Претставници на речиси 200 земји и региони го усогласија во петокот нацртот на договорот за справувањето со климатските промени, што го поздрави мнозинството присутни, меѓутоа критичарите сметаат дека тој содржи преголем број предлози наместо неколку најдобри решенија за ограничување на загревањето на планетата.

Делегатите од 194 земји на Рамковната конференција за климатските промени во Женева којашто траеше изминатите шест дена, го прифатија нацртот на 86 страници, како за основа на преговорите коишто ќе започнат подоцна во 2015 година. На овие преговори од првичните 37 страници од нацрт договорот донесен во декември на конференцијата во перуанската престолнина Лима е зголемен на 86 страници, бидејќи повеќето ставки се претставени во неколку варијанти. Преговарачите мораа да го усогласат официјалниот текст според барањето на Обединетите нации за нацртот да биде подготвен шест месеци пред одржувањето на самитот за климата во Париз, закажан за ноември 2015 година.

„Јас сум сосема одушевена од конструктивната атмосфера и брзината на преговорите коишто се одвиваа оваа седмица. Денеска пред нас е официјалниот текст од преговорите кој ги одразува ставовите и загриженоста на земјите“, изјави во петокот вечерта, извршната секретарка на UNFCCC, Кристијана Фигерес.

Текстот, меѓутоа, содржи радикално спротиставени предлози за забавување на климатските промени, па така со еден се предлага намалување на количествата емисии на гасовите што го предизвикуваат ефектот на стаклената гадина до 2050 година, а друг, па, бара тие количества да бидат ограничени „што поскоро можно“.

Повеќето делегации ја поздравија позитивната атмосфера на преговорите во Женева, имајќи предвид дека преговорите во минатото неретко завршуваа со тензии меѓу развиените земји и оние во развој за тоа кој е должен да го понесе товарот во борбата против загадувањето.

Преговарачите од Европската унија соопштија оти сметаат дека во Женева е испуштена можноста за постигнување напредок, бидејќи се одложени одлуките за најтешките прашања.

Активистите за справување со климатските промени се задоволно од тоа што текстот ги опфаќа сите ставови, па дури и предлогот на Боливија за формирање Меѓународен суд за климата, којшто би ги казнувал земјите коишто нема да ги исполнуваат преземените ветувања и обврски.

Изминатата 2014 година беше најтоплата од почетокот на мерењето на температурите и нивно споредување на годишно ниво, па експертскиот панел на ОН за климатските промени оцени дека климатските промени кои со своето однесување ги предизвикува човекот веќе се видливи во екстремите, како што се големите горештени, поплавите и топењето на мразот на планинските масиви од Алпите до Андите и зголемувањето на новота на светските мориња.

Експертите, воопшто, оценуваат дека преговорите за климата во 2015 година започнаа добро, но дека најголемата работа допрва треба да се одработи. Сега, како што појасни Фигуерес, „правниот карактер на договорот ќе биде прочистен до крајот на годината“. Според неа во Женева „текстот (на договорот) е конструирана во целосна транспарентност, тој е подолг, но затоа земјите сега си ги знаат позициите на сите“.

Оваа рунда е првата од серијата планирани до крајот на годинава подготвителни состаноци на парискиот форум Специјална работна група за платформата од Дурбан за поголеми активни дејства. Нејзината задача е да се подготви договор со кој од 2020 година треба да биде заменет Протоколот од Кјото, кој е критикуван од многу земји./крај/мф/сн

Извор: Reuters