Регион
Голи Оток по шест децении – го посетуваат само туристи, нудисти и ретки истражувачи

Голи Оток по шест децении е напуштен и единствени посетители се љубопитните туристи, нудисти и ретки истражувачи. Сега на островот се останати само овци, кои селаните од Раб ги носат на пасење, како и зајаците одгледувани за лов од жителите на околните острови.
Поради недостиг на вода, змија ретко се наоѓа. Засадувањето дрвја долги години беше неуспешно – само суви стебла се останати на островот. Покрај напуштените згради, овие стебла остануваат еден вид споменик на тортурата што ја претрпеле политичките затвореници: едно од мачењата била наредбата затворениците да засадат дрво и да го заштитат од сонцето со нивното тело. Биле обезбедени 0,5-0,7 литри вода за секое дрво (нема извори на вода за пиење на Голи Оток), додека на затворениците им следувале по 0,2 литри, или една чаша на ден.
Островот се протега на површина од околу 4,7 километри. Голи Оток е најмалиот од трите острови во близина на популарната туристичка дестинација Раб, се вели во репортажата што на објави балканскиот сервис на Радио Слободна Европа.
Островот Голи Оток во Јадранското Море, познат и како „хрватски Алкатраз“, од 1949 до 1956 година беше единствениот камп на „политичко образование“ на територијата на поранешна Југославија. Првично беше основан за казнување на југословенските сталинисти, односно оние кои ја поддржуваа Резолуцијата на Информбирото за Југославија (1948) и затоа беа прогласени за „непријатели на југословенскиот народ“. Првата група на политички затвореници пристигнала на островот на 9 јули 1949 година.
Пред да се воспостави кампот, островот бил ненаселен. Поголем дел од овој комплекс е изграден од затвореници. Историчарите веруваат дека првиот камп на голиот остров е основан за време на Австро-унгарската Империја за време на Првата светска војна. Неговите затвореници наводно биле руски воени заробеници.
Од 1956 до 1980 година комплексот бил официјално користен како логор за „превоспитување” на „противниците на комунизмот“. По смртта на југословенскиот претседател Јосип Броз Тито во 1980 година, кампот бил претворен во колонија за малолетници, која била затворена истата година бидејќи меѓународните организации за човекови права ја обвиниле Југославија за нехумано постапување со затворениците. По комплетното затворање на комплексот во 1988 година, заминале и неговите последни чувари.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Муслиманите во Албанија паднаа под 50 проценти првпат по два века

Пописот од 2023 година покажа дека муслиманите повеќе не го сочинуваат мнозинството од албанските граѓани, првпат по повеќе од два века, објави „Индекс.хр“.
Според најновиот попис, муслиманите сега сочинуваат 45,7 проценти. Бројот на муслимани се намалил за повеќе од 30 проценти од пописот во 2011 година.
Треба да се напомене и дека пописот од 2023 година покажа дека муслиманите бекташи сочинуваат 4,8 проценти од населението, но тие се наведени како посебна религиозна група. Бекташите се членови на хетеродоксен исламски ред од суфиско потекло, кој датира од 13 век, и се сметаат за посебна религиозна група во Албанија иако историски се засноваат на шиитско-исламската традиција.
Христијаните сочинуваат 15,6 проценти од населението, од кои 8,4 проценти се католици, а 7,2 проценти се некатолици. Во групата религиска деноминација спаѓаат 13,8 проценти, а атеистите сочинуваат 3,6 проценти.
Оваа значајна демографска промена означува историски момент за религиозната структура на земјата, која е нестабилна со децении.
Според извештајот на „Турција тудеј“, Албанија изгубила речиси 15 проценти од своето население во последните десет години главно поради масовната емиграција и падот на стапката на наталитет. Аналитичарите ова го припишуваат на недостигот на перспективи за младите луѓе, кои сè повеќе бараат работа во странство.
Историски гледано, Албанија била католичка земја во своите почетоци, по римските освојувања. Статусот на муслиманска земја го добила дури во 15 век, со доаѓањето на Отоманската Империја. Сепак, поради географската близина и силните врски со Грција, каде што многу Албанци работат и зборуваат грчки, православното христијанство повторно е во пораст во последните децении.
Историјата на 20 век исто така игра голема улога во сегашната религиозна структура. По Втората светска војна, Албанија стана комунистичка држава, каде што религиозната практика беше забранета речиси 50 години сè додека демократијата не се врати по изборите во 1992 година.
По бомбардирањето на НАТО на Југославија во 1999 година, речиси половина милион етнички Албанци избегаа од Косово, дополнително оптоварувајќи ја веќе кревката економија на Албанија. Иако земјата доживеа економски раст во следната деценија, таа останува една од најсиромашните во Европа со висока невработеност и корупција во инфраструктурата, што ги одвраќа странските инвестиции.
И покрај предизвиците, Албанија стана сè попривлечна туристичка дестинација во последните години благодарение на ниските цени и природната убавина. Видеата на „Тик-ток“ од национални паркови и водопади добија милиони прегледи, а земјата е наречена европски Малдиви.
Регион
Вајц: Мора да се бориме против српското влијание во Северна Македонија

Во Северна Македонија гледаме многу странско влијание. Мора да се бориме против него, без разлика дали е српско, кинеско или руско.
Ова го изјави известувачот на Европскиот парламент за Северна Македонија, Томас Вајц, во Стразбур, објави „Бгнес“. За неговиот извештај ќе се гласа на 9 јули.
Тој нагласи дека извештајот го содржи условот за промена на Уставот и конкретно – вклучување на Бугарите во него, според написите на медиумот.
„Извештајот посочува говор на омраза, потреба од владеење на правото и борба против корупцијата“, вели Вајц повикувајќи на слобода на медиумите и јасна одговорност за нивната сопственост.
Комесарката на ЕУ за проширување, Марта Кос, од своја страна, рече дека „единствениот пат напред, пред сè, е промена на Уставот“. Таа го повика Скопјe да ги почитува основните права, слободата на изразување и слободата на медиумите.
Ивајло Валчев (ИТН-ЕКР) ги праша своите колеги: „Во која земја може да се осуди лице за цитирање историски личности? Во која земја се напаѓаат луѓе поради нивното потекло? И која земја си дозволува да ги погази меѓународните договори?“
„Денес, Љубчо Георгиевски е со нас во салата и може да одговори на овие прашања затоа што е достоен Бугарин кому му се заканува казна само затоа што има храброст да се нарече Бугарин од Македонија. Искрено верувам дека патот на РСМ е да биде дел од Европа, но властите таму мора да ги напуштат своите господари од Белград и Будимпешта и да ги заштитат човековите права, да ги почитуваат обврските што ги презеле“, додаде Валчев. Тој се обрати и до граѓаните во Северна Македонија: „Мицкоски ве лаже“, објави медиумот.
Андреј Ковачев од ГЕРБ/ЕПП рече дека политичарите во Скопјe го саботираат процесот на европска интеграција и Европската Унија не треба да затвора очи пред ова.
„Наместо реформи и вистински напредок, гледаме популизам, националистичка реторика и погодно претставување на Бугарија како непријател поради што европската интеграција на земјата не оди добро. Оваа политика води кон директни репресии врз луѓето што го зачувале својот бугарски идентитет – наследниците на мнозинството македонски Бугари. Тие се подложени на притисок, дискриминација и отворени закани како во случајот со г. Георгиевски – еден од најистакнатите претставници на бугарската заедница“, забележа тој. „Не губете им го времето на вашите сопствени граѓани“, им се обрати Ковачев на политичарите во Северна Македонија. „Се надевам дека зората на слободата ќе изгрее што побргу“, додаде тој, пренесува бугарскиот медиум.
Регион
(Видео) Силно невреме во Србија: ветерот корнеше дрвја, дел од зградите останаа без покриви

Силна бура го погоди Белград и некои делови од Србија во раните попладневни часови. Пет лица се повредени, а предизвикана е голема материјална штета, пренесуваат тамошните медиуми.
Бурни налети на ветер соборија кран на градилиштето во Нов Белград, превртеа приколка за влечно возило, а осамна и видео од Ледино кај Сурчин, каде што бројни станбени згради останаа без покриви. Луѓето во областа според написите, избегаа без никакви последици, а најмалку две згради останаа без покриви.
Републичкиот хидрометеоролошки завод издаде портокалово предупредување, објавува Спутник.
МУП издаде и тревога за ризик од силна бура со дожд, грмежи, голем град и силни налети на ветер.