Регион
Србија одбележува 18 години од бомбардирањето на НАТО

Воздушните напади на силите на НАТО над Србија, односно тогаш Сојузна Република Југославија, започнаа на денешен ден пред 18 години, при што за 78 дена од бомбардирањата загинаа помеѓу 1.200 и 1.500 лица, пренесува РТС.
Вкупната материјална штета на Сојузна Република Југославија беше проценета на повеќе од десетина милијарди долари, а воените загуби на НАТО, во човечки и технички персонал никогаш не беа обелоденети.
Одлуката за бомбардирање на тогашната СРЈ беше донесена за првпат без одобрување од Советот за безбедност на ОН. Наредбата на американскиот генерал Весли Кларк, тогашен командант на сојузничките сили, му беше издадена од страна на генералниот секретар на НАТО Хавиер Солана.
Кларк подоцна во книгата „Модерно војување“ напиша дека не само што планирањето на воздушните операции на НАТО против СРЈ било интензивирано кон средината на јули 1998-та, туку дека планот севкупно бил завршен кон крајот на август таа година.
СРЈ беше нападната со објаснување дека е виновна за неуспехот на преговорите во Рамбуе во Париз околу идниот статус на покраината Косово и Метохија.
Бидејќи одлуката за неприфаќање на странски трупи беше потврдена од страна на српското Собрание, која предложи силите на ОН да го надгледуваат мировното решавање на судирите на Косово, НАТО на 24-ти март 1999-та година во 19.45 часот ги започна воздушните удари преку крстосувачки ракети и авијација на повеќе подрачја во Србија и Црна Гора.
Деветнаесет земји на Алијасната започнаа со бомбардирање од бродови во Јадранот и четири воздухопловни бази во Италија. Поддршка им беше дадена и од страна на стратешки бомбардери кои полетаа од базите во западна Европа, а подоцна и од САД. Најпрво беа погодени касарните и единиците на противвоздушната одбрана на војската на СРЈ во Батајница, Младеновац, Приштина и на други места.
Скоро и да нема град во Србија кој за време на 11-те недели од нападите барем неколку пати не се нашол на метата на силите на НАТО. Во бомбардирањето биле уништени и оштетени 25 илјади станбени објекти, онеспособени 470 километри пат и 595 километри пруга. Оштетени беа 14 аеродроми, 19 болници, 20 здравствени домови, 18 детски градинки, 69 училишта, 176 споменици и 44 моста, додека 38 моста целосно разорени.
Ноќта на 23-ти април 1999-та години во два часот и шест минути по полноќ, НАТО во нападот на зградата на националната телевизија усмрти 16 работници на РТС, и тоа беше првиот случај кога една медиумска куќа беше прогласена за легитимна воена цел.
За време на бомбардирањето беа изведени 2.300 воздушни напади над 995 објекти ширум земјата, а 1.150 борбени авиони лансираа приближно 420 илјади проектили, со вкупна маса од 22 илјади тони.
НАТО лансираше 1.300 крстосувачки ракети, испорача 37 илјади „касетни бомби“, од кои загинаа 200 лица, а ранети беа стотици, и употреби забранета муниција со осиромашен ураниум.
Уништена беше третина од електроенергетскиот капацитет на земјата, бомбардирани ба две рафинерии во Панчево и Нови САД, а силите на НАТО употребија и ткн графитни бомби поради онеспособување на електроенергетскиот систем.
По повеќе дипломатски притисоци, бомбардирањето беше сопрено со потпишувањето на военотехничкиот договор во Куманово на 9-ти јуни 1999-та година, а три дена потоа започна повлекувањето на силите на СРЈ од Косово и Метохија.
Бидејќи генералниот секретар на НАТО на 10-ти јуни издаде наредба за прекин на бомбардирањето, последните проектили паднаа на подрачјето на селото Коколеч истиот ден во 13.30 часот.
Советот за безбедност на ОН истиот ден, 10-ти јуни 1999-та, ја усвои Резолуцијата 1244, а на Косово и Метохија беа испратени 37.200 војници на КФОР од 36 земји, со задача да ги чуваат мирот, безбедноста и да ги заштитат повеќето стотици илјади албански бегалци при враќањето кон своите денови, се додека не се дефинира најширокиот степен на автономност на оваа тогашна српска покраина./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Зелено светло за Бугарија – од 1 јануари 2026 година може да го воведе еврото

Во четвртокот, Бугарија доби зелено светло од лидерите на Европската Унија за воведување на еврото од 1 јануари 2026 година.
Лидерите, собрани на самитот на ЕУ во Брисел, го поддржаа предлогот на Европската комисија да ѝ се дозволи на Бугарија да стане 21-ва членка на еврозоната и да го замени левот со евро, откако веќе планираше да го стори тоа во 2024 година, но беше одбиена.
Оваа балканска земја е членка на ЕУ од 2007 година и е првата земја што може да го воведе еврото по Хрватска во 2023 година.
Европскиот парламент и Европската централна банка (ЕЦБ) сè уште треба да бидат консултирани за потребните законски измени пред Бугарите да можат да плаќаат во евра, но тие чекори се сметаат за формалност.
Бугарија, според написите во медиумите од регионот како една од најсиромашните земји на ЕУ, останува на дното на листата од 27 членки во однос на бруто домашниот производ (БДП) по глава на жител, иако стапките на раст се повисоки од другите земји.
Покрај релативно ниските и стабилни стапки на инфлација, критериумите за пристапување вклучуваат стабилност на цените, здрави јавни финансии и стабилни девизни курсеви.
Комисијата неодамна изјави дека очекува стапка на инфлација од 3,6 проценти за Бугарија оваа година и 1,8 проценти во 2026 година, што доведе до позитивен рејтинг за Софија.
Во Бугарија, воведувањето на еврото беше проследено со жестоки протести. Во февруари, националистите запалија оган пред влезот на претставништвото на ЕУ во Софија и истурија црвена боја на стаклената фасада на зградата. Тие фрлаа молотови коктели и јајца.
Минатиот месец, поддржувачите на проруските и националистичките партии демонстрираа во главниот град Софија и во други градови, барајќи левот да се задржи поради стравувањата дека еврото ќе поттикне зголемување на цените.
Противниците на еврото собраа 604.000 потписи во корист на референдум за воведување на заедничката валута, но бугарскиот парламент го отфрли референдумот двапати – во 2023 година и во мај 2025 година.
Според анкетата спроведена од бугарскиот институт Мјара кон средината на мај, повеќе од половина од сите возрасни (54,9%) се противат на воведувањето на заедничка валута во 2026 година, додека стабилна третина (34,4%) се за приклучување кон еврозоната следната година, анализираат медиумите.
Регион
(Видео) Силни ветрови, грмотевици и град: невреме ја погоди Хрватска

Силно невреме погоди неколку делови од Хрватска во четврток вечерта. Го погоди и регионот на Загреб, за кој Државниот хидрометеоролошки завод (DHMZ) издаде црвено предупредување поради исклучително опасни временски услови. Ситуацијата беше особено тешка во Бродско-посавската жупанија. Дирекцијата за цивилна заштита утрово објави дека Окружниот центар 112 во Славонски Брод добил бројни пријави од граѓани во текот на ноќта поради последиците од невремето проследено со обилни дождови и бурни ветрови.
-Во Бродско-посавската жупанија, помеѓу 00:15 и 02:45 часот, имало прекини на далноводите и прекини на трафостаниците. 2.944 корисници во некои општини останаа без електрична енергија-, се вели во соопштението. Екипите на Електра Славонски Брод веднаш излегоа на терен и работат на отстранување на дефектите, а целосно нормализирање на снабдувањето со електрична енергија се очекува во текот на утрото и попладнето.
Во пошироката област на Вуковар, граѓаните беа сведоци на многу силни ветрови, грмотевици и интензивни врнежи од дожд во текот на ноќта. „Во Вуковар имаше силен ветер, а молњите беа како луди“, опиша еден жител.
Загреб, исто така, ја почувствувал бурата, околу 3:00 часот наутро градот бил погоден од силни ветрови кои донеле обилен дожд. По краткотрајното затишје, непосредно пред 8:00 часот наутро, силен пороен дожд повторно го погоди Загреб, придружен со силни грмотевици и налети на ветер. На западот од земјата, во Истра, во некои делови беше регистриран и град.
Силната бура ја погоди и соседна Италија, каде што беа регистрирани обилни врнежи од дожд, бурен ветер и град. На социјалните мрежи кружат фотографии од големи парчиња град, кои сведочат за силата на бурата.
Регион
Запалил спирала против комарци па ја изгорел куќата во близина на Загреб

Вчера наутро во близина на Загреб избувна пожар во куќа во сопственост на 57-годишен маж, соопшти загрепската полиција.
Истрагата утврди дека пожарот најверојатно избувнал поради пад на запалена спирала од комарци што била закачена на дрвен столб, од каде што пожарот се проширил на мебелот, кој бил целосно изгорен, на ѕидот од скалите и дел од покривот, се вели во полициското соопштение.
Пожарот бил изгаснат од пожарникари, а 43-годишен член на семејството бил полесно повреден и добил медицинска помош во Клиничката болница.