
Русија постојано бараше Украина формално да се откаже од своите аспирации за НАТО, да усвои трајна неутралност и да забрани присуство на трупи на НАТО на нејзина територија. Претседателот Владимир Путин, исто така, инсистира Киев да ги повлече своите сили од делови од источните региони Донецк и Луганск – познати како Донбас – кои сè уште се под украинска контрола.
Според функционер запознаен со преговорите, американските преговарачи наводно вршат притисок врз Украина да се откаже од контролата врз Донбас како услов за мировни преговори, што Киев го одбива. „Путин сака територија“, изјави функционерот за АФП, додавајќи дека Вашингтон бара од Украина да се „повлече“ од регионот, што е неприфатливо за Киев.
„Донекаде е зачудувачки што Американците ја заземаат руската позиција по ова прашање“, додаде функционерот. Москва во моментов ги окупира поголемиот дел од Донецк и Луганск, кои нелегално ги прогласи за своја територија, додека украинските сили сè уште контролираат околу 10% од областа.
И покрај подготвеноста на Зеленски да направи компромис за членството во НАТО, украинските функционери досега останаа цврсти во својот став дека нема да ја предадат својата територија.
Фото: депозитфотос
Свет
Австралискиот премиер предложи построги закони за оружје по убиството на 15 лица на плажата Бонди
Австралискиот премиер Ентони Албанезе денес предложи построги национални закони за оружје по вооружениот напад за време на прославата на еврејскиот празник Ханука на плажата Бонди во Сиднеј, во кој во неделата беа убиени 16 лица.
Албанезе рече дека ќе предложи нови ограничувања, вклучително и ограничување на бројот на оружје што може да го добие лиценциран сопственик.
Неговите предлози беа објавени откога властите открија дека постариот од двајцата напаѓачи, кои беа татко и син, ги набавил своите шест оружја легално.
„Владата е подготвена да ги преземе сите потребни мерки. Ова ја вклучува и потребата од построги закони за оружје. Луѓето може да се радикализираат со текот на времето. Дозволите не треба да бидат засекогаш“, рече австралискиот премиер.
Најмалку 38 лица беа повредени и однесени во болници по масакрот во неделата кога двајца напаѓачи отворија оган неселективно на забава на плажа.
Меѓу убиените беа десетгодишно девојче, рабин и преживеан од холокаустот.
Нападот, кој се смета за терористички напад, ги вознемири Австралијците и инцира прашања за тоа дали властите направиле доволно за да го спречат растечкиот антисемитизам, пишуваат медиумите.
Фото: депозитфотос
Свет
Пентагон откри нови детали за хиперсоничното оружје „Темниот орел“
Нови, претходно непознати детали за американскиот хиперсоничен систем за оружје „Темниот орел“, беа откриени за време на неодамнешната посета на министерот за одбрана Пит Хегсет на воздухопловната база „Редстоун арсенал“ во Алабама.
За време на посетата, во која базата беше прогласена за ново седиште на американската вселенска команда (SPACECOM), високи воени претставници ги презентираа клучните спецификации за дострелот и бојната глава на ова напредно оружје, пишува порталот The War Zone.
Што е „Темен орел“?
„Темниот орел“, официјално познат како хиперсонично оружје со долг дострел (LRHW), е мобилен систем лансиран од приколка. Неговата ракета патува со брзина поголема од 5 маха маневрирајќи непредвидливо во атмосферата. Поради овие карактеристики, се смета за идеално оружје за уништување добро бранети, високовредни и временски чувствителни цели.
Целите вклучуваат клучни системи за воздушна одбрана, командни центри и непријателски сензори. Тоа е првото вистинско хиперсонично оружје наменето за оперативна употреба во американската армија, а истата ракетна архитектура ја користи и морнарицата за лансирање од море.
За време на презентацијата, генерал-потполковник Франциско Лозано, задолжен за развој на хиперсонични системи, откри за „Хегсет“ дека „Темниот орел“ има дострел од 3.500 километри. Претходните официјални процени зборуваа за дострел од најмалку 2.775 километри, па затоа не е јасно дали зголемувањето се должи на напредокот во развојот или претходната бројка е намерно намалена, што е вообичаена практика кога се објавуваат спецификациите на ракетните системи.
Лозано дополнително го нагласи стратешкото значење на оружјето велејќи дека со „Темниот орел“ може да ја погоди континенталната Кина од Гуам, Москва од Лондон или Техеран од Катар. „Ги плашиме Кинезите со ова (MRC) бидејќи го имаме на Филипините и во Јапонија. Ги држиме во движење низ внатрешната платформа.
И потоа имам хиперсонично оружје со долг дострел. Ова има дострел од 3.500 километри, што значи дека може да стигне до континентална Кина“, рече Лозано. Друг офицер, чиј идентитет не беше веднаш објавен, додаде дека „Темниот орел“ носи бојна глава помала од 30 фунти (околу 13,6 килограми), што е исклучително мало за оружје од овој дострел.
Тој објасни дека неговата деструктивна моќ се базира на огромната кинетичка енергија при удар, а не на експлозиви. Сепак, фрагментациската бојна глава со експлозивен полнеж помага во уништување помеки цели, како што се радарски системи и батерии за воздушна одбрана. Целиот дострел, како што беше кажано, може да биде покриен од ракетата за помалку од 20 минути.
Фото: депозитфотос

