Регион
Столтенберг: Секое распоредување сили на северот на Косово бара согласност од КФОР
Генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, изјави дека Северноатлантската алијанса го поддржува дијалогот меѓу Белград и Приштина и очекува Косово да покаже дека е одговорно и конструктивно, и го потсети Косово дека, во согласност со договорот од 2013 година, секое распоредување на безбедносни сили во северот бара согласност од КФОР.
Генералниот секретар на НАТО ги осуди нападите врз членовите на мировната мисија на Алијансата на крајот на мај на северот на Косово, јавува „Радио Слободна Европа“.
„Нападот врз мировната мисија на НАТО, персоналот на КФОР, што се случи во мај, е целосно неприфатлив. Затоа, виновниците мора да одговараат. Истрагата на косовските власти е во тек“, рече Столтенберг, додавајќи дека се работи за органите на прогонот бидејќи, според него, „неприфатливо е да се напаѓаат оние кои го штитат мирот“.
Шефот на Алијансата ја прими претседателката на Косово, Вјоса Османи, која оцени дека нападите врз војниците на КФОР на север биле „планирани, организирани и извршени од српски организирани криминални групи, што јасно се докажува со видео снимките и истрагата“.
„Доколку има неказнивост за мајските напади врз војниците на КФОР, како и за континуираните напади врз косовските полицајци и новинари, постои ризик сторителите да го сфатат ова како наша заедничка слабост и ќе се осмелат да ја искористат секоја можност да го повторат насилството“, рече претседателот на Косово.
На крајот на мај избувна насилство на северот на Косово бидејќи локалното српско население протестираше против новоизбраните албански градоначалници на општините на северот на Косово, кои полицијата на 26 мај ги внесе во општинските згради. Тие избори беа бојкотирани од локалните Срби.
Како резултат на неколкудневните протести, на 29 мај, демонстрантите ги нападнаа и војниците на КФОР.
Безбедносната ситуација, особено на северот на Косово, беше клучна тема на разговорот меѓу Османи и Столтенберг.
Генералниот секретар на НАТО ја поздрави одлуката на косовските власти за намалување на присуството на полицијата на северот на земјата и плановите за одржување нови локални избори во четири општини на северот на Косово.
Тој ги повика партиите да избегнуваат и да се воздржат од запалива реторика и да ги почитуваат своите обврски.
Во врска со тоа, тој ја спомна заложбата што Косово ја презеде пред една деценија, што го обврзува да не ги распоредува Косовските безбедносни сили на север без претходна консултација и одобрение на командантот на КФОР.
„Во согласност со обврските на Приштина во 2013 година, секој ангажман на Косовските безбедносни сили на север бара преговори со КФОР. Очекуваме консултации за каква било акција на косовските полициски сили, што може да влијае на безбедноста“.
Иако оваа заложба се однесуваше само на Косовските безбедносни сили (армијата на Косово), а не и на полицијата, Столтенберг по разговорот со Османи објасни дека ставот на НАТО е дека за распоредувањето на специјалните сили е потребно одобрение од КФОР и потребна е блиска консултација меѓу властите во Приштина. и КФОР „за секој ангажман што може да влијае на нашата позиција и безбедност на Косово“.
Османи потврди дека обврските кои датираат од 2013 година се однесуваат само на Косовските безбедносни сили, но дека се залага за принципот на координација со сојузниците.
Имено, тогашниот премиер на Косово Хашим Тачи во 2013 година му ветил на НАТО дека косовските безбедносни сили нема да одат на север од Косово без согласност на КФОР.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
(Видео) Хаос и туркање во албанскиот парламент: драматични сцени во Тирана
Во албанскиот парламент денес избувна хаос кога пратениците од опозицијата запалија факели и фрлаа вода за време на седницата, а сето тоа поради спор околу корупцијата во владата, објави The Telegraph.
Драматични сцени од Тирана покажуваат како чад се шири низ салата додека пратениците се туркаат, а безбедносните сили се обидуваат да воспостават ред. Инцидентот е кулминација на неколкунеделните тензии во кои опозицијата ја обвини владата дека ги игнорира барањата за истрага за корупциските скандали што ја потресоа земјата.
🚨🇦🇱🔥‼️ BREAKING | FLARES IN PARLIAMENT: ALBANIA’S DEMOCRACY COLLAPSES LIVE ON CAMERA 🚨
What you are seeing is not a protest.
It is not “political theatre.”
It is a full institutional breakdown.Inside the Albanian Parliament, opposition MPs ignited flares, physically blocked… pic.twitter.com/OQvVXgGP1d
— Slavic Networks (@SlavicNetworks) December 18, 2025
Корупцијата е клучно политичко и социјално прашање во Албанија со години, а меѓународните институции и организации редовно предупредуваат за проблеми во судството, јавната администрација и системот за јавни набавки. И покрај реформите што официјално се започнати, особено во судството со поддршка на Европската Унија и САД, перцепцијата за широко распространета корупција останува силна кај јавноста.
Случаите во кои се вклучени високи државни функционери, градоначалници и луѓе блиски до владејачките структури привлекоа особено внимание, дополнително поткопувајќи ја довербата на граѓаните во институциите и политичкиот систем.
Регион
ЕУ ги укинува санкциите за Косово и ја отклучува финансиската помош
Европската Унија е подготвена да ги укине санкциите што ги воведе против Косово во 2023 година поради тензиите на северот на земјата и ќе ја отклучи финансиската помош, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен.
Земјите од ЕУ воведоа казнени мерки против Косово откога владата на премиерот Албин Курти не одговори на повиците на ЕУ и САД за смирување на немирите на северот со мнозинско српско население по најлошото насилство за повеќе од една деценија.
Мерките вклучуваа суспендирање на посетите на косовски претставници на ЕУ и задржување голем дел од економската помош на ЕУ.
„Добри вести за Косово“, рече Фон дер Лајен во објава на X. „Планираме 216 милиони евра финансиска помош и имаме намера да ослободиме 205 милиони евра на почетокот на следната година“, напиша таа.
Насилството избувна во северно Косово во 2023 година откога градоначалниците од етничките Албанци ја презедоа функцијата со победа на локалните избори. Изборите беа бојкотирани од Србите барајќи спроведување договор стар десет години, со кој им се дава поголема автономија.
30-ина мировници на НАТО, кои ги чуваа градските собранија, беа повредени во судирите со српските демонстранти, а повредени беа и 52 Срби.
Фон дер Лајен рече дека ЕУ одлучила да ги укине мерките откога српските градоначалници ја презедоа функцијата по локалните избори во октомври.
Косово треба да одржи нови парламентарни избори на 28 декември бидејќи не успеа да формира влада по изборите во февруари.
фото/депозитфотос
Регион
Фон дер Лајен: Импресивен напредок на Албанија и Црна Гора, проширувањето на ЕУ, првпат по повеќе од десет години, стана реална можност
Потпретседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, синоќа во Брисел изјави дека Албанија и Црна Гора постигнале импресивен напредок во процесот на европска интеграција, што треба да ги инспирира другите партнери од Западен Балкан.
По самитот на Европската унија и Западен Балкан, на кој Србија не учествуваше за прв пат, Фон дер Лајен во писмена изјава изјави дека „проширувањето на ЕУ, за прв пат по повеќе од десет години, стана реална можност“.
„Сакам да го пофалам огромниот напредок на Албанија и Црна Гора. Она што го постигнаа е импресивно. Нивниот напредок е импресивен извор на инспирација за другите партнери од Западен Балкан и испраќа силна порака до светот за привлечноста на европската понуда. Тоа е понуда на солидарност, можности и стабилност. За да ја претвориме таа понуда во реалност, интензивно работиме на постепена интеграција“, рече Фон дер Лајен.
Таа изјави дека Планот за раст за Западен Балкан, исто така, служи за оваа цел, благодарение на што земјите од регионот се поинтегрирани во ЕУ од кој било партнер во процесот на проширување претходно.
„Самите инвестиции не можат да генерираат одржлив раст. А реформите без ресурси не можат целосно да се спроведат. Затоа Планот за раст ги комбинира двете: реформи за отклучување на ресурсите и ресурси што овозможуваат реформи. И со таа комбинација, регионот има одредени придобивки од интеграцијата дури и пред полноправно членство. Бидејќи јазот во развојот помеѓу Западен Балкан и ЕУ има ограничени инвестиции, создавање работни места и можности предолго време. Планот за раст се занимава директно со ова, со шест милијарди евра инвестиции. А сега имаме шест амбициозни реформски агенди“, додаде таа, според написите во медиумите од регионот.
Претседателката на Европската комисија посочи дека првите конкретни резултати се веќе видливи, дека се очекува Западен Балкан да порасне за околу три проценти следната година, што „одразува доверба во европската иднина на регионот, влијанието на реформите и придобивките од поблиската економска интеграција со ЕУ“.
„И ќе има уште. Ги интегрираме нашите партнери во Единствената европска платна зона (SEPA). Ова би можело да им заштеди на компаниите и граѓаните до 500 милиони евра годишно. Исто така, заштедуваме време преку нашите „зелени појаси“, кои ќе ги зајакнат синџирите на снабдување, ќе ја подобрат логистиката и ќе го скратат времето на транзит до 80 проценти. А со Планот за раст, економијата на регионот може да се удвои во следната деценија“, изјави таа.
Таа додаде дека инвестицискиот план досега мобилизирал 18 милијарди евра, вклучувајќи шест милијарди евра грантови од ЕУ, и дека повеќе од 68 проекти за финансирање на клучна инфраструктура во транспортот, енергетиката, дигиталната поврзаност и проекти за заштита на животната средина се спроведуваат низ целиот регион.
„Овие инвестиции го прават регионот поконкурентен и подобро поврзан со Единствениот пазар на ЕУ. Да ја земеме вештачката интелигенција за пример: воспоставуваме мрежа на фабрики за вештачка интелигенција низ цела ЕУ и ги отвораме кон Западен Балкан, со антени од фабрики за вештачка интелигенција во Србија и Северна Македонија. Ова ќе им овозможи на компаниите од целиот регион да се поврзат со овие фабрики и да добијат пристап до европската инфраструктура за вештачка интелигенција“, рече Фон дер Лајен.
Таа изјави дека сето ова привлекува приватни инвестиции и додаде дека за време на инвестициските конференции на ЕУ во Албанија и Црна Гора, од приватни инвеститори се обезбедени инвестициски декларации, во вредност од повеќе од четири милијарди евра.
Таа, исто така, изјави дека Заедничкиот регионален пазар е „најбрзиот пат до конкурентност, најдиректниот мост до единствениот пазар на ЕУ и најјасен доказ дека регионот може да дејствува како една единица“.
„Резултатите се јасни. Од 2021 година, трговијата во регионот се дуплираше, трговијата со стоки и услуги се зголеми за 19 проценти, пократките чекања на границите заштедија вкупно повеќе од 20 години време. Затоа сега е време да ги обновиме нашите напори и да ја завршиме агендата на Заедничкиот регионален пазар. Моментумот за проширување со нашите партнери од Западен Балкан никогаш не бил посилен. Ова е историска можност. Да ја искористиме заедно“, додаде таа.
Фото: депозитфотос

