Регион
„Амнести интернешнл“: Србија користи софтвер за шпионирање активисти и новинари
Српските власти инсталирале домашен шпионски софтвер на телефоните на десетици новинари и активисти, се вели во извештајот објавен во понеделникот на „Амнести интернешнл“ цитирајќи форензички докази и сведоштва на активисти, кои тврдат дека биле хакирани.
„Во неколку случаи активисти и новинари пријавиле сомнителна активност на своите мобилни телефони по испрашувањето од српската полиција и безбедносните служби“, се вели во извештајот на АИ.
Во два случаја софтверот на израелската компанија за надзор Cellebrite DI бил користен за отклучување на телефоните пред да бидат заразени со српскиот шпионски систем „Андроид NoviSpy“.
Со помош на шпионскиот систем NoviSpy беа копирани телефонски контакти, кои потоа беа префрлени на сервер контролиран од српската влада.
NoviSpy, иако технички е помалку напреден од високоинвазивниот шпионски софтвер, како што е Pegasus, им овозможува на српските власти да снимаат чувствителни лични податоци од мобилниот телефон на целта и дозволува далечински да се вклучи микрофонот или камерата на мобилниот телефон, наведува медиумот.
„Српските власти користат технологија за надзор и тактики за дигитална репресија како инструменти за поширока државна контрола и репресија насочени против граѓанското општество“, се вели во извештајот на АИ.
Во него, меѓу другото, се споменува дека српската полиција користи форензичка алатка за вадење податоци од мобилни телефони, кои ги добила подарок од Норвешка, а која била набавена преку Агенцијата на ОН за проектни услуги (UNOPS).
Станува збор, како што е појасенто, за пакет што беше доставен до Министерството за внатрешни работи на Србија од 2017 до 2021 година за да ѝ помогне на таа земја во борбата против организираниот криминал.
„Амнести“ додава дека норвешката влада привремено ја прекина испораката на уредите Cellebrite во Србија во 2018 година. Норвешката амбасада во Белград изрази загриженост за програмата, но УНОПС на крајот ја испорача во јуни 2019 година.
Според АИ, Србија добила уреди Cellebrite како дел од широкиот пакет-помош за да ѝ помогне на Србија да ги исполни барањата поврзани со процесот на интеграција во ЕУ.
Заменик-министерката за надворешни работи на Норвешка, Марија Вартересијан, изјави за „Ројтерс“ дека наводите изнесени во извештајот се алармантни. Таа додаде дека норвешките власти на крајот на месецот ќе се сретнат со српските власти и со УНОПС.
„Очекуваме УНОПС да ги истражи овие наводи“, изјави таа.
Српското МВР, Министерството за надворешни работи и разузнавачката агенција БИА не ги коментираат информациите, според тамошните медиуми.
Cellebrite производите се широко користени од многубројни полиции за спроведување на законот во светот вклучувајќи го и американското ФБИ.
Главниот маркетинг-директор на компанијата, Дејвид Џи, рече дека ако се докаже оти се точни тврдењата на вештачката интелигенција, тоа ќе претставува прекршување на договорот за лиценца за крајниот корисник и ќе резултира со суспензија на употребата на нивната технологија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
По три децении, Хрватска регистрира случај на лепра
Во Хрватска е потврден изолиран случај на лепра, хронична заразна болест позната уште од библиски времиња. Станува збор за странски работник, а надлежните институции уверуваат дека ситуацијата е под контрола и дека нема причина за паника, објави „Индекс“, повикувајќи се на Министерството за здравство.
Последниот регистриран случај на лепра во Хрватска бил во 1993 година.
Лепрата, позната и како губа, е хронична заразна болест предизвикана од бактеријата Mycobacterium leprae. Најчесто ги зафаќа кожата и периферните нерви, а доколку не се лекува, може да доведе до трајни оштетувања и инвалидитет. Иако со векови била симбол на стигма и изолација, денес лепрата успешно се лекува со комбинација од антибиотици и претставува излечива болест. Според податоците на Светската здравствена организација, повеќето заболени со навремено лекување можат да водат нормален живот без ризик за околината.
Ситуацијата е под контрола, смируваат надлежните
Пациентот со симптоми на лепра пред околу десет дена се јавил кај епидемиолозите во Сплит. Случајот го потврди и раководителот на Службата за епидемиологија на заразни болести при Хрватскиот завод за јавно здравје, Бернард Кајиќ.
„За ова не се зборуваше јавно затоа што случајот е навреме откриен. Човекот се лекува, неговите блиски контакти добија постекспозициска терапија, иако тие не се заразени. Сè е под контрола“, изјави Кајиќ.
Од Министерството за здравство појаснија дека станува збор за странски работник од Непал, кој со семејството живее во Хрватска веќе две години.
Болест што се лекува
Кајиќ објасни дека лепрата се манифестира со кожни промени и оштетувања на нервите, поради што пациентите губат осет или чувствуваат слабост. „Слично како и туберкулозата, која исто така е хронична болест, лепрата може да се излекува. Лекувањето трае од шест до дванаесет месеци со повеќе видови лекови. Не станува збор за нешто страшно“, нагласи тој.
Можни здравствени проверки за странски работници
Во Хрватска се подготвува регулатива, поттикната од ХЗЈЗ, со која странските работници би морале да приложат доказ за вакцинација за да добијат дозвола за работа. Станува збор за основни вакцини важни за колективниот имунитет, а се разгледува и воведување прегледи за болести кои не се присутни во земјата, со цел навремено откривање и спречување на нивно ширење.
За случајот зборуваше и Иван Пуљиз, раководител на Клиниката за инфективни болести „Д-р Фран Михаљевиќ“, кој истакна дека нема причина за загриженост кај граѓаните.
„Последниот случај во Хрватска бил пред повеќе од 30 години. Во текот на 20 век биле регистрирани околу 20 случаи“, изјави Пуљиз, додавајќи дека болеста повторно се појавува поради миграции од земји каде што лепрата сè уште е ендемска, како делови од Бразил, Индија, Индонезија и Демократска Република Конго.
Инкубацискиот период може да трае од половина година до 10 години, а понекогаш и подолго, поради што болеста не може однапред да се детектира кај лица кои доаѓаат од тие региони.
Нема опасност од ширење
Лекарите нагласуваат дека лепрата не е високо заразна болест. За пренос е потребен долготраен и близок контакт, најчесто во рамки на исто домаќинство. Не е потребна ниту посебна изолација, а терапијата брзо го намалува ризикот од заразување.
Случај и во Романија
Како што пренесува „Индекс“, во Романија неодамна е потврден прв случај на лепра по повеќе од 40 години. Заболена е жена од азиско потекло, вработена како масерка во спа-центар во Клуж-Напока, додека уште три лица се под медицински надзор. Објектот е привремено затворен, спроведена е дезинфекција и е започната епидемиолошка истрага. Последниот случај во Романија бил регистриран во 1981 година.
Фото: pexels
Регион
Бања Лука ќе ја дочека Новата година без огномет – загадениот воздух ги менува празничните навики
Градоначалникот на Бања Лука, Драшко Станивуковиќ, најави нов сет мерки за борба против загадувањето на воздухот, меѓу кои и одлука оваа година да нема новогодишен огномет, пренесува Klix.ba.
Како што изјави Станивуковиќ, одлуката е донесена по консултации со стручни лица, поради сериозната состојба со загадениот воздух во градот. Потврдено е и дека за време на новогодишните празници нема да се користи пиротехника, бидејќи дополнително ја нарушува квалитетата на воздухот.
Меѓу најавените мерки е и задолжителна вградба на филтри на оџаците, со можност тие да бидат субвенционирани. Градот планира и воведување електрични автобуси, зголемување на субвенциите за јавниот превоз, како и построги технички прегледи на возилата.
Станивуковиќ најави засилени инспекциски контроли на сите потенцијални загадувачи и продолжување на зелените проекти, како садење дрвја, зелени бариери и проширување на системот за централно греење.
Тој истакна дека чистиот воздух не е политичко, туку здравствено прашање и повика на соработка со институциите за долгорочни решенија.
Фото: pexels
Регион
(Видео) Голем пожар во Хрватска: Над 60 пожарникари на терен, се слушале експлозии
Пожарот што синоќа избувна во објект на хрватската компанија „ЦИАК“ во Забок, која складира и третира опасен отпад, е ставен под контрола, соопшти претседателот на Противпожарната заедница на Крапинско-загорската жупанија, Стјепан Скулибер, пренесе Танјуг.
„Пожарот сè уште не е целосно изгаснат, но е под контрола. На терен останаа седум пожарникари со три возила, а во текот на утрото ќе продолжи догасувањето и внатре во објектот“, изјави Скулибер.
Тој потврди дека вработени од Наставниот завод за јавно здравје „Д-р Андрија Штампар“ извршиле мерења на квалитетот на воздухот на местото на пожарот и во околните населени места Забок, Орославје и Велико Трговишче, а резултатите се очекуваат во текот на денот.
Околу 3:30 часот наутро, жителите на Хрватско Загорје добиле предупредувачка порака преку системот HR112 ALERT за потенцијална опасност поради пожарот во компанијата ЦИАК од Забок.
Компанијата во индустриската зона располага со хали и погон за рециклирање акумулатори, а локалните медиуми објавија дека на терен биле ангажирани повеќе од 60 пожарникари. Според порталот Zagorje.com, целата зграда била зафатена од оган и се слушале експлозии, при што станува збор за објект во кој се складира опасен хемиски отпад.
На местото на настанот пристигнала и градоначалничката на Забок, Валентина Ѓурек, која изјави дека дел од конструкцијата веќе е урната, но дека во тој момент немала дополнителни информации.
Од полицијата за Хина изјавиле дека пожарникарите интервенираат и дека засега не можат да дадат повеќе детали. Хрватските медиуми наведуваат дека во гаснењето учествувале пожарникари од јавната пожарникарска станица на Загорје и уште осум доброволни противпожарни друштва од околината.

