Регион
Рама: Не очекуваме преговори за членство во ЕУ, виновна е Бугарија
Албанскиот премиер Еди Рама рече дека не очекува самитот на ЕУ следната недела да го отвори патот за неговата земја да ги почне преговорите за членство и ја префрли вината на Бугарија.
Сите влади на ЕУ уште во март 2020 година се согласија да им дадат зелено светло на Албанија и Северна Македонија за почеток на преговорите за членство. Но, преговорите допрва треба да почнат откако Бугарија инсистираше на тоа дека сака отстапки од Северна Македонија во билатералните спорови кои се однесуваат на јазикот, историјата и идентитетот, пишува Политико.
Иако блокадата на Софија се однесува само на Северна Македонија, ЕУ инсистираше заеднички да ги решава кандидатурите за членство на Албанија и Северна Македонија – така што и Албанија е ефективно блокирана.
Додека ЕУ притиска Украина во екот на војната да стане кандидат за членство во ЕУ на самитот следната недела, овој статус Северна Македонија го доби во 2005 година, а Албанија во 2014 година, но сепак не успеа ниту да почне разговори со ниту една земја.
Германскиот канцелар Олаф Шолц ја посети Бугарија минатата недела во обид да ја надмине блокадата на Софија пред претстојниот самит во Брисел, кој ќе се одржи в четврток и v петок следната недела. Но, во интервју за Политико, Рама јасно кажа дека е песимист.
„Немам никакви очекувања. Мислам дека ништо нема да се случи. Албанија и Северна Македонија нема формално да ги почнат преговорите“, рече тој.
На прашањето дали некои лидери на ЕУ сигнализирале дека разговорите може да започнат наскоро, Рама одговори: „Какви сигнали можат да дадат? Не се работи за нив. Повторно, се работи за Бугарија. Сите се согласуваат, сите поддржуваат, сите мислат дека ова треба да се случи. Но се ограничени од Бугарија“.
Рама не очекува бугарските лидери да ја променат својата позиција, бидејќи, како што рече, тие го претвориле спорот во толку големо прашање што е исклучително тешко да се повлече.
„Тоа е спирала. Влегоа во спирала. И од таа спирала, многу, многу е тешко да се излезе“, изјави Рама, кој ќе присуствува на состанокот на лидерите од Западен Балкан и ЕУ во Брисел пред самитот.
„Политико“ потсетува дека бугарските функционери се држат до својата позиција, инсистирајќи дека тие едноставно бараат од Северна Македонија да се придржува до претходните обврски и да бара заштита на правата на Бугарите во земјата.
Северна Македонија, од своја страна, изјави дека прави напори со добра волја да се ангажира со Софија и нагласи дека билатералниот спор не треба да го одложи почетокот на разговорите меѓу ЕУ и потенцијалната членка.
Рама потврди дека ако нема напредок овој месец, тој ќе побара кандидатурата за членство на Албанија да се третира одвоено од онаа на Северна Македонија – чекор што ЕУ досега не сакаше да го преземе, а официјалните лица тврдат дека би било подобро за регионалната стабилност ако двајца соседи би можеле да напредуваат заедно.
„Ако ништо не се случи во јуни, ќе побараме да се разделиме од оваа двојка која е изгубена во преводот“, рече Рама. „Уверен сум дека тоа е она што треба да го направиме, тогаш дали (лидерите на ЕУ) ќе се согласат или не, ќе видиме“.
Албанскиот лидер, исто така, рече дека ја поддржува идејата на францускиот претседател Емануел Макрон за европска политичка заедница – организација која ќе биде отворена и за членки, но и за земји кои не се членки на ЕУ.
„Мислам дека е во право. Ова требаше да се направи одамна, затоа што ова е визионерско“, рече Рама, притоа одбивајќи да навлегува во детали за формата што заедницата треба да ја има.
„За ова може да се разговара, но во принцип, да се има една политичка заедница која се организира на различни начини е многу важно, а тоа е надвор од Европската Uнија што ја имаме денес која очигледно не е во состојба да се соочи со предизвиците на времето“, рече тој.
Макрон го постави својот план делумно како одговор на војната во Украина, сугерирајќи дека предложената заедница ќе биде побрз начин за Киев да се интегрира во европските политички структури отколку долгиот процес на пристапување во ЕУ.
Војната во Русија, исто така, ги истакна поделбите на Западен Балкан. Некои земји – како Албанија – ја следеа ЕУ во воведувањето санкции кон Русија, додека други – како Србија – не, пишува „Политико“.
Иако Србија и Албанија често беа во несогласувања во текот на децениите, Рама се заложи за разбирање за позицијата на Белград.
„Морате да разберете дека Србија е во многу поинаква позиција од многу други, поради нејзината историја, поради нејзините посебни врски со Русија“, рече тој.
Тој додаде дека верува оти Србија треба да воведе санкции со текот на времето, но предупреди да не се притиска Белград, кој е силно зависен од Москва за снабдување со енергија, да го направи премногу прерано.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Пленковиќ: По Хрватска, можеби е време некој друг да ѝ се приклучи на ЕУ
За разлика на претходните европски комисии, сегашната има вистинска политичка волја за проширување на Европската Унија, изјави денес во Загреб хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ додавајќи дека е можна некаква одлука до 2030 година ако некои кандидати се технички подготвени.
„За разлика од Комисијата на (Жан-Клод) Јункер или првиот мандат на Урсула фон дер Лајен, кога не чувствував искрена политичка волја во центарот на политиката во Брисел за постигнување проширување за која било земја кандидат, овој пат морам да признам дека атмосферата е малку поинаква“, рече Пленковиќ на Вториот годишен самит на Хрватска.
„Можеби е време некој друг да ѝ се приклучи по Хрватска“
„Овој пат можеме да ја почувствуваме политичката волја во извршната власт на ЕУ, дури и кај повеќето земји членки, дури и кај големите, дека можеби е време некој друг да ѝ се приклучи по Хрватска, која се влезе на 1 јули 2013 година“, додаде Пленковиќ.
Комисијата би сакала да отвори преговарачки кластери со Украина и Молдавија до крајот на оваа година. Сепак, земјите членки одлучуваат за ова едногласно. Досега нема таква едногласност бидејќи Унгарија остро се спротивставува на членството на Украина во Унијата, анализираат медиумите.
Хрватскиот премиер потсети дека постојат две групи земји кандидатки: Украина и Молдавија во едната група, а земјите од Југоисточна Европа и Западен Балкан во другата група, и ја посочи Црна Гора како лидер. „Мислам дека би можеле, ако успеат да бидат технички подготвени, да имаме политичка одлука за некои пред 2030 година“, рече Пленковиќ.
Сепак, тој ги повтори своите тврдења дека апсорпцискиот капацитет на блокот ќе биде клучен за динамиката на проширувањето осврнувајќи се на четвртиот Копенхашки критериум од 1993 година, кој се однесува на буџетските трошоци за проширување и на влијанието на новите членки врз односите меѓу земјите што придонесуваат и оние што го користат.
„Речиси 80 проценти од европскиот буџет, всушност, го полнат 10-те најбогати земји на Унијата, а приближно 20 проценти одат за сите други односи. Побогатите земји, основачите, големите силни економии, не се нужно возбудени што помалите земји, кои многу малку придонесуваат, седнуваат на маса и во суштина одлучуваат за главните политики еднакво, особено кога станува збор за прашања каде што е потребна едногласност“, рече премиерот.
Тој потсети дека Германија, Франција и Италија еднаш се откажаа од двајца комесари во Комисијата во корист на проширувањето.
„А сега тие имаат ист број влијателни луѓе како и земјите што многу малку придонесуваат. Затоа процесот на донесување одлуки и буџетските импликации се во срцето на процесот на проширување“, објасни тој.
Фото: ЕПА
Регион
Лукас: Половина Србија се дружи со Ориќ, нема да остапам ни милиметар пред Додик
Српскиот пејач, Аца Лукас изјави дека доживеал неравда по објавената фотографија со Насер Ориќ и дека „нема да отстапи ниту милиметар“ пред Милорад Додик, кој му го забранил концертот на Јахорина.
За „Аваз.тв“ кажа дека фотографијата погрешно се толкува и дека прв пат го видел Ориќ. Лукас истакна дека не знае дали концертот во Сараево му бил забранет поради неговата претходна поддршка на Додик, додавајќи дека „половина Србија и Република Српска се дружат со Ориќ“.
Откако Олимпискиот центар Јахорина официјално го откажа неговиот настап, Додик изјави дека Лукас „го изгубил кредибилитетот за секое идно гостување во РС“. Лукас му возврати дека тој не барал поддршка од Додик, туку обратно, и дека повторно ќе настапува на Јахорина.
Пејачот нагласи дека нема намера да се извинува за нешто што, според него, е преголема реакција и пример за двојни аршини.
Тој додаде дека не бил свесен кој седел до него кога е направена фотографијата и дека не сака да прави поделби по национална основа, туку „луѓето ги дели на добри и лоши“.
Лукас оцени дека целата ситуација е политички мотивирана, дека никого не навредил и најави правни чекори поради забраната за настапот.
Регион
Бугарската влада го повлече предлог-буџетот по масовните протести
Бугарската влада соопшти дека ќе го повлече контроверзниот предлог-буџет за 2026 година по масовните протести во главниот град Софија и во други градови низ земјата.
Десетици илјади луѓе учествуваа на протестите против предложениот буџет, за кој рекоа дека се обидува да прикрие широко распространета корупција во владата.
Некои демонстранти, со маски на лицата, се судрија со полицијата, претходно напаѓајќи ги просториите на владејачката конзервативна партија ГЕРБ, како и на партијата ДПС во Софија.
Владата сега соопшти дека ќе се откаже од предлогот, кој предвидуваше и повисоки даноци.
И минатата недела имаше протести, кога владата го достави предлогот до парламентот.
Буџетот за следната година ќе биде првиот што Бугарија ќе го усвои во евра, бидејќи земјата на 1 јануари се приклучува кон еврозоната.
Јавното мислење околу усвојувањето на еврото е поделено, а некои се плашат дека тоа може да предизвика висока инфлација во една од најсиромашните земји на Европската унија.
Протестите против корупцијата во власта се чести во Бугарија, со оглед на тоа што од 2020 година земјата ја водат краткотрајни влади.
Се проценува дека протестот синоќа бил најголемиот во Софија во последните години.

