Свет
Кои земји досега ја признаа Палестина
Речиси три четвртини од земјите во светот ја признаа државата Палестина, која ја прогласи палестинското раководство во егзил пред повеќе од 35 години, а примерот денеска одлучија да го следат Шпанија, Ирска и Норвешка.
Седуммесечната војна меѓу Израел и Хамас во Појасот Газа, предизвикана од бруталниот терористички напад на израелска територија на 7 октомври, ги обнови повиците за признавање на палестинската држава.
Според палестинските власти, 142 земји од 193 земји членки на ОН ја признале Палестина. Четири карипски земји (Јамајка, Тринидад и Тобаго, Барбадос и Бахамите) се последните што се приклучија на листата, која не ги вклучува повеќето земји од Западна Европа и Северна Америка, Австралија и Јапонија.
Шпанија, Ирска и Норвешка денеска најавија дека ќе ја признаат државата Палестина на 28 мај. Минатиот месец САД го искористија правото на вето во Советот за безбедност на ОН за да ја блокираат резолуцијата со која Палестина би ја прогласила за полноправна членка на меѓународната организација.
Декларација за безбедност и први признанија
На 15 ноември 1988 година, неколку месеци по почетокот на првата интифада, водачот на Палестинската ослободителна организација, Јасер Арафат, го прогласи „основањето на државата Палестина“ со Ерусалим како главен град. Неколку минути подоцна Алжир беше првиот што официјално ја призна новата држава.
Една недела подоцна, четириесет земји, вклучувајќи ги Кина, Индија, Турција и повеќето арапски земји, го презедоа истиот чекор. Следуваат речиси сите земји од африканскиот континент и советскиот блок. Во текот на 2010 и 2011 година Палестина беше призната од мнозинството земји од Латинска Америка.
Едната нога во ОН
Под претседателство на наследникот на Арафат, Махмуд Аабас, Палестинската самоуправа, формирана со договорот од Осло (1993 година), почна дипломатска офанзива во меѓународните институции. УНЕСКО (Организација за образование, наука и култура на Обединетите нации) го отвори патот со признавањето на Палестина како полноправна членка во октомври 2011 година.
Во историското гласање во ноември 2012 година Палестина доби статус на земја набљудувач во Обединетите нации, што во отсуство на статус на полноправна членка со право на глас ѝ овозможи пристап до агенциите на ОН и меѓународните договори.
Во 2015 година Палестинците се приклучија на Меѓународниот кривичен суд (МКС), кој овозможи отворање истраги за израелските воени операции на палестинска територија. Соединетите Американски Држави и Израел ја осудија одлуката.
Шведска, пионер во ЕУ
Во 2014 година Шведска стана првата членка на ЕУ која ја призна државата Палестина. Чешката Република, Унгарија, Полска, Бугарија, Романија и Кипар го направија тоа долго пред да влезат во Европската Унија.
Шведската одлука, објавена во време кога се чинеше дека напорите за решавање на израелско-палестинскиот конфликт се во ќор-сокак, доведе до долгогодишни бурни односи со Израел. Шпанија, Ирска и Норвешка денеска одлучија да ги следат стапките на Шведска, а другите западни земји долго време веруваат дека формалното признавање на палестинската држава мора да биде резултат на мировниот процес со Израел.
Признавање на Палестина најавија и Малта и Словенија, а дека таква можност постои најави и Австралија. Македонија сè уште не објавила признавање независна палестинска држава.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Ураган ги погоди Карибите, 75% од Јамајка без струја, најмалку 25 загинати во Хаити
Екстремно моќниот ураган Мелиса стигна до Куба откако вчера ја опустоши Јамајка. Тоа е најмоќната бура со која островската земја некогаш се соочила.
Досега нема потврдени смртни случаи, но голем дел од Јамајка е без струја и интернет, а со оглед на силата на бурата и обемот на штетата, се очекува да има. Хуманитарните организации велат дека се „подготвуваат за најлошото“.
Кубанскиот новинар Луис де Хесус е во Сантијаго де Куба, каде што ураганот стигна до копното преку ноќ.
„Во средината на ураганот, чувството е силно, се слушаат секакви звуци“, изјави тој за Би-Би-Си од источна Куба. „Се обидов да спијам, но беше тешко.“
Силата на ветерот скрши прозорци во неговиот хотел и оштети некои врати.
„Излегов утрово да ја проценам штетата и видов дека дрвјата се соборени, електричните кабли се скршени, а некои згради се оштетени“, додаде тој.
Државниот секретар на САД, Марко Рубио, потврди во објава на социјалната мрежа X дека американската влада е во близок контакт со Јамајка, Хаити, Доминиканската Република и Бахамите додека се соочуваат со „разорните влијанија на ураганот Мелиса“.
„Нашите тимови за спасување и реагирање се движат кон погодените области заедно со критични залихи за спасување животи“, рече Рубио, чии родители се Кубанци.
Градоначалникот на јужниот крајбрежен град Пети-Говав изјави за АП дека 25 лица загинале откако реката Ла Диг се излеала од своите корита поради ураганот.
Десетици домови се поплавени и срушени, а луѓето сè уште се заробени под урнатините, изјави градоначалникот Жан Бертран Субрем.
Тој побара од владата да помогне во спасувањето на жртвите. „Преплавен сум од ситуацијата“, додаде тој.
Свет
(Видео) Се урна седумкатница во Турција, меѓу загинатите има дете
Седумкатна зграда се урна денеска во северозападниот турски град Гебзе, при што загинаа две лица, а тројца други беа повредени. Службениците потврдија дека сите пет жртви се од исто семејство, објави Euronews. Според државниот радиодифузер ТРТ, станува збор за 43-годишен маж, 37-годишна жена и нивните три деца.
Gebze'de çöken binada 18 yaşındaki Dilara, 8 saat sonra enkaz altından sağ olarak çıkarıldı. https://t.co/z3NhGJtWw4
— Söylenti Haber (@soylentihaber) October 29, 2025
Гувернерот на Гебзе, Илхами Акташ, потврди дека спасувачите го извлекле телото на 12-годишниот Мухамед Емир Билир од урнатините, додека идентитетот на второто починато лице сè уште не е утврден. Стотици вработени во Агенцијата за управување со катастрофи и вонредни состојби (AFAD) беа вклучени во спасувачките операции на местото на несреќата.
Според државната агенција Анадолија, причината за уривањето на зградата во моментов е непозната. Сепак, градоначалникот на Гебзе, Зинур Бујукгоз, им изјави на локалните новинари дека се сомнева дека блиската метро станица може да биде причина.
Овој инцидент се случи само неколку дена откако земјотрес со јачина од 6,1 степени ја погоди западна Турција во понеделникот. Земјотресот предизвика уривање на три згради и една двокатна зграда во градот Синдирги, но официјалните лица разјаснија дека овие згради биле ненаселени по штетите во претходниот земјотрес.
Иако немаше жртви во урнатините на зградите, 22 лица беа повредени во падови предизвикани од паника, потврди Исмаил Устаоглу, гувернер на покраината Баликесир. Земјотресот во понеделник е регистриран во 22:48 часот по локално време на длабочина од речиси 6 км и е почувствуван во Истанбул и околните покраини.
Експертите повторно ги повикаа турските власти да ги спроведуваат модерните градежни прописи, велејќи дека непочитувањето претставува значителен ризик. Во јануари, две лица загинаа откако се урна четирикатна зграда во Коња, а сопствениците на продавници се судат за наводно отстранување на потпорни столбови.
Фото:принтскрин
Свет
Израел изврши нов напад врз Газа
Израелската армија започна нов напад врз Газа, дополнително зголемувајќи ја загриженоста за кревкото примирје со Хамас. Израелските одбранбени сили (IDF) објавија дека целта им била „терористичката инфраструктура“ во областа Беит Лахија во северниот дел на Појасот Газа, објави Sky News.
IDF тврди дека локацијата служела како складиште за оружје „наменето за извршување непосреден терористички напад врз војниците на IDF“.
„Војниците на IDF во Јужната команда остануваат распоредени во согласност со договорот за прекин на огнот и ќе продолжат да работат за да ја елиминираат секоја непосредна закана“, рече портпаролот. Во меѓувреме, жителите на градот Газа пријавија дека слушнале експлозија и виделе облак од чад.
🎯STRUCK: A terrorist infrastructure site in Beit Lahia, northern Gaza, storing weapons and aerial means intended for an imminent attack on IDF soldiers and the State of Israel.
IDF troops in the Southern Command remain deployed under the ceasefire agreement and continue to… pic.twitter.com/WYhRwdAU2k
— Israel Defense Forces (@IDF) October 29, 2025
Нападот се случи откако израелските напади во текот на ноќта убија најмалку 104 лица, вклучувајќи 46 деца, според болнички службеници.
Премиерот Бенјамин Нетанјаху нареди напади откако израелски функционер објави дека војниците биле нападнати во јужна Газа. Израел соопшти дека еден војник бил убиен од „непријателски оган“ во градот Рафа во вторник попладне.
Хамас негираше каква било вмешаност во пукањето во Рафа и ја повтори својата посветеност на прекинот на огнот. Ескалацијата се случи и откако Хамас во понеделник предаде делови од тела за кои Израел вели дека му припаѓаат на заложник чии останки биле делумно пронајдени претходно во конфликтот.
По последните напади, израелската војска соопшти дека ќе продолжи да се придржува до договорот за прекин на огнот, но додаде дека ќе одговори решително на „секое кршење“.
Американскиот претседател Доналд Трамп нагласи дека и покрај новото насилство, прекинот на огнот останува на сила, велејќи дека „ништо нема да го загрози“.
Тој додаде дека Хамас вети дека ќе се придржува до него.

