САД најавија дека ќе продолжат со воздушните и поморски патроли во меѓународните води и во воздушниот простор над Јужното Кинеско Море, откако кинеската морнарица повеќепати предупредила американски воен авион да го напушти тој простор над вештачките острови кои Кина ги гради во тие води.

Кинеската воена морнарица досега издала осум предупредувања до екипажот на американскиот воена авион „ P8-A Poseidon“, кој се смета за најнапреден американски поморски патролен авион, кога ја надлетувал споменатата област во средата, пренесува CNN чиј новинар бил во авионот. Кога американските пилоти возвратиле дека летаат во меѓународен воздушен простор, кинескиот радио оператор им рекол „Тука е кинеската морнарица… заминувајте… за да се избегне недоразбирање“.

Авионот летал на височина од 4.500 метри, според CNN. Видеото што го објави Пентагон е снимено директно над еден вештачки остров. Снимките покажуваат интензивни градежни активности на новите острови, како и бродови на кинеската морнарица во близината. Телевизијата CNN истакнува дека ова е првпат американското министерство за одбрана да ја симнува ознаката за доверливост од видеото за кинеските градежни активности на островите и од звучните записи на разговорите од кинеската страна со екипажот на американскиот воен авион.

Овој случај, како и неодамнешните кинески предупредувања за воен авион на Филипини да ја напушти областа во близина на спорниот архипелаг Спретли во Јужното Кинеско Море, покажуваат дека Пекинг се обидува воено да го затвори просторот над своите нови острови, коментира Reuters.

Некои безбедносни аналитичари изразија деновиве загриженоста поради опасноста од избувнување суди, особено откако неименуван американски функционер минатата седмица за медиумите изјави дека Пентагон разгледува испраќање воени авиони и бродови, за да се осигури слободата на поморската пловидба околу гребените кај островите коишто ги подигна Кина.

Виш функционер во американскиот Стејт департмент им изјави на новинарите во четвртокот во Вашингтон дека американските извидувачки летови „целосно се легални“ и дека американските поморски сили и военото воздухопловство ќе продолжат „во целосна мера да го остваруваат правото на дејствување во меѓународните води и воздушен простор“.

Помошникот на државниот секретар за источна Азија, Даниел Расел, изјави дека САД ќе отидат и подалеку, за да се заштити можноста на сите земји да се движат низ меѓународните води и воздушен простор.

„Никој кој е при здрав разум нема да се обиде да ја запре американската морнарица од дејствување – тоа не би било паметна одлука. Веруваме дека секоја земја и сите цивилни фактори мора да имаат непречен пристап до меѓународните води и меѓународниот воздушен простор. Постојано повторува дека ниту целиот песок на овој свет нема да биде темел за суверенитет… песокот не е решение, дипломатијата е“, порача Расел.

Портпаролот на кинеското министерство за надворешни работи изјавил за Reuters дека не е запознаен со инцидентот со американскиот воен авиони. „Кина има право на надзор над тој воздушен простор и на тие води за да го заштити суверенитетот на земјата и да се спречат несреќи на море. Се надеваме дека таа земја искрено ќе го почитува кинескиот суверенитет во Јужното Кинеско Море“, изјавил портпаролот Хонг Леи.

Кинеската армија верува дека кинескиот радио оператор кој барал американскиот воен авион да ја напушти таа област, бил на архипелагот кој го чинат седум мали ненаселени острови околу кои се спорат повеќе држави. Според американски воени извори, кинеските воени постројки, вклучително и писта долга 3.000 метри на гребенот Фјери Крос би можеле да бидат ставени во функција до крајот на годинава.

Кина тврди дека има суверенитет над најголемиот дел од Јужното Киенско Море преки коешто се одвива трговија во износ од десетици милијарди долари. На истото море, тврдат дека имаат суверенитет и Филипини, Виетнам, Малезија, Тајван и Брунеи./крај/мф/сн

Извор: Макфакс