Регион
Гардијан: Критичарите на српската влада се цел на „шпионски софтвер од воена класа“

Според новите наоди на безбедносните истражувачи, критичарите на српската националистичка влада кои документираа ендемска корупција во земјата беа мета на шпионски софтвер од воена класа на почетокот на оваа година, пишува британскиот весник „Гардијан“.
Обидот да се хакираат двајца српски продемократски активисти – кои побараа да не бидат именувани за да ја заштитат нивната безбедност – на крајот беше неуспешен затоа што „ајфоните“ на двете лица беа ажурирани со најновиот софтвер iOS, за кој истражувачите велат дека штити од уреди за инфилтрација, според Гардијан.
Поединците прво беа предупредени за обидот за хакирање од страна на Епл, кој испрати предупредување до двајцата дека можеби биле цел на актери поддржани од државата. Предупредувањето подоцна било потврдено по истражувањето на истражувачите од непрофитната организација Access Now, Фондацијата Share во Србија, Citizen Lab на училиштето Манк на Универзитетот во Торонто и Amnesty International, пишува британскиот весник.
Наодите доаѓаат само неколку месеци откако истражувачите открија дека руските новинари кои го критикуваат Владимир Путин, кои живеат во Европската унија, исто така биле мета на шпионскиот софтвер. Советот на Европа и Европскиот парламент се обидоа да ги унапредат политиките што би ја ограничиле употребата на шпионски софтвер, но појавата на нови случаи во блокот укажува на очигледната подготвеност на некои европски влади да продолжат да користат шпионски софтвер за да ги потиснат и заплашат политичките критичари, наведува Гардијан во текстот.
„Овие наоди се крајно загрижувачки за владеењето на правото и демократијата во Србија. Неконтролираната употреба на комерцијален шпионски софтвер е отров не само за човековите права, туку и за безбедноста и демократските институции во која било земја“, вели Наталија Крапива, техничко-правен советник во организацијата Access Now, која се занимава со дигитални права.
Претходно фондацијата SHARE објави дека се откриени првите обиди за шпионски напади врз мобилните уреди на претставници на граѓанското општество од Србија.
Истражувачите откриле дека српските државјани биле мета на околу една минута разлика на 16 август 2023 година. Access Now и Citizen Lab открија траги од обид за напад, кој пробал да искористи можна ранливост во апликацијата HomeKit на iPhone.
Истражувачите рекоа дека тактиката била „конзистентна“ со оние што претходно ги користела израелската група NSO, која продава едно од најсофистицираните сајбер оружја во светот, познато како „Пегазус“. Кога нападот на Пегазус е успешен, тој може да преземе мобилен телефон и да го претвори во пренослив уред за слушање. Исто така, може да пристапи до информации во шифрирани апликации и да ги прегледува фотографиите и пораките на корисниците.
Истражувачите не можеа дефинитивно да потврдат каков тип на шпионски софтвер е користен во овој случај, бидејќи достапните форензички индикатори беа ограничени.
„Во овој момент ние не ги припишуваме овие напади на одреден оператор, но забележуваме дека една деценија од истрагите на Citizen Lab открија дека Србија е редовен корисник на платенички шпионски софтвер и други технологии за комерцијален надзор“, рече Џон Скот-Рејлтон, виш истражувач во Citizen Lab.
Во изјава за Гардијан, НСО рече дека извештаите на Citizen Lab и Access Now се „неубедливи“. Компанијата постојано повторува дека „Пегазус“ се продава на владите за употреба во истраги за сериозен криминал и тероризам и дека неговата употреба „спасува животи“.
„НСО не управува со сопствената технологија и не е запознаена со собраните разузнавачки информации“, велат тие.
Гардијан пишува дека обидите за хакирање најверојатно ќе го привлечат вниманието на претходните откритија кои вклучуваат тајно собирање податоци и надзор од страна на Српската безбедносна и информативна агенција (БИА).
Британскиот весник потсетува дека до неодамна директор на БИА беше Александар Вулин, кој во јули 2023 година беше ставен на листата на санкции од американското Министерство за финансии поради поддршка на Москва и користење на „неговите политички позиции за изградба на поддршка за малигните активности на Русија“ и поттикнуваат нестабилност во Србија. Вулин поднесе оставка на 3 ноември.
Една наводна жртва на обидот за хакерство, интервјуирана од Гардијан, ја опиша нејзината работа како критична за „автократскиот режим“ на Србија и „широката корупција“ во земјата, како и за проруската надворешна политика на актуелната влада, која не е во чекор со ЕУ за прашања како што се санкциите против Москва.
Обидот за хакирање, рече лицето, најверојатно бил обид да се заплаши или дискредитира нивната работа – „да се најде нешто компромитирачко против мене“.
Двајцата кои беа цел веруваат дека обидите за хакирање може да се поврзани и со повици за истрага за одговорноста на владата за масовните пукања, пишува Гардијан.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Санторини и Миконос се најскапи: од денес, туристите плаќаат нов данок во Грција

Од денес, патниците на крузери ќе плаќаат данок од 20 евра ако патуваат до островите Санторини и Миконос, како и пет евра ако одат на други грчки острови, објави Министерството за финансии на таа земја.
„Како што диктира регулативата, оваа такса ќе се однесува на Санторини, Миконос и други острови во помала мера“, изјави претставник на Министерството за финансии, пренесуваат медиумите во регионот.
Грција минатата година донесе закон за да се обиде да го регулира пристигнувањето на големи бродови на популарните туристички дестинации и да ја олесни инфраструктурата.
Даноците ќе се наплаќаат од 1 јуни до 20 септември, а според регулативата, крузерите ќе ги плаќаат од сопствен буџет, а подоцна ќе ги вклучат во цената на билетот за патниците.
Патувањето со крузери станува сè попопуларно во последните неколку години, а приходите во овој сектор се зголемија за 22,4 проценти во текот на изминатата година.
Регион
Милановиќ: Лицемерни и неискрени ветувања за Украина за членство во ЕУ

Хрватскиот претседател Зоран Милановиќ денес изјави дека, за жал, Европската Унија со години убива некои земји, а за тоа недостига волја кај некои актери со одложување на нивните преговори.
„Тоа се Црна Гора, Албанија. Па во таа смисла легитимно е да се зборува за Украина во ЕУ, но можам да забележам дека тоа е земја чии територијални перспективи не се јасни. Таа е во војна, а што се однесува до општите услови за членство, не гледам дека ги исполнува. Тоа се фактите. Што ќе се случи потоа, ќе одлучи ЕУ“, рече Милановиќ.
Милановиќ им го кажа ова на новинарите откога го угости својот полски колега Петер Пелегрини одговарајќи на прашање за членството на Украина во Европската Унија.
„Искрено, мислам дека таквото ветување е лицемерно и неискрено. Ова е ставот кон Украина од првиот ден, од 2013 година. Многу зборував за тоа“, рече Милановиќ, а потоа продолжи да зборува за средствата за одбрана:
„Практично, ѝ дадовме на Украина 35 тенка подарок и ништо не добивме за возврат. Добивме трошки од Германија“.
„Способности, а не проценти, тоа е она што е важно“, рече Милаовиќ и продолжи:
„Разговарав со американскиот претседател Доналд Трамп кажувајќи му, без никаков сарказам, дека цените на оружјето треба да се намалат. Американците, Германците, Французите и Британците се како агенти за продажба на сопствените одбранбени индустрии. А ние, од друга страна, сме купувачи и купуваме неверојатно скапа стока кога ќе ја добиеме. Тоа се фактите и на оној што не му се допаѓа нека престане да живее во свет на фантазии“.
Тој исто така коментира за критиките дека словачкиот претседател Роберт Фицо е руски човек.
„Руски човек, што значи тоа? Го познавам. Тој не е руски човек, дури ни во однос на афинитетите, но во некои критични ситуации ќе се однесува како што се однесува“, рече Милановиќ.
Тој вели дека нема никаква врска со Русите, но не може да биде изненаден кога тоа доаѓа од луѓе што ги поминале своите кариери како руски пудлици.
„Дали е ова уреден начин на комуникација?“, праша претседателот на Хрватска и рече:
„Овие приказни дека сум руски човек се одвратни и доаѓаат од луѓе што треба да внимаваат што зборуваат“, објави хрватскиот портал „Дневник“.
Регион
Вучевиќ: Блокадите во Србија претставуваат тероризам, а не граѓанска непослушност

Претседателот на Српската напредна партија, Милош Вучевиќ, денес изјави дека блокадите во Србија претставуваат тероризам, а не граѓанска непослушност и истакна дека поради блокадите на раскрсниците, изборите нема да бидат распишани.
„Некој мисли дека ако блокираат 50 раскрсници, Вучиќ ќе распише избори. Изборите нема да бидат распишани поради тоа. Добро е осмислено, со овие груби, навидум ненасилни дејства, тие се мешаат во нормалното функционирање на граѓаните. Најодвратно е што уживаат во фактот што некој не може да се движи слободно, што ја малтретираат и исцрпуваат полицијата“, рече Вучевиќ за ТВ „Информер“.
Вучевиќ изјави дека главната цел на сè што прават е соборување на претседателот на Србија, Александар Вучиќ, а со тоа и уништување на земјата.
„Тој е нивна пречка, нивна главна цел. Нивните цели се јавните пари да завршат во приватни џебови. Потоа ние да бидеме геноцидна нација и тие да ја завршат работата за Косово, за да биде завршено. Исто така, Србија да добие марионетска влада“, рече Вучевиќ.
Вучевиќ изјави дека оние што блокираат работат на уништување на економијата и спречување на граѓаните да живеат нормално.
Вучевиќ истакна дека блокадите си играат со нервите на мнозинството во Србија бидејќи 15-20 илјади луѓе малтретираат шест и пол милиони луѓе мислејќи дека ќе ги постигнат своите политички цели.
„По ова, никој нема сомнение дека ова се обиди за шарена револуција. Ги молам сите граѓани за трпение. Државата нема да запре. Издржавме агресија на НАТО, санкции, многу полоши работи. Ќе го сториме и ова. Економијата сигурно страда, луѓето се нервозни и немирни“, рече Вучевиќ.
Вучевиќ им честита на полицијата, БИА и на другите безбедносни агенции за нивната професионална работа.
„Им симнувам капа на сите што работеа. Тие ги консолидираа своите редови. Тие разбираат и го информираат државниот врв за она што ни се подготвува. Полицијата ја врати довербата на граѓаните. Врската помеѓу судството и Обвинителството сè уште не е доволно силна. Постојат тактики, некои се отворени за револуција“, рече Вучевиќ.
Според него, ниедно собирање на оние што протестираат не е легално, исто како што не е легална ниту блокадата на раскрсниците и железниците.
„Не е легално да се тепаат новинарки, да се линчува, прогонува и таргетира некого, не може да биде легално кога ја напаѓате полицијата“, рече Вучевиќ.
Фото: ЕПА