Договорот за иранската нуклеарна програма е можен доколку Иран ја донесе потребната „тешка одлука“, но во спротивно САД се подготвени да ги прекинат преговорите, изјави во неделата американскиот државен секретар Џон Кери во австриската престолнина Виена.

Иран и САД „вистински напредувале“ кон нуклеарниот договорот, но неколку тешки прашања треба да бидат решени, изјави американскиот државен секретар Џон Кери за новинарите пред седиштето на Меѓународната агенција за атомската енергија (IAEA), која објави дека во помошниците на директорот на агенцијата Јукио Амано во неделата навечер патуваат во Техеран за да разговараат за тие прашања.

„Всушност остваривме вистински напредок, но не во неколку најтешки прашања“, изјави Кери во Виена каде од 26-ти јуни секојдневно преговара со иранскиот колега Мохамед Џавад Зариф, а во неделата руските медиуми објавија дека вечерта се очекува и шефот на руската дипломатија Сергеј Лавров да отпатува во австриската престолнина.

„Доколку тешките одлика бидат донесени во следните неколку денови, брзо можеме да имаме договор уште оваа седмица“, го цитира Reuters Кери.

„Доколку не го постигнеме договорот и се соочиме со апсолутната непопустливост и неподготвеност за договор за работите кои нам ни се важни (американскиот претседател Барак) Обама секогаш говореше дека сме подготвени да ги прекинеме преговорите“ предупреди Кери.

„Никога досега не сме биле толку блиску до договор, но токму на таа точка преговорите можат да одат во една или во друга точка“, рече американскиот државен секретар пред состанокот со колегите од другите пет светски сили и Иран.

Иран и „шестката“ имаат намера да ги завршат преговорите ви текот на следните два дена, изјави, пак, министерот за надворешни работи на Франција, Лорен Фабиус.

„Во рок од два дена од сега, треба да ги завршиме преговорите. Ги имаме сите карти на масата. Прашањето е дали Иран е подготвен да земе јасна улога во процесот“, рече за AFP шефот на француската дипломатија.

Покрај Кер постојано престојуваше во Виена, освен кога во велосипедската несреќа го скрши колкот, за разлика од повремените појавувања на шефовите на дипломатиите на другите земји од ткн група „пет плус еден“, петте постојани членки на Советот за безбедност при ОН, САД, Русија, Кина, Велика Британија, Франција плус Германија, последните девет дена , но кои се очекува во неделата навечер да се соберат во Виена.

Иран и светските сили речиси 18 месеци преговараат за принципиелно едноставните но во деталите извонредно сложени прашања, како што се да се стави под меѓународна контрола иранската нуклеарна програма во замена за укинување на децениските меѓународни санкции наметнати на Техеран.

Меѓународната агенција за атомска агенција треба да биде гарант за спроведување на одредбите од договорот од страна на Иран и да го известува Советот за безбедност на ОН за тоа. Меѓутоа, камен на сопнување е барањето на Западот инспекторите на IAEA покрај ненајавените инспекции на иранските нуклеарни постројки да има право да врши ненадејни контроли и во иранските воени постројки, да има пристап до документацијата и до списокот со имињата на научниците кои учествуваат во програмата, што за Техеран смета дека е нарушување на неговиот суверенитет и безбедносните прашања./крај/мф/сн

Извор: Макфакс