Регион
Гардијан: Критичарите на српската влада се цел на „шпионски софтвер од воена класа“
Според новите наоди на безбедносните истражувачи, критичарите на српската националистичка влада кои документираа ендемска корупција во земјата беа мета на шпионски софтвер од воена класа на почетокот на оваа година, пишува британскиот весник „Гардијан“.
Обидот да се хакираат двајца српски продемократски активисти – кои побараа да не бидат именувани за да ја заштитат нивната безбедност – на крајот беше неуспешен затоа што „ајфоните“ на двете лица беа ажурирани со најновиот софтвер iOS, за кој истражувачите велат дека штити од уреди за инфилтрација, според Гардијан.
Поединците прво беа предупредени за обидот за хакирање од страна на Епл, кој испрати предупредување до двајцата дека можеби биле цел на актери поддржани од државата. Предупредувањето подоцна било потврдено по истражувањето на истражувачите од непрофитната организација Access Now, Фондацијата Share во Србија, Citizen Lab на училиштето Манк на Универзитетот во Торонто и Amnesty International, пишува британскиот весник.
Наодите доаѓаат само неколку месеци откако истражувачите открија дека руските новинари кои го критикуваат Владимир Путин, кои живеат во Европската унија, исто така биле мета на шпионскиот софтвер. Советот на Европа и Европскиот парламент се обидоа да ги унапредат политиките што би ја ограничиле употребата на шпионски софтвер, но појавата на нови случаи во блокот укажува на очигледната подготвеност на некои европски влади да продолжат да користат шпионски софтвер за да ги потиснат и заплашат политичките критичари, наведува Гардијан во текстот.
„Овие наоди се крајно загрижувачки за владеењето на правото и демократијата во Србија. Неконтролираната употреба на комерцијален шпионски софтвер е отров не само за човековите права, туку и за безбедноста и демократските институции во која било земја“, вели Наталија Крапива, техничко-правен советник во организацијата Access Now, која се занимава со дигитални права.
Претходно фондацијата SHARE објави дека се откриени првите обиди за шпионски напади врз мобилните уреди на претставници на граѓанското општество од Србија.
Истражувачите откриле дека српските државјани биле мета на околу една минута разлика на 16 август 2023 година. Access Now и Citizen Lab открија траги од обид за напад, кој пробал да искористи можна ранливост во апликацијата HomeKit на iPhone.
Истражувачите рекоа дека тактиката била „конзистентна“ со оние што претходно ги користела израелската група NSO, која продава едно од најсофистицираните сајбер оружја во светот, познато како „Пегазус“. Кога нападот на Пегазус е успешен, тој може да преземе мобилен телефон и да го претвори во пренослив уред за слушање. Исто така, може да пристапи до информации во шифрирани апликации и да ги прегледува фотографиите и пораките на корисниците.
Истражувачите не можеа дефинитивно да потврдат каков тип на шпионски софтвер е користен во овој случај, бидејќи достапните форензички индикатори беа ограничени.
„Во овој момент ние не ги припишуваме овие напади на одреден оператор, но забележуваме дека една деценија од истрагите на Citizen Lab открија дека Србија е редовен корисник на платенички шпионски софтвер и други технологии за комерцијален надзор“, рече Џон Скот-Рејлтон, виш истражувач во Citizen Lab.
Во изјава за Гардијан, НСО рече дека извештаите на Citizen Lab и Access Now се „неубедливи“. Компанијата постојано повторува дека „Пегазус“ се продава на владите за употреба во истраги за сериозен криминал и тероризам и дека неговата употреба „спасува животи“.
„НСО не управува со сопствената технологија и не е запознаена со собраните разузнавачки информации“, велат тие.
Гардијан пишува дека обидите за хакирање најверојатно ќе го привлечат вниманието на претходните откритија кои вклучуваат тајно собирање податоци и надзор од страна на Српската безбедносна и информативна агенција (БИА).
Британскиот весник потсетува дека до неодамна директор на БИА беше Александар Вулин, кој во јули 2023 година беше ставен на листата на санкции од американското Министерство за финансии поради поддршка на Москва и користење на „неговите политички позиции за изградба на поддршка за малигните активности на Русија“ и поттикнуваат нестабилност во Србија. Вулин поднесе оставка на 3 ноември.
Една наводна жртва на обидот за хакерство, интервјуирана од Гардијан, ја опиша нејзината работа како критична за „автократскиот режим“ на Србија и „широката корупција“ во земјата, како и за проруската надворешна политика на актуелната влада, која не е во чекор со ЕУ за прашања како што се санкциите против Москва.
Обидот за хакирање, рече лицето, најверојатно бил обид да се заплаши или дискредитира нивната работа – „да се најде нешто компромитирачко против мене“.
Двајцата кои беа цел веруваат дека обидите за хакирање може да се поврзани и со повици за истрага за одговорноста на владата за масовните пукања, пишува Гардијан.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Припаѓате во ЕУ со полнo правo: Кос до земјите од Западен Балкан
Европа не може да биде безбедна без Западен Балкан, изјави европската комесарка за проширување Марта Кос, наведувајќи дека државите од регионот имаат место во Европската Унија (ЕУ) како полноправни членки, пренесуваат медиумите во регионот.
Кос изјави денес во Тирана, на состанокот со лидерите на Зaпаден Балкан посветен на Планот за раст, дека денес безбедноста е една од најважните теми.
„А Европа не може да биде безбедна без Западен Балкан“, истакна Кос.
Како што изјави, ова е една грешка од минатото што ЕУ мора да ја исправи.
„Европа ве чека, вие веќе сте дел од Европа, но сега тоа треба да се постигне во институционална смисла преку членство во ЕУ“, рече Кос.
Зборувајќи за спроведувањето на Планот за раст за Западен Балкан и плановите за следниот период, таа рече дека има многу причини за славење.
„Но, во исто време, мора да бидеме искрени и да кажеме дека две од шесте земји сè уште не почнале да ги усвојуваат реформите“, рече Кос.
Како што наведе таа, двете земји кои најдобро спроведуваат реформи постигнаа околу 50 проценти.
Според Кос, овие примери најдобро покажуваат јасна врска помеѓу напредокот во процесот на пристапување и реформите.
Таа рече дека Европската комисија сака Планот за раст да успее, наведувајќи дека е важно соседите од ЕУ да се интегрираат што е можно повеќе во различни области и политики на Унијата, во делови од единствениот пазар, во енергетскиот пазар, но и во делот поврзан со европските вредности.
„Сакаме ЕУ да стане реалност за вашите граѓани“, рече Кос, додавајќи дека сака таа да донесе просперитет, безбедност и стабилност на целиот европски континент во време кога има надворешни противници кои би сакале да видат како таа пропаѓа.
Таа рече дека во ЕУ сакаат сите земји од Западен Балкан да напредуваат и никоја да не заостанува, додавајќи дека сите земји од регионот имаат место во ЕУ како рамноправни членови.
„И ги нагласувам членовите со полни права, бидејќи тоа е препорака за целосно усогласување со законите и вредностите на ЕУ“, истакна Кос.
Таа рече дека е потребно да се фокусираме на втората половина од спроведувањето на Планот за раст, наведувајќи дека ова е важно за граѓаните на сите земји.
Кос рече дека е важно да се работи на проекти за подобрување на транспортот, инфраструктурата, дигиталните иновации, заштитата на потрошувачите и туризмот.
„Се соочивме со недостаток на напредок во регионалната економска интеграција. Ова резултира со помал економски раст“, рече Кос, наведувајќи дека целосно заеднички регионален пазар би ги зголемил економиите за околу десет проценти.
Таа рече дека знае дека реформите не се секогаш лесни, но дека тие овозможуваат забрзување на пристапувањето кон ЕУ.
Кос рече дека земјите од Западен Балкан треба да ги подготват своите економии за единствениот пазар.
„Тие ви даваат пристап до третманот на земја-членка во некои политики на ЕУ. Покажете им на земјите-членки дека сте подготвени за поголема и подлабока интеграција во ЕУ“, рече Кос.
Фото: принтскрин
Регион
Поплави, лизгање на земјиште, проблеми во сообраќајот: обилните дождови предизвикаа проблеми во западна Грција
Поплавите и лизгањето на земјиштето предизвикаа големи проблеми во сообраќајот, како и материјална штета во западна Грција и на островот Крф, објавија денес грчките медиуми.
Поради ситуацијата на Крф, регионалните власти побараа од државните власти да прогласат вонредна состојба во северниот дел од островот, објавува Катимерини.
Како што е наведено, спортските настани закажани за викендот на Крф беа откажани поради бурата. Селото Карусадес на тој остров беше блокирано поради лизгање на земјиштето, а се урна и двокатна ненаселена зграда во центарот на тој град, додека патиштата во Сидари беа поплавени.
Спасувачки екипи со два чамци и водни пумпи беа испратени во областа. Карусаде, Велонадес и Сидари беа најтешко погодени, каде што екипите за цивилна заштита се обидуваат да го вратат сообраќајот.
Во таа област, на местото каде што се наоѓа полициската станица се урна рид, а неколку патролни возила беа сериозно оштетени. Во исто време, во Теспротија и Јанџина веќе трет ден има обилни дождови, а реката Каламас се излеа, поплавувајќи ги плантажите со мандарини.
Поплавите го погодија и регионот Трикала, каде што националниот автопат помеѓу Кожани и Лариса, на делницата од Ливадеру до Сарантапоре, беше целосно затворен поради одрони на карпи.
Фото: принтскрин
Регион
Вучиќ: Никогаш не сум носел снајпер, ниту сум слушнал за „сафари“, ќе ги ангажирам најдобрите адвокати во светот
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, зборувајќи за обвинувањата преку кои се поврзува со нападите во Сараево, рече дека никогаш не носел снајперска пушка и дека никогаш не слушнал за „сафари“. Најави тужби против весниците што го објавија ова за него.
Српскиот претседател во интервју за „ТВ Информер“ изјави дека е нормално демократските општества да имаат различни ставови и дека тоа е суштината на демократијата.
„Во отсуство на идеи, сè се сведува на личното. Не е неочекувано или различно отколку што беше. Сега се во момент на апсолутна беспомошност. Веќе реков дека немаат шанси, сега сè подобро разбираат дека сè е завршено и затоа нервозата е на врвот, мора да реагираат хистерично“, рече Вучиќ.
Зборувајќи за обвинувањата поврзани со нападите во Сараево, Вучиќ изјави дека никогаш не носел снајперист, ниту пак слушнал за „сафари“. Додаде дека бил испратен во Пале како некој што знае да зборува странски јазик.
„Гледате како „Билд“ се огради со прашалник. Сите други го направија истото. Телеграф дури објави и скриен дел од одговорот на Сузана. Претпоставувам дека мислеле дека кога ќе се случи нешто такво, дека имам нешто да кријам, дека ќе го прикријам. Тоа покажува колку не ме познаваат и колку не сакаат да ја препознаат вистината“, рече Вучиќ.
Тој истакна дека ќе ги ангажира најдобрите адвокати во светот да ги тужат Гардијан, Дејли Меил и другите медиуми што пишуваа за тоа.
„Верувам дека можам да земам милиони од нив за ова“, рече Вучиќ и додаде дека дел од парите ќе им одат на адвокатите, а тој дел ќе им се даде на некои деца на кои им е потребна помош.
Тој додаде и дека неговите противници имале, како што рече, многу погнасни обвинувања против него.
Фото: принтскрин

