Регион
Милановиќ: Никој нема да влезе во ЕУ, можеби само една земја, другите ги мамат со лажни ветувања

Хрватскиот претседател Зоран Милановиќ денеска изјави дека ниту една земја нема да влезе во Европската унија, освен можеби Црна Гора, и дека другите земји се измамени со „лажни ветувања“.
„Никој нема да влезе во Европската унија, можеби уште и Црна Гора, а другите држави се залажуваат со лажни ветувања дека ќе станат членки на ЕУ за да изнудат некакви отстапки. Од другите се очекува да ја потчинат својата надворешна политика на европските интереси, што е пресметката со Москва. Така се работи и со Грузија, која има силен економски раст благодарение на нејзината географска локација“, рече Милановиќ на предавање пред студентите на Универзитетот Север во Копривница, пренесува Индекс.
Зборуваше и за глобалните предизвици и политичкиот амбиент, а пред се за војната во Украина, за која рече дека е „војна на трошење“, а не позициона војна како Првата светска војна.
„Таа војна можеби ќе беше избегната доколку претенциозноста на европскиот начин на размислување не ја прогласеше тезата дека секоја земја има право да одлучува во кој воен сојуз или асоцијација ќе се приклучи, со што Украина драстично ќе и сврти грб на соработката со Русија“, рече Милановиќ.
Тој додаде дека не се водело сметка за тоа како Русија ќе реагира кога западните сили ќе дојдат на нејзината граница.
„Таквата политика можеби доведе до војна во Украина“, рече Милановиќ.
Говорејќи за ЕУ, Милановиќ оцени дека таа повеќе не е моќ каква што се смета.
„Европа оди во Кина и таму држи предавања за човекови права, наместо да зборува за продажба на европски автомобили, чија продажба е во значителен пад. Главни играчи на светската сцена се САД и Кина. Европа веќе нема ресурси, не е лидер во иновациите и знаењето“, рече Милановиќ.
Тој додава дека од друга страна и ЕУ е успех затоа што спречила конфликти и територијални амбиции меѓу членките, без разлика што „нешто пламнува“ овде-онде.
„Земјите живеат релативно хармонично, а што се однесува до Хрватска, таа доби пари од ЕУ, но и даде многу“, рече хрватскиот претседател и додаде дека ја разбира загриженоста на земјите кои граничат со Русија и смета дека Хрватска е во добра позиција во овој поглед.
Говорејќи за членот 5 од НАТО, кој е создаден во 1949 година и се води од принципот „Сите за еден, еден за сите“, Милановиќ вели дека пресудниот дел од текстот е дека „членките на НАТО ќе реагираат на адекватен начин во зависност од проценката, вклучително и воената сила“.
„Тоа не е апсолутна гаранција, тоа е прашање на добра волја, а Хрватска цело време делуваше со добра волја. Нашата армија беше во Полска и Литванија затоа што „се нервозни за Русите“. Воена акција во корист на трета страна!? Во ситуација кога некој однадвор ве напаѓа, едно е кога семејството е помало, а кога е здробено, многу потешко е да се менаџирате“, рече Милановиќ, додавајќи дека Хрватска ќе делува солидарно во воениот сојуз, но до одредена граница.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.
Регион
Бугарија од 1 јануари 2026 година го воведува еврото

Бугарија ги исполни сите критериуми и е подготвена да ја усвои единствената европска валута од 1 јануари 2026 година. Ова е јасно од извештајот за конвергенција на Европската комисија (ЕК), објави БГНЕС.
Министрите за финансии на Еврогрупата ќе го разгледаат извештајот на ЕК и оној на ЕЦБ на состанокот на 19-20 јуни во Луксембург. На самитот на ЕУ, кој ќе се одржи на 26-27 јуни, тие ќе бидат разгледани и од лидерите на Унијата.
На 30 јуни, Европската комисија ќе го даде предлогот за фиксирање на девизниот курс, и не се очекува тој да биде различен од сегашниот девизен курс утврден од валутниот одбор.
Конечната одлука за пристапувањето треба да дојде на 8 јули, кога земјите од Еврогрупата ќе ги усвојат законските одлуки за усвојување на еврото во Бугарија.
Со ова, Бугарија ќе биде 100% полноправна членка на Европската Унија, откако на почетокот на оваа година се приклучи и на копнениот Шенген, објави БГНЕС.
Бугарија е членка на ЕУ од 1 јануари 2007 година.