Регион
(Видео) Санацијата на старата канализација откри тајни премини на Дубровничка Република
Реновирањето на канализацискиот систем стар повеќе од 500 години под историското јадро на Дубровник, вредно нешто повеќе од еден милион евра, е успешно завршено по две и пол години. Работниците рачно ги чистеле историските канали под Страдун и градските ѕидини, во исклучително опасни услови, откривајќи не само загрижувачки количини отпад, туку и тајни премини од ерата на Дубровничката Република, јавува ХРТ.
Имено, Дубровник веќе имал добро одржуван канализациски систем во 13 век, а каналите под историското јадро постојат во нивната сегашна форма од 15 век и се дел од културното наследство, но не се темелно исчистени со векови.
– Каналите се наполнија, особено со отпадни води, кои до 2004 година се влеваа во старото градско пристаниште, практично загадувајќи го и на некој начин загрозувајќи ја и животната средина и здравјето на луѓето – изјави Вицко Беговиќ, член на Управата на Водовод Дубровник.
Според изведувачот, каналите на некои места биле затнати речиси до самиот врв. Во исклучително опасни услови, со температури до 50°C и ризик од лизгање на земјиштето, инфекции и труење со гас, работниците ги чистеа каналите рачно.
– Отстранети се над 2.100 кубни метри од оваа течна маса, плус цврсти материи и сапонифицирани масти, кои практично имаа санти мраз на нив во форма на ледени брегови, можеме да ги наречеме така, само со многу поинаква боја – објасни Тончи Јанковиќ, директор на компанијата „Анафора“.
Во подземјето на историскиот град, тие открија скриени канали, тајни премини од времето на Дубровничката Република, но и неочекувани количини на понов отпад.
– Пронајдовме многу повеќе градежен отпад и слој од 20 сантиметри што беше резултат на миењето и санацијата на градот Дубровник, бидејќи сè влегуваше во тој канал преку одводите. Моравме да го скршиме со пневматска дупчалка – рече Јанковиќ.
Работата беше внимателно надгледувана од конзерватори и Друштвото на пријатели на Дубровничките антиквитети. Начинот на кој била изградена канализацијата во 15 век сè уште ги фасцинира експертите денес.
– Кога човек го гледа тоа, кога го гледа одвнатре, кога сето тоа е претставено со модерни технологии на 3Д архитектонско снимање и геодетски истражувања, гледаме колку биле паметни луѓето од Дубровник, колку создале одржливи системи – нагласи претседателот на Здружението на пријатели на дубровничките антиквитети, Ведран Косовиќ.
Потоа следува чистење на секундарните канали, но најважниот дел од работата е успешно завршен.
Видеото можете да го погледнете на овој линк.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
(Видео) Хаос и туркање во албанскиот парламент: драматични сцени во Тирана
Во албанскиот парламент денес избувна хаос кога пратениците од опозицијата запалија факели и фрлаа вода за време на седницата, а сето тоа поради спор околу корупцијата во владата, објави The Telegraph.
Драматични сцени од Тирана покажуваат како чад се шири низ салата додека пратениците се туркаат, а безбедносните сили се обидуваат да воспостават ред. Инцидентот е кулминација на неколкунеделните тензии во кои опозицијата ја обвини владата дека ги игнорира барањата за истрага за корупциските скандали што ја потресоа земјата.
🚨🇦🇱🔥‼️ BREAKING | FLARES IN PARLIAMENT: ALBANIA’S DEMOCRACY COLLAPSES LIVE ON CAMERA 🚨
What you are seeing is not a protest.
It is not “political theatre.”
It is a full institutional breakdown.Inside the Albanian Parliament, opposition MPs ignited flares, physically blocked… pic.twitter.com/OQvVXgGP1d
— Slavic Networks (@SlavicNetworks) December 18, 2025
Корупцијата е клучно политичко и социјално прашање во Албанија со години, а меѓународните институции и организации редовно предупредуваат за проблеми во судството, јавната администрација и системот за јавни набавки. И покрај реформите што официјално се започнати, особено во судството со поддршка на Европската Унија и САД, перцепцијата за широко распространета корупција останува силна кај јавноста.
Случаите во кои се вклучени високи државни функционери, градоначалници и луѓе блиски до владејачките структури привлекоа особено внимание, дополнително поткопувајќи ја довербата на граѓаните во институциите и политичкиот систем.
Регион
ЕУ ги укинува санкциите за Косово и ја отклучува финансиската помош
Европската Унија е подготвена да ги укине санкциите што ги воведе против Косово во 2023 година поради тензиите на северот на земјата и ќе ја отклучи финансиската помош, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен.
Земјите од ЕУ воведоа казнени мерки против Косово откога владата на премиерот Албин Курти не одговори на повиците на ЕУ и САД за смирување на немирите на северот со мнозинско српско население по најлошото насилство за повеќе од една деценија.
Мерките вклучуваа суспендирање на посетите на косовски претставници на ЕУ и задржување голем дел од економската помош на ЕУ.
„Добри вести за Косово“, рече Фон дер Лајен во објава на X. „Планираме 216 милиони евра финансиска помош и имаме намера да ослободиме 205 милиони евра на почетокот на следната година“, напиша таа.
Насилството избувна во северно Косово во 2023 година откога градоначалниците од етничките Албанци ја презедоа функцијата со победа на локалните избори. Изборите беа бојкотирани од Србите барајќи спроведување договор стар десет години, со кој им се дава поголема автономија.
30-ина мировници на НАТО, кои ги чуваа градските собранија, беа повредени во судирите со српските демонстранти, а повредени беа и 52 Срби.
Фон дер Лајен рече дека ЕУ одлучила да ги укине мерките откога српските градоначалници ја презедоа функцијата по локалните избори во октомври.
Косово треба да одржи нови парламентарни избори на 28 декември бидејќи не успеа да формира влада по изборите во февруари.
фото/депозитфотос
Регион
Фон дер Лајен: Импресивен напредок на Албанија и Црна Гора, проширувањето на ЕУ, првпат по повеќе од десет години, стана реална можност
Потпретседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, синоќа во Брисел изјави дека Албанија и Црна Гора постигнале импресивен напредок во процесот на европска интеграција, што треба да ги инспирира другите партнери од Западен Балкан.
По самитот на Европската унија и Западен Балкан, на кој Србија не учествуваше за прв пат, Фон дер Лајен во писмена изјава изјави дека „проширувањето на ЕУ, за прв пат по повеќе од десет години, стана реална можност“.
„Сакам да го пофалам огромниот напредок на Албанија и Црна Гора. Она што го постигнаа е импресивно. Нивниот напредок е импресивен извор на инспирација за другите партнери од Западен Балкан и испраќа силна порака до светот за привлечноста на европската понуда. Тоа е понуда на солидарност, можности и стабилност. За да ја претвориме таа понуда во реалност, интензивно работиме на постепена интеграција“, рече Фон дер Лајен.
Таа изјави дека Планот за раст за Западен Балкан, исто така, служи за оваа цел, благодарение на што земјите од регионот се поинтегрирани во ЕУ од кој било партнер во процесот на проширување претходно.
„Самите инвестиции не можат да генерираат одржлив раст. А реформите без ресурси не можат целосно да се спроведат. Затоа Планот за раст ги комбинира двете: реформи за отклучување на ресурсите и ресурси што овозможуваат реформи. И со таа комбинација, регионот има одредени придобивки од интеграцијата дури и пред полноправно членство. Бидејќи јазот во развојот помеѓу Западен Балкан и ЕУ има ограничени инвестиции, создавање работни места и можности предолго време. Планот за раст се занимава директно со ова, со шест милијарди евра инвестиции. А сега имаме шест амбициозни реформски агенди“, додаде таа, според написите во медиумите од регионот.
Претседателката на Европската комисија посочи дека првите конкретни резултати се веќе видливи, дека се очекува Западен Балкан да порасне за околу три проценти следната година, што „одразува доверба во европската иднина на регионот, влијанието на реформите и придобивките од поблиската економска интеграција со ЕУ“.
„И ќе има уште. Ги интегрираме нашите партнери во Единствената европска платна зона (SEPA). Ова би можело да им заштеди на компаниите и граѓаните до 500 милиони евра годишно. Исто така, заштедуваме време преку нашите „зелени појаси“, кои ќе ги зајакнат синџирите на снабдување, ќе ја подобрат логистиката и ќе го скратат времето на транзит до 80 проценти. А со Планот за раст, економијата на регионот може да се удвои во следната деценија“, изјави таа.
Таа додаде дека инвестицискиот план досега мобилизирал 18 милијарди евра, вклучувајќи шест милијарди евра грантови од ЕУ, и дека повеќе од 68 проекти за финансирање на клучна инфраструктура во транспортот, енергетиката, дигиталната поврзаност и проекти за заштита на животната средина се спроведуваат низ целиот регион.
„Овие инвестиции го прават регионот поконкурентен и подобро поврзан со Единствениот пазар на ЕУ. Да ја земеме вештачката интелигенција за пример: воспоставуваме мрежа на фабрики за вештачка интелигенција низ цела ЕУ и ги отвораме кон Западен Балкан, со антени од фабрики за вештачка интелигенција во Србија и Северна Македонија. Ова ќе им овозможи на компаниите од целиот регион да се поврзат со овие фабрики и да добијат пристап до европската инфраструктура за вештачка интелигенција“, рече Фон дер Лајен.
Таа изјави дека сето ова привлекува приватни инвестиции и додаде дека за време на инвестициските конференции на ЕУ во Албанија и Црна Гора, од приватни инвеститори се обезбедени инвестициски декларации, во вредност од повеќе од четири милијарди евра.
Таа, исто така, изјави дека Заедничкиот регионален пазар е „најбрзиот пат до конкурентност, најдиректниот мост до единствениот пазар на ЕУ и најјасен доказ дека регионот може да дејствува како една единица“.
„Резултатите се јасни. Од 2021 година, трговијата во регионот се дуплираше, трговијата со стоки и услуги се зголеми за 19 проценти, пократките чекања на границите заштедија вкупно повеќе од 20 години време. Затоа сега е време да ги обновиме нашите напори и да ја завршиме агендата на Заедничкиот регионален пазар. Моментумот за проширување со нашите партнери од Западен Балкан никогаш не бил посилен. Ова е историска можност. Да ја искористиме заедно“, додаде таа.
Фото: депозитфотос

