Регион
Во Хрватска се одржуваат парламентарни избори
Денеска, во Хрватска се одржуваат редовни парламентарни избори, на кои право на глас имаат околу 3,7 милиони гласачи.
Повеќе од 6.500 избирачки места беа отворени во 7 часот, на кои може да се гласа до 19 часот, до кога е во сила изборниот молк.
Во 19 часот ќе бидат објавени резултатите од првите анкети, а во 21 часот Државната изборна комисија ќе ги објави првите изборни резултати, кои ќе се ажурираат на секои 15 минути, пренесува „Индекс.хр“.
Ова, анализира медиумот, се најнеизвесните парламентарни избори од прогласувањето на независноста на Хрватска во 1991 година.
Хрватскиот претседател Зоран Милановиќ неочекувано најави дека ќе биде кандидат за премиер на опозициската Социјалдемократска партија (СДП), од која замина во февруари 2020 година.
Негов главен ривал, со кој отворено се судри речиси за сите внатрешни и надворешни политички прашања, е поранешниот премиер и лидер на Хрватската демократска заедница (ХДЗ), Андреј Пленковиќ. Тој и неговата партија сакаат да добијат трет мандат на изборите за формирање влада.
ХДЗ во голема мера доминира со владата откога Хрватска стекна независност од поранешна Југославија во 1991 година. Таа стана членка на НАТО во 2009 година, ѝ се приклучи на Европската Унија во 2013 година, а од 2023 година е членка на еврозоната, членка на монетарната унија на ЕУ.
Предизборните анкети објавени на водечките медиуми во Хрватска предвидуваа дека ХДЗ ќе биде релативен победник, што му дава поголема шанса на Пленковиќ да формира влада, но ниту една партија нема да може да го направи тоа самостојно, па владата ќе зависи од постизборни коалиции, според тамошните анализи.
Од изборите, кои изгледаа многу предвидливо пред неколку месеци, со влегувањето во изборната трка на Милановиќ, познат по острата реторика и стил, предизборниот период го одбележаа остри полемики.
Уставниот суд му забрани на Милановиќ да се кандидира за пратеник на листата на СДП бидејќи не поднел оставка од функцијата претседател, па делумно учествувал во кампањата.
Иако поради забраната не учествуваше на предизборните митинзи на СДП, Милановиќ во речиси секојдневните изјави за новинарите и објавите на социјалните мрежи ја критикува ХДЗ за низа корупциски скандали, ги повика граѓаните да гласаат за која било партија, освен за ХДЗ и Пленковиќ, и најави дека како кандидат на СДП, чиј претседател некогаш беше, ќе формира влада на национален спас.
Во понеделникот, последниот ден од кампањата, Милановиќ и Пленковиќ го продолжија вербалниот конфликт, кој трае со години.
Пленковиќ истакна дека Милановиќ „ја турка Хрватска во рускиот свет“ алудирајќи на неговото противење на обуката на украинските војници во Хрватска, а Милановиќ го нарече премиерот „кум на криминалот во Хрватска“ и „херојски зајак“.
На завршната прес-конференција на ХДЗ во Загреб премиерот рече дека очекува голема поддршка на изборите и убедлива победа на неговата партија поради резултатите што ги постигнале во изминатите осум години.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Пленковиќ: По Хрватска, можеби е време некој друг да ѝ се приклучи на ЕУ
За разлика на претходните европски комисии, сегашната има вистинска политичка волја за проширување на Европската Унија, изјави денес во Загреб хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ додавајќи дека е можна некаква одлука до 2030 година ако некои кандидати се технички подготвени.
„За разлика од Комисијата на (Жан-Клод) Јункер или првиот мандат на Урсула фон дер Лајен, кога не чувствував искрена политичка волја во центарот на политиката во Брисел за постигнување проширување за која било земја кандидат, овој пат морам да признам дека атмосферата е малку поинаква“, рече Пленковиќ на Вториот годишен самит на Хрватска.
„Можеби е време некој друг да ѝ се приклучи по Хрватска“
„Овој пат можеме да ја почувствуваме политичката волја во извршната власт на ЕУ, дури и кај повеќето земји членки, дури и кај големите, дека можеби е време некој друг да ѝ се приклучи по Хрватска, која се влезе на 1 јули 2013 година“, додаде Пленковиќ.
Комисијата би сакала да отвори преговарачки кластери со Украина и Молдавија до крајот на оваа година. Сепак, земјите членки одлучуваат за ова едногласно. Досега нема таква едногласност бидејќи Унгарија остро се спротивставува на членството на Украина во Унијата, анализираат медиумите.
Хрватскиот премиер потсети дека постојат две групи земји кандидатки: Украина и Молдавија во едната група, а земјите од Југоисточна Европа и Западен Балкан во другата група, и ја посочи Црна Гора како лидер. „Мислам дека би можеле, ако успеат да бидат технички подготвени, да имаме политичка одлука за некои пред 2030 година“, рече Пленковиќ.
Сепак, тој ги повтори своите тврдења дека апсорпцискиот капацитет на блокот ќе биде клучен за динамиката на проширувањето осврнувајќи се на четвртиот Копенхашки критериум од 1993 година, кој се однесува на буџетските трошоци за проширување и на влијанието на новите членки врз односите меѓу земјите што придонесуваат и оние што го користат.
„Речиси 80 проценти од европскиот буџет, всушност, го полнат 10-те најбогати земји на Унијата, а приближно 20 проценти одат за сите други односи. Побогатите земји, основачите, големите силни економии, не се нужно возбудени што помалите земји, кои многу малку придонесуваат, седнуваат на маса и во суштина одлучуваат за главните политики еднакво, особено кога станува збор за прашања каде што е потребна едногласност“, рече премиерот.
Тој потсети дека Германија, Франција и Италија еднаш се откажаа од двајца комесари во Комисијата во корист на проширувањето.
„А сега тие имаат ист број влијателни луѓе како и земјите што многу малку придонесуваат. Затоа процесот на донесување одлуки и буџетските импликации се во срцето на процесот на проширување“, објасни тој.
Фото: ЕПА
Регион
Лукас: Половина Србија се дружи со Ориќ, нема да остапам ни милиметар пред Додик
Српскиот пејач, Аца Лукас изјави дека доживеал неравда по објавената фотографија со Насер Ориќ и дека „нема да отстапи ниту милиметар“ пред Милорад Додик, кој му го забранил концертот на Јахорина.
За „Аваз.тв“ кажа дека фотографијата погрешно се толкува и дека прв пат го видел Ориќ. Лукас истакна дека не знае дали концертот во Сараево му бил забранет поради неговата претходна поддршка на Додик, додавајќи дека „половина Србија и Република Српска се дружат со Ориќ“.
Откако Олимпискиот центар Јахорина официјално го откажа неговиот настап, Додик изјави дека Лукас „го изгубил кредибилитетот за секое идно гостување во РС“. Лукас му возврати дека тој не барал поддршка од Додик, туку обратно, и дека повторно ќе настапува на Јахорина.
Пејачот нагласи дека нема намера да се извинува за нешто што, според него, е преголема реакција и пример за двојни аршини.
Тој додаде дека не бил свесен кој седел до него кога е направена фотографијата и дека не сака да прави поделби по национална основа, туку „луѓето ги дели на добри и лоши“.
Лукас оцени дека целата ситуација е политички мотивирана, дека никого не навредил и најави правни чекори поради забраната за настапот.
Регион
Бугарската влада го повлече предлог-буџетот по масовните протести
Бугарската влада соопшти дека ќе го повлече контроверзниот предлог-буџет за 2026 година по масовните протести во главниот град Софија и во други градови низ земјата.
Десетици илјади луѓе учествуваа на протестите против предложениот буџет, за кој рекоа дека се обидува да прикрие широко распространета корупција во владата.
Некои демонстранти, со маски на лицата, се судрија со полицијата, претходно напаѓајќи ги просториите на владејачката конзервативна партија ГЕРБ, како и на партијата ДПС во Софија.
Владата сега соопшти дека ќе се откаже од предлогот, кој предвидуваше и повисоки даноци.
И минатата недела имаше протести, кога владата го достави предлогот до парламентот.
Буџетот за следната година ќе биде првиот што Бугарија ќе го усвои во евра, бидејќи земјата на 1 јануари се приклучува кон еврозоната.
Јавното мислење околу усвојувањето на еврото е поделено, а некои се плашат дека тоа може да предизвика висока инфлација во една од најсиромашните земји на Европската унија.
Протестите против корупцијата во власта се чести во Бугарија, со оглед на тоа што од 2020 година земјата ја водат краткотрајни влади.
Се проценува дека протестот синоќа бил најголемиот во Софија во последните години.

