Регион
Се менува кратерот на вулканот на Санторини, растат стравувањата за туристичката сезона

Неодамна забележаните промени во вулканот на грчкиот остров Санторини, една од главните туристички атракции во светот, се резултат на земјотресите кои продолжуваат на архипелагот на Кикладските острови, изјави професорот по геологија Танасис Ганас, директор на Националната опсерваторија во Атина.
Атинската РТВ СКАИ јавува дека споредено со мерењата од пред шест месеци, во август 2024 година, било утврдено дека кратерот на вулканот се подигнал за четири сантиметри и дека се проширил на исток и запад за шест сантиметри.
„Не можам да кажам дека е алармантно, но тоа е важна промена и мораме да ја следиме“, рече Ганас.
Овие промени, објасни тој, се резултат на издигнувањето на магмата од длабочините на Земјата до комората на магмата, која се наоѓа на три километри под кратерот на вулканот на Санторини. Првите мерења покажуваат дека магмата се зголемила за пет милиони кубни метри, додека во последната криза на активноста на вулканот во 2011-2012 година таа се зголемила три пати повеќе – 15 милиони кубни метри, а набљудувањето мора да се продолжи за да се види како ќе се развива.
На Санторини се регистрирани повеќе од 15.000 земјотреси, чиј епицентар е недалеку, под морето, од кои најсилните биле над пет степени, а сеизмолозите претпоставуваат дека е можно да се случи земјотрес со јачина од шест степени.
Додека повеќе од 12.000 од вкупно 15.000 жители го напуштиле Санторини, расте стравот за туризмот, кој е главен извор на приход за тој остров со повеќе од три милиони гости годишно.
Февруари е неофицијален почеток на туристичката сезона на тој остров, бидејќи почнуваат да пристигнуваат бродови за крстарење и започнуваат подготовките за првиот наплив на странци во текот на годината, за Велигден.
Додека некои угостители сè уште работат, досега е откажано пристигнувањето само на еден брод за крстарење, но има и помалку резервации за сместување, изјави за Би-Би-Си Андонис Пагонис, претседател на Здружението на грчките хотелиери.
Санторини во голема мера се потпира на сезонски работници од другите делови на Грција и од странство, а сè уште не се знае колку ќе дојдат.
Покрај тоа, овој период од годината е време за градежни работи и годишно реновирање на хотелот, но сето тоа престана поради загриженоста за безбедноста од земјотресот.
Додека грчките власти брзо реагираа на опасностите од земјотресот со испраќање спасувачки и евакуациски тимови и воведување вонредна состојба за забрзување на помошта, локалното население бара и инвестиции во инфраструктурата на островот каде има мали, но значителни штети, а една од главните работи е побарувачката за изградба на ново пристаниште.
Санторини на Грција и носи 2,5 отсто од бруто домашниот производ (БДП) – 5,9 милијарди евра годишно.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.
Регион
Бугарија од 1 јануари 2026 година го воведува еврото

Бугарија ги исполни сите критериуми и е подготвена да ја усвои единствената европска валута од 1 јануари 2026 година. Ова е јасно од извештајот за конвергенција на Европската комисија (ЕК), објави БГНЕС.
Министрите за финансии на Еврогрупата ќе го разгледаат извештајот на ЕК и оној на ЕЦБ на состанокот на 19-20 јуни во Луксембург. На самитот на ЕУ, кој ќе се одржи на 26-27 јуни, тие ќе бидат разгледани и од лидерите на Унијата.
На 30 јуни, Европската комисија ќе го даде предлогот за фиксирање на девизниот курс, и не се очекува тој да биде различен од сегашниот девизен курс утврден од валутниот одбор.
Конечната одлука за пристапувањето треба да дојде на 8 јули, кога земјите од Еврогрупата ќе ги усвојат законските одлуки за усвојување на еврото во Бугарија.
Со ова, Бугарија ќе биде 100% полноправна членка на Европската Унија, откако на почетокот на оваа година се приклучи и на копнениот Шенген, објави БГНЕС.
Бугарија е членка на ЕУ од 1 јануари 2007 година.