Британскиот премиер Кир Стармер (Кир) го опиша Западен Балкан како европски „казан“, отворајќи го денес самитот со лидерите во Лондон, кој е главно фокусиран на решавање на предизвикот со миграцијата, објави Радио Слободна Европа (RSE).

Премиерот е домаќин на лидерите на шесторката од Западен Балкан – Северна Македонија, Црна Гора, Србија, Албанија, Босна и Херцеговина и Косово, додека Велика Британија се обидува да се договори за понатамошни мерки за намалување на бројот на мигранти кои доаѓаат нелегално.

Велика Британија, според написите, е во тековни преговори со некои од земјите за домаќинство на таканаречени центри за враќање каде што Велика Британија би можела да ги испрати одбиените баратели на азил пред да бидат депортирани.

„Регионот е опишан како раскрсница на Европа, но честопати бил и европско искушение – казан каде што безбедноста на нашиот континент е ставена пред искушени“, рече британскиот премиер.

Стармер додаде дека разговорите ќе се фокусираат на безбедноста, миграцијата и економскиот раст, и дека лидерите ќе разговараат за тоа како да се справат со „малигното влијание“ на Русија, како и за искоренување на корупцијата и вообичаените миграциски прашања.

„Западен Балкан долго време е витална транзитна рута за криминални банди на шверцери. Не сакате да ги видите овие банди како дејствуваат на ваша територија, а сите ние ги трпиме последиците од нивните постапки“, рече Стармер.

Покрај лидерите од Србија, Црна Гора, Босна и Херцеговина, Косово, Северна Македонија и Албанија, британскиот премиер ги пречека претставниците на Германија, Франција и другите членки на ЕУ на Самитот во Лондон, додека британскиот крал Чарлс III организираше прием за учесниците.

Самитите на Берлинскиот процес се одржуваат еднаш годишно, а последниот беше во октомври 2024 година во Берлин.

Фото: принтскрин

Хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ денес на маргините на состанокот на Берлинскиот процес изјави дека се спротивставува на идејата новите членки на Европската унија првично да немаат целосни права на донесување одлуки. Пленковиќ учествуваше на самитот на Берлинскиот процес во Лондон, иницијатива воспоставена со цел да се приближат шест земји од Западен Балкан кон Европската унија.

Иако прашањето за проширувањето доби нов импулс поради променетите геополитички околности, некои европски политичари предупредуваат дека тоа не може да се постигне без да се промени начинот на кој функционира самата Европска Унија, особено во процесот на донесување одлуки.

Една идеја е дека потенцијалните нови членки немаат целосни права на глас сè додека ЕУ не го промени својот сегашен начин на функционирање, што им овозможува на поединечните земји да блокираат заеднички одлуки, што на пример, Унгарија често го прави.

„Оваа идеја циркулира во последните неколку години, но не сум особено ентузијастичен за тоа“, рече Пленковиќ на маргините на состанокот одржан во лондонскиот „Ланкастер Хаус“.

„Една од главните карактеристики на една држава е тоа што е почитувана. И е почитувана ако има еднакви права“, нагласи хрватскиот премиер.

Членството без право на донесување одлуки би било како „да бидете поканети на прием и да стоите напред додека другите се внатре“, смета Пленковиќ. „Не сум убеден во тоа“, додаде тој. Хрватскиот премиер рече дека пристапот на ЕУ кон проширувањето денес е многу „поотворен отколку што беше пред неколку години, земајќи ги предвид глобалните безбедносни предизвици што се одразуваат на стабилноста на Европа“.

Берлинскиот процес беше започнат во 2014 година.

Земјите кандидати треба да ја искористат оваа можност, но во исто време да ги „исполнат своите задачи“: да го прифатат acquis, да градат институции и да можат да го издржат притисокот на заедничкиот европски пазар, рече премиерот на крајот од состанокот на Берлинскиот процес.

Ова е формат започнат во 2014 година на конференција на земјите од Западен Балкан и на иницијатива на Германија, која тогаш ја водеше канцеларката Ангела Меркел. Процесот денес обединува шест земји од Западен Балкан, заедно со земјите партнери: Австрија, Бугарија, Хрватска, Франција, Германија, Грција, Италија, Полска, Словенија и Велика Британија, пишува хрвстаки „Индекс“.

Фото: принтскрин

Хрватскиот претседател Зоран Милановиќ денес изјави дека само две земји во светот, како и пред 50 години, можат сами да војуваат во прашања поврзани со енергијата и ресурсите – тоа се САД и Русија, но не и Кина.

На Факултетот за организација и информатика во Вараждин, Милановиќ добар дел од својата презентација ја посвети на Русија и воениот конфликт во Украина.

„Русија е во изолација, кој ги изолираше? Колку луѓе има на земјината топка – 8,5 милијарди. Да погледнеме како се распоредени населението и политичките власти во околу двесте земји, и ќе видиме дека оние што ги изолираат Путин и Русија, заедно со Јапонија и Кореја, сочинуваат 12 проценти од светската популација, а 10 проценти се неутрални. Останатите не можат живи да нè видат“, рече тој.

Брилијантните стратези на Западот, рече Милановиќ, успеаја да го направат она што беше недостижно, да ги помират и збратимат Русија и Кина.

„Значи, сега ги имаме двете најопасни земји во светот со кои стекнавме пријатели, наместо да бидат на дистанца, така што Русија има одредена нервоза кон Кина, а не да пие од чашата на вечниот сојуз“, изјави претседателот на Хрватска, пренесува Хина.

Потсетувајќи се на зборовите на Владек Мачек: „Кога големите се караат, малите одат под маса“, тој рече дека тоа е одлична почетна точка за размислување, но не и добра имплементација. „Кога големите се караат, малите не одат под маса, малите се тргаат од масата. Јас би ја применил неговата максима на нашата ситуација во свет кој се менува до непрепознатливост“, рече Милалановиќ.

Фото: