Свет
(Видео) Глад и хаос во Газа: цивили упаднаа во магацин на ОН

Магацин на Обединетите нации во централниот дел на Појасот Газа беше пробиен, додека очајни и гладни луѓе упаднаа во објектот во потрага по храна. Според извештајот на Светската програма за храна (WFP), две лица загинаа во инцидентот, додека неколку други беа повредени. Обединетите нации предупредуваат дека Газа е на работ на тотален глад и апелираат за итно зголемување на испораките на помош за да се избегне хуманитарна катастрофа.
After nearly three months of forced starvation and an aid blockade imposed by Israel, “hordes of hungry people” broke into a UN warehouse in Gaza, the World Food Programme says.
“Initial reports indicate two people died and several were injured,” the UN agency added pic.twitter.com/uJaSy1NhxQ
— TRT World (@trtworld) May 29, 2025
Видеата потврдени од Ројтерс како автентични покажуваат големи групи луѓе како упаѓаат во магацинот, носејќи торби и кутии со храна, додека во позадина се слушаат истрели.
"2 people have died & several others injured after a UN aid warehouse in central Gaza was broken into"
The way to prevent scenes like this is to flood Gaza with aid. But Israel wants scenes like this. Thats why they're only allowing a tiny amount of food in #GMB pic.twitter.com/VxRx0ZcAMS
— Saul Staniforth (@SaulStaniforth) May 29, 2025
По единаесет недели целосна блокада, пред десет дена Израел дозволи ограничена хуманитарна помош да влезе во Газа, преку Обединетите нации и новоформираната Американска хуманитарна фондација за Газа (GHF). Сепак, специјалниот претставник на ОН за Блискиот Исток, Сигрид Кааг, предупреди дека количината на помош „изгледа како чамец за спасување откако брод ќе потоне“.
Во меѓувреме, израелските сили продолжуваат со воените операции, при што во средата загинаа најмалку 30 Палестинци, според локалните здравствени власти. Војната избувна на 7 октомври 2023 година, кога Хамас го нападна јужен Израел и зеде околу 250 заложници, при што загинаа 1.200 луѓе. Оттогаш, според палестинските податоци, повеќе од 53.000 луѓе се убиени во израелски напади.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека убиството на лидерот на Хамас во Газа, Мохамед Синвар, означило пресвртница кон „тотален пораз на Хамас“ и дека Израел сега „ја презема контролата врз дистрибуцијата на храна“.
Обединетите нации велат дека досега успеале да превземат само над 200 од 800 камиони со помош што влегле во Газа, поради небезбедност и ограничен пристап. Во исто време, Фондацијата GHF наведува дека досега дистрибуирала повеќе од 840.000 оброци и отворила втор центар за дистрибуција на помош.
Канцеларијата на ОН за човекови права објави дека во вторникот 47 лица биле повредени во обид да побараат помош, додека GHF тврди дека никој не бил повреден на нивните локации.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Европа
Естонија се повлекува од Конвенцијата за забрана на противпешадиски мини, стравува од Русија

Парламентот на Естонија денес гласаше за повлекување од Конвенцијата од Отава со која се забранува употребата на противпешадиски мини, поради загриженост за потенцијална воена закана од соседна Русија.
Осумдесет и еден од 101 пратеници го поддржаа предлогот, соопшти прес-службата.
Сите пет земји од Европската Унија и НАТО што граничат со Русија – Литванија, Латвија, Естонија, Полска и Финска – објавија планови за повлекување од меѓународниот договор поради воената закана што ја претставува нивниот многу поголем сосед.
Русија не е членка на Конвенцијата од Отава и користеше мини при инвазијата на Украина. Гласањето на Естонија следеше по гласањето на Латвија и Литванија, чии парламенти веќе го одобрија повлекувањето. Земјите ќе можат да складираат и распоредуваат мини шест месеци откако ќе ги известат другите членки на договорот и Обединетите нации за нивната одлука. Ниту една од петте земји сè уште не го сторила тоа.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.