Регион
Зелено светло за Бугарија – од 1 јануари 2026 година може да го воведе еврото
Во четвртокот, Бугарија доби зелено светло од лидерите на Европската Унија за воведување на еврото од 1 јануари 2026 година.
Лидерите, собрани на самитот на ЕУ во Брисел, го поддржаа предлогот на Европската комисија да ѝ се дозволи на Бугарија да стане 21-ва членка на еврозоната и да го замени левот со евро, откако веќе планираше да го стори тоа во 2024 година, но беше одбиена.
Оваа балканска земја е членка на ЕУ од 2007 година и е првата земја што може да го воведе еврото по Хрватска во 2023 година.
Европскиот парламент и Европската централна банка (ЕЦБ) сè уште треба да бидат консултирани за потребните законски измени пред Бугарите да можат да плаќаат во евра, но тие чекори се сметаат за формалност.
Бугарија, според написите во медиумите од регионот како една од најсиромашните земји на ЕУ, останува на дното на листата од 27 членки во однос на бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител, иако стапките на раст се повисоки од другите земји.
Покрај релативно ниските и стабилни стапки на инфлација, критериумите за пристапување вклучуваат стабилност на цените, здрави јавни финансии и стабилни девизни курсеви.
Комисијата неодамна изјави дека очекува стапка на инфлација од 3,6 проценти за Бугарија оваа година и 1,8 проценти во 2026 година, што доведе до позитивен рејтинг за Софија.
Во Бугарија, воведувањето на еврото беше проследено со жестоки протести. Во февруари, националистите запалија оган пред влезот на претставништвото на ЕУ во Софија и истурија црвена боја на стаклената фасада на зградата. Тие фрлаа молотови коктели и јајца.
Минатиот месец, поддржувачите на проруските и националистичките партии демонстрираа во главниот град Софија и во други градови, барајќи левот да се задржи поради стравувањата дека еврото ќе поттикне зголемување на цените.
Противниците на еврото собраа 604.000 потписи во корист на референдум за воведување на заедничката валута, но бугарскиот парламент го отфрли референдумот двапати – во 2023 година и во мај 2025 година.
Според анкетата спроведена од бугарскиот институт Мјара кон средината на мај, повеќе од половина од сите возрасни (54,9%) се противат на воведувањето на заедничка валута во 2026 година, додека стабилна третина (34,4%) се за приклучување кон еврозоната следната година, анализираат медиумите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Бугарија воведе забрана за извоз на дизел и керозин поради американските санкции кон Русија
Бугарија привремено забрани извоз на дизел и керозин поради американските санкции воведени против руските енергетски компании.
Забраната, која ја усвои парламентот, се однесува и на испораките кон други земји членки на ЕУ, а нејзината цел е да се спречи недостиг на гориво во земјата. Санкциите што американскиот претседател Доналд Трамп ги воведе против „Роснефт“ и „Лукоил“ поради војната во Украина се однесуваат и на бугарската рафинерија „Лукоил Нефтохим“, која е единствена во земјата.
Рафинеријата, која се наоѓа во близина на Бургас на Црното Море, е подружница на „Лукоил“. „Лукоил“ во Бугарија поседува и бензински пумпи. Комисијата за буџет и финансии на бугарскиот парламент наведе дека забраната за извоз е неопходна за да се обезбеди енергетската иднина на земјата и стабилноста на домашниот енергетски пазар.
Регион
Вучиќ: Нека утрешниот ден биде ден што нè обединува, а не ден што нè разделува уште повеќе
Српскиот претседател Александар Вучиќ се извини за изјавите што ги даде претходно за студентите и демонстрантите, како и за други луѓе со кои не се согласуваше.
По повод утрешната годишнина од уривањето на настрешницата на железничката станица во Нови Сад, во која загинаа 16 лица, Вучиќ изрази сочувство до семејствата на жртвите и рече дека земјата оттогаш е „во превирања“.
„Утре, 1 ноември, ќе одам во црква да се помолам на Бога и да запалам свеќа за секој од нив. Ги повикувам граѓаните да го сторат истото. Знам дека во тага некои луѓе бараат утеха на собирите – секој тагува на начин што го смета за најдобар. Доколку ова се прави во мир, целосно го поддржувам“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека е свесен дека многумина се лути и се чувствуваат немоќни затоа што виновниците сè уште не се идентификувани, а камоли казнети.
„И мене ми е разочарувачки“, рече Вучиќ.
„Можам да го разберам гневот. Искрено се надевам дека овие прашања наскоро ќе бидат одговорени. За мене не е важно само да се открие што се случило, туку и како да се спречи повторно да се случи, или барем да се минимизираат ваквите ситуации“, рече српскиот претседател.
Тој додаде дека „една година по (уривањето на настрешницата), можам да заклучам дека многумина во нашето општество направиле сериозни и големи грешки, вклучувајќи ме и мене“.
„Многумина ги прекршија правилата, нанесоа насилство врз државата и туѓиот имот. Исто како што некои покажаа гнев, и мене ми е жал за некои од работите што ги кажав. Се извинувам за тоа“, рече Вучиќ.
„Постои само една вистина“
Тој повторно повика на социјален дијалог.
„Целата оваа омраза што врие во нашето општество не носи ништо добро – само води кон уште поголемо уништување. Мојата искрена желба е утрешниот ден да помине мирно, со почит, со повеќе тишина отколку со викање. Обвинувањето едни со други нема да нè однесе никаде. Вистинската правда мора да се спроведе, но не правдата измислена на улиците, туку онаа што се спроведува во институциите. Можеби некои од нас мислат дека не се способни, но овие се единствените што ги имаме и мора да ги поддржиме и да апелираме до нив да си ја работат својата работа“, заклучи Вучиќ.
Тој додаде дека ова е неопходно за институциите да работат попосветено и побрзо и за да се открие вистината.
„Не вистината на едната или другата страна, туку единствената вистина – онаа што е поткрепена со докази. Ова е вистината што сите страни од општеството треба да бидат подготвени да ја прифатат. Нека утрешниот ден биде ден што нè обединува, а не ден што нè разделува уште повеќе“, рече Вучиќ.
Тој исто така рече дека оние што сакаат да протестираат можат да продолжат да го прават тоа, „но со повеќе почит кон своите сонародници кои не се согласуваат со нив“.
„Самото протестирање не е замена за разговор. Добро е за извикување слогани, но не и за решавање проблеми. Уште еднаш, ги повикувам оние што протестираат да седнат на маса, да ги искажат своите желби и да учествуваат во разговор и дебата. Не преку ултиматуми, туку како дел од дијалог“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека Србија ќе се соочи со огромни предизвици во следните неколку недели и месеци.
„Тие немаат никаква врска со утрешниот ден. Немаат никаква врска со протестите. Работите што ги земавме здраво за готово се уриваат во денешниот свет. Структурите што функционирале со години исчезнуваат. Светот околу нас се менува со голема брзина. Се случуваат тектонски промени и ние мора да го дадеме најдобриот одговор на сето ова, заедно и обединети“, рече Вучиќ.
Фото: принтскрин
Регион
Почина поранешниот албански премиер Фатос Нано
Поранешниот албански премиер и лидер на албанската левица по падот на комунизмот, социјалистот Фатос Нано, почина денес во Тирана на 73-годишна возраст, објави сегашниот албански премиер Еди Рама.
Поранешниот албански премиер Фатос Нано почина на 73-годишна возраст по неколку неделно лекување во приватна болница во Тирана, каде што беше хоспитализиран во тешка состојба по срцев удар, според написите на медиумите во регионот.
Веста ја објави и „Euronews Albania“, наведувајќи дека Нано бил во тешка состојба со недели пред да им подлегне на компликациите.
Нано е една од клучните политички фигури на албанскиот транзициски период: основач и прв лидер на Социјалистичката партија и премиер во три мандати — кратко во 1991 година, потоа 1997–1998 и 2002–2005 — со улога во модернизацијата на левицата и европеизацијата на политичкиот систем во Албанија.

